Εκδήλωση μνήμης από τη Θρακική Εστία Δράμας
Η γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολικής
Θράκης αποσκοπούσε στη δημιουργία
συμπαγούς τουρκικού κράτους
Ο ιστορικός ερευνητής, κ. Μάνος μιλάει στον “Π.Τ.”
Του Θανάση Πολυμένη
105 ΧΡΟΝΙΑ πέρασαν από εκείνο το «Μαύρο Πάσχα» στην Ανατολική Θράκη, απ’ όταν άρχισε από τους Νεότουρκους, η εκκαθάριση του ελληνικού πληθυσμού και η Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής, από την Ανατολική Θράκη.
Η 6η Απριλίου 1914, ανήμερα του Πάσχα, ήταν η αποφράδα ημέρα, κατά την οποία η Τουρκία της εποχής εκείνης, αρχίζει την εκκαθάριση των Ελλήνων από την περιοχή, προκειμένου να διασώσει την Αυτοκρατορία της και να στήσει ένα συμπαγές τουρκικό κράτος.
Για την ημέρα εκείνη και την αρχή της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής που ολοκληρώθηκε το 1923 στον Πόντο, η Θρακική Εστία Δράμας, διοργάνωσε εκδήλωση μνήμης, με κύριο ομιλητή τον ιστορικό ερευνητή κ. Γεώργιο Μάνο.
Για το θέμα της ομιλίας του, ο κ. Γεώργιος Μάνος μίλησε στον «Πρωινό Τύπο», αναφερόμενος στην Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης, καθώς και στα ιστορικά γεγονότα της εποχής.
Ο κ. Μάνος, είναι ιστορικός ερευνητής και μέχρι σήμερα έχει εκδώσει δύο ιστορικά αφηγήματα, βασιζόμενα σε ιστορικά και αληθινά γεγονότα ανθρώπων που έζησαν εκείνους τους απίστευτους διωγμούς.
Μιλώντας στον «Πρωινό Τύπο» ο κ. Μάνος, επισημαίνει αρχικά ότι άρχισε να ερευνά τα θέματα των προσφύγων, κυρίως της Ανατολικής Θράκης, για το λόγο ότι οι γονείς του κατάγονται από εκεί.
6 Απριλίου 1914
Η ημέρα της 6ης Απριλίου 1914, είναι σημαντική για την θρακική Γενοκτονία και ο κ. Μάνος μας εξηγεί: «Είναι 6 Απριλίου. Ακριβώς σαν σήμερα, στις 6 Απριλίου 1914, ανήμερα του Πάσχα. Εκείνη την ημέρα είχαν ενταθεί οι διωγμοί των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης. Στη Ραιδεστό που ήταν το μεγάλο λιμάνι, έδιωχναν τους Έλληνες με τα καράβια στην Ελλάδα, σαν σήμερα το 1914 ήταν στοιβαγμένοι σε σχολεία, σε εκκλησίες, σε πλατείες, ακόμα και στους δρόμους 12.000 Έλληνες ξεριζωμένοι από τα Βόρεια της Ανατολικής Θράκης. Και άλλοι 5.000 ήταν στην Ηράκλεια.
Βέβαια, οι διωγμοί των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης, ξεκίνησαν από το καλοκαίρι του 1913 που έληξε ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος και σταμάτησαν στην ουσία με τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αλλά, έπρεπε οι Θρακιώτες να επιλέξουν μια ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας. Μέχρι τότε η λέξη Γενοκτονία δεν υπήρχε, ενώ καθιερώθηκε μετά το 1948 από την σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για να τιμήσει τα θύματα της Γενοκτονίας των Εβραίων από τους ναζί. Οι ναζί δεν είχαν κάνει τίποτα άλλο, επανέλαβαν αυτά που είχαν κάνει οι Τούρκοι το 1913-1914 μέχρι και το 1923 στον Πόντο».
Απαντώντας στην ερώτηση αν υπάρχουν κάποια στοιχεία για τον εκτοπισμό των Ελλήνων, ο κ. Μάνος μας λέει: «Οι Έλληνες της Ανατολικής Θράκης, το 1912-1913 πριν από τους διωγμούς, ήταν 370.000. Από το τέλος του 1913 και κυρίως την Άνοιξη του 1914, μέχρι και το 1917, γύρω στις 230.000 ξεριζώθηκαν από τα σπίτια για να απελαθούν. Δεν είναι σίγουρο ότι απελάθηκαν όλοι, γιατί πολλούς τους κατέσφαξαν, πολλούς τους στρατολόγησαν, κανείς δεν ήξερε που πήγαν. 230.000 ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους για να απελαθούν. Επίσης, άλλες 93.000 όπως λέει ο Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος στην ιστορία του, εκτοπίστηκαν στην ενδοχώρα της Μικράς Ασίας. Και αυτό γιατί, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1914, μπορούσαν να τους φορτώνουν στα καράβια και να τους φέρνουν στην Ελλάδα.
