Το νέο βιβλίο του Δραμινού Θεόδωρου Νεοφ. Ρωμανίδη

«Από τον “Άγιο Μόδεστο”

Νέας Αμισού στην ΝΕΟΓΑΛ Δράμας»

ΣΕ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ βρίσκεται το νέο βιβλίο του Δραμινού συγγραφέα Θεόδωρου Νεοφ. Ρωμανίδη, με τίτλο: «Από τον “Άγιο Μόδεστο” Νέας Αμισού στην ΝΕΟΓΑΛ Δράμας». Πρόκειται για ένα βιβλίο που εξιστορεί τη δημιουργική πορεία, τον κόπο, τον μόχθο, τις προσπάθειες των προσφύγων κατοίκων του οικισμού της Νέας Αμισού για τη δημιουργία εργοστασίου παστερίωσης γάλακτος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, ανάμεσα στις πηγές από τις οποίες ο κ. Ρωμανίδης έχει αντλήσει διάφορα στοιχεία, είναι και η εφημερίδα «Πρωινός Τύπος».

Λίγο μετά τη βουλγαρική κατοχή, μέσα από τα αποκαΐδια που αυτή άφησε στη Δράμα και στην ευρύτερη περιοχή, ιδρύεται το 1945, στον συνοικισμό Νέας Αμισού, ένας πρότυπος και προοδευτικός συνεταιρισμός, ο Γαλακτοκομικός Συνεταιρισμός Νέας Αμισού «ο Άγιος Μόδεστος».

Η ανάγκη της επιβίωσης, το ένστικτο, η ανθρώπινη φύση, η αυτοσυντήρηση, η έλλειψη μέσων  παραγωγής και αναγκαίων κεφαλαίων, η ένωση των πολλών, των αδυνάτων, για τη δημιουργία «δύναμης», ώθησε τους πρόσφυγες στην καταγωγή κατοίκους του συνοικισμού, να τολμήσουν τη δημιουργία ενός ξεχωριστού συνεταιρισμού. Και μέσα από αυτή την οικτρή οικονομική κατάσταση, την στάχτη του πολέμου, αναδύεται το πείσμα, η εργατικότητα, η διορατικότητα των προσφύγων.

Είναι η πρώτη οργανωμένη ομάδα στην Ελλάδα που έλαβε μέρος στην εκστρατεία κατά της φυματιώσεως των ζώων, η οποία διεξήχθη με τη βοήθεια της εν Ελλάδι Αμερικανικής Οικονομικής Αποστολής.

Με σύνθημα «Σχολείο, Εκκλησία, Συνεταιρισμός τρεις εστίες φωτός στο χωριό», δημιουργούν τον επόμενο χρόνο, 1946, εργαστήριο και πρατήριο πώλησης στην οδό Βενιζέλου στη Δράμα. Ένα υποτυπώδες «εργοστάσιο παστερίωσης γάλακτος».

Το 1947, προστίθεται ένα προϊόν, το «αριάνι», νέες συσκευασίες ασφαλούς προϊόντος χρησιμοποιούνται και «στήνουν» δίκτυο κατ’ οίκον διανομής γάλακτος σε γυάλινα αποστειρωμένα μπουκάλια. Γίνεται προώθηση πωλήσεων, εφαρμόζοντας πρωτοποριακές για την εποχή μεθόδους προώθησης.

Οι πρώτες σκέψεις δημιουργίας εργοστασίου παστερίωσης γάλακτος δημοσιεύονται το 1950.

Η συνεργασία με τα στελέχη της Αμερικανικής αποστολής, η φήμη του συνεταιρισμού «οδηγεί» το 1952, τον τότε πρέσβη στην Ελλάδα, Πιουριφόι, να επισκεφθεί το χωριό και τον συνεταιρισμό στη Νέα Αμισό, για να γνωρίσει τον Συνεταιρισμό.

Την άνοιξη του 1954, σε ομιλία του εκπροσώπου της αμερικανικής αποστολής, ειδικού επί γεωργικών θεμάτων, στη Νέα Αμισό, παρουσία του τότε Νομάρχη και αρχών της πόλεως, «συνέστησεν εις τα μέλη του Συνεταιρισμού να φροντίσουν να ιδρύσουν εις τον συνοικισμόν των, εργοστάσιον αποστειρώσεως γάλακτος».

Το καλοκαίρι του 1954, αμερικανικό συνεργείο κινηματογράφου, το οποίο ανήκει στο Πανεπιστήμιο Συρακούσες της Αμερικής, πραγματοποιεί, για λογαριασμό της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, λήψεις στις εγκαταστάσεις του Γαλακτοκομικού Συνεταιρισμού «Άγιος Μόδεστος» στο συνοικισμό και στην πόλη της Δράμας. Η ταινία προβάλλεται το επόμενο έτος στην πόλη και χωριά και επί ημέρες στους κινηματογράφους της Δράμας.

Ειδικοί της UNICEF και του Υπουργείου Γεωργίας επισκέπτονται το πρατήριο του συνεταιρισμού στη Δράμα, αλλά και τις εγκαταστάσεις στη Νέα Αμισό. Όλοι συμφωνούν ότι είναι δυνατόν να ιδρυθεί εργοστάσιο γάλακτος στον συνοικισμό. Στην προσπάθεια αυτή συμπαρίστανται και οι φορείς της Δράμας.

Τα χρόνια όμως περνούν, οι επισκέψεις συνεχίζονται, υποσχέσεις δίδονται αλλά και αναιρούνται και τελικά συνίσταται, το 1959, η «Ένωση Γαλακτοκομικών Συνεταιρισμών Δράμας». Το οικονομικό βάρος της επένδυσης μεγάλο για τις πλάτες των μελών του συνεταιρισμού της Νέας Αμισού.

Η γειτονική Καβάλα διεκδικεί την ίδρυση εργοστασίου στο Νομό της. Τελικώς αποφασίζεται η δημιουργία σταθμού συγκέντρωσης γάλατος στη Ν. Καρβάλη Καβάλας.

Κωλυσιεργίες, αθετήσεις υποσχέσεων, καθυστερήσεις, αναζήτηση επί διετία σχεδόν κατάλληλου χώρου και τελικά το 1961 γίνεται αγορά του οικοπέδου στην πόλη της Δράμας και δίδεται η άδεια ίδρυσης εργοστασίου.

Στις 20 Ιουλίου 1962 γίνεται η θεμελίωσή του. Τον Οκτώβριο του 1964 κατατίθεται ο διακριτικός τίτλος ΝΕΟΓΑΛ και στις 30 Νοεμβρίου 1964 πραγματοποιούνται τα εγκαίνια του εργοστασίου.

Όπως αναφέρει μάλιστα ο ίδιος ο συγγραφέας, «Από την πορεία του Συνεταιρισμού της Νέας Αμισού και τη δημιουργία της ΝΕΟΓΑΛ καταγράφω. Και στην προσπάθειά μου  να μεταφέρω στον αναγνώστη εν τόπω και χρόνω πέρα από την παράθεση στοιχείων γι’ αυτή τη δημιουργική πορεία, στο τέλος κάθε κεφαλαίου κατατίθενται στοιχεία που αφορούν τόσο τη ζωή στην Νέα Αμισό, όσο και στη Δράμα. Έχουν γενικότερο ενδιαφέρον, επηρεάζουν και επηρεάζονται από τον περιβάλλοντα χώρο μέσα στον οποίο εξελίσσονται και επιδρούν θετικά ή αρνητικά σ’ αυτή. Η βιομηχανία γάλακτος ΝΕΟΓΑΛ, οφείλει πολλά στον Γαλακτοκομικό Συνεταιρισμό Άγιος Μόδεστος Νέας Αμισού», καταλήγει ο συγγραφέας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου, διατίθενται σε Συλλόγους. Στο Νομό Δράμας, η διαχείριση και διάθεση γίνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Νέας Αμισού.

Ο Θεόδωρος Ρωμανίδης, έχει επίσης καταγράψει την ιστορία της δημιουργίας του τόπου γέννησής του, στο βιβλίο «Νέα Αμισός Δράμας (τσάι τσιφλίκ), το χωριό του παππού μου», το 2017, τα αντίτυπα του οποίου έχει παραχωρήσει εξ ολοκλήρου στον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού για την οικονομική του ενίσχυση.