Ενδιαφέρουσα η επιστημονική ημερίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Δράμας
Ανάγκη ανάπτυξης δράσεων
στην κοινότητα, στην οικογένεια
και στο σχολικό περιβάλλον
Μιλάνε στον «Π.Τ.» οι κες Κανδυλάκη και Γασπαρινάτου από το Δ.Π.Θ., ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Δωρόθεος, ο κ. Κιουλάνης και ο κ. Πούλιος
Του Θανάση Πολυμένη
ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ενδιαφέρουσα επιστημονική ημερίδα για την βία και παραβατικότητα των ανηλίκων, διοργάνωσε ο Δικηγορικός Σύλλογος Δράμας, την Τετάρτη 20 Νοεμβρίου, στην όμορφη και φιλόξενη αίθουσα του Ιδρύματος «Αιμίλιος Θεοχάρη Καλαϊτζίδη» στην Καλλίφυτο.
Στην ημερίδα, συζητήθηκαν οι διαστάσεις που έχει λάβει αυτό το πολυσύνθετο κοινωνικό φαινόμενο αλλά και θέματα πρόληψης και καταστολή του. Η ημερίδα αποσκοπεί στην πλουραστική αντιμετώπιση των ζητημάτων που βιώνουν τόσο οι ανήλικοι όσο και οικογένειες αυτών