Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη Δράμα!

Ικανοποιημένοι οι εκπαιδευτικοί

από τη φύση της εργασίας τους

Έρευνα για τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα

Του Θανάση Πολυμένη

ΜΙΑ πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα παρουσιάστηκε στη Δράμα το περασμένο Σάββατο 15 Ιουνίου, σχετικά με τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών και το κατά πόσο είναι ικανοποιημένοι από αυτήν.

Η έρευνα παρουσιάστηκε για πρώτη στη Δράμα για όλη την Ελλάδα και η εκδήλωση έγινε στο αμφιθέατρο του «Αρρένων» 1^ο Γυμνάσιο – 1^ο Λύκειο. Σύμφωνα με τα γενικότερα στοιχεία, οι εκπαιδευτικοί στη χώρα μας παραμένουν ικανοποιημένοι από τη φύση της εργασίας τους, καθώς και από τη σχέση με τους μαθητές τους, ενώ είναι λιγότερο ικανοποιημένοι από τις συνθήκες της εργασίας τους και τις σχέσεις με τους συναδέλφους τους.

Η ομάδα που πραγματοποίησε την έρευνα αποτελείται από τους: Καρναβάς Βασίλης, MSc, PhD δάσκαλος-ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΙΕΠ, Λάζαρος Βλαχόπουλος MSc, PhD εκπαιδευτικός ο οποίος είναι και Δραμινός, ψυχολόγος-ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΙΕΠ, Ελένη Τσαλαγιώργου MSc, PhD,  ΕΔΙΠ ΕΚΠΑ, τ. Σύμβουλος ΙΕΠ και Αλίκη Χατζηηλιού MSc, καθηγήτρια Αγγλικής – ερευνήτρια.

Σε δηλώσεις του στα τοπικά μέσα ενημέρωσης, ο κ. Καρναβάς, μέλος της ερευνητικής ομάδας, αναφέρθηκε στο σκοπό της έρευνας, λέγοντας ότι «σκοπός ήταν να ερευνηθεί η ικανοποίηση των εκπαιδευτικών ως επαγγελματιών. Γιατί, όπως γίνεται σε όλα τα επαγγελματικά πεδία, η ποιότητα των αποτελεσμάτων που έχουμε, εξαρτάται και από την ικανοποίηση αυτών που τα δημιουργούν. Τόσο μεγάλης έκτασης έρευνα για τους εκπαιδευτικούς, δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα. Υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν την ικανοποίηση των εκπαιδευτικών. Φαίνεται ότι οι παράγοντες που την επηρεάζουν θετικά έχουν σχέση με τη φύση της εργασίας τους, που σημαίνει ότι οι περισσότεροι που επιλέγουν αυτό το επάγγελμα, το κάνουν επειδή το αγαπάνε. Παράγοντες που δεν είναι τόσο θετικοί ως προς την ικανοποίηση, είναι οι συνθήκες εργασίας ίσως και οι απολαβές. Επίσης, ένα άλλο θετικό στοιχείο που δείχνουν οι εκπαιδευτικοί, είναι η επαφή με τους μαθητές τους».

Όπως εξήγησε ο κ. Καρναβάς, η έρευνα κράτησε δύο χρόνια, πήραν μέρος 3.500 εκπαιδευτικοί από όλη την επικράτεια, εκ των οποίων οι απαντήσεις των 2.500 ήταν πλήρεις.

Σε δηλώσεις του, ο προϊστάμενος της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Δράμας κ. Κιουλάνης, σημείωσε ότι μόλις τελείωσε η επεξεργασία της έρευνας, παρουσιάστηκε αμέσως για πρώτη φορά στη Δράμα και ότι «αφορά ένα δείγμα 3.500 εκπαιδευτικών από όλη την Ελλάδα και από όλες τις βαθμίδες όπως Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια για την εκπαιδευτική ικανοποίηση των εκπαιδευτικών».

Η παρουσίαση της έρευνας

Η έναρξη της εκδήλωσης έγινε από τον Δ/ντη της Δ.Δ.Ε. Δράμας κ. Κιουλάνη Σπυρίδωνα και ακολούθησε η αναλυτική παρουσίαση της έρευνας από την ερευνητική ομάδα. Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα δημιουργήθηκαν ομάδες ανά βαθμίδα (Προσχολική, Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια) στις οποίες έγινε επεξεργασία ανά βαθμίδα εκπαίδευσης των αποτελεσμάτων της έρευνας.

