Μια από τις πλέον βάναυσες ημέρες που βίωσε το Δοξάτο
Εκατόν έντεκα χρόνια
από τις σφαγές του Δοξάτου
στις 30 Ιουλίου 1913
Το ιστορικό της αποφράδας ημέρας
ΜΕ ΜΙΑ σειρά από εκδηλώσεις, το Δοξάτο τιμάει την Κυριακή 30 Ιουνίου, μια από τις πλέον μαύρες ημέρες της ιστορίας του. Την σφαγή των κατοίκων του, στις 30 Ιουνίου 1913, μια ημέρα πριν από την απελευθέρωση της Δράμας από τον Ελληνικό Στρατό.
«Πέρασαν 111 χρόνια, από την ημέρα εκείνη, που ολόλαμπρος ο ήλιος φώτισε με τα χώματα της Λευτεριάς τον πολυβασανισμένο τόπο της Δράμας», γράφει στο πρόγραμμά του ο Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος του Δοξάτου.
«Μια χαρμολύπη γέμισε τις καρδιές των προγόνων μας και αυτή συνοδεύει όλες τις μετέπειτα γενιές των Δραμινών. Με το αθώο αίμα της ανελέητης σφαγής των κατοίκων του Δοξάτου γράφτηκε στις σελίδες της Ιστορίας η στυγνή καταστροφή του».
Το Δοξάτο, βίωνε για πρώτη φορά, την τραγική ιστορία του και το μίσος των Βουλγάρων, όπως θα το βίωνε το ίδιο άγρια το 1917 και το 1941.
Το καλοκαίρι του 1917 οι Βούλγαροι επιστρέφουν στο Δοξάτο και όσους άντρες είχαν διασωθεί από τη σφαγή του 1913 τους σύρουν ομήρους στη Βουλγαρία. Περισσότεροι από 70 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μακριά από τον τόπο τους.
Ενώ, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1941, όταν η Ελλάδα βιώνει την τριπλή κατοχή, οι Βούλγαροι έχουν στόχο τους και πάλι το Δοξάτο. Σφαγιάζουν τουλάχιστον διακόσιους ανθρώπους!
Γεγονός ότι οι Βούλγαροι είχαν βάλει στόχο στο Δοξάτο, με στόχο να το εξαφανίσουν για κάποιο λόγο από τον χάρτη της περιοχής. Τόσο μεγάλο ήταν το μίσος τους. Παρ’ όλα αυτά, το Δοξάτο άντεξε στο χρόνο μέχρι και σήμερα!
Η εκδήλωση του Συλλόγου
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, ο Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος του Δοξάτου, διοργανώνει το Σάββατο 29 Ιουνίου και ώρα 20.30 εκδήλωση με κεντρικό τίτλο: «Μνήμη Ψυχών», στο Πνευματικό Κέντρο Δοξάτου.
Στην εκδήλωση, θα φιλοξενηθεί ο Πολιτιστικός Σύλλογος της Μαρτυρικής Κοινότητας των Λιγκιάδων Ιωαννίνων και θα γίνει εξιστόρηση γεγονότων και προβολή φωτογραφικών από τα μέλη του Συλλόγου καθώς και απαγγελία ποιημάτων.
Το ιστορικό της ημέρας
Μετά την απελευθέρωση των Σερρών, το 21ο Σύνταγμα της 7ης Μεραρχίας διατάσσεται να κατευθυνθεί προς τη Δράμα και να συνεχίσει την καταδίωξη των Βουλγάρων, που κατείχαν την περιοχή από τον Οκτώβριο του 1912. Το πρωί της 30ης Ιουνίου, μία ίλη ιππικού της 10ης Μεραρχίας του βουλγαρικού στρατού, με επικεφαλής τους ταγματάρχες Μπίρνεφ και Σιμεόνοφ, συνεπικουρούμενη από ένα τάγμα πεζικού και ομάδες κομιτατζήδων, κυκλώνει το Δοξάτο (9 χιλιόμετρα νοτιανατολικά της Δράμας. Σκοπός τους να σφάξουν και να λεηλατήσουν το πλούσιο χωριό της Δράμας, που κατοικείται από Έλληνες χριστιανούς και μουσουλμάνους. Ως δικαιολογία προβάλλουν το επιχείρημα ότι είχαν παρενοχληθεί από ομάδες Ελλήνων προσκόπων (στρατιωτικό σώμα από εθελοντές απόμαχους του Μακεδονικού Αγώνα).
Αμέσως, οι επιδρομείς άρχισαν να σφάζουν αδιακρίτως όσους Δοξατινούς και Δοξατινές είχαν απομείνει στο χωριό, με πρωτοστατούντες τους κομιταζήδες. Στη συνέχεια περιέλουσαν με πετρέλαιο τα σπίτια του Δοξάτου και το παρέδωσαν στις φλόγες. Με τους Βουλγάρους συνενώθηκαν και αρκετοί μουσουλμάνοι του Δοξάτου, τους οποίους οι επιδρομείς έπεισαν ότι η Βουλγαρία και η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχαν συμμαχήσει κατά της Ελλάδας.
Ο τραγικός απολογισμός των βουλγαρικών ωμοτήτων στο Δοξάτο ήταν 650 νεκροί (περίπου το ένα τρίτο των κατοίκων), ενώ 240 σπίτια και 80 καταστήματα καταστράφηκαν ολοσχερώς. Αφού ολοκλήρωσαν το απάνθρωπο έργο τους, οι επιδρομείς με τη λεία τους κατευθύνθηκαν προς τα βόρεια. Την επομένη, 1η Ιουλίου 1913, το 21ο Σύνταγμα του ελληνικού στρατού κατέλαβε αμαχητί τη Δράμα και το Δοξάτο και ολοκλήρωσε την απελευθέρωση της Ανατολικής Μακεδονίας.
Η σφαγή και η πυρπόληση του Δοξάτου απασχόλησε τον διεθνή Τύπο, που περιέγραψε με μελανά χρώματα την εν γένει συμπεριφορά των Βουλγάρων.