Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων
30 Ιουνίου – 110 Χρόνια
Μνήμης από το πρώτο
ολοκαύτωμα του Δοξάτου
ΕΚΑΤΟΝ ΔΕΚΑ χρόνια συμπληρώνονται φέτος, από το πρώτο ολοκαύτωμα του Δοξάτου στις 30 Ιουνίου 1913. Πρόκειται για μια από τις χειρότερες σφαγές και καταστροφές που υπέστησαν οι κάτοικοι του Δοξάτου εκείνης της εποχής, ακριβώς μία μέρα πριν από την απελευθέρωση της Δράμας την 1η Ιουλίου 1913.
Η σφαγή των κατοίκων του Δοξάτου στις 30 Ιουνίου 1913, ήταν ένα μέρος του γενικού και προαιώνιου σχεδίου της εξόντωσης του Ελληνισμού, ένα ειδεχθές έγκλημα γενοκτονίας.
Στο πλαίσιο του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, η περιοχή μας καταλαμβάνεται από το «σύμμαχο» βουλγαρικό στρατό, που αξιοποιεί την ευκαιρία για προέλαση προς το Νότο, για να υλοποιήσει το εθνικό πρόγραμμα εξόδου στο Αιγαίο. Ο αριθμός των θυμάτων, η αναλογία τους με τον πληθυσμό – ένας στους τρεις Έλληνες του Δοξάτου δολοφονήθηκε – και ο τρόπος εκτέλεσής τους, προκαλεί διεθνώς αποτροπιασμό.
Η επίθεση του βουλγαρικού ιππικού εναντίον των αμάχων που διέφυγαν στο χείμαρρο και στα χωράφια, ο αποτρόπαιες εκτελέσεις, η απίστευτη βία που ασκήθηκε μέσα στην κωμόπολη, η υλική καταστροφή και η λεηλασία, θυμίζουν βομβαρδισμένες περιοχές.
Σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Δράμας Αγαθάγγελο, «Το φιλόκαλον, φιλοπρόοδον, το ευφορώτατον και φιλογενέστατον Δοξάτον… μετεβλήθη σήμερον εις ερείπια και οι κάτοικοί του εις σφάγια», «εσπαθίζοντο και ελογχίζοντο με τον πλέον θηριώδη τρόπο γυναίκες, γέροντες και παιδιά».
Η στοχοποίηση του άμαχου πληθυσμού, παραπέμπει μάλλον σε διαδικασία «εκδίκησης» προς τον άμαχο πληθυσμό παρά σε στρατιωτική αναγκαιότητα. Η συμμετοχή των Δοξατιανών σο Μακεδονικό Αγώνα, η προσήλωσή τους στην Ορθοδοξία, στην ελληνική παιδεία και τη γλώσσα, η σημασία του τόπου ως κέντρου ελέγχου της καλλιέργειας, επεξεργασίας και εμπορίας του καπνού, αποτελούν τις κυριότερες αιτίες της καταστροφής του.
Η ιστορία θα επαναληφθεί άλλες δύο φορές, το 1916 – 1918 με κατοχή, εξοντώσεις και ομηρία στις 29 Σεπτεμβρίου του 1941 με βαρύ φόρο αίματος και πάλι.
Πρόγραμμα εκδηλώσεων
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για το 1ο Ολοκαύτωμα του Δοξάτου, ο Δήμος Δοξάτου έχει προγραμματίσει διάφορες εκδηλώσεις, οι οποίες ξεκίνησαν ήδη από χθες Τετάρτη 28 Ιουνίου, όπου στο Πνευματικό Κέντρου του Δοξάτου, η Ιστορικός κα. Μαρία Ευθυμίου, καθηγήτρια Ιστορίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, είχε ομιλία με κεντρικό τίτλο: «Στο μάτι της βίας, το τέλος των αυτοκρατοριών και η ανάδυση των εθνικών κρατών, 19ος – 20ος αι.».
Στη συνέχεια υπήρξε απαγγελία ποιημάτων και απόδοση τραγουδιών.
Επίσης, σήμερα Πέμπτη 29 Ιουνίου και ώρα 20.30, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Δοξάτου, ο Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Δοξάτου, φιλοξενεί τον Πολιτιστικό Σύλλογο Κομμένου Άρτας: «Κομμένο, 16 Αυγούστου 1943». Εξιστόρηση και προβολή φωτογραφικού υλικού των γεγονότων της 16ης Αυγούστου 1943 στο μαρτυρικό χωριό Κομμένο Άρτας. Απαγγελία ποιημάτων και απόδοση τραγουδιών.
Αύριο Παρασκευή 30 Ιουνίου και ώρα 07.00, θα τελεστεί Θεία Λειτουργία των Αγίων 12 Αποστόλων στο Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου Δοξάτου. Θα ακολουθήσει επιμνημόσυνη δέηση για την ανάπαυση των ψυχών των σφαγιασθέντων κατοίκων του Δοξάτου.
Στις 10.30 θα δοθεί δεξίωση στην αίθουσα τελετών του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου Δοξάτου.
Το απόγευμα στις 20.30 θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση για την ανάπαυση των ψυχών των σφαγιασθέντων κατοίκων του Δοξάτου, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Δράμας κ. Δωρόθεου.
Θα ακολουθήσει προσκλητήριο Νεκρών και κατάθεση στεφάνων. Στη συνέχεια μήνυμα του δημάρχου για την ημέρα μνήμης. Μήνυμα προέδρου Κοινότητας Δοξάτου κ. Διογένη Μάρκου.
Ακολούθως, ομιλία της εκπαιδευτικού κα. Χριστίνας Βαμβούρη, τέως σχολικής συμβούλου Φιλολόγων Δράμας, πρώην διευθύντρια της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Δράμας, νυν διευθύντρια του 6ου Γυμνασίου Καβάλας με θέμα: «Μνήμες της Σφαγής 1913 στο Δημόσιο και Ιδιωτικό Λόγο».
Θα ακολουθήσει προβολή εικόνων από τον τύπο της εποχής και στο διάβα του χρόνου από τη σ. εκπαιδευτικό και σύμβουλο Κ. Δοξάτου κα. Μαρία Στυλίδου – Κωνσταντούδη.
Σιγή ενός λεπτού.
Οι χορωδίες του Δοξάτου: Βυζαντινή και παραδοσιακή χορωδία Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου και ο χορωδία Σαπφώ αποδίδουν ύμνους και τραγούδια για την θλιβερή επέτειο.
Εθνικός Ύμνος από τη Φιλαρμονική Δήμου Δοξάτου και τις χορωδίες.
Επίσης, από το Σάββατο 24 έως και την Πέμπτη 29 Ιουνίου (σήμερα) στο Πνευματικό Κέντρο του Δοξάτου, λειτουργεί έκθεση φωτογραφικού υλικού των γεγονότων της 30ης Ιουνίου 1913. Έκθεση βιβλίων που αντλούν τη θεματολογία τους από την ιστορία των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913 και αποτυπώσεις των γεγονότων στον τύπο της εποχής.