Πανηπειρωτική Ένωση Νομού Δράμας
29 Σεπτεμβρίου 1941. «Η αχτίδα
του ήλιου γίνηκεν ο μίτος του θανάτου»
Γράφει ο Γρηγόρης Μαρτίνης
Μέρα μνήμης σήμερα και η σκέψη μας πορεύεται σ’ εκείνη τη φθινοπωρινή μέρα που οι αθώοι απροστάτευτοι μη έχοντας καμία δυνατότητα υπεράσπισης, υπήρξαν θύματα της Βίας και της Ύβρης. Οι Βούλγαροι , ενεργώντας ανάλογα με την σύμμαχό τους χιτλερική Γερμανία, αντιδρώντας σε ένα κίνημα του οποίου οι πραγματικές διαστάσεις έμειναν ανεξιχνίαστες, εκτέλεσαν στην Δράμα και τα γύρω χωριά περίπου 1500 έλληνες.
Πρωτοστάτης σ’ αυτή την λιτανεία που επαμφοτερίζει ανάμεσα στο Έλεγος και το Έπος, ο Ηπειρώτης Θεόφιλος Αθανασιάδης. Γεννήθηκε στα Ζαγοροχώρια το 1889. Ο πατέρας του, τον έστειλε στα Γιάννενα όπου τελείωσε την Ζωσιμαία Σχολή. Στη συνέχεια φοίτησε στην φιλοσοφική σχολή Αθηνών. Όταν πήρε το πτυχίο του ζήτησε να εργασθεί ως εκπαιδευτικός στις τουρκοκρατούμενες περιοχές, έτσι ήρθε στη Μακεδονία. Επέστρεψε στην Ήπειρο το 1912 όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος όπου έλαβε μέρος ως εθελοντής. Μετά την απελευθέρωση ήρθε στην Δράμα και δίδαξε στο γυμνάσιο της πόλης. Τον ενδιαφέρει όχι μόνον η διδασκαλία αλλά και η άνοδος του επιπέδου του πληθυσμού γι’ αυτό συνεργάζεται και εκδίδει εφημερίδες που με το περιεχόμενό τους θέλει να αναβαθμίσει το γνωστικό του πεδίο. Κατά την δεύτερη Βουλγαρική κατοχή (1916- 18) μεταφέρθηκε με άλλους Δραμινούς και Ηπειρώτες στην Βουλγαρία σε καταναγκαστικά έργα Όταν γύρισε , μετά την ήττα των Βουλγάρων, ίδρυσε τον «Σύλλογο ομήρων Ανατολικής Μακεδονίας» του οποίου ανέλαβε την προεδρία. Σκοπός η ενίσχυση με κάθε τρόπο των πληγέντων. Παράλληλα έδωσε αγώνα και πέτυχε να επανέλθουν 2000 περίπου παιδιά που είχαν απαχθεί για να διαπαιδαγωγηθούν ως Βούλγαροι. Επειδή ήταν σχεδόν όλα τους ορφανά, με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε ορφανοτροφείο όπου τα παιδιά αυτά βρήκαν στέγη και τροφή.
- την τριετία 1923-25 αναλαμβάνει δήμαρχος Δράμας
- Με ενέργειές του ιδρύθηκε το εμπορικό επιμελητήριο του οποίου υπήρξε πρώτος πρόεδρος. Στα πλαίσια αυτής της δράσης εκδίδει την «Οικονομική στατιστική του Νομού Δράμας».
- Το 1930 εκδίδει το «Ημερολόγιο Δράμας» όπου περιλαμβάνει κείμενα λογοτεχνικά, λαογραφικά ,ιστορικά,, φιλολογικά. Δίνονται ακόμη στοιχεία για τον πληθυσμό, το κλίμα και τις στρατιωτικές δυνάμεις που εδρεύουν εδώ. Επίσης παρουσιάζεται η εικόνα της οικονομίας και των επιχειρήσεων του νομού.
Την νύχτα 28-29 Σεπτεμβρίου, για την όλη του δράση συνελήφθη και εκτελέσθηκε. Ήταν 52 χρόνων.
«Η σκέψη του ήταν υψηλή, ωσάν τα κυπαρίσσια,
Μεγάλη ωσάν τα βουνά» της Πίνδου η καρδιά του.
Θεόφιλος Αθανασιάδης: «Ο Ρήγας Φεραίος» της Δράμας.
Αν ο Θ. Αθανασιάδης έχασε τη ζωή του λόγω της πνευματικής και εθνικής του δράσης, οι αδελφές Ζαχαροπούλου καταδικάστηκαν για την δράση του πατέρα τους: Ήρθε από την Λάϊστα νέος . Πήρε μέρος στον Μακεδονικό αγώνα. Οι Βούλγαροι κρατούσαν «προγραφές» από τότε και τώρα ξέσπασαν στις κόρες του: 35 χρόνια σχεδόν μετά οι δυο «ορειάδες» της Πίνδου, ντυμένες φως και ουρανό, πέρασαν στο Επέκεινα.
- Μαζί τους η Ελένη Μπρέζα. Ο πατέρας της ήρθε από το Δίστρατο της Κόνιτσας. Εργάσθηκε σε καπνέμπορους και άλλες εμπορικές επιχειρήσεις εξασφαλίζοντας τους όρους μιας αξιοπρεπούς ζωής. Οι κατακτητές όμως τα κατέστρεψαν όλα, ενεργώντας , (μολονότι Ευρωπαίοι και χριστιανοί) ως άγγελοι του θανάτου και βάρβαροι της στέπας.
- Την αυλαία της τραγωδίας ρίχνει η οικογένεια Παπαζήση. Τέσσερα αδέλφια συνελήφθησαν. Η μάνα έπεσε στα πόδια του υπεύθυνου αξιωματικού ικετεύοντας την απελευθέρωση ενός απ’ αυτά. Εκείνος «συγκινημένος» από την ικεσία άφησε όντως τον ένα αδελφό. Τους άλλους τρεις τους έστειλε στο απόσπασμα…
Σε όλους αυτούς έλαχε η Μοίρα, ο πόνος και το απόλυτο μαύρο.
- Όμως εμείς τους κρατάμε στην σκέψη μας και την καρδιά μας πανελεύθερους ωραίους και φωτεινούς!