Το 1914 όμως, οι Γερμανοί μαζί με τους Τούρκους πού ήταν σύμμαχοι τότε, έκλεισαν τα στενά των Δαρδανελίων και έτσι δεν μπορούσαν ούτε να μπουν, ούτε να βγουν καράβια.
Άρα, τους Έλληνες που έμειναν στην Ανατολική Θράκη, κάτι έπρεπε να τους κάνουν. Έπρεπε να τους διώξουν. Τους έβαζαν στα καράβια από τη Ραιδεστό και κυρίως την Ηράκλεια, τους μετέφεραν στην Πάνορμο και από εκεί οδοιπορώντας είτε με τρένα, τους σκόρπιζαν στην ενδοχώρα της Μικράς Ασίας».
Ρωτήσαμε τον κ. Μάνο, για ποιο λόγο κατά την άποψή του, η Θρακική Γενοκτονία δεν είναι τόσο γνωστή, όπως αυτή των Ποντίων και στην απάντησή του τονίζει: «Εδώ έχουμε ένα άλλο μεγάλο σοβαρό θέμα, που δείχνει ακριβώς ποιοι είμαστε. Είμαστε σε θέση, σαν λαός και σαν επίσημη πολιτεία, ένα σοβαρό θέμα που αφορά όλους τους Έλληνες, να το πάρουμε και να το ξεφτιλίσουμε.
Το θέμα της Γενοκτονίας, τόσο οι Σύλλογοι, αλλά κυρίως η πολιτεία, το ξεφτίλισε. Τι έκανε; Όταν το 1994, κάτω από την πίεση των Ποντιακών Συλλόγων και κυρίως του Μιχάλη Χαραλαμπίδη και του καθηγητή Κώστα Φωτιάδη, ζήτησαν την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων από τη Βουλή, η Βουλή έπρεπε να ερευνήσει εάν η Γενοκτονία αφορά μόνο τους Πόντιους, ή αφορά και τους άλλους Έλληνες της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης.
Η Γενοκτονία ξεκίνησε από την Ανατολική Θράκη, κυρίως μετά τα γεγονότα του 1914. Γιατί ξεκίνησε όμως από εκεί; Κατ’ αρχήν οι Τούρκοι είχαν πάρει μια απόφαση. Μετά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο, ήθελαν να καθαρίσουν την Αυτοκρατορία τους από τους μη μουσουλμάνους. Χριστιανοί, Εβραίοι κτλ., δεν είχαν καμιά θέση εκεί. Είτε ήταν Έλληνες, είτε ήταν Αρμένιοι, είτε ήταν Ασσύριοι, ήταν Εβραίοι, έπρεπε να φύγουν. Έπρεπε να μείνουν μόνο οι Μουσουλμάνοι. Και σε δεύτερη φάση, όλοι αυτοί οι Μουσουλμάνοι θα έπρεπε να αισθάνονται Τούρκοι. Έπρεπε να γίνει αυτό που έλεγαν: η Τουρκία στους Τούρκους.
Ξεκίνησε όμως από την Ανατολική Θράκη, γιατί μέχρι την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων, η Κωνσταντινούπολη ήταν στη μέση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Αυτοκρατορία έφτανε μέχρι τη Βοσνία και μέχρι την Ήπειρο. Με τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων, η Δυτική Θράκη μέχρι τον Έβρο – παρ’ ότι είχε ελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό – δόθηκε στους Βουλγάρους. Άρα, ο Έβρος έγινε σύνορο, Δυτικά ήταν οι Βούλγαροι και η Κωνσταντινούπολη έγινε παραμεθόρια. Άρχισαν να φοβούνται για την πρωτεύουσά τους. Και έπρεπε να δημιουργήσουν ένα συμπαγές μουσουλμανικό ανάχωμα, ανάμεσα στην Κωνσταντινούπολη και στον Έβρο, για την προστασία της Κωνσταντινούπολης. Και γι’ αυτό ξεκίνησαν από την Ανατολική Θράκη».