Με ιδιαίτερη επιτυχία και πλήθος κόσμου
το έθιμο των Ιπποδρομιών στο Δοξάτο Δράμας
Οι ρίζες του εθίμου χάνονται στο βάθος των αιώνων!
ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ επιτυχία και πλήθος κόσμου, το Δοξάτο γιόρτασε το τριήμερο της Πρωτομαγιάς, το έθιμο των Ιπποδρομιών. Οι εκδηλώσεις άνοιξαν από το βράδυ του περασμένου Σαββάτου 30 Απριλίου, με εισήγηση από την αρχαιολόγο και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας κα. Πουλιούδη με θέμα: «Από τον Θράκα Ιππέα στον έφιππο Άγιο». Η ομιλία έγινε στο ιστορικό Δημαρχείο του Δοξάτου, ενώ ακολούθησε παρουσίαση οπτικού υλικού από την κα. Μαρία Στυλίδου με θέμα: «Άλογα Δοξάτου, πανηγύρι Δοξάτου και Ιπποδρομίες στο διάβα του χρόνου».
Την Κυριακή 1 Μαΐου, έγινε η λιτάνευση της εικόνας του Αγίου Αθανασίου και ακολούθησε Μέγας Εσπερινός. Το βράδυ της Κυριακής, ακολούθησε η παρέλαση των αλόγων στον πεζόδρομο του Δοξάτου, ενώ αναβλήθηκαν όλοι οι χοροί και τα γλέντια που είχαν προγραμματιστεί, εξαιτίας της εκδημίας του Μακαριστού Μητροπολίτη Δράμας κυρού Παύλου.
Τέλος, το απόγευμα της Δευτέρας πραγματοποιήθηκαν οι Ιπποδρομίες στον Ιππόδρομο του Δοξάτου, τις οποίες παρακολούθησε πλήθος κόσμου.
Όπως ήδη έχουμε αναφερθεί και σε προηγούμενα δημοσιεύματα, οι Ιπποδρομίες Δοξάτου είναι ένα πανάρχαιο έθιμο, οι ρίζες των οποίων χάνονται στο βάθος των αιώνων. Από τον θράκα ιππέα, στα χρόνια των Μακεδόνων, στα βήματα του Αλεξάνδρου με τον Βουκεφάλα, στα Ελληνιστικά χρόνια, τα Ρωμαϊκά και μετέπειτα στα Βυζαντινά και στα νεότερα χρόνια. Κάλπασαν περήφανα άλογα στην Εγνατία οδό όχι μόνο για στρατιωτικές επιχειρήσεις , αλλά και σοφοί, φιλόσοφοι, ευαγγελιστές και έμποροι. Ο Παυσανίας μάλιστα αναφέρει για τον νέο Λάμπο τον Φιλιππήσιο που κέρδισε σε αγώνισμα ιπποδρομίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες και είχε καταγωγή από την περιοχή.
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας οι Ιπποδρομίες είχαν τη μορφή του ανταγωνισμού μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, ενώ έδιναν τη δυνατότητα στα Ελληνόπουλα να επιδεικνύουν τις αρετές τους στην ιππασία καθώς και την τεχνική και τη δεξιοτεχνία τους στο “κουμαντάρισμα” των αλόγων.
Μεταγενέστερα, στην εποχή του Μακεδονικού αγώνα οι ιπποδρομίες του Δοξάτου ήταν το καλύτερο πρόσχημα για τη συνάντηση των οπλαρχηγών από την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας, με στόχο τον συντονισμό της δράσης τους στον αγώνα για την απελευθέρωση μετά από τη μακρόχρονη σκλαβιά.
Προστάτης και πολιούχος άγιος της μαρτυρικής κωμόπολης του Δοξάτου, ο Άγιος Αθανάσιος. Στύλος και υπέρμαχος της Ορθοδοξίας. Η σχέση του αλόγου με τον Δοξατιανό υπήρξε μοναδική. Σύντροφος και φίλος από πολύ παλιά σε όλες τις αγροτικές εργασίες, αλλά και στις μεταφορές, στο εμπόριο, στον πόλεμο και στην ψυχαγωγία. Ως πολύτιμος βοηθός του Δοξατιανού, το άλογο χρησιμοποιήθηκε επί αιώνες για την εκτέλεση αγροτικών εργασιών, όπως ο αλωνισμός, η άροση, η κτηνοτροφία. Είναι αυτό που θα δώσει την κίνηση στους μυλόλιθους για το άλεσμα δημητριακών και θα κινήσει το γεράνι για την άντληση νερού από το πηγάδι.
Σήμερα διατηρούνται πολλά στοιχεία των εθίμων αυτών, από τα ομορφότερα που συνδυάζουν και την προβολή του θριάμβου, της παρέλασης είναι η βραδινή παρέλαση των αλόγων. Τα πιο ήσυχα σήμερα μάλλον (για τον φόβο των ατυχημάτων) ή και αυτά που συμμετέχουν στις ιπποδρομίες, την παραμονή των αγώνων παρελαύνουν σε κεντρικό δρόμο του χωριού υπό τον ήχο του ζουρνά και του νταουλιού και φυσικά μπρος σε ένα ατέλειωτο πλήθος, που γνωρίζει πολύ καλά τι είναι διασκέδαση.
Τα άλογα του Ιππικού Συλλόγου Δοξάτου συμμετέχουν πέρα από την ετήσια εκδήλωση στις 2 Μαΐου και σε ιπποδρομίες στην Επανομή Θεσσαλονίκης, στη Νιγρίτα Σερρών και κατά καιρούς και σε άλλα γνωστά μέρη.
Οι αναβάτες –μέλη του Ιππικού Συλλόγου Δοξάτου που συμμετείχαν στις Ιπποδρομίες είναι: Ζαγοράκης Γρηγόριος – Γιαννάκης Ξενοφών – Αγγέλου Φωτεινός – Μόσχου Βενετία – Γιουργοτόπουλος Γεώργιος.