Ιερά Μητρόπολη Δράμας
Πώς θα εορτασθεί φέτος η πολιούχος
της πόλης μας Αγία Βαρβάρα
► Χωρίς την καθιερωμένη λιτανεία λόγω κορωνοϊού
► Κανονικά το έθιμο με τα καραβάκια
ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ καθιερωμένη λιτανεία – για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά λόγω κορωνοϊού – θα εορτάσει και φέτος η πόλη της Δράμας την πολιούχο της Αγία Βαρβάρα.
Αυτό αποφασίστηκε και ανακοινώθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Δράμας, και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο δελτίο Τύπου, το πρόγραμμα του εορτασμού της πολιούχου της πόλεώς μας, προσαρμόστηκε με βάση τα υγειονομικά δεδομένα.
Σύμφωνα λοιπόν με το πρόγραμμα, ο Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας, θα είναι ανοικτός για τους πιστούς την παραμονή και ανήμερα της εορτής, χωρίς όμως να τελεσθούν ιερές ακολουθίες λόγω στενότητος του ναού.
Επίσης, την παραμονή στις 6 το απόγευμα θα ψαλεί ο Μέγας πανηγυρικός εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Παύλου και ανήμερα 7.30-10.30 ο όρθρος και η Αρχιερατική θεία λειτουργία.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ανακοίνωση της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας, «Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Δράμας, ἐμφορουμένη ἀπό ὑψηλό αἴσθημα εὐθύνης, κατόπιν πολλῆς περισκέψεως κατήρτησε τό πρόγραμμα τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς πολιούχου τῆς πόλεώς μας Ἁγίας ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας, προσαρμόζοντας τόν ἑορτασμό μέ τά κρατοῦντα ὑγειονομικά δεδομένα.
Ἡ καθιερωμένη λιτανεία καί ἐφέτος δέν θά τελεσθεῖ. Οἱ Χριστιανοί καλόν εἶναι νά νηστεύσουν τήν ἡμέρα αὐτή πού ἐγίνετο ἡ λιτανεία καί νά προσευχηθοῦν ἐντονώτερα κατ’ ἰδίαν μέ αἰσθήματα ταπεινώσεως καί μετανοίας.
Ὁ ναός τῆς Ἁγίας θά εἶναι ἀνοικτός διά προσκύνημα ἀπό τούς πιστούς παραμονή τῆς ἑορτῆς καί τήν κυριώνυμη ἡμέρα, χωρίς ὅμως νά τελεσθοῦν ἱερές ἀκολουθίες λόγῳ στενότητος τοῦ ναοῦ.
Στόν Μητροπολιτικό ναό, τήν παραμονή στίς 18:00 μ.μ. θά ψαλεῖ ὁ Μέγας πανηγυρικός ἑσπερινός χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Παύλου καί τήν κυριώνυμη ἡμέρα 7:30 – 10:30 π.μ. ὁ ὄρθρος καί ἡ Ἀρχιερατική θεία λειτουργία.».
Κανονικά τα καραβάκια
Παρ’ όλα αυτά, το γνωστό έθιμο με τα καραβάκια θα πραγματοποιηθεί, και αυτό επιβεβαίωσε χθες στον «Πρωινό Τύπο», ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού κ. Καλλινικίδης. Ως γνωστό, το έθιμο είχε ανασταλεί τον 2020, καθώς υπήρχε γενικό lockdown στη χώρα.
Εφόσον λοιπόν η Ονειρούπολη θα ανοίξει φέτος «κανονικά» και υπό τα αναγκαία μέτρα υγειονομικής προστασίας στις 5 Δεκεμβρίου, αυτό σημαίνει ότι θα πραγματοποιηθεί και το έθιμο με τα καραβάκια.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, υπό κανονικές συνθήκες, παραμονή της Αγίας Βαρβάρας, πάνω από 5.000 καραβάκια πλέουν στα νερά των πηγών, και μάλιστα πρόκειται για ένα έθιμο, όπου μικροί και μεγάλοι διαγωνίζονται άτυπα για το πιο εντυπωσιακό καραβάκι.
Ο θρύλος
Σύμφωνα με το θρύλο, όταν το 1830 η Δράμα κατακτήθηκε από τους Τούρκους, το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας γκρεμίστηκε για να χτιστεί στη θέση του ένα τζαμί. Τα σχέδια των κατακτητών όμως άλλαξαν, καθώς ανήμερα της Αγίας Βαρβάρας, η περιοχή πλημμύρισε με νερό και έτσι το τζαμί δεν χτίστηκε ποτέ. Από τότε, η Αγία Βαρβάρα έγινε η Πολιούχος της Δράμας, και ακριβώς απέναντι από τη λίμνη με τα θεμέλια, χτίστηκε η καινούρια εκκλησία που αφιερώθηκε στην Αγία που έσωσε το εκκλησάκι της.
Την παράδοση ακολουθεί το έθιμο με τα καραβάκια, οι εκδοχές του οποίου είναι δύο: σύμφωνα με την πρώτη, την παραμονή της Αγίας Βαρβάρας μετά τη λιτανεία, ο κόσμος έστελνε στο βυθισμένο εκκλησάκι το κεράκι του για την Αγία πάνω σε ένα σανίδι από ξύλο.
Η δεύτερη εκδοχή βασίζεται στο ότι, η Αγία Βαρβάρα εκτός από προστάτιδα του πυροβολικού ήταν και η προστάτιδα των κοριτσιών που τις φυλούσε από τη γλωσσοφαγιά και βοηθούσε τα «τυχερά» του γάμου τους. Έτσι, όλα τα ελεύθερα κορίτσια στις 3 του Δεκέμβρη, κατά τη διάρκεια του Εσπερινού και μόλις σκοτείνιαζε, άναβαν κεριά στον ανατολικό τοίχο της λίμνης. Κάποιες κοπέλες έβαζαν τα κεράκια τους πάνω σε σανίδες ξύλου και μαζί με μια ευχή τα έστελναν στο βυθισμένο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας. Η πορεία της σανίδας στη λίμνη έδειχνε αν η ευχή θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Αν το κεράκι έσβηνε θεωρούνταν αποτυχία αλλά η ελπίδα έμενε, καθώς το επόμενο πρωί όλα τα κορίτσια κατέφθαναν και πάλι στη λίμνη για να πλυθούν με το νερό που η Αγία Βαρβάρα είχε αγιάσει το προηγούμενο βράδυ.