Την 1η Ιουλίου η Δράμα γιορτάζει
την απελευθέρωσή
της πριν από 110 χρόνια
Με μεγάλο φόρο αίματος πλήρωσε η Δράμα την ελευθερία της!
Η ΔΡΑΜΑ, είναι μια περιοχή με μακραίωνη ιστορία. Ήδη, μέσα από τις διάφορες ανασκαφές που γίνονται λόγω των έργων φυσικού αερίου, ανακαλύπτονται σημαντικά στοιχεία, τα οποία αρχικά την τοποθετούν στην προϊστορία.
Επίσης, σημαντικά στοιχεία έχουν αναδείξει ότι η Δράμα είχε έντονη κοινωνική και πολιτιστική δραστηριότητα, στα χρόνια του Φιλίππου, ενώ υπήρξε αποικία των Φιλίππων στα ρωμαïκά και στα ελληνιστικά χρόνια. Η περιοχή της Δράμας αποτελούσε πάντα ένα σταυροδρόμι προς το Βορρά και τη Θράκη.
Στη νεότερη Ιστορία της, η περιοχή της Δράμας βίωσε ιδιαίτερα δύσκολες καταστάσεις. Υπήρξε σημαντικός σταθμός κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, με ιδιαίτερα μεγάλο πληθυσμό Ελλήνων και Μουσουλμάνων, ενώ είχε δέχθηκε έντονο προσφυγικό πληθυσμό κατά την περίοδο του 1922 και με την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Μέχρι το 1913, η Δράμα ανήκε στη διοίκηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ενώ απελευθερώθηκε στον πρώτο χρόνο του Δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου το 1913. Στη συνέχεια και τα επόμενα χρόνια μέχρι και το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η περιοχή της Δράμας έμελλε να ζήσει τρεις βουλγαρικές κατοχές, όπου πλήρωσε ιδιαίτερα βαρύ φόρο αίματος με εκτελέσεις και σφαγές.
Η απελευθέρωση
Σήμερα, η Δράμα, με ενδιάμεσο τις βουλγαρικές κατοχές, παραμένει ελεύθερη εδώ και 110 χρόνια. Από τον τουρκικό και βουλγαρικό ζυγό απελευθερώθηκε την 1η Ιουλίου 1913, όταν ο Ελληνικός Στρατός υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Νικολάου Μιχαλόπουλου Αρκαδικού, εισέρχεται απελευθερωτής στην πόλη της Δράμας. Και αυτό, έπειτα από 529 χρόνια δουλείας, με πολλά δεινά για τον ντόπιο πληθυσμό της περιοχής, που, παρά τα όσα υπέστη, ούτε μια στιγμή δεν ξέχασε τη μεγάλη ιστορία του και δεν απεμπόλησε την ταυτότητά του.
Η 1η Ιουλίου 1913 αποτελεί έναν από τους κορυφαίους σταθμούς της νεότερης ιστορίας της μαρτυρικής μας πόλης.
Είναι η ημέρα κατά την οποία ο Δραμινός λαός ανέπνευσε το μυρωμένο αγέρι της πιο λατρευτής θεάς, της λευτεριάς, αποτινάσσοντας τον διπλό ζυγό της σκλαβιάς, τον τουρκικό και βουλγαρικό.
Γι’ αυτό κι εκείνη τη μεγάλη μέρα, ο Μητροπολίτης Δράμας Αγαθάγγελος γράφει στο ημερολόγιό του: «Χαρά ευαγγέλια! Ελευθερία και Ελευθέρια εορτάζομεν!»
Βαλκανικοί Πόλεμοι
Ιστορικά, η απελευθέρωση της Δράμας, ανήκει στο πλαίσιο των πολεμικών επιχειρήσεων, που έλαβαν χώρα στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται στο βιβλίο «Οι δραματικαί περιπέτειαι της Δράμας μέχρι της απελευθερώσεως αυτής», εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ των Γ. Χατζόπουλου, Β. Πασχαλίδης και Τ. Τσελεπίδη, η έναρξη του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου, τον Σεπτέμβριο του 1912, βρίσκει την Ελλάδα σύμμαχο της Σερβίας, της Βουλγαρίας και του Μαυροβουνίου, ενώ η Δράμα, όπως και όλη η Βόρεια Ελλάδα, βρίσκεται υπό την κατοχή της Τουρκίας.
Η τελευταία σκιά της άλλοτε κραταιής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κλονίζεται ήδη ισχυρά υπό το βάρος της επικείμενης επίθεσης των συνασπισμένων λαών της Βαλκανικής που αγωνίζονται να απελευθερώσουν τα εθνικά τους εδάφη.
Η πορεία των επιχειρήσεων φέρνει τελικά την Ελλάδα στη Θεσσαλονίκη, ενώ η Βουλγαρία καταλαμβάνει το Νοέμβριο του 1912 την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και φυσικά τη Δράμα. Έκτοτε, και επί οχτώ μήνες η Δράμα παραμένει στα χέρια των Βουλγάρων. Είναι η περίοδος της πρώτης Βουλγαρικής κατοχής.
Με την έναρξη του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου, στις 17 Ιουνίου 1913, οι Βούλγαροι βρίσκονται αντιμέτωποι με τους τέως συμμάχους τους, τους Έλληνες και τους Σέρβους. Η απληστία και η υπεροψία τους, τους εμποδίζει να αντιληφθούν ότι μειονεκτούν έναντι των αντιπάλων τους. Έτσι, η μία μετά την άλλη, οι ελληνικές πόλεις απελευθερώνονται.
Για τη Δράμα, η 1η Ιουλίου 1913, αποτελεί έναν από τους κορυφαίους σταθμούς στη μαρτυρική της ιστορία. Η 1η Ιουλίου 1913, είναι η ημέρα κατά την οποία ο Δραμινός λαός είναι πλέον ελεύθερος.
«Πήραμε την Θεσσσαλονίκη μας, τας Σέρρας τας ωραίας και την Δράμα», τραγουδούσαν σε εμβατηριακούς ρυθμούς οι Έλληνες της εποχής.
Η νομική κατοχύρωση της απελευθέρωσης
Η απελευθέρωση της Δράμας κατοχυρώθηκε νομικά με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου 1913), με την οποία τα ελληνικά σύνορα έφτασαν ως το Νέστο και όλη η Ανατολική Μακεδονία προσαρτήθηκε στην ελληνική επικράτεια. Ο Δραμινός λαός που είχε υποστεί τα πάνδεινα μέσα στη δίνη της ιστορίας, κατόρθωσε να ενισχύσει και να χαλυβδώσει τη θέλησή του για Ελευθερία, παρά την ακριτική γεωγραφική του θέση και τη συνύπαρξη του με λαούς διαφορετικών εθνικών προελεύσεων. Με τους λαούς αυτούς ήρθε σε δημιουργική επαφή, χωρίς ποτέ να χάσει ούτε ίχνος της εθνικής του ταυτότητας. Την ελληνικότητά του όμως ο Δραμινός λαός επρόκειτο και πάλι να την πληρώσει ακριβά στα χρόνια που ακολουθούσαν, με άλλες δύο βουλγαρικές κατοχές και όχι μόνο.
