Τι αναβάλεις επειδή δεν νιώθεις ακόμα

«έτοιμος» να το κάνεις; Μια άλλη οπτική

Γράφει ο  Δημήτρης Φλαμούρης PhD. 

Πολλοί από εμάς έχουμε την τάση να περνάμε πολύ χρόνο από τη ζωή μας να «ετοιμαζόμαστε»  για κάτι που θέλουμε να κάνουμε, αλλά να αναβάλουμε διαρκώς να ξεκινήσουμε να το κάνουμε.

Τι συμβαίνει εκεί;

Ίσως να θέλεις να ξεκινήσεις μια στροφή στη ζωή σου, (πχ ένα νέο επάγγελμα) και περνάς το χρόνο σου από εκπαίδευση σε εκπαίδευση. Διαβάζεις το ένα βιβλίο μετά από το άλλο ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα έχεις την κατάλληλη γνώση και θα νιώσεις επιτέλους έτοιμος ότι τώρα μπορείς να ξεκινήσεις. Λες στον εαυτό σου πως δεν μπορείς να μπεις σε κάτι καινούριο χωρίς να έχεις όλα τα εφόδια.

Πηγαίνεις από σεμινάριο σε σεμινάριο και γίνεσαι σεμιναριάκιας.

Μπορεί να θέλεις να αφήσεις μια σχέση και να περιμένεις να έρθει η κατάλληλη στιγμή όπου θα νιώθεις σίγουρος για την απόφασή σου. Λες στον εαυτό σου πως δεν μπορείς να κάνεις τέτοιο βήμα αν δεν νιώσεις απόλυτα ξεκάθαρος για το τι θέλεις.

Θέλεις να νιώθεις πως έχεις τον έλεγχο της ζωής σου και των επιλογών σου.

Κι εδώ κάνεις ένα ΤΕΡΑΣΤΙΟ σφάλμα. Δεν γίνεται να έχεις τον έλεγχο των επιλογών σου. Ούτε φυσικά και να το νιώσεις…

Κανείς δεν τον έχει. Κανείς δεν είναι σίγουρος γι αυτό που κάνει.

Δεν ξέρουμε τι μας γίνεται

Μεγαλώνοντας και παρατηρώντας τους ανθρώπους, συνειδητοποιώ πως ίσως κανείς δεν ξέρει απολύτως τι του γίνεται και που πηγαίνει.

Στο σχολείο έλεγα πως οι δάσκαλοί μου είχαν την εμπειρία και τους είχα πολύ ψηλά. Τώρα, κοιτάζοντας πίσω, βλέπω πόσα πράγματα έκαναν σε εμάς τα παιδιά που ήταν επικίνδυνα για εμάς.

Στο Πανεπιστήμιο θεωρούσα ότι εκεί οι καθηγητές θα είναι τέρατα γνώσης, αλλά φυσικά ισχύει το ακριβώς αντίθετο, καθώς το πανεπιστήμιο είναι ο χώρος που διαρκώς ψάχνεις τη γνώση. Συνεπώς ποτέ δεν την κατέχεις.

Ακόμα θυμάμαι όταν με κάλεσαν οι μεταπτυχιακοί μαθητές στο πανεπιστήμιό μου στο Λονδίνο να τους κάνω ένα μάθημα (εγώ ως διδακτορικός φοιτητής τότε), επειδή δεν καταλάβαιναν τον καθηγητή, ενώ εμένα με καταλάβαιναν. Συνειδητοποίησα πόσο και εκείνος δεν ήξερε τι του γίνεται, όταν ερχόταν το θέμα πάνω στα συνέδρια και στις ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις. Το έπαιζε γνώστης αλλά δεν ήταν. Μεγάλα επώδυνα μαθήματα για μένα.