Ακολούθησε η ολομέλεια στην οποία ανακοινώθηκαν και συζητήθηκαν τα αποτελέσματα των ομάδων εργασίας.

Από την ανακοίνωση των πορισμάτων, αλλά και γενικότερα από τη συζήτηση που ακολούθησε φάνηκε ότι η έρευνα αυτή ξεκίνησε ως ένας ακόμη κρίκος στην αναζήτηση της καθολικής  ποιότητας  στα αποτελέσματα της εκπαίδευσης.

Στόχος της ήταν ο καθορισμός του επιπέδου ικανοποίησης των Ελλήνων εκπαιδευτικών και ο εντοπισμός δημογραφικών και άλλων παραγόντων που σχετίζονται με αυτήν.

Απώτερος στόχος ήταν η συνεισφορά στην βελτίωση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων καθώς είναι πλέον αποδεκτό  ότι σε οποιοδήποτε εργασιακό πεδίο, η ποιότητα των τελικών «προϊόντων» σχετίζεται και με την ικανοποίηση των εργαζομένων που τα δημιουργούν.

Γενικά διαπιστώθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί εμφανίζονται περισσότερο ευχαριστημένοι από τη φύση της εργασίας τους και από τη σχέση με τους μαθητές τους και λιγότερο από τις συνθήκες της εργασίας τους και τις σχέσεις με τους συναδέλφους τους.

Το στοιχείο αυτό αφήνει περιθώρια για περισσότερες συνεργασίες μεταξύ εκπαιδευτικών σε επίπεδο σχολικής μονάδας, αλλά και σε συνεργασίες γενικότερα, καθώς βέβαια και σε βελτιώσεις αναφορικά με τις εργασιακές συνθήκες των εκπαιδευτικών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εκπαιδευτικοί εμφανίζονται ευχαριστημένοι από τη συνεργασία με τους γονείς και από την εκτίμηση που τους δείχνουν, ένα στοιχείο που επιβεβαιώνει πως οι σχέσεις σχολείου και οικογένειας αποτελούν σημαντικό προσδιοριστικό παράγοντα επιτυχίας του εκπαιδευτικού έργου.

Βεβαίως οι εκπαιδευτικοί εμφανίζονται λίγο ευχαριστημένοι από τις απολαβές τους, στοιχείο αναμενόμενο και λόγω των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, ωστόσο εμφανίζονται λίγο ευχαριστημένοι και από τις δυνατότητες εξέλιξης που έχουν μέσω της εργασίας τους.

Φάνηκε επίσης ότι το φύλο δεν επηρεάζει το επίπεδο ικανοποίησής τους, όμως άλλοι παράγοντες όπως τα χρόνια υπηρεσίας, η βαθμίδα εκπαίδευσης, το καθεστώς εργασίας, το επίπεδο σπουδών, η περιοχή εργασίας διαφοροποιούν το επίπεδο της επαγγελματικής ικανοποίησης των εκπαιδευτικών.

Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο αφορά στη διαφορά επιπέδου ικανοποίησης ανάμεσα στις βαθμίδες εκπαίδευσης, καθώς τα υψηλότερα επίπεδα επαγγελματικής ικανοποίησης εμφανίζονται στις χαμηλότερες βαθμίδες εκπαίδευσης (Προσχολική), τη στιγμή που όσο ανεβαίνουμε επίπεδο εκπαίδευσης μειώνεται η επαγγελματική ικανοποίηση των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν σε αυτό, με αποτέλεσμα τα χαμηλότερα ποσοστά επαγγελματικής ικανοποίησης να εμφανίζονται σε επίπεδο Γενικού Λυκείου.

Η εκδήλωση στην οποία συμμετείχαν εκπαιδευτικοί της Προσχολικής αγωγής, της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Στελέχη της Εκπαίδευσης, Συντονιστές εκπαιδευτικού έργου και Διευθυντές Σχολικών μονάδων, Εκπαιδευτικοί της ιδιωτικής εκπαίδευσης, γονείς και πολίτες, έκλεισε σε ζωντανό και φιλικό κλίμα με γεύμα και ζωντανή μουσική από ορχήστρα του Μουσικού Σχολείου Δράμας, το πρόγραμμα της οποίας επιμελήθηκαν οι εκπαιδευτικοί Νίκος Γιαμαλής και Ηρακλής Σιδέρης.