Το όνομα του διοικητή του Οχυρού
Λίσσε «Γεώργιος Δετοράκης»
παίρνει το ΕΠΑΛ Κ. Νευροκοπίου
ΣΕ ΜΙΑ σημαντική πρωτοβουλία προχώρησε το ΕΠΑΛ Κ. Νευροκοπίου, καθώς πρόσθεσε στον τίτλο το όνομα του διοικητή του Οχυρού Λίσσε «Γεώργιος Δετοράκης».
Πρόκειται για μια από τις πλέον ιστορικές προσωπικότητες, καθώς ο Γεώργιος Δετοράκης ήταν διοικητής του Οχυρού Λίσσε, κατά την επίθεση των ναζιστικών δυνάμεων.
Ο Γεώργιος Δετοράκης, γεννήθηκε στην Κριτσά Λασιθίου το 1894 από γονείς αγρότες.
Το 1914 κατατάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό ως κληρωτός. Το 1915, αφού έγινε Λοχίας, βρέθηκε στα βόρεια σύνορα της χώρας, όπου και τραυματίστηκε στις επιχειρήσεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Για το θάρρος και την γενναιότητά του, του απονεμήθηκε η πρώτη τιμητική διάκριση, ο «Πολεμικός Σταυρός Γ΄ τάξεως». Η αιτιολογία της απονομής μαζί με τα παράσημά του εκτίθενται στο Μουσείο του Λίσσε.
Το 1938 ως Ταγματάρχης πλέον τοποθετήθηκε διοικητής του Γ΄ Συγκροτήματος των Οχυρών στον τομέα του Φαλακρού. Μέχρι την έναρξη της επίθεσης των Γερμανικών Δυνάμεων στις 6 Απριλίου εναντίον των Οχυρών, εργάστηκε, όπως και όλοι οι διοικητές των Οχυρών, για την αποπεράτωσή τους, και ειδικότερα για την αμυντική οργάνωση του οχυρού Λίσσε.
Η σπάνια λήψη έγινε μέσα σε μία ταβέρνα στο χωριό Κάτω Νευροκόπι και εικονίζει τον Γερμανό στρατηγό Μάτενκλοτ, διοικητή της 72ης Μεραρχίας (δεύτερος από αριστερά), η οποία επιτέθηκε στα οχυρά του Νευροκοπίου να συζητά με τον ταγματάρχη Γεώργιο Δετοράκη (τρίτος από αριστερά), στην μάταιη προσπάθεια του να μάθει τα μυστικά των οχυρών.
Στα Οχυρά Λίσσε και Περιθωρίου καθώς και σε πολλά άλλα Οχυρά δόθηκαν αποφασιστικές μάχες, με τις οποίες προτάχθηκε πρωτοφανής αντίσταση και προκλήθηκαν απροσδόκητα πλήγματα στην αήττητη μέχρι τότε Γερμανική πολεμική μηχανή. Τα Οχυρά δεν παραδόθηκαν ούτε και όταν υπεγράφη η συνθηκολόγηση της Ελλάδας. Ο ίδιος ο Δετοράκης, όπως και οι υπόλοιποι διοικητές, αρνήθηκαν να συνυπογράψουν, πράξη στην οποία προέβησαν μόνον εφόσον πιέστηκαν από το αρχηγείο και μόνον αφού εξασφάλισαν ευνοϊκούς όρους παράδοσης για τους υπερασπιστές τους. Η μάχη του Λίσσε χαρακτηρίζεται από τους σύγχρονους ιστορικούς μελετητές ως το Στάλινγκραντ της Ελλάδος, αφού μεγάλο μέρος αυτής διεξήχθη μέσα από το χωριό Οχυρό. Μετά την κατάληψη της Ελλάδας ο Δετοράκης πέρασε μέσω της Χίου στα Μικρασιατικά παράλια και στη συνέχεια στο Κάιρο, όπου εντάχθηκε στις εκεί δυνάμεις κατά του Χίτλερ. Πέθανε το 1954, τέσσερα χρόνια μετά τον γάμο του.
«Διοικητής του απόρθητου οχυρού Λίσσε, ο Γεώργιος Δετοράκης διηύθυνε τον Απρίλιο του 1941 τον αγώνα κατά της γερμανικής επίθεσης. Η σθεναρή αντίσταση των 457 οπλιτών του Λίσσε παρά τις λυσσαλέες επιθέσεις των εισβολέων προκάλεσε το θαυμασμό ακόμα και των ίδιων των εχθρών. Μετά τη συνθηκολόγηση οι Γερμανοί θέλησαν να μάθουν τα μυστικά της κατασκευής των οχυρών από τους ίδιους τους Έλληνες που απέκρουσαν με επιτυχία όλες τις επιθέσεις τους. Παρά την αφόρητη ψυχολογική πίεση που άσκησαν οι Γερμανοί στο διοικητή Γεώργιο Δετοράκη, δεν κατάφεραν να του αποσπάσουν καμία χρήσιμη πληροφορία για τις λεπτομέρειες της κατασκευής του οχυρού και τον τρόπο οργάνωσης της άμυνας.
Ο ίδιος παρέμεινε μέχρι τέλους αγέρωχος και με σφιγμένες τις γροθιές του πάνω στο τραπέζι μιας ταβέρνας του Νευροκοπίου, όταν ο συνταγματάρχης Μίλλερ, διοικητής του 105ου Συντάγματος, και άλλοι Γερμανοί αξιωματικοί του ζητούσαν να τους παραδώσει έγγραφα και χάρτες που απεικόνιζαν τον τρόπο οχύρωσης της ελληνικής άμυνας.
Ο Σύλλογος Διδασκόντων έχοντας την πεποίθηση ότι η συγκεκριμένη προσωπικότητα αποτελεί ιστορικό κεφάλαιο για την περιοχή του Λεκανοπεδίου και λαμπρό παράδειγμα αγωνιστικότητας, περηφάνιας και αξιοπρέπειας προβαίνει στην παρούσα πρόταση προς τον Δήμο Νευροκοπίου, με την επιθυμία και η τοπική κοινωνία να συγκατατεθεί στην πρωτοβουλία αυτή.
Τέλος, στο πλαίσιο της ανάπτυξης πολιτισμικής συνείδησης και ιστορικής γνώσης των μαθητών και στην προσπάθεια ποιοτικής πολιτιστικής αναβάθμισης της λειτουργίας του Σχολείου, έχει καθιερωθεί, σύμφωνα με την Υ.Α.20521/Γ1/25-02-2008 του ΥΠΕΠΘ η προσθήκη προσωνυμίας στη σημερινή αριθμητική επωνυμία των Σχολείων της χώρας ενώ αυτή δύναται να συνδυαστεί με πλήθος παιδαγωγικών και διδακτικών δραστηριοτήτων με τις οποίες οι μαθητές/τριες μπορούν α) να έρθουν σε επαφή με ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία της περιοχής τους, β) να αναπτύξουν δράσεις, συλλέγοντας υλικό που αναφέρεται στη συγκεκριμένη προσωπικότητα (γραπτά κείμενα, ιστορικά στοιχεία, εικόνες), γ) να ανταλλάσσουν επισκέψεις μεταξύ σχολείων για γνωριμία των ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων και συλλογών των άλλων σχολείων και δ) να διοργανώσουν στο τέλος της σχολικής χρονιάς εορταστική-πολιτιστική εκδήλωση σε συνεργασία με τους φορείς της τοπικής κοινωνίας, όπου θα ανακοινωθεί επίσημα η προσωνυμία του Σχολείου και θα παρουσιαστούν οι εργασίες των μαθητών» τονίζει ο Δήμαρχος Νευροκοπίου Λευτέρης Ταμπουρίδης.
Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κάτω Νευροκοπίου της 11 Απρ 2025, αποφασίστηκε ομόφωνα η προσθήκης της επωνυμίας ΄΄Γεώργιος Δετοράκης΄΄ στο ΕΠΑ.Λ Κάτω Νευροκοπίου, μετά από πρόταση του Συλλόγου Διδασκόντων του. Ο Δήμος Κάτω Νευροκοπίου συγχαίρει τον Σύλλογο Διδασκόντων και του μαθητές του ΕΠΑ.Λ. για την αξιέπαινη πρωτοβουλία τους, η οποία αναδεικνύει το ήθος, την αγωνιστικότητα και τον πατριωτισμό του Δετοράκη και επιπλέον προβάλλει την πολιτισμική παρακαταθήκη της περιοχής. Μετά από την υλοποίηση ενός σύγχρονου έργου επαυξημένης πραγματικότητας, προβάλλεται η μορφή και ο λόγος του Δετοράκη στο Οχυρό.
