Μια σπάνια συλλογή με εκατοντάδες
εκθέματα της «φτερωτής» Νίκης στο
λεύκωμα του κ. Ελ. Ελευθερίου
► Παρουσίαση του λευκώματος στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας
Της Σουζάνας Θεοδωρίδου
Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδήλωση, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης 18 Δεκεμβρίου, στην αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Δράμας, στην οποία παρουσιάστηκε το φωτογραφικό λεύκωμα, στο οποίο καταγράφεται η ιστορία του εμβληματικού αγάλματος της Νίκης της Σαμοθράκης.
Την παρουσίαση του φωτογραφικού λευκώματος με τίτλο: «Με τα ελευθέρια Φτερά της Νίκης», του συγγραφέα-συλλέκτη, κ. Ελευθέριου Ελευθερίου, διοργάνωσαν ο Δήμος Δράμας, η ΔΕΚΠΟΤΑ και το Ερευνητικό Κέντρο Θράκης.
Aπό αριστερά ο κ. Λ. Καλλινικίδης, η κα. Δ. Πατρωνίδου,
ο κ. Στρ. Παπαδόπουλος, και ο κ. Ελ. Ελευθερίου
Το λεύκωμα, παρουσίασαν ο Έφορος Αρχαιοτήτων Δράμας, Δρ. Αρχαιολογίας, κ. Στρατής Παπαδόπουλος και η φιλόλογος-συγγραφέας, κα. Δήμητρα Πατρωνίδου, ενώ παράλληλα για όλο αυτό το έργο και την συλλογή 30 χρόνων, μίλησε και ο κ. Ελευθέριος Ελευθερίου.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της εκδήλωσης χαιρετισμό απηύθυναν ο πρόεδρος της ΔΕΚΠΟΤΑ, κ. Λευτέρης Καλλινικίδης, και η αντιδήμαρχος Παιδείας και Αθλητισμού, κα. Αναστασία Τόλιου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συλλέκτης – ερευνητής, κ. Ελευθέριος Ελευθερίου, επί δεκαετίες, καταγράφει, αποτυπώνει και συνθέτει στην σπάνια συλλογή του την ιστορία της Νίκης της Σαμοθράκης, μέσα από αντικείμενα ανά τον κόσμο.
Σε δηλώσεις του στον «Π.Τ.», ο κ. Ελευθερίου, αναφέρθηκε στο κίνητρο που τον ώθησε να αναζητήσει αντικείμενα ανά τον κόσμο, του αγάλματος της Νίκης της Σαμοθράκης.
«Όταν την «γνώρισα» για πρώτη φορά, σχεδόν πριν από 30 χρόνια, ήταν στα γαλλικά γραμματόσημα του 1937, ενώ στην αρχή με εντυπωσίασε, στο πως ένα ξένο κράτος ασχολείται με τη Νίκη της Σαμοθράκης.
Ως φιλοτελιστής, είχα την αγωνία να τα αποκτήσω. Παιδεύτηκα αρκετά είναι η αλήθεια, γιατί είναι μια πανάκριβη σειρά. Όσο καθυστερούσε η απόκτησή της, τόσο με έκανε να θέλω να την αποκτήσω περισσότερο.
Κατόπιν, ως φιλοτελιστής έψαξα σε διάφορες περιοχές του κόσμου να βρω και να συμπληρώσω την εικόνα της, όπου και αν υπήρχε, γιατί ήταν ελληνικού ενδιαφέροντος το άγαλμα».
Όπως σημειώνει ο κ. Ελευθερίου, κατά την περίοδο της αναζήτησης, ανακάλυψε διάφορα άλλα αντικείμενα, μετάλλια, αφίσες κλπ. τα οποία αγνόησε σε πρώτη φάση.
Όταν όμως ολοκληρώθηκε το φιλοτελικό τμήμα – επειδή ένας συλλέκτης δεν σταματά ποτέ- θέλησε να δημιουργήσει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του αγάλματος της Νίκης της Σαμοθράκης.
Ο κ. Ελευθέριος Ελευθερίου
«Όλα τα κομμάτια όμως ήταν ασύνδετα μεταξύ τους, γιατί τα έβρισκα αποσπασματικά, ώσπου άρχισα να συνειδητοποιώ γύρω στο 2006-2008, ότι έχουμε να κάνουμε με μια ιστορική καταγραφή γεγονότων και ότι θα έπρεπε να αναζητήσω πιο μελετημένα και πιο στοχευμένα, έτσι ώστε να μου πουν τελικά την ιστορία τους.
Σήμερα έχω την χαρά να παρουσιάζω μια δουλειά 30 χρόνων, η οποία πιστεύω ότι είναι αρκετά ολοκληρωμένη. Στο λεύκωμα παρουσιάζονται περισσότερα από 500 αντικείμενα, κάποια εκ των οποίων θα παρουσιαστούν στο μέλλον σε έκθεση στην πόλη σας».
Όπως ανέφερε ο κ. Ελευθερίου, τα αντικείμενα, κοσμούν διάφορες αφίσες με το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης, διαφημιστικές καταχωρήσεις εταιριών, ξεκινώντας από γυναικεία εσώρουχα, και στη συνέχεια το βλέπουμε σε ρολόγια, καλλυντικά, αρώματα, λάδια αυτοκινήτου κλπ.
Σε ότι αφορά στη μόδα, συναντάμε την εικόνα του αγάλματος, στο Παρίσι του 1920-1930, όπου όλοι οι διάσημοι μόδιστροι είχαν τη σειρά «Νίκη της Σαμοθράκης» και εμπνέονταν από το ρούχο που φορούσε.
Υπάρχει παράλληλα πληθώρα σειράς γραμματοσήμων, σε περίπου 37 διαφορετικές χώρες ανά τον κόσμο, όπως επίσης και νομίσματα, κανονικής κυκλοφορίας, αλλά και αναμνηστικά.
Στα χαρτονομίσματα, βλέπουμε τη Νίκη της Σαμοθράκης, να φιγουράρει στην ισπανική πεσέτα του 1937. Επίσης, σε μάρκες καζίνο, ετικέτες κρασιού, ετικέτες σοκολάτας, και βέβαια σε αθλητικά μετάλλια τα οποία συναντούμε σε όλο τον κόσμο.
Ακόμη και σε σύμβολα σχολείων, όπως το Public School Athletic League στη Νέα Υόρκη, με έτος ίδρυσης το 1903, το οποίο επέλεξε ως κυρίαρχο σύμβολο στη στολή των μαθητών του, τη Νίκη της Σαμοθράκης.
Επίσης, το ίδιο σύμβολο χρησιμοποίησε και ελληνικό σχολείο στην Ουρουγουάη, με έτος ίδρυσης το 1906, το οποίο χρησιμοποίησε σε μορφή μενταγιόν που δινόταν ως βραβείο σε μαθητές που αρίστευαν εκείνη την εποχή σε αθλήματα και μαθήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική κοινότητα αναγνωρίστηκε το 1916, επίσημα στην Ουρουγουάη.
Πότε χρονολογείται το πρώτο αντικείμενο
Το πρώτο αντικείμενο όπως σημειώνει ο κ. Ελευθερίου, χρονολογείται το 1874, σε μια γκραβούρα που δημοσιεύτηκε σε γαλλικό περιοδικό, από τον τότε φοιτητή της Σχολής Καλών Τεχνών, Σεβιγιά. Αποτυπώνει το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης όπως ακριβώς το βρήκε ο Κάρολος Σαμπουαζό, ο οποίος ήταν επικεφαλής στην αρχαιολογική ανασκαφή το 1863. Κατόπιν, το άγαλμα μεταφέρθηκε στο μουσείο του Λούβρο και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό, στις 11 Μαΐου του 1864. Τότε το άγαλμα δεν είχε φτερά, ενώ δεν ήταν και ολόκληρο, έπειτα συμπληρώθηκε από τα ευρήματα ανασκαφών που ακολούθησαν, και εκτέθηκε πλήρως το 1883.
