Στις 6, 7 και 8 Ιανουαρίου

Τα δρώμενα των μεταμφιεσμένων  

στους Πύργους Δράμας  

με την «νταβανίσκα»

Η ΗΜΕΡΑ για την αλλαγή του χρόνου πλησιάζει. Και στην περιοχή της Δράμας, ήδη τα χωριά μας ετοιμάζονται για τα δρώμενα των μεταμφιεσμένων, τα οποία έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα.

Όλα αυτά τα δρώμενα που γίνονται στα λεγόμενα «ντόπια χωριά» όπως Μοναστηράκι, Ξηροπόταμο, Πετρούσα, Πύργους, Καλή Βρύση, Βώλακα και Παγονέρι, ξεκινούν ανήμερα των Φώτων στις 6 Ιανουαρίου, μετά τον αγιασμό των υδάτων και ολοκληρώνονται στις 8 Ιανουαρίου. Ο «Π.Τ.» έχει ξεκινήσει μια σειρά με ιδιαίτερες αναφορές σε όλα αυτά και σειρά σήμερα έχουν οι Πύργοι Δράμας.

Στις 6 Ιανουαρίου  και ώρα 20.00, στους Πύργους του Δήμου Προσοτσάνης, αναβιώνει το έθιμο της «νταβανίσκα», με ολονύχτιο παραδοσιακό γλέντι.

Η τέλεση του δρώμενου στους Πύργους ξεκινάει από το πρωί της ημέρας των Θεοφανείων, και διαρκεί τρεις ημέρες. Συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι του χωριού. Οι άντρες, μεταμφιέζονται σε «Αρκούδες» που φορούν ολόσωμες προβιές, όπου φέρουν στη μέση κουδούνια. Άλλες μεταμφιέσεις είναι: ιατρός, έγκυος, ζητιάνος, αστυνόμος, «γκελίγκα» κ.α.

Τα μέλη του θιάσου, στις 6 Ιανουαρίου επισκέπτονται όλα τα σπίτια του χωριού, συγκεντρώνοντας χρήματα αλλά και αυγά, βούτυρο, τυρί, αλεύρι με τα οποία οι μεσήλικες γυναίκες θα παρασκευάσουν πίτες και γλυκά. Κατόπιν, συγκεντρώνονται στην πλατεία όπου χορεύουν, γλεντούν και ξεσηκώνουν με τα κουδούνια τους όλο το χωριό/ καθ’ όλη τη νύχτα, όλοι οι κάτοικοι του χωριού μένουν ξάγρυπνοι, πίνοντας και χορεύοντας υπό τους ήχους της γκάιντας, της μακεδονικής λύρας και του νταχαρέ. Δεν πρέπει να κοιμηθεί κανείς, μέχρι να ξημερώσει. Η αγρυπνία αυτή λέγεται «νταβανίσκα».

Έπειτα, πηγαίνουν στην πλατεία όπου στήνεται γλέντι με τους τοπικούς χορούς. Κάθε μέλος του θιάσου, επιδίδεται στο έργο του αναλόγως τον ρόλο που υποδύεται. Μαζί με τις «Αρκούδες» βγαίνει και ο αρκουδιάδης που έχει δεμένη την «αρκούδα» με αλυσίδα από τη μύτη της. Ο αρκουδιάρης τραγουδάει, κτυπά τον νταχαρέ και η αρκούδα χορεύει στους ήχους του.

Η αρκούδα, κρατεί στο χέρι της μια κάλτσα γεμάτη στάχτη και χτυπά όσους δε συμμετέχουν στο δρώμενο. Οι «Γκιλίγκες», είναι άντρες ντυμένοι γυναίκες με την τοπική φορεσιά. Ενώ χορεύουν, τρέχουν κάποιοι μεταμφιεσμένοι να τις κλέψουν κρυφά, τότε, άλλοι μεταμφιεσμένοι σε αστυνομικούς, τρέχουν να τις ελευθερώσουν και να επιβάλλουν πρόστιμο στους «απαγωγείς».

Το απόγευμα της 7ης Ιανουαρίου, οι μεταμφιεσμένοι επισκέπτονται τα σπίτια των Γιάννηδων που εορτάζουν και γλεντούν μέχρι τα μεσάνυχτα.

Η επόμενη ημέρα (8/1), είναι αφιερωμένη στη μαμή του χωριού ή «Μπάμπω». Στολίζουν ένα γαϊδουράκι με διάφορα ρούχα και ανεβάζουν επάνω του τις γριές αλλά και όσους άλλους το επιθυμούν.