Ημέρα Μνήμης των θυμάτων της βουλγαρική θηριωδίας η 29η Σεπτεμβρίου
Με κάθε επισημότητα τελέστηκαν
οι εκδηλώσεις για τις Σφαγές στη Δράμα
Με κάθε επισημότητα, πραγματοποιήθηκαν οι εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα των σφαγών από τις βουλγαρικές θηριωδίες των μηνών Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου 1941 στη Δράμα. Όπως είναι γνωστό, η 29η Σεπτεμβρίου είναι η ημέρα μνήμης για τις σφαγές που έγιναν από τον βουλγαρικό στρατό κατοχής εκείνες τις ημέρες στη Δράμα.
Το πρωί της Κυριακής 29 Σεπτεμβρίου 2019, τελέστηκε Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου στην πόλη της Δράμας, ενώ στη συνέχεια ο δήμαρχος Δράμας εκφώνησε τον πανηγυρικό λόγο της ημέρας. Στη συνέχεια, όλοι οι παρευρισκόμενοι, επίσημοι, σημαίες των σχολείων της πόλης μας, στρατιωτικό άγημα και πολύς κόσμος, προελαύνουσας της Φιλαρμονικής του Δήμου Δράμας, σχηματίστηκε πομπή η οποία διέσχισε τις οδούς Καραϊσκάκη και Εθνικής Αμύνης μέχρι το Μνημείο Ηρώων σφαγιασθέντων.
Πριν απ’ αυτό, έγινε στάση στην προτομή του τότε δημάρχου Δράμας Θεόφιλου Αθανασιάδη, σφαγιασθέντων υπό των Βουλγάρων, όπου ο αντιπεριφερειάρχης Δράμας, κ. Παπαδόπουλος Γιώργος και ο δήμαρχος Δράμας, κ. Μαμσάκος Χριστόδουλος κατέθεσαν στεφάνι.
Στο Μνημείο των Ηρώων, έγινε τρισάγιο στη μνήμη των σφαγιασθέντων, ενώ ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από τους επισήμους και φορείς της πόλης.
Σύντομο ιστορικό
«Οι περισσότεροι από εκείνους που πήραν μέρος στην εξέγερση, την πρώτη αντιστασιακή ενέργεια στη σκλαβωμένη Ελλάδα, ήταν απλοί άνθρωποι από τη Δράμα και τα χωριά της φορτωμένοι με οδυνηρές μνήμες από τις δύο προηγούμενες βουλγαρικές κατοχές του 1912-13 και του 1916-18, άνθρωποι που δεν άντεχαν να βλέπουν τους ίδιους αδίστακτους κατακτητές να σφετερίζονται για τρίτη φορά μέσα σε μισό αιώνα τη γη και τις περιουσίες τους».
Σύμφωνα με τα ιστορικά γεγονότα, «το βράδυ της Κυριακής 28 Σεπτεμβρίου 1941 σε είκοσι δύο συνολικά οικισμούς σημειώθηκαν εξεγέρσεις, κατά τις οποίες σκοτώθηκαν σαρανταεφτά (47) Βούλγαροι και βουλγαρίζοντες. Άνεμος ελευθερίας έπνευσε προς στιγμήν στα χωριά του δραμινού κάμπου, όπου χτύπησαν οι καμπάνες και υψώθηκαν ελληνικές και ερυθρές επαναστατικές σημαίες και το όραμα της ελευθερίας μέθυσε τις καρδιές».
«Στη Δράμα από τα ξημερώματα της Δευτέρας 29 Σεπτεμβρίου 1941 άρχισαν μαζικές συλλήψεις. Για τους Βουλγάρους όλοι ήταν ένοχοι. Οι καπνεργάτες που πήγαιναν στα καπνομάγαζα, οι μεροκαματιάρηδες που ξεκινούσαν για τις δουλειές τους, οι καταστηματάρχες που άνοιγαν τα μαγαζιά τους, οι χωρικοί που κατέβαιναν για το παζάρι (γινόταν τότε κάθε Δευτέρα), οι κάτοικοι που ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους. Γέμισαν τα στρατόπεδα και οι αστυνομικοί σταθμοί από ανύποπτους πολίτες, που δεν είχαν κα- μία απολύτως ανάμειξη στα γεγονότα. Την ίδια μέρα άρχισαν αθρόες ομαδικές εκτελέσεις. Πολύ αίμα χύθηκε στην περιοχή του Ινστιτούτου Καπνού, στους πρόποδες του Κορυλόβου, πίσω από το Γυμνάσιο Αρρένων, πίσω από το Πάρκο των Κομνηνών, στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου και τα νεκροταφεία της Στενημάχου. Σύμφωνα με τις πρόσφατες έρευνες ο συνολικός αριθμός των θυμάτων μόνο μέσα στην πόλη της Δράμας ήταν τουλάχιστον πεντακόσιες εξήντα δύο (562) ψυχές».
Τα θύματα
Για τη θυσία αυτή η Δράμα χαρακτηρίστηκε ως «μαρτυρική πόλη» με το Π.Δ. 398
(Φ.Ε.Κ. 277/Α΄ /16.12.1998). Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, τα θύματα είναι:
- Στη Δ.Κ. Χωριστής, η οποία με το Π.Δ.140 (ΦΕΚ 197/Α’/05.08.2005) χαρακτηρίστηκε ως μαρτυρικό χωριό, εκατόν σαρανταεφτά (147) άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη ματωμένη «Γκιόλα» και αλλού. Οι νεκροί αυτοί ήρθαν να προστεθούν στις εξακόσιες εικοσιτρείς (623) απώλειες που είχε η Χωριστή κατά τη δεύτερη βουλγαρική κατοχή (1916-1918).
- Στην Τ.Κ. Κουδουνίων οι νεκροί ήταν εικοσιπέντε (25). Οι περισσότεροι από αυτούς κάηκαν μέσα σε αχυρώνα, στον οποίο οι Βούλγαροι τους έκλεισαν προτού τον πυρπολήσουν.
- Στην Τ.Κ. Καλού Αγρού το τίμημα ήταν εικοσιέξι (26) νεκροί και πολλά σπίτια που καταστράφηκαν.
- Στην Τ.Κ. Μυλοποτάμου οι νεκροί ήταν εννέα (9).
- Από την Τ.Κ. Νικοτσάρα, τέλος, τέσσερις άνθρωποι καταδικάστηκαν σε θάνατο από βουλγαρικό στρατοδικείο και εκτελέστηκαν στη Δράμα ως πρωτεργάτες της εξέγερσης, ένας (1) κάηκε στον αχυρώνα των Κουδουνίων και ένας (1) πνίγηκε στον Στρυμόνα.