ΚΩΝ/ΝΟΣ ΝΙΔΕΡ: Ο αντιστράτηγος
που απελευθέρωσε τη Δράμα
από τη Βουλγαρική κατοχή του 1916 – 1918
Έρευνα –επιμέλεια Ιωάννης Στ. Σταυρίδης
- Οι Έλληνες της Δράμας πανηγυρίζουν για την απελευθέρωσή τους από τον Τουρκικό ζυγό και τους Βουλγάρους, οι οποίοι προσπάθησαν επί 40 ολόκληρα χρόνια να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για τον προσεταιρισμό των κατοίκων της Μακεδονίας και ιδιαίτερα της Αν. Μακεδονίας.
Ο Μακεδονικός αγώνας ανέκαμψε τις ορέξεις τους , με αποτέλεσμα ο Ελληνικός στρατός την 1η Ιουλίου του 1913 με τον Μιχαήλ Αρκαδικό Διοικητή του 21ου Συντάγματος Πεζικού και μιας Μοίρας Πυροβολικού να εισέρχεται στην ελεύθερη πλέον Δράμα.
Επιτέλους οι ελεύθεροι Έλληνες ανέπνευσαν ελεύθερα τον ελληνικό αέρα ατενίζοντας το μέλλον τους με αισιοδοξία και πίστη ότι δε θα ζήσουν άλλη φορά σκλαβωμένοι και ταπεινωμένοι από νέο τύραννο.
Αλλά οι ελπίδες τους πολύ γρήγορα διεψεύσθησαν.
Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, έφερε και πάλι τους Βούλγαρους στα μέρη μας για να ζήσουν και πάλι μια κατοχή τυραννίας και εξευτελισμού.
Ας δούμε σε συντομία τι αντιμετώπισαν οι πρόγονοί μας την διετία 1916- 18 κατά την νέα βουλγαρική κατοχή.
«Το 1914 η πόλη της Δράμας είχε πληθυσμό 25.000 κατοίκων, εκ των οποίων 4.000 πέθαναν από πείνα και ασθένειες κατά τη Β΄ Βουλγαρική κατοχή του 1916-18 (αρχείο Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου Η.Π.Α.).
Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (το 1916) καταλήφθηκε για δεύτερη φορά από τους Βουλγάρους. Στη διάρκεια της Β’ Βουλγαρικής Κατοχής (1916-1918) ο ελληνικός πληθυσμός υπέστη διώξεις, λιμοκτονία, ομηρίες καθώς και συλλήψεις και βασανισμούς από τη μυστική βουλγαρική αστυνομία και τον κατοχικό βουλγαρικό στρατό. Κατά τη Β΄ Βουλγαρική κατοχή 1916-18 πέθαναν από ασιτία και ασθένειες 4.000 Έλληνες, σύμφωνα με το αρχείο Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου των Η.Π.Α.
Ταυτόχρονα εφαρμόστηκε από τους Βούλγαρους ένα σκληρό μέτρο εξόντωσης του πληθυσμού: η εκτόπιση και η ομηρία χιλιάδων Ελλήνων κατοίκων, μεταξύ αυτών και του συνόλου σχεδόν των ιερέων, της Ανατολικής Μακεδονίας σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και καταναγκαστικά έργα στη Βουλγαρία. Την περίοδο της Β΄ Βουλγαρικής κατοχής εξορίστηκαν από την πόλη της Δράμας 1.965 άτομα, από τα οποία επέστρεψαν μόνο 1.359. Πέθαναν στην εξορία 606 άτομα, δηλαδή το 1/3 των εξόριστων από τις στερήσεις, τα βασανιστήρια και την εξοντωτική εργασία. Ακόμη κλάπηκαν από τον βουλγαρικό κατοχικό στρατό, και κρατούνται έως σήμερα στη Βουλγαρία, τα κειμήλια και οι θησαυροί της Μονής Παναγίας Εικοσιφοινίσσης της Μητροπόλεως Δράμας. Ο βουλγαρικός κατοχικός στρατός αποχώρησε το 1918, με τη λήξη του πολέμου».
Η Δράμα απελευθερώνεται και πάλι τον Σεπτέμβριο του 1918 από την I Μεραρχία του Ελληνικού στρατού υπό την διοίκηση του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΝΙΔΕΡ.
Ποιος είναι όμως αυτός ο Έλληνας αξιωματικός με το περίεργο όνομα αλλά με μια λαμπρή σταδιοδρομία στον Ελληνικό στρατό, που οδήγησε τους στρατιώτες τους στη Δράμα;
Αντιγράφουμε ένα απόσπασμα της πορείας αυτού του ανθρώπου, από το περιοδικό «ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ» τεύχος 55 Μάρτιος του 2001 το οποίο υπογράφει ο Γεδεών Δημήτριος υποστράτηγος έ.α. καθηγητής στρατιωτικής ιστορίας.
«Ο Κωνσταντίνος Νίδερ γεννήθηκε στο Μεσολόγγι στις 11 Ιουλίου 1865. Ήταν γιος του Βαυαρού γιατρού Φραγκίσκου Ξαβιέρου Νίδερ (1812 -1897), ο οποίος είχε έλθει στην Ελλάδα με τον βασιλιά Οθωνα.
Ο Ξαβιέρος Νίδερ εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Μεσολόγγι, όπου νυμφεύθηκε Ελληνίδα. Σταδιοδρόμησε στον Ελληνικό στρατό φθάνοντας στον βαθμό του Επιάτρου.
Ο γιος του Κωνσταντίνος, εισήλθε στη Σχολή Ευελπίδων, από όπου αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός Μηχανικού στις 12 Αυγούστου 1887. Επί μία οκταετία υπηρέτησε στην τότε Χαρτογραφική Υπηρεσία υπό τον Αυστριακό αντισυνταγματάρχη Ζαρλ. Λόγω της εμπειρίας που απέκτησε στη θέση αυτή, συμμετείχε στην επιτροπή η οποία καθόρισε την ελληνοτουρκική μεθόριο μετά τον άτυχο για την Ελλάδα πόλεμο του 1897.
Οι Κωνσταντίνος Νίδερ (μπροστά) και Θεόδωρος Πάγκαλος (πίσω) κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο
Στη συνέχεια και μέχρι το 1910 εκπαιδεύτηκε στη Γαλλία, διετέλεσε υπασπιστής του υπουργού Στρατιωτικών Κ. Σμολένσκη και υπηρέτησε στο Γενικό Επιτελείο και στο Επιτελείο της ΙΙΙ Μεραρχίας. Το 1910 τοποθετήθηκε προσωπάρχης του Ελευθερίου Βενιζέλου με την ιδιότητα του υπουργού των Στρατιωτικών, θέση που κράτησε μέχρι το 1914, οπότε τοποθετήθηκε επιτελάρχης του Σώματος Στρατού. Τη θέση αυτή κράτησε καθ΄ όλη τη διάρκεια ταραγμένης περιόδου του διχασμού και της συμμετοχής της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ.
Το 1917 ο υποστράτηγος πια Κωνσταντίνος Νίδερ τοποθετήθηκε στη I Μεραρχία Πεζικού, η οποία μαζί με την ΙΙ και την ΧΙΙΙ Μεραρχία σχημάτισαν το Α΄Σώμα Στρατού που βρίσκονταν στο μέτωπο του Στρυμόνα υπό την ανώτερη διοίκηση των βρετανών. Τομέας της Μεραρχίας του Νίδερ ήταν, η περιοχή Νιγρίτας – Κόπριβας.
Μετά την διάσπαση του Μακεδονικού Μετώπου, τον Σεπτέμβριο του 1918, η Ι Μεραρχία του Νίδερ κινήθηκε ανατολικά και ανακατέλαβε τις Σέρρες και τη ΔΡΑΜΑ, πόλεις που είχαν υποφέρει τα πάνδεινα κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής, μετά την αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού το 1916.
Ο Κωνσταντίνος Νίδερ απεβίωσε κατά τη διάρκεια της κατοχής το 1943, σε ηλικία 78 χρόνων.
Όπως φαίνεται από τη σταδιοδρομία του, έχαιρε εκτίμησης από όλους. Αυτό οφειλόταν στον εξαιρετικό χαρακτήρα και στην επαγγελματική του κατάρτιση. Πήρε μέρος ως διοικητής μεγάλων μονάδων σε τρεις εκστρατείες (Α΄ Π.Π., Ουκρανία, και Μικράς Ασία) και διακρίθηκε παντού, σε τέτοιο σημείο ώστε απέσπασε τον θαυμασμό των Συμμάχων, των υφισταμένων του, ακόμα και των Τούρκων».
