Τα μυστικά για

καλύτερες διακοπές!

Γράφει ο Δημήτρης Φλαμούρης PhD

Έρχεται ο Αύγουστος και όλοι θέλουμε να πιάσουμε θέση σε μια παραλία. Ή κάπου εκτός σπιτιού τέλος πάντων…

Τι χρειάζεται για να εκμεταλλευτούμε ψυχικά στο έπακρο τον χρόνο μας;

Πώς μπορούμε να μεγιστοποιήσουμε την απόλαυση της πολυπόθητης αυτής περιόδου της χρονιάς;

Κουίζ

Ας αρχίσουμε με μια ερώτηση.

Ποια πιστεύετε ότι είναι η πιο απολαυστική περίοδος των διακοπών;

Πριν τις διακοπές; Κατά τη διάρκειά τους; Μετά τις διακοπές;

Σύμφωνα με τις έρευνες η περίοδος που είμαστε πιο ευτυχισμένοι αναφορικά με τις διακοπές μας είναι πριν καν αυτές αρχίσουν. Όταν τις περιμένουμε με ανυπομονησία και τις σχεδιάζουμε. Όταν τις προσμένουμε και τις πλάθουμε στο μυαλό μας σύμφωνα με τις προσδοκίες μας.

Η δεύτερη καλύτερη περίοδος των διακοπών είναι αφού έχουμε επιστρέψει από τον προορισμό μας. Όταν καθόμαστε στο σπίτι ή με φίλους και διηγούμαστε σε εκείνους (ή σε εμάς) το πώς τα περάσαμε.

Είναι τότε που ξεχνάμε τις ατυχίες, τα στραβά και τα ευτράπελα και θυμόμαστε μόνο τις όμορφες στιγμές. Όταν εξωραΐζουμε και απωθούμε τις δυσκολίες που συναντήσαμε. Όσο περνάει ο καιρός μάλιστα τόσο καλύτερες μας φαίνονται οι διακοπές μας. Είναι όπως το καλό κρασί. Ωριμάζουν με τον χρόνο…

Τελευταία από άποψη απόλαυσης είναι η περίοδος που όντως είμαστε σε διακοπές! Όταν είμαστε στον προορισμό που ονειρευτήκαμε και κάνουμε, ή προσπαθούμε να κάνουμε, όσα φανταστήκαμε ότι θέλαμε να γίνουν.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Γιατί ο χρόνος που είμαστε στις διακοπές μας είναι ο χειρότερος από τη σκοπιά της ευτυχίας;

Πώς μπορούμε να αντλήσουμε μεγαλύτερη ικανοποίηση από την εμπειρία μας;

 Οι προσδοκίες

Συχνά πριν πάμε στον προορισμό μας έχουμε στο μυαλό μας συγκεκριμένες προσδοκίες για το πώς θέλουμε να περάσουμε. Που θέλουμε να πάμε, που να φάμε, μέχρι τι ώρα να κάτσουμε στην παραλία, ποια είναι η ώρα του ποτού, του μπάνιου. Έχουμε ονειρευτεί τη θάλασσα, την αμμουδιά το ηλιοβασίλεμα.

Η εμπειρία μας όμως υπόκειται σε όλους τους περιορισμούς της πραγματικότητας. Κάποιος θα αργήσει να ξυπνήσει. Κάπου θα έχει κίνηση. Θα έχει σίγουρα κόσμο στην παραλία, τον οποίο πιθανώς θα βρίσκουμε και ενοχλητικό. Δε θα έχει το φαγητό που θέλουμε. Δε θα βρούμε θέση να φάμε ή τραπέζι για το ποτό μας ή ξαπλώστρα μπροστά στην παραλία. Μπορεί να χρειαστεί να φοράμε μάσκα μέσα στη ζέστη.

Ενώ όλα αυτά είναι απολύτως φυσιολογικό να συμβούν, δεν τα περιλαμβάνουμε στον «σχεδιασμό» των διακοπών μας και έτσι η σύγκριση των αισιόδοξων προσδοκιών μας με την ρεαλιστική εξέλιξη της εμπειρίας μας προκαλεί ένα βαθμό δυσφορίας.

Αντίδοτο: Εστίασε σε ό,τι πηγαίνει καλά, όχι σε ό,τι πηγαίνει στραβά.

Ένας βαθμός ανεκτικότητας είναι απαραίτητος στις διακοπές μας. Ειδικά στις ευμετάβλητες συνθήκες της φετινής χρονιάς. Έχουμε περάσει μια δύσκολη χρονιά και έχουμε ανάγκη την ξεκούραση περισσότερο από ποτέ. Θα θέλαμε  τη μοναδική στιγμή μέσα στο χρόνο που ξεκουραζόμαστε, όλα να δουλεύουν ρολόι. Όλα  να γίνονται σύμφωνα με τις επιθυμίες μας. Αυτή η έντονη ανάγκη είναι που μας προκαλεί τη δυσφορία όμως και όχι οι εκάστοτε συνθήκες. Προσαρμόζοντας τις προσδοκίες μας αυξάνουμε την απόλαυση.

Εστίασε σε ό,τι πηγαίνει καλά.

• Δεν πειράζει αν έχει κόσμο η παραλία. Είναι καλύτερα από το να έχει κόσμο και να είσαι μέσα στο διαμέρισμα.
• Δεν πειράζει αν έχει κίνηση ο δρόμος. Τουλάχιστον φοράς μαγιώ.
• Δεν πειράζει αν δε βρίσκεις ξαπλώστρα μπροστά στη θάλασσα. Πέρνα περισσότερο χρόνο μέσαστη θάλασσα!
• Δεν πειράζει αν φοράς μάσκα. Τουλάχιστον τα πόδια σου τα βρέχει η θάλασσα.

Το πρόγραμμα

Πηγαίνουμε διακοπές και θέλουμε συχνά να κάνουμε πολλά πράγματα.

Να δούμε όλες τις παραλίες (τι όλο στην ίδια θα καθόμαστε; βαριέμαι), να επισκεφθούμε όλα τα αξιοθέατα, να φάμε σε όσο πιο πολλές ταβέρνες γίνεται. Ειδικά παλιότερα που πηγαίναμε ευκολότερα σε μέρη του εξωτερικού, όπου είχαμε την αίσθηση ότι μια φορά μόνο θα πάμε σε αυτό το μέρος.

Μας πιάνει μια μανία να τα κάνουμε όλα, να τα ζήσουμε όλα, που ξεχνάμε να ζήσουμε και αυτά τα οποία τελικά επιλέγουμε.

Είμαστε με το βλέμμα στο ρολόι για την επόμενη δραστηριότητα ώστε να χωρέσουν όλα στο πρόγραμμά μας. Να μη μείνει τίποτα απ’ έξω. Είτε πρόκειται για φαγητό σε συγκεκριμένο μαγαζί, είτε για απογευματινό κοκτέιλ στο κατάλληλο μπαρ. Έτσι η εμπειρία των διακοπών γεμίζει με άγχος. Είναι εξαντλητικό.

Ίσως κάποιοι φέτος να είναι λίγο πιο αποφασισμένοι να κάτσουν σε ένα μέρος λόγω της κατάστασης, αλλά και η αίσθηση του τι χάνουν που είναι περιορισμένοι σε ένα μέρος, κάποιους τους κουράζει.

Αντίδοτο: Άκου το σώμα σου, όχι το πρόγραμμά σου. 

Ας αναρωτηθώ. Τι έχει μεγαλύτερη αξία τελικά; Να βιάσω τον εαυτό μου να σηκωθώ και να αλλάξω παραλία για να τις δω όλες ή να κάτσω εδώ που περνάω καλά και να απολαύσω; Γιατί να δω όλες τις παραλίες του νησιού; Τι κι αν αφήσω την καλύτερη απ’έξω (άσε που μάλλον θα είναι τίγκα στον κόσμο αφού είναι η καλύτερη, οπότε θα αγχώνομαι και γι αυτό), αν αυτή στην οποία είμαι με ικανοποιεί;

Η μεγιστοποίηση της απόλαυσης μιας εμπειρίας έρχεται από το πόσο εστιασμένοι και αφοσιωμένοι είμαστε κατά την πραγματοποίησή της και όχι από το γεγονός ότι την πραγματοποιήσαμε. Πόσο δοθήκαμε στην εμπειρία; Πόσο διασπασμένη ήταν η προσοχή μας; Πόσο σκεφτόμασταν την επόμενη δραστηριότητα; Μήπως είσαι πάντα με το ρολόι στο χέρι;

Ακούς το πρόγραμμα ή ακούς τι σου λέει το σώμα σου και η διάθεσή σου;

Έχω ταξιδέψει πάρα πολύ και γνωρίζω από πρώτο χέρι πόση διαφορά κάνει στην ευχαρίστηση ενός ταξιδιού το να τα κάνεις όλα, από το να κάνεις μερικά αλλά να τους δίνεις τη σημασία που τους αρμόζει.

Οι ευθύνες

Όταν, λοιπόν, έχουμε πολλές επιλογές γινόμαστε πιο δυστυχισμένοι. Από τις πιο ξεκούραστες διακοπές που έχω κάνει ήταν στην Ανάφη όπου για πέντε ημέρες πηγαίναμε στην ίδια παραλία. Τίποτα να διαλέξεις. Απόλυτη χαλάρωση.

Μια οικογένεια Δανών έρχονται εδώ και τέσσερα χρόνια στην Τήνο και μένουν για δυο βδομάδες. Περνούν όλο το διάστημα στην ίδια παραλία. Χωρίς αυτοκίνητο. Κάθε φορά.

Ένας βασικός λόγος που βοηθάει να μην έχουμε πολλές επιλογές είναι ότι δε χρειάζεται να σκεφτόμαστε. Ζούμε σε ιδιαίτερα απαιτητικές συνθήκες, καθώς χρειάζεται να προσέχουμε για τον κορονοϊό και να προσαρμοζόμαστε σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο πλαίσιο διεθνών συγκυριών. Οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη την βεβαιότητα και οι καταστάσεις που ζούμε δεν μας την προσφέρουν. Αλλιώς τα υπολογίζουμε, αλλιώς μας έρχονται. Το τέλος της κατάστασης δεν είναι ξεκάθαρο.

Κατά συνέπεια, το πλέον απαραίτητο στοιχείο για τις διακοπές είναι να ελαχιστοποιήσουμε το πόσο σκεφτόμαστε και ανησυχούμε.  Να ξεκουράσουμε το μυαλό μας. Να ελαχιστοποιήσουμε τις ευθύνες μας.

Αυτό σημαίνει, είτε κάποιος άλλος να φροντίζει τις δικές μας ανάγκες, είτε (αν αυτό δεν είναι εφικτό) να έχουμε όσο λιγότερες ανάγκες που χρειάζονται να φροντιστούν.

Απλοποίησε όσο μπορείς την εμπειρία των διακοπών σου. Πήγαινε σε ένα μέρος όπου θα μπορέσεις να μείνεις όσο περισσότερο μπορείς στον ίδιο χώρο. Πήγαινε στους γονείς σου (αν τους αρέσει να σε φροντίζουν…). Πήγαινε σε μια παραλία και στήσε τη σκηνή σου εκεί. Δημιούργησε μια απλή ρουτίνα και ακολούθησέ την. Η αίσθηση της ρουτίνας σε βάζει στον αυτόματο. Δε σκέφτεσαι.

Αν ανησυχείς για τον κορονοϊό δημιούργησε τη δική σου φούσκα έμπιστων ανθρώπων και περιόρισε την κοινωνική σου ζωή σε αυτή την παρέα. Θα περάσεις το ίδιο καλά. Ίσως και καλύτερα… Άδειασε όσο μπορείς το μυαλό σου.

Αντίδοτο: Ξεκούρασε το μυαλό σου από περιττές ευθύνες.

Τα social media 

Πώς περνάς τις διακοπές σου; Σου αρέσει να βγάζεις φωτογραφίες;

Ενώ οι διακοπές υποτίθεται πως είναι μια διακοπή από την καθημερινότητα, στον τομέα της κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται να είναι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Κάτι μας πιάνει στις διακοπές μας. Πρέπει να ανεβάσουμε οπωσδήποτε φωτό. Να απαθανατίσουμε το χταποδάκι με το ούζο, την ξαπλώστρα με το freddo και τη θάλασσα με το ηλιοβασίλεμα. Αλλιώς είναι σαν να μην πήγαμε…

Μόλις επέστρεψα από μια βδομάδα στην ίδια παρέα με πέντε έφηβα κορίτσια και σοκαρίστηκα από την απόλυτη προσκόλληση στο κινητό τους. Δεν ξέρω πόσα από τα μέρη είδαν από όσα επισκεφτήκαμε. Ίσως τα είδαν μέσα από την οθόνη του κινητού τους, όταν τσέκαραν την φωτογραφία που έβγαλαν…

“You are what you share” έγραφε μια αφίσα στο Σύδνεϋ μιας μάρκας φωτογραφικής μηχανής. Σοκαρίστηκα όταν την είδα. Δυστυχώς όμως, για πολλούς αυτή η φράση αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα.

Περνάμε το χρόνο μας πάνω από το κινητό και περνάει η μέρα δίχως να τη ζήσουμε. Ανησυχούμε αν αυτή είναι η τέλεια στιγμή για να μοιραστούμε και χάνουμε τη στιγμή την ίδια.

Αντίδοτο: Βάλε το κινητό στο αθόρυβο στον πάτο της τσάντας. Πιάσε ένα βιβλίο.

Είσαι διακοπές για να χαλαρώσεις και να γεμίσεις μπαταρίες. Για πολλούς ανθρώπους το να χαλαρώσουν είναι ιδιαίτερα κουραστικό (και πολύ βαρετό), καθώς ο εγκέφαλός τους έχει συνηθίσει στα διαρκή ερεθίσματα τα οποία προσφέρει η τεχνολογία και τα social media. Οποιαδήποτε αλλαγή από το σύνηθες (ακόμα και αν είναι ευχάριστη) μας ταλαιπωρεί λίγο.

Αν θέλεις όντως να κάνεις διακοπές όμως, τότε προσπάθησέ το. Δώσε το χρόνο στον εαυτό σου. Μια νέα χρονιά αρχίζει το Σεπτέμβρη. Γέμισε με εμπειρίες, όχι με αναρτήσεις στο Instagram.

Συμπέρασμα

“Διακοπές είναι οι άνθρωποι”, είπε μια φίλη.

Είναι ακριβώς έτσι. Εστίασε στους ανθρώπους που έχεις γύρω σου. Όχι στους διαδικτυακούς.

Εστίασε σε ό,τι πάει καλά, κάψε το πρόγραμμα και κλείσε το κινητό.

Ακόμα και αν δεν έχεις μοιραστεί κάτι που έχεις ζήσει θα έχεις ζήσει κάτι άξιο να μοιραστείς!