Τρόποι και τεχνικές για την ένταξη

της παιδικής λογοτεχνίας στην τάξη

σε εκδήλωση της Βιβλιοθήκης Δράμας

Μιλάνε στον «Π.Τ.» η εκπαιδευτικός Π. Ζώνκε και ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης Αλ. Σαλπιγκτής

Του Θανάση Πολυμένη

ΜΙΑ ΠΟΛΥ ενδιαφέρουσα εκδήλωση για το πώς η παιδική λογοτεχνία μπορεί να ενταχθεί στην τάξη, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 5 Απριλίου, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Δράμας.

Η εκδήλωση εντάχθηκε στο πρόγραμμα της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Δράμας στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου (2 Απριλίου), είχε κεντρικό τίτλο «Από το ράφι… στην τάξη!» και ομιλήτρια ήταν η εκπαιδευτικός του 13^ου Δημοτικού Σχολείου Δράμας κα. Πωλίνα Ζώνκε, με την υποστήριξη του Συμβούλου Εκπαίδευσης της 2^ης ΔΙ.ΠΕ. Ν. Δράμας κ. Αλκιβιάδη Σαλπιγκτή.

Η εκδήλωση απευθυνόταν κυρίως προς εκπαιδευτικούς, για το πώς θα μπορούσε το παιδικό βιβλίο να βγει από τη βιβλιοθήκη, να ενταχθεί στην τάξη και τα παιδιά να μπορούν να μαθαίνουν διασκεδάζοντας.

Σχετικά με το θέμα και το πώς η παιδική λογοτεχνία μπορεί να ενταχθεί στην σχολική τάξη, μίλησε στον «Π.Τ.» η εκπαιδευτικός κα. Πωλίνα Ζώνκε η οποία αρχικά σημείωσε: «Στην εκδήλωση αυτή, φέρνω κατ’ αρχάς τα βιβλία που χρησιμοποίησα στη δική μου τάξη και τις δράσεις που έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια, προκειμένου να δώσουμε στους εκπαιδευτικούς, μια ιδέα για το πόσους ποικίλους τρόπους έχουμε, ώστε να χρησιμοποιήσουμε το παιδικό βιβλίο στην τάξη μας».

Το παιδικό βιβλίο στην τάξη

Όπως τονίζει η ίδια, «η μέθοδος αυτή ξεκινάει πρώτα απ’ όλα από την αγάπη για το παιδικό βιβλίο και τη διάθεση να παίξεις μ’ αυτό και μαζί με τα παιδιά της τάξης και ύστερα να απλωθεί σε πολλά πράγματα. Το βασικότερο για μένα, είναι να φέρεις το ίδιο το βιβλίο μέσα στην τάξη, να το δουν τα παιδιά έντυπο και ολοκληρωμένο, να μπορούν να απολαύσουν την εικονογράφησή του και στη συνέχεια να φτιάξεις διάφορες δραστηριότητες για να μπορέσουν τα παιδιά να εμπεδώσουν και τη θεματική του μέσα από παιχνίδια. Μπορούμε να κάνουμε αναπαραστάσεις ρόλων, μπορούμε να κάνουμε διάφορα παιχνίδια, έχουμε δημιουργήσει επιτραπέζια, έχουμε κάνει διαδραστικές παρουσιάσεις ώστε να ζωντανεύει το βιβλίο μέσα στην τάξη. Επίσης έχω ζωντανέψει ένα βιβλίο και σε ολόκληρο το σχολείο».

Σχέσεις και συμπεριφορά

Ερωτώμενη για το ποιές είναι οι θεματικές που συνήθως ενδιαφέρουν τα παιδιά η κα. Ζώνκε απαντάει: «Νομίζω ότι με τα παιδιά μπορείς να πιάσεις όλες τις θεματικές. Κι αυτό γιατί τα αυτιά τους είναι ακόμα ανοιχτά και μπορούν να δεχτούν τα πάντα. Οπότε έχει να κάνει κυρίως με το να δεις τι χρειάζεται η τάξη σου περισσότερο και με τι θα νιώσει καλύτερα, οπότε ανάλογα το φέρνεις. Για παράδειγμα αν έχουμε διαπροσωπικές σχέσεις οι οποίες χρειάζονται διευθέτηση, μπορούμε να φέρουμε το αντίστοιχο βιβλίο, να δείξουμε παραδείγματα, να μιλήσουμε και να χτίσουμε πάνω σ’ αυτό. Έτσι θα μπορέσουν να καταλάβουν τα παιδιά μέσα από το βιβλίο ποια θα πρέπει να είναι η συμπεριφορά τους. Άλλες φορές μπορεί να θέλουμε να διασκεδάσουμε με ένα βιβλίο, άλλη φορά να έρθουμε πιο κοντά να συνδεθούμε και να κάνουμε ένα επιτραπέζιο. Άλλοτε πάλι μπορεί να θέλουμε να ζωγραφίσουμε οπότε θα δημιουργήσουμε τέχνη».

Ενδιαφέρον από εκπαιδευτικούς

Ερωτώμενη για το κατά πόσο θετικό είναι το ενδιαφέρον και η διάθεση που δείχνουν οι εκπαιδευτικοί ώστε να προχωρήσουν σε κάτι τέτοιο, η κα. Ζώνκε επισημαίνει: «Κρίνοντας από τις επισκέψεις στο blog μου – Ξένια στην Τάξη – βλέπω ότι υπάρχουν πολλοί εκπαιδευτικοί οι οποίοι δουλεύουν κάποιες από τις δράσεις τις οποίες έχω κάνει, οπότε θέλω να πιστεύω ότι ο εκπαιδευτικός θέλει να το δουλέψει. Καμιά φορά όμως, δεν έχει τον τρόπο, το μέσον, μπορεί να του είναι δύσκολη η καθημερινότητά του να βρει το υλικό. Γι’ αυτό το λόγο κι εδώ ανεβάζω όλο το υλικό όταν το δουλεύω, οπότε οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν παρά να το κατεβάσουν και να το χρησιμοποιήσουν. Οπότε έτσι φτάνει αυτό να μπορέσει να γίνει πραγματικότητα μέσα στην τάξη».

Η κλασική παραδοσιακή διδασκαλία

Στην ερώτηση για το κατά πόσο αυτή η μέθοδος εντάσσεται στην κλασική διδασκαλία και κατά πόσο γίνεται δεκτή από την επίσημη πρακτική, η κα. Ζώνκε εξηγεί: «Η μέθοδος αυτή ξεφεύγει ορισμένες φορές από την κλασική διδασκαλία. Όμως αγγίζει όλα αυτά τα θέματα, τα οποία δεν μπορεί να αγγίζει η παραδοσιακή διδασκαλία, θέλοντας να αναπτύξουμε περισσότερο τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών. Γιατί προχωρώντας στην κοινωνία και στην εργασία τους αργότερα, αυτό που χρειάζεται να αναπτύξουν περισσότερο είναι οι κοινωνικές τους σχέσεις, να μπορούν να είναι ηγετικοί, να μπορούν να συνεργάζονται, να μπορούν να είναι ομαδικοί, να μπορούν να έχουν την πρωτοβουλία των αποφάσεών τους. Όλα αυτά γίνονται μέσα από τέτοια σχέδια εργασίας. Οπότε, για μένα είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να γίνονται μέσα στο σχολείο».

Ερωτώμενη αν αυτή η μέθοδος βοηθάει τα παιδιά και στα υπόλοιπα μαθήματα, η ίδια σημειώνει: «Θέλω να πιστεύω πως ναι. Όταν έρχονται στο σχολείο με χαμόγελο γνωρίζοντας ότι θα έχουν ένα διασκεδαστικό κομμάτι μέσα στην ημέρα τους, έτσι και στα άλλα είναι πιο θετικά. Έτσι κι αλλιώς από τα σχέδια εργασίας χτίζεις τη σχέση με τα παιδιά, οπότε ξέρουν και σε εμπιστεύονται».

Σαλπιγκτής: Περισσότερο αποδεκτό το παιδικό βιβλίο

Για το θέμα της εκδήλωσης για το παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο στην σχολική τάξη, μίλησε στον «Π.Τ.» και ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης κ. Αλκιβιάδης Σαλπιγκτής επισημαίνοντας σχετικά: «Σκοπός της εκδήλωσης αυτής, είναι να παρουσιάσει τεχνικές ένταξης του παιδικού βιβλίου στην τάξη καθώς και τρόπους πλαισίωσης αυτού, στην γενικότερη μόρφωση και ανάπτυξη του παιδιού. Το παιδικό βιβλίο είναι η πρώτη έντυπη μορφή η οποία βρίσκει το παιδί κοντά του πριν ακόμα από τη σχολική του εκπαίδευση. Μέσα από την πλούσια εικονογράφησή του, τα μεγάλα γράμματα και τις φανταστικές ιστορίες του, συναρπάζει το παιδί, το οδηγεί στη γνώση, στη φαντασία και γενικότερα στην ολόπλευρη ανάπτυξη του».

Ερωτώμενος κατά πόσο είναι εύκολο ή έχουν διάθεση οι εκπαιδευτικοί να εντάξουν ένα παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο στην τάξη και να το χρησιμοποιήσουν στην εκπαιδευτική διαδικασία, ο κ. Σαλπιγκτής εξηγεί: «Με βάση τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών και τον τρόπο με τον οποίο είναι δεδομένα στο Δημοτικό, δεν είναι εύκολο. Πάρα πολύ πιο εύκολο είναι αυτό να γίνει στην προσχολική εκπαίδευση, στο Νηπιαγωγείο όπου και γίνεται. Δυστυχώς, τα κείμενα που παρουσιάζονται στη Δημοτική εκπαίδευση, ξεφεύγουν λίγο από το ρόλο του παιδικού βιβλίου, είναι πιο επιστημονικά, πιο επικαιροποιημένα, πιο έντεχνα, αλλά παρ’ όλα αυτά όμως οι δάσκαλοι, καταφέρνουν και συνδυάζουν το μάθημά τους διαθεματικά, εμπλέκοντας και τέτοιες δραστηριότητες μέσα από το παιδικό βιβλίο».

Στην ερώτηση αν γίνεται αποδεκτό από τα παιδιά, τονίζει ότι «γίνεται αποδεκτό με μεγαλύτερη αγάπη και χαρά, γιατί ο τρόπος με τον οποίο είναι κατασκευασμένο και δομημένο το παιδικό βιβλίο, δίνει καλύτερη προσέγγιση, πιο βιωματική, δεν απαιτεί απ’ αυτούς στείρα γνώση, οπότε το πλησιάζει πιο καλά, το θεωρεί ένα κομμάτι οικείο γιατί το έχει ζήσει από κοντά ως εργαλείο παιχνιδιού και μάθησης. Οπότε λοιπόν γίνεται περισσότερο αποδεκτό».