Home > Πρώτο Θέμα > Μια ιστορική μέρα για τη Δράμα ο επαναπατρισμός του Ευαγγελισταρίου μετά από 100 χρόνια

Μια ιστορική μέρα για τη Δράμα ο επαναπατρισμός του Ευαγγελισταρίου μετά από 100 χρόνια

Στις 29 Σεπτεμβρίου στην Ιερά Μονή Εικοσιφοίνισσας στο Παγγαίο

Μια ιστορική μέρα για τη Δράμα

ο επαναπατρισμός του Ευαγγελισταρίου

μετά από 100 χρόνια

Δηλώσεις του Μητροπολίτη Ξάνθης και Περιθεωρίου και τοποτηρητή Ι.Μ. Δράμας κ. Παντελεήμονος, του αντιπεριφερειάρχη Δράμας κ. Παπαεμμανουήλ, του δημάρχου Δράμας κ. Μαμσάκου και της Γερόντισσας ηγουμένης της Μονής Αντωνίνας

 

 

Του Θανάση Πολυμένη

ΜΕΤΑ ΑΠΟ μια μεγάλη περιπέτεια 100 χρόνων και αφού άλλαξε πολλά χέρια και ιδιοκτήτες μέσω δημοπρασιών, επιστρέφει σήμερα στο φυσικό του χώρο, στην φυσική του πατρίδα, ένα ακόμα κειμήλιο στην ιστορική Ιερά Μονή Εικοσιφοίνισσας.

Πρόκειται για ένα χειρόγραφο Ευαγγέλιο του 10ου αιώνα, το οποίο είχε κλαπεί από έναν Βούλγαρο στρατιώτη κατά την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και στη συνέχεια πωλήθηκε σε διάφορους συλλέκτες. Μέχρι που, πριν από 11 χρόνια, βρέθηκε στα χέρια ανθρώπων του Μουσείου της Βίβλου στην Ουάσιγκτον μετά από έναν πλειστηριασμό που έγινε στον γνωστό διεθνή οίκο δημοπρασιών Christie’s, το 2011.

Το Μουσείο της Βίβλου, το οποίο έχει κατηγορηθεί πως διαθέτει εκθέματα που δεν ακολούθησαν νόμιμες οδούς για να φτάσουν στις προθήκες του, όταν διαπίστωσε ότι το Ευαγγέλιο που είχε αποκτήσει ήταν καταγεγραμμένο ως ένα από τα κλαπέντα κειμήλια της Εικοσιφοίνισσας ήλθε σε επαφή με την Εκκλησία της Ελλάδας και οργανώθηκε η επιστροφή του στον τόπο προέλευσής του.

Έτσι, το σπουδαίο αυτό χειρόγραφο Ευαγγέλιο του 10ου αιώνα, εδώ και μερικές ημέρες βρίσκεται πλέον στον φυσικό του χώρο στην Ι. Μονή Εικοσιφοίνισσας, ενώ το απόγευμα της Πέμπτης 29 Σεπτεμβρίου, θα γίνει η τελετή παράδοσης παραλαβής από τον πρόεδρο του Μουσείου της Βίβλου.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι την ίδια ημέρα, η Δράμα τιμά τη μνήμη των σφαγιασθέντων προγόνων μας υπό των Βουλγάρων τον Σεπτέμβριο του 1941, καθώς φέτος συμπληρώνονται 81 χρόνια από εκείνη τη μαύρη μέρα.

Στο ιστορικό του χειρογράφου και τις περιπέτειες που πέρασε, αναφέρθηκε χθες το πρωί σε συνέντευξη Τύπου, ο Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου και τοποτηρητής της Ι. Μ. Δράμας κ. Παντελεήμων, παρουσία του αντιπεριφερειάρχη Δράμας κ. Παπαεμμανουήλ, του δημάρχου Δράμας κ. Μαμσάκου, της Γερόντισσας Ηγουμένης της Μονής Αντωνίνας και της αδελφής Ισιδώρας, η οποία έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με την επιστροφή του κειμηλίου.

Όπως τόνισε ο σεβασμιώτατος κ. Παντελεήμων, «η Αν. Μακεδονία και Θράκη, μετά από την απελευθέρωση του από τον τουρκικό ζυγό των 500 χρόνων, υπέστη και βίωσε δύο κατοχές από τους ομοθρήσκους, ομοδόξους και γείτονές μας Βουλγάρους. Οι οποίοι πρέπει να πούμε ότι ήταν σκληρότεροι, κι απ’ αυτούς ακόμα τους Τούρκους.

Αφαιρέθηκαν από τις ιστορικές Μονές της περιοχής που ήταν τότε η Μονή της Εικοσιφοινίσσης, ο Πρόδρομος των Σερρών, η Μονή Αρχαγγελιώτισσας και της Καλαμίου της Ξάνθης, όλα τα κειμήλιά του. Εκείνη η οποία υπέστη τη μεγαλύτερη λεηλασία, είναι η Μονή της Εικοσιφοινίσσης».

Όπως ανέφερε ο κ. Παντελεήμων «Μεγάλη Δευτέρα, 27 Μαρτίου 1917 στις 2 το μεσημέρι, ένας Βούλγαρος οπλαρχηγός ονόματι Μπανίστας με τα παλικάρια του, συνοδευόμενος από έναν Αυστριακό Βούλγαρο υπήκοο Βλαδίμηρο Σις που ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας, τυμβωρύχος των αρχαίων μνημείων των Φιλίππων, ήρθαν στη Μονή και αφήρεσαν τα κειμήλιά της. Η Εικοσιφοίνισσα είναι το αρχαιότερο μοναστήρι στον Ελλαδικό χώρο και πριν ακόμα από το Άγιον Όρος.

Αφήρεσαν 430 χειρόγραφα και 470 κειμήλια. Ήταν λειψανοθήκες, ήταν εικόνες. Τα μετέφεραν στη Βουλγαρία. Ο αρχαιολόγος Βλαδίμηρος Σις μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο με τη σύζυγό του πούλησαν μερικά απ’ αυτά  τα κειμήλια. Ένα χειρόγραφο αριθμημένο με κώδικα 220, ευαγγελιστάριο, χρονολογείται στα τέλη του 10ουι και αρχές του 11ου αιώνες. Με δημοπρασίες για 100 ολόκληρα χρόνια, περιεφέρετο στις χώρες της Ευρώπης, για να καταλήξει το 2014 στην Ουάσιγκτον».

Από εκεί το κειμήλιο αγοράστηκε σε δημοπρασία από το Μουσείο της Βίβλου, χωρίς να γνωρίζουμε πάντως το ποσό. Το Μουσείο της Βίβλου έχει συνεργασία με το Πατριαρχείο και μετά από έρευνες διαπιστώθηκε η καταγωγή του και τελικά, τον Ιούνιο του 2020 ανακοινώνεται στον Οικουμενικό Πατριάρχη ότι το κειμήλιο θα επιστραφεί στο φυσικό του χώρο, στη Μονή της Εικοσιφοίνισσας.

Η τελετή παράδοσης παραλαβής

Όπως έχουμε αναφερθεί και παραπάνω, το ευαγγελιστάριο βρίσκεται ήδη στη Μονή Εικοσιφοινίσσης και έχει προγραμματιστεί, την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου και ώρα 17.00 να γίνει η τελετή παράδοσης παραλαβής.

Κατά την τελετή, θα βρίσκεται ο πρόεδρος του Μουσείου της Βίβλου, εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος, θα γίνει μια ευχαριστήρια δοξολογία προς την Παναγία για τον επαναπατρισμό του σπουδαίου κειμηλίου και θα υπογραφεί το πρωτόκολλο παράδοσης παραλαβής.

Έχουν κληθεί να παραστούν η υπουργός Πολιτισμού κα. Μενδώνη, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών που ίσως στείλει εκπρόσωπό του, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα και η πρόξενος στη Θεσσαλονίκη, ο υπ. Μακεδονίας – Θράκης, ο περιφερειάρχης, οι αντιπεριφερειάρχες, οι δήμαρχοι ΑΜΘ και αρχιερείς της περιοχής. Φυσικά, καλεσμένοι είναι και όσοι πιστοί μπορούν να παραβρεθούν.

Τέλος ο σεβαμιώτατος κ. Παντελεήμων, μνημόνευσε τον μακαριστό Μητροπολίτη Δράμας Παύλο, «γιατί από το 2020 είχε μια στενή συνεργασία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, για τον επαναπατρισμό αυτού του κειμηλίου».

Δηλώσεις αντιπεριφερειάρχη, δημάρχου Δράμας και ηγουμένης

Δηλώσεις στα τοπικά μέσα ενημέρωση έκανε ο αντιπεριφερειάρχης Δράμας κ. Παπαεμμανουήλ, ο οποίος μίλησε «για ένα παγκόσμιο γεγονός ιστορικής σημασίας» και τόνισε: «Είμαστε στην ευχάριστη θέση να υποδεχθούμε στο σπίτι του ένα κειμήλιο από τα κλαπέντα του Μαρτίου 1917 από τους ομοδόξους και γείτονές μας Βουλγάρους, από τα περίπου 900 που έχουν αφαιρεθεί από την Ι.Μ. Εικοσιφοινίσσης και χάρη στην πρόνοια του Θεού και τις ενέργειες του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου και του μακαριστού Μητροπολίτη Δράμας κ. Παύλου, επιστρέφει στο σπίτι του».

Σημείωσε ακόμα, ότι, «Αυτό το ευαγγελιστάριο, είναι ένα ζωντανό παράδειγμα της πίστεώς μας. Μιλάμε για 10 αιώνες πίσω. Ένα ζωντανό μνημείο, που παρ’ όλο που ταλαιπωρήθηκε ανά τον κόσμο, επαναπατρίζεται στο σπίτι του».

Αντίστοιχα, ο δήμαρχος Δράμας κ. Μαμσάκος, αναφερόμενος στο ιστορικό γεγονός, τόνισε ότι «πρόκειται για ένα μοναδικό γεγονός, ύψιστης σημασίας, όχι μόνο για την Εκκλησία μας, για τον τόπο μας, για όλη τη χώρα. Γιατί ο κόσμος μας είναι συνυφασμένος με τη θρησκεία. Ο κόσμος αγαπάει την Εκκλησία και τα εκκλησιαστικά κειμήλια».

Τέλος, η Γερόντισσα Αντωνίνα, ηγουμένη της Μονής Εικοσιφοινίσσης, ευχαρίστησε «την Παναγία μας, που αυτή ευδόκησε να μας φέρει αυτό το κειμήλιο και φώτισε όλους όσοι ασχολήθηκαν». Ευχαρίστησε τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, τον μακαριστό Μητροπολίτη κ Παύλο «για τη μεγάλη προσπάθεια της επιστροφής του κειμηλίου», ενώ τόνισε ότι πρόκειται για ένα «μεγάλο και ιστορικό γεγονός για τη Μονή μας».