Dr. Ανδρ. Ξάνθης: «Το 70% των εγκεφαλικών

 μπορεί να προληφθεί εάν ελέγχουμε

σωστά τους παράγοντες κινδύνου»

 Ο Δραμινός Ειδικός Παθολόγος, Dr. Ανδρέας Ξάνθης μιλάει στον «Π.Τ.»

Της Σουζάνας Θεοδωρίδου

Οι ρυθμοί ζωής ολοένα και αυξάνονται, με αποτέλεσμα να μη δίνουμε τη δέουσα σημασία πάντα, όταν ο οργανισμός μας αντιδρά ή μας στέλνει «μηνύματα» καταπόνησής του. Παράλληλα ο ιατρικός κόσμος επισημαίνει συνεχώς την αξία της προληπτικής ιατρικής και των δυνατοτήτων που υπάρχουν σήμερα για να προλάβουμε δυσάρεστες καταστάσεις σχετικά με την υγεία μας.

Στις δυτικές κοινωνίες, το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί το τρίτο αίτιο θανάτου μετά τα καρδιακά επεισόδια και τον καρκίνο. Με αφορμή τα παραπάνω ζητήσαμε από τον Δραμινό, Ειδικό Παθολόγο, με μεταπτυχιακό στα Εγκεφαλικά Επεισόδια ΔΠΘ, κ. Ανδρέα Ξάνθη, να μας εξηγήσει πως μπορούμε να προλάβουμε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά και να μας μιλήσει για μια σειρά άλλων ιατρικών θεμάτων.

Ο Δρ. Ξάνθης είναι επίσης Διδάκτωρ Ιατρικής του ΑΠΘ και τέως Επιμελητής Α’ Παθολογίας του Γενικού Νοσοκομείου Δράμας, ο οποίος έλαβε πριν από μερικούς μήνες την απόφαση να αφήσει πίσω του το δημόσιο τομέα και να προσφέρει τις ιατρικές του υπηρεσίες από το ιδιωτικό του πλέον ιατρείο.

κ. Ξάνθη, παρατηρείται ότι ολοένα και συχνότερα νέοι άνθρωποι εκδηλώνουν εγκεφαλικό επεισόδιο. Που θεωρείτε ότι οφείλεται αυτό;

Οφείλεται στην: α) αύξηση των παραγόντων κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο και σε νεότερα άτομα, δηλαδή στην εμφάνιση υπέρτασης, διαβήτη, παχυσαρκίας καπνίσματος και δυσλιπιδαιμίας, λόγω τρόπου ζωής, β) στην παρουσία θρομβοφιλίας, δηλαδή προδιάθεσης για αυξημένη πήξη αίματος, αλλά και γ) στη χρήση τοξικών ουσιών (χασίς οι πτωχοί και κοκαΐνη οι εύποροι).

Υπάρχουν μέτρα πρόληψης για την εκδήλωση εγκεφαλικού επεισοδίου; Αλλά και μετά την εκδήλωσή του, ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθείται από τον ασθενή για την αποκατάστασή του;

Ευτυχώς το 70% των εγκεφαλικών μπορεί να προληφθεί εάν ελέγχουμε τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου σωστά , εάν παρακολουθούμε την πίεση μας, διακόψουμε το κάπνισμα, περπατάμε περισσότερο και βρούμε το αίτιο του εγκεφαλικού και το διορθώσουμε, όπως π.χ μια στένωση καρωτίδας ή η παρουσία αρρυθμίας που προκαλεί εγκεφαλικό, όλα αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν καλύτερα από το παρελθόν. Επίσης, είναι ευτύχημα για τους Δραμινούς ότι υπάρχουν 2 μεγάλα και οργανωμένα κέντρα αποκατάστασης κοντά, τα οποία προσφέρουν ολική αποκατάσταση και μειώνουν σημαντικά την τελική αναπηρία των ασθενών. Τέλος, να μην ξεχνάμε ότι η φυσιοθεραπεία συνεχίζεται και στο σπίτι και το όφελος υπάρχει ακόμα και ένα χρόνο μετά το εγκεφαλικό.

Η προληπτική ιατρική σώζει ζωές. Ποιες εξετάσεις θεωρείτε ότι πρέπει να γίνονται ετησίως ανά ηλικία;

Μετά τα 40 αλλάζει ο οργανισμός και αρχίζει η αθηρωμάτωση, ειδικά σε άνδρες, οπότε πρέπει να ελέγχουν όλοι και όλες τα λιπίδια τους, τη γλυκόζη, το θυρεοειδή και τη φερριτίνη-Β12 ειδικά οι γυναίκες. Επίσης, εάν υπάρχει ιστορικό στην οικογένεια καρδιοπάθειας ή εγκεφαλικού ή θρόμβωσης πριν τα 50 έτη πρέπει να ελεγχθούν όλοι οι πρώτοι βαθμού συγγενείς.

Συνιστάται σε παχύσαρκους παρακολούθηση αρτηριακής πίεσης και σε άνδρες και γυναίκες άνω των 50 έλεγχος για προστάτη και γυναικολογικός αντίστοιχα. Πάνω από όλα, έχει σημασία το καλό ιστορικό με το οποίο ο ιατρός θα εκτιμήσει τον κίνδυνο και θα στείλει τις απαραίτητες εξετάσεις, γιατί η πρόληψη σώζει ζωές και είναι σαφώς είναι πιο οικονομική από τη θεραπεία.

Ποια είναι η άποψη σας σχετικά με την αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών, αλλά και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό;

Δυστυχώς είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη στην υπερκατανάλωση αντιβιοτικών και στο κάπνισμα. Αυτό οφείλεται και στον πολίτη που θεωρεί λανθασμένα ότι με την έγκαιρη αντιβίωση θα περάσει η ‘ίωση’ και στον ιατρό που συνταγογραφεί συχνά υπό την πίεση ή χωρίς ενδείξεις και στο φαρμακοποιό που δεν απαιτεί πάντα συνταγή.

Ποια είναι η άποψή σας για τον οικογενειακό γιατρό; Είναι ένα μέτρο το οποίο πρακτικά μπορεί να ωφελήσει τους πολίτες; Τα κίνητρα είναι ικανοποιητικά για τους γιατρούς ώστε να συμμετέχουν;

Ο θεσμός αυτός είναι αρκετά παρεξηγημένος για τους ακόλουθους λόγους: α) Αρχικά για τους ιατρούς: ενώ ως ιδέα είναι σωστός θεσμός και λειτουργεί στην Ευρώπη, η εφαρμογή του στη μνημονιακή Ελλάδα δεν μπορεί να πετύχει τους στόχους με τις συμβάσεις που προτείνει ο ΕΟΠΥΥ, στη Γερμανία σας αναφέρω ο ιατρός λαμβάνει αμοιβή 15-20 ευρώ ανά ασθενή ανάλογα με τι εξετάσεις κάνει και εδώ 1 ευρώ και με τεράστιο αριθμό ασθενών. Το κράτος λόγω οικονομίας δίνει έμφαση στην ποσότητα και όχι στην ποιότητα (δίνει το μήνυμα στους ιατρούς “τόσα έχω, τόσα δώστε στον κόσμο και όποιος θέλει” ) β) για τον πολίτη, φαίνεται ωραία ιδέα, αλλά ο Έλληνας ασθενής δεν είναι το ίδιο συμμορφώσιμος με τον Ευρωπαίο ασθενή και μπορεί για την ίδια πάθηση να πάει στον οικογενειακό, να πάει σε άλλο ειδικό και στο νοσοκομείο, άρα θα αυξήσει το κόστος υγείας. γ) τα κέντρα υγείας είναι υποστελεχωμένα από εργαστήρια από ειδικούς και δεν μπορεί μια σωστή διάγνωση να τεθεί από έναν μάλλον αρχάριο οικογενειακό γιατί αυτοί που μπήκαν συνήθως -και μιλάω πανελλήνια – είναι ή πολύ νέοι και πάνε για μεροκάματο ή στα πρόθυρα σύνταξης και πάνε μόνο για συνταγογράφηση.

Η μόνη πρακτική λύση είναι η ένταξη των οικογενειακών και των άλλων ειδικών του ΕΟΠΥΥ στα κέντρα υγείας όπως το παλιό ΙΚΑ, αλλά με έλεγχο ωραρίου, για να αποτραπούν φαινόμενα εκμετάλλευσης των ασθενών. To βασικό νομίζω είναι να πηγαίνει ο κόσμος στο ΚΥ και να μην χρειάζεται -στα περισσότερα νοσήματα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης- παραπομπή αλλού, αλλά να αντιμετωπίζεται εκεί από ομάδα ιατρών. Αυτό θέλει και χρόνο και χρήμα που δυστυχώς και τα δυο απουσιάζουν από τις περισσότερες -μη πανεπιστημιακές- δημόσιες δομές.

κ. Ξάνθη, πρόσφατα πήρατε την απόφαση να αποχωρήσετε από το δημόσιο, από το Γενικό Νοσοκομείο Δράμας συγκεκριμένα και να προσφέρετε τις ιατρικές σας υπηρεσίες από το ιδιωτικό σας πλέον ιατρείο. Τι σας έκανε να πάρετε αυτή την απόφαση;

Η απόφαση αυτή είναι προϊόν ωρίμου σκέψεως και δεν αποτελεί αιφνιδιαστική ή αντιδραστική κίνηση. Συγκεκριμένα, μετά από σχεδόν 11 χρόνια υπηρεσίας στο δημόσιο τομέα και μάλιστα, τα τελευταία 6 χρόνια σε καιρό βαθιάς κρίσης (οικονομική και πνευματική) σε μια μεγάλη Κλινική με τεράστιο φόρτο εργασίας, δημιουργήθηκε ένα πιεστικό εργασιακό περιβάλλον με αδυναμία παροχής των υπηρεσιών που πραγματικά επιθυμούσα στους ασθενείς. Ως συνέπεια, πήρα την απόφαση να αλλάξω σελίδα για λόγους προσωπικούς και επαγγελματικούς. Προσωπικούς, γιατί λόγω πολυτεκνίας έπρεπε να συνδράμω περισσότερο στις υποχρεώσεις της οικογένειας και επαγγελματικούς, γιατί το δημόσιο νομίμως είχε φτάσει τα όρια του για μένα, ενώ ο ιδιωτικός τομέας ανέκαθεν παρέχει καλύτερες συνθήκες εργασίας και απολαβές και περισσότερες επιλογές άσκησης της ιατρικής.

Σήμερα που πλέον δεν ανήκετε στο ιατρικό προσωπικό του Νοσοκομείο, πως θα σχολιάζατε τη λειτουργία του με τα όσα προβλήματα παρουσιάζονται κάθε τόσο;

Το νοσοκομείο -λόγω 10ετους κρίσης- δεν θα μπορούσε να αποφύγει τις συνέπειες του brain drain και της οικονομικής λιτότητας, αλλά τα τελευταία χρόνια οφείλω να ομολογήσω, ότι έγιναν κάποια βήματα ενίσχυσης με προσλήψεις προσωπικού. Σίγουρα όμως χρειάζεται γενναία οικονομική στήριξη, περαιτέρω ενίσχυση σε προσωπικό και εκσυγχρονισμό της υλικοτεχνικής υποδομής για να ανεβάσει το επίπεδο της παρεχόμενης ιατρονοσηλευτικής φροντίδας.