Το μνημείο των λατόμων στο Μοναστηράκι
Γράφει ο Γιάννης Παπουτσής*
Το Σάββατο 10 Φεβρουαρίου (Αγίου Χαραλάμπους, προστάτη των ξυλουργών και των μαρμαράδων) 2018 στο Μοναστηράκι στις 12:15 και στο μνημείο των Λατόμων τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των αποθανόντων εξ ατυχημάτων λατόμων από τον εφημέριο του χωριού Παπα-Δημήτρη Τοκμακτσή βοηθούντος ως ψάλτη και του εφημέριου του Βαθυλάκκου συγχωριανού μας Παπα-Άγγελου Όλακλη.
Ήταν όλοι εκεί τοπικές αρχές, συγγενείς των αδικοχαμένων συγχωριανών μας, πλήθος κόσμου.
Τιμή μεγάλη για τους νεκρούς μας.
Έγινε σύντομη ομιλία για το ιστορικό και το μήνυμα της συνάθροισης στο συγκεκριμένο χώρο από τον δωρητή του μνημείου κ. Μίμη Βασλή καθώς και προσκλητήριο νεκρών.
Τον ακούσαμε – παρόλη τη βροχή – με τον προσήκοντα σεβασμό, που με τις εμπεριστατωμένες αναφορές του συγκινηθήκαμε και υπηρετήσαμε συγχρωτισμένοι και έμπρακτα για άλλη μια χρονιά τη χαρμολύπη, η οποία ενέχεται στις δράσεις μας, διακονώντας έτι περαιτέρω τον Ελληνικό Πολιτισμό.
«… 12 ψυχές όλοι από το ηρωικό Δράνοβο, το ιστορικό Μοναστηράκι, το γνωστό μαρμαροχώρι σε όλη την οικουμένη από τα σμιλευμένα μάρμαρα, που κοσμούν επίλεκτα και επίκαιρα σημεία της ανθρωπότητας…».
Δώσαμε επίσης τον όρκο μας ότι δεν θα τους ξεχάσουμε ποτέ όσο θα υπάρχουμε και ζούμε.
«Αθάνατοι … Όχι άλλο αίμα! Φτάνει …»
Η σύντομη τελετή ήταν μεγάλης συναισθηματικής φόρτισης.
Τα πολύ ανθρώπινα συναισθήματα της λύπης, γι’ αυτούς τους χωριανούς μας με τα ροζιάρικα χέρια που «έφυγαν» από τον μάταιο τούτο κόσμο στη μάχη του μεροκάματου και της συνεισφοράς τους στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου μας, και τα ξεσπάσματα με επιφωνήματα, λυγμούς και δάκρυα ορισμένων είναι φαινόμενα συνήθη και δικαιολογημένα εφόσον έχουμε αποδεχθεί πως «αυτή είναι η ζωή» μας.
Οι κοντινοί, δικοί μας άνθρωποι μάς άφησαν για να συνεχίζουμε και να ατσαλωνόμαστε με τέτοια δύναμη ώστε να κρατάμε τις θύμησες και τις καλές στιγμές τους ζωντανές.
Προχωρούμε στη ζωή με ότι αυτή μας επιφυλάσσει, δεν γίνεται διαφορετικά, αλλιώς είναι δύσβατοι, τραχείς και γεμάτοι ατραπούς οι δρόμοι μας για να βγούμε … στην αντίπερα όχθη.
Από την άλλη μεριά εμείς όλοι οφείλουμε να αναδείξουμε τον αγώνα και την πάλη στην εργοδοσία και το Κράτος στις όποιες παραλήψεις και πρακτικές τους για τις «παράπλευρες» αυτές απώλειές μας, ώστε να μη ξανασυμβεί άλλο εργατικό ατύχημα στα λατομεία.
Η τεχνική εργατική γνώση και θέση βασικά της εξορυκτικής διαδικασίας από τα σπλάχνα της μάνας γης των ογκομαρμάρων, ως συντεχνία κατ’ αρχήν και διαγενεαλογική μάθηση στη συνέχεια μέχρι την ταυτοτική της σχέση με το χωριό μας έχει τη μεγάλη της σημασία, όχι μόνο επειδή αυτά στη συνέχεια μετά την επεξεργασία τους αναδεικνύουν και λαμπρύνουν χώρους, κτίρια, μνημεία κλπ. παντού, σ’ όλη την οικουμένη γι’ αυτό και η σημαντικότητά της. Επειδή μέσα στη μακρά διαδρομή της έθετε αργά και σταθερά τα θεμέλια όχι μόνο της αμοιβής της αλλά και την ευθύνη στην όλη διεργασία της κοινωνικοποίησης, τη συναίσθηση της «τάξης», τα δικαιώματα της οποίας εξακολουθεί να υπερασπίζεται με μεγάλη θέρμη, – μια διάθεση που δεν αρέσει σε όλους, ίσως και επειδή οι καιροί δεν ευνοούν την εργασία – παράλληλα και συγχρόνως με τη διεκδίκηση του «μερίσματος» από τη συνεισφορά στον όλο κύκλο εργασιών.
Η συναίσθηση συνειδητοποίησης της ευθύνης της διεκδίκησης από τους εργαζομένους για την κοιτίδα μας, αυτή των εξορυκτών μαρμάρων, το Μοναστηράκι, για μας όλους τους συγχωριανούς, η εταιρική κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων, η συνεισφορά των τοπικών μας αρχών, καθώς η πολυπληθής -κάθε χρόνο, ιδιαίτερα- η φετινή παρουσία του κόσμου ανάδειξε την αδήριτη πλέον ανάγκη του χώρου του μνημείου των Λατόμων για την εν γένει ανάπλασή του.
Οφείλουμε να περιφρουρήσουμε τα μηνύματα που εκπέμπει ο μοναδικός τόσο σοβαρός μνημειακός χώρος, το μνημείο τους, για να είναι η θύμηση των νεκρών μας, αέναη, «στητή και ολόρθη».
Οι προαιώνιες αξίες του κοινοτισμού και του συνεργατισμού του τόπου μας – σημαίνουσες – στη σημερινή οικονομική συγκυρία καθώς η καθίζησή τους μας οδηγεί στη περιδίνηση και τη μοιρολατρία, οφείλουν με άλλον πλέον τρόπο να δώσουν τη μέγιστη δυνατή πρόσοδο και αλληλεπίδραση στη γεφύρωση της διαχρονίας που επιδιώκουμε και για να φέρουμε ένα ουσιαστικό μήνυμα εναρμόνισης του χώρου και με τη συνύπαρξη όλων των απόψεων.
Η δημόσια υπόσχεση του δημάρχου Δράμας κ. Χριστόδουλου Μαμσάκου, ότι «… σήμερα βρισκόμαστε εδώ, σ’ αυτό το μνημείο, σ’ αυτόν εδώ το χώρο, έχουμε συζητήσει … να δούμε πώς μπορούμε να τον αναμορφώσουμε … για να τιμήσουμε αυτούς τους ανθρώπους που χάθηκαν άδικα … ήδη μέσα στον προϋπολογισμό του 2018… φωνάξαμε και τις τεχνικές υπηρεσίες … έχουμε βάλει κάποια χρήματα … για να μπορέσουμε να τον αναπλάσουμε, όπως πρέπει και όπως αξίζει σ’ αυτούς τους ανθρώπους, που πήγαν το πρωί στη δουλειά τους και δυστυχώς δεν γύρισαν. Το οφείλουμε, λοιπόν, σ’ αυτούς τους ανθρώπους, το οφείλουμε στις οικογένειές τους … πως αυτόν τον χώρο θα τον κάνουμε πιο αξιοπρεπή, για να δούμε πως αυτήν την ημέρα θα τιμούμε … τίποτα άλλο λιγότερο και τίποτα περισσότερο, έτσι απλά και λιτά …», δίνει τις πρώτες ελπίδες ώστε να ξεκινήσει η ανάπλαση του χώρου με το κατάλληλο και απαραίτητο σχέδιο όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Ας ελπίσουμε να ανταποκριθούν και οι επιχειρήσεις μαρμάρου, όταν τους ζητηθεί.
- Πρόεδρος του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μοναστηρακίου Δράμας (Μοναστηράκι 12 Φεβρουαρίου 2018)