Έπιασα μετέπειτα δουλειά σε χρηματοοικονομική συμβουλευτική εταιρεία και ήμουν ξαφνικά εγώ ο ειδικός που έπρεπε να λέει στους άλλους τι να κάνουν. Φυσικά με μηδενική εργασιακή εμπειρία δεν ήμουν ό,τι καλύτερο μπορούσε κάποιος να  βρει για να τον συμβουλευτεί. Μου έχει μείνει στη μνήμη μια εμπειρία όπου έπρεπε μέσα σε μόλις πέντε ώρες να διαβάσω δυο συμβόλαια διακοσίων σελίδων το καθένα, μετά να κατασκευάσω ένα μαθηματικό μοντέλο βασισμένο σε επιστήμη που δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί, ώστε να μπορέσω να επαληθεύσω «αντικειμενικά» ότι ο τρόπος που επέλεγε να αποτιμά τα συμβόλαια αυτά η εταιρεία παραγωγής ηλεκτρισμού, ήταν εντάξει.

Εξήγησα στον προϊστάμενό μου (τον ειδικό του ειδικού) ότι αυτό που ζητούσε ήταν ανέφικτο, αλλά δεν τον ένοιαζε. «Απλά πες μου αν είναι εντάξει», μου λέει.

Οπότε βρήκα τη λύση να βάλω τους ανθρώπους της εταιρείας να μου εξηγήσουν τι κάνουν. Τους έκανα κάποιες ερωτήσεις, έτσι για να δουν ότι κάτι σκαμπάζω από αυτά και τους είπα μετά ότι εγκρίνω αυτό που έκαναν.

Από ό,τι έμαθα, κάποια χρόνια μετά, αυτή η εταιρεία έκλεισε…

Τώρα με την ψυχολογία, όταν κάποιος χρειάζεται βοήθεια του λέμε να δει έναν ειδικό. Αυτός θα ξέρει. Κι όμως οι «ειδικοί» διαφωνούν μεταξύ τους για το τι πρέπει να γίνει και τι θα βοηθήσει. Ο κάθε θεραπευτής κάνει αυτό που πιστεύει και του ταιριάζει παραπάνω. Δεν υπάρχει μια συνταγή. Υπάρχουν αντίπαλες σχολές και προσεγγίσεις και ξεμαλλιάζονται στα συνέδρια (εντάξει, το τραβάω ίσως).

Γράφω βιβλία και προσπαθώ να είμαι όσο πιο ακριβής και υπεύθυνος γίνεται σε αυτά που λέω. Κι όμως υπάρχουν τόσα βιβλία εκεί έξω από «ειδικούς» που λένε λόγω άγνοιας τόσο εύκολα λόγια που ακούγονται ωραία, αλλά δεν έχουν καμία επαφή με την πραγματικότητα που όλοι ζούμε. Και έτσι καταστρέφεται ο κοσμάκης.

Ακόμα και στην ιατρική. Θα νόμιζε κάποιος ότι εκεί οι γιατροί ξέρουν τι κάνουν. Αλλά ούτε και εκεί είναι έτσι. Πηγαίνεις σε έναν γιατρό και πας μετά σε άλλον για να πάρεις και μια  δεύτερη γνώμη. Και δυστυχώς συχνά παίρνεις διαφορετική γνώμη. Γιατί; Διότι ούτε οι γιατροί ξέρουν απόλυτα καλά πάντα τι να κάνουν.

Διάβαζα σε ένα βιβλίο πως ο συγγραφέας είχε την εμπειρία στις ΗΠΑ να σχηματίζονται κυβερνητικές πολιτικές στο αυτοκίνητο, στο δρόμο για τη συνέντευξη τύπου και έπειτα να ανακοινώνονται εκεί ως οι επίσημες πολιτικές. Άρπα κόλλα. Δε θα μου έκανε καμία εντύπωση αν συνέβαινε κάτι αντίστοιχο και στις δικές μας εκάστοτε κυβερνήσεις.

Είμαι σίγουρος ότι κι εσύ έχεις άπειρα παραδείγματα δικά σου, ανθρώπων που νόμιζες ότι θα έπρεπε να ξέρουν τι τους γίνεται, μόνο για να ανακαλύψεις ότι τελικά κυρίως αυτοσχεδίαζαν. Με τις καλύτερες προθέσεις σαφώς…

Δεν ξέρουμε τι μας γίνεται. Όπως λένε οι Άγγλοι: we are making it up as we go along. Και αυτό είναι εντάξει. Έτσι είναι η πραγματικότητα της ζωής. Για όλους.

Εσύ όμως;

Εσύ όμως έχεις την απαίτηση από τον εαυτό σου να είσαι σίγουρος/βέβαιος/ξεκάθαρος για τις προθέσεις σου, για τις προοπτικές σου, για το τι θα σου φέρει το μέλλον και το τι πρόκειται να συμβεί.

ΔΕ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΠΟΤΕ ΑΥΤΟ!

Μπορεί να σου φαίνεται πολύ ανησυχητικό το να σκέφτεσαι ότι δε θα έχεις έλεγχο στη ζωή σου, αλλά είναι όντως;

Σκέψου κάθε πολύ σημαντικό πράγμα που έχεις στη ζωή σου αυτή τη στιγμή. Είμαι διατεθειμένος να στοιχηματίσω ότι είναι προϊόν τύχης. Κάπου βρέθηκες τυχαία, κάποιον συνάντησες τυχαία, σε κάποιον σε σύστησαν τυχαία, κάποιος σε δέχτηκε τυχαία και κοίτα τελικά τι έγινε. Δεν ήταν και τόσο άσχημα στο τέλος.

Ίσως να υπάρχει και μια άλλη οπτική λοιπόν, στην αβεβαιότητα για το μέλλον. Ίσως να είναι στιγμή να πετάξεις το βάρος των προσδοκιών ότι θα πρέπει πάντα να ξέρεις τι σου γίνεται. Ότι θα πρέπει να νιώθεις σίγουρος και έτοιμος.

Κανείς δεν ξέρει τι του γίνεται τις περισσότερες φορές. Κανείς δεν είναι απόλυτα σίγουρος. Ούτε και αυτοί οι οποίοι «θα έπρεπε» να ξέρουν.

Η ζωή δεν έχει οδηγίες χρήσης και όλοι προχωράμε λίγο πολύ στα τυφλά. Αν αναβάλεις γιατί περιμένεις να νιώσεις έτοιμος για το επόμενο βήμα, αυτό δε θα συμβεί ποτέ, γιατί δεν λειτουργεί έτσι ο κόσμος.

Αφιερώνω πολύ χώρο στο νέο μου βιβλίο, σε αυτό το θέμα και στο γεγονός ότι το νόημα της ζωής το δημιουργούμε ένα βήμα τη φορά. Δεν το ξέρουμε από πριν. Χωρίς να ξέρουμε προχωράμε.

Όπως είπε ο υπαρξιστής φιλόσοφος Soren Kierkegaard «Η ζωή βγάζει νόημα κοιτώντας την προς τα πίσω, αλλά πρέπει να τη ζήσεις προς τα μπροστά».

Ίσως να σου φαίνεται τρομακτικό σε πρώτη ματιά, ότι συνήθως δε θα γνωρίζεις τι να κάνεις στη ζωή σου, αλλά ίσως να είναι βαθιά απελευθερωτικό γιατί σε απαλλάσσει από την ανάγκη να “πρέπει” να γνωρίζεις. Συνεπώς, μπορείς να δώσεις την άδεια στον εαυτό σου να ξεκινήσεις ό,τι θα ήθελες να κάνεις, αλλά αναβάλεις επειδή δε νιώθεις σίγουρος, και να κάνεις το επόμενο βήμα.

Όλοι νιώθουμε αβεβαιότητα. Όπως λέω και στο βιβλίο μου και όπως έχω ξαναγράψει σε άρθρο, την βεβαιότητα στις αβέβαιες συνθήκες την αντλείς από εσένα. Όχι από τις συνθήκες. Και ολόκληρη η ζωή είναι αβέβαιη.

Ποτέ δεν πρόκειται να νιώσεις σίγουρος ότι η κατάλληλη στιγμή θα έχει έρθει, διότι δεν υπάρχει η κατάλληλη στιγμή για το επόμενο βήμα.

Οπότε γιατί να μην το κάνεις τώρα;;;