Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Κατά των Ναρκωτικών
Μόνο στη Δράμα δε
λειτουργεί μονάδα
του ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ
► Μιλάει στον «Π.Τ.» η υπεύθυνη του Συμβουλευτικού Κέντρου του ΚΕΘΕΑ Καβάλας
► Αυξημένα τα ποσοστά των ατόμων που ζητούν υποστήριξη τόσο για θέματα ναρκωτικών όσο και για θέματα άλλων εξαρτήσεων στην ΑΜΘ
Του Θανάση Πολυμένη
ΤΗΝ ΕΡΧΟΜΕΝΗ Δευτέρα 26 Ιουνίου, είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών. Είναι μια μέρα, κατά την οποία γίνονται διάφορες ενημερώσεις σε όλη τη χώρα, όπως θα γίνουν και στη Δράμα από το Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «ΔΡΑΣΗ». Στις εκδηλώσεις και τη ΔΡΑΣΗ αναφερθήκαμε στη χθεσινή μας έκδοση («Π.Τ.» 22 Ιουνίου 2023).
Στο σημερινό μας σημείωμα, αναφερόμαστε στη λειτουργία του ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ, ένα πρόγραμμα του Υπ. Υγείας, το οποίο δραστηριοποιείται στην περιοχή της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας – Θράκης. Το ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ, έχει μονάδες σε όλες τις πόλεις της Περιφέρειας ΑΜΘ (Καβάλα, Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα), εκτός από τη Δράμα. Αλλά και γενικότερα, η Δράμα είναι ο μοναδικός Νομός στη Βόρεια Ελλάδα, που δεν έχει κάποια μονάδας του ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ.
Παρ’ όλα αυτά βέβαια, η Δράμα διαθέτει την ΔΡΑΣΗ, η οποία ιδρύθηκε το 2013 και ήταν και πάλι, η μοναδική πόλη που επίσης δεν διέθετε ένα τέτοιο Κέντρο. Μετά από έναν πραγματικά μεγάλο αγώνα, κατάφερε να αποκτήσει και μια μονάδα του ΟΚΑΝΑ εντός του Νοσοκομείου Δράμας, η οποία παρέχει μεθαδόνη σε εξαρτημένα άτομα, ενώ μέχρι τότε έπρεπε να πηγαίνουν στην Καβάλα.
Το τελευταίο διάστημα επίσης, το ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ στην ΑΜΘ έχει αποκτήσει μέσω ΕΣΠΑ και δύο Κινητές Μονάδες, η μία με έδρα την Αλεξανδρούπολη και η άλλη με έδρα την Κομοτηνή.
«Πάμε Μαζί»
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας κατά των Ναρκωτικών την ερχόμενη Δευτέρα, ο «Π.Τ.» μίλησε με την υπεύθυνη του Συμβουλευτικού Κέντρου του ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ Καβάλας, κα. Χάιδω Παπαδημητρίου.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως είπε η ίδια, «πραγματοποιείται μια πανελλαδική καμπάνια με κεντρικό σύνθημα «Πάμε Μαζί». Στόχος είναι να υπογραμμίσει την αναγκαιότητα μιας συλλογικής δράσης και πολιτικών συμπερίληψης για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων».
Το ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ είναι ένα πρόγραμμα που ανήκει στο ΚΕΘΕΑ, αφορά την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας – Θράκης, έχει μονάδες στην Καβάλα, στην Ξάνθη, στην Κομοτηνή, στην Ορεστιάδα και την Αλεξανδρούπολη. Οι υπηρεσίες που προσφέρει είναι κυρίως ψυχικής απεξάρτησης στην οποία δεν χορηγούνται υποκατάστατα, δεν υπάρχουν λίστες αναμονής. Το ΚΕΘΕΑ υπάρχει περίπου 40 χρόνια και το ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ συμπληρώνει φέτος 21 χρόνια λειτουργίας.
Μιλώντας η ίδια για το μήνυμα, σημειώνει ότι «το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας εστιάζεται στην εξάρτηση και όχι στις ουσίες, στις αιτίες και όχι στα συμπτώματα, στην θεραπευτική υποστήριξη και όχι στην καταστολή, στα ανθρώπινα δικαιώματα και όχι στις ψυχολογικές κρίσεις, στην υποδοχή και στην αλληλεγγύη και όχι στον στιγματισμό και την περιθωριοποίηση και γι’ αυτό και το μήνυμα “Πάμε Μαζί”.
Το μήνυμα είναι ότι η εξάρτηση από τα ναρκωτικά και προλαμβάνεται και θεραπεύεται, γι’ αυτό και οι υπηρεσίες που παρέχονται είναι δωρεάν, είναι προσβάσιμες σε όλους. Το ΚΕΘΕΑ παρέχει υπηρεσίες πρόληψης σε όλους που σέβονται τις ανάγκες των ανθρώπων και των τοπικών κοινωνιών».
Ανοικτές δομές
Ερωτώμενη, με ποιο τρόπο βοηθούνται οι ωφελούμενοι και αν φιλοξενούνται σε κάποιες δομές ή εντός του οικογενειακού πλαισίου και αν υπάρχουν ανοικτές και κλειστές δομές, η κα. Παπαδημητρίου απαντάει: «Το πρόγραμμα ΚΕΘΕΑ, είναι ένα πρόγραμμα, οι δομές του οποίου είναι ανοικτές. Το Συμβουλευτικό Κέντρο, είναι η πρώτη φάση που απευθύνεται κάποιος και στη συνέχεια εντάσσεται σε μια καίρια φάση θεραπείας. Στη συμβουλευτική, μπορούν να έρθουν άτομα που έχουν θέμα και με τα ναρκωτικά, και με το αλκοόλ και με το τζόγο στο διαδίκτυο.
Γίνεται μια προετοιμασία, με στόχο να σταματήσουν την χρήση που κάνουν και να ενταχθούν σε μια κύρια φάση.
Στην Καβάλα η δομή είναι ανοικτή, μένουν στο σπίτι τους και έρχονται στο πρόγραμμα. Εφόσον κάποιος δεν μπορεί ή δεν έχει ένα ασφαλές περιβάλλον ή δίκτυο, τότε αυτό που κάνουμε είναι να τον προετοιμάσουμε – όσον αφορά την χρήση ναρκωτικών – να μπει σε μια κλειστή κοινότητα διαμονής του ΚΕΘΕΑ (Συνήθως συνεργαζόμαστε με το ΚΕΘΕΑ ΙΘΑΚΗ στη Θεσσαλονίκη).
Από εκεί και πέρα υπάρχουν και άλλα προγράμματα, βραχείας θεραπείας, συμβουλευτικής για την οικογένεια, υποστήριξη της οικογένειας στην οποία συμμετέχουν αδέρφια, σύντροφοι, γονείς, φίλοι».
Σημειώνει επίσης εδώ, ότι, «στη μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης, εντάσσονται οι άνθρωπου που έχουν ολοκληρώσει την κύρια φάση θεραπείας των ναρκωτικών και σταδιακά αποχωρούν ώστε να γίνει μια ανοικτή μετάβαση. Επειδή είμαστε ένα ανοικτό πρόγραμμα, η επανένταξη ξεκινάει από την πρώτη κιόλας μέρα. Δεν είναι ακριβώς κοινωνική επανένταξη, απλά περισσότερο κοινωνική υποστήριξη».
Όλο και νεότερες ηλικίες
Στην ερώτηση από ποιες ηλικίες συνήθως ξεκινάει η αναζήτηση βοήθειας, συμβουλευτικής και υποστήριξης και αν αναζητούν οι ίδιοι οι εξαρτημένοι βοήθεια ή οι οικογένειές του, η κα. Παπαδημητρίου, σημειώνει ότι «τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια αύξηση και ιδιαίτερα μετά τον κορωνοϊό. Και αυτό γιατί η πανδημία έπαιξε μεγάλο ρόλο στις εξαρτήσεις, κυρίως στα τυχερά παιχνίδια μέσω διαδικτύου, όπως επίσης και η απομόνωση επέφερε αύξηση στη χρήση αλκοόλ και σε κάποιες παράνομες ουσίες ναρκωτικών, οι οποίες ήταν στο προσκήνιο. Οπότε υπάρχει μια αύξηση ατόμων».
Όπως εξηγεί εδώ, «συνήθως κάποιος προσεγγίζει μόνος του το πρόγραμμα, αλλά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε και την κλίση που μπορεί να υπάρχει από την οικογένεια, από κάποια εισαγγελική παρέμβαση που μπορεί να υπάρχει.
Συνήθως οι περισσότεροι που μας προσεγγίζουν είναι άντρες. Τα τελευταία χρόνια οι ηλικίες έχουν πέσει αρκετά και ο μέσος όρος μπορεί να είναι μεταξύ 20 και 30 ετών και αναφερόμαστε σε όλες τις εξαρτήσεις.
Η πλειοψηφία εξ αυτών μένουν με τους γονείς τους, είτε με την οικογένειά τους αν είναι παντρεμένοι. Υπάρχει επίσης ένα μεγάλο ποσοστό άγαμων, αλλά και ένα ποσοστό έγγαμων και συνήθως είναι απόφοιτοι Λυκείου».
Οι μονάδες του ΚΕΘΕΑ στην ΑΜΘ
Ερωτώμενη για το ποιες είναι ο μονάδες του ΚΕΘΕΑ ΚΙΒΩΤΟΣ στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας – Θράκης, και από πού χρηματοδοτούνται, διευκρινίζει:
«Κατ’ αρχάς, το ΚΕΘΕΑ είναι ένα δίκτυο υπηρεσιών με πολλές μονάδες σε όλη την Ελλάδα. Υπάγεται στο Υπουργείο Υγείας, είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός και εκτός από τις σταθερές μονάδες, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί και πολλές μονάδες μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ.
Στην περιοχή της ΑΜΘ, έχει δημιουργηθεί το Πολυδύναμο Κέντρο στην Αλεξανδρούπολη με παράρτημα στην Ορεστιάδα και η Κινητή Μονάδα μέσω ΕΣΠΑ με έδρα την Κομοτηνή με παράρτημα στην Ξάνθη.
Επίσης έχει δημιουργηθεί μια καινούρια μονάδα στην Ξάνθη όπου δεν υπήρχε καμιά παρουσία, καθώς άνθρωποι που ζουν στην Ξάνθη έπρεπε να μετακινούνται καθημερινά είτε στην Καβάλα είτε στην Κομοτηνή.
Αυτά τα προγράμματα βοήθησαν επίσης σημαντικά και στην αύξηση του προσωπικού, που είναι μια αδυναμία του ΚΕΘΕΑ λόγω των προσλήψεων, οπότε το ΕΣΠΑ βοήθησε να αυξηθεί και το προσωπικό ώστε να διευθετηθούν και κάποιες ανάγκες.
Οι κινητές μονάδες βγαίνουν προς τα έξω για ενημέρωση ή οποιαδήποτε άλλη βοήθεια;
Η κινητή μονάδα της Ξάνθης, έχει στην ευθύνη του το κομμάτι και της Δράμας. Απ’ όσο πάντως γνωρίζω, κάνουν ενημερώσεις, παρεμβάσεις σε δράσεις σε πολύ συγκεκριμένα σημεία.
Η μονάδα αυτή και το προσωπικό είναι ακόμα πολύ καινούρια, οπότε υπήρχε και μια σχετική εκπαίδευση του προσωπικού και στην ενημέρωση κυρίως των φορέων, ώστε να υπάρχει δικτύωση και παραπομπή. Στόχος είναι πάντως κάτι να γίνει στη Δράμα, γιατί είναι η μόνη πόλη στη Βόρεια Ελλάδα που δεν υπάρχει κάτι από το ΚΕΘΕΑ».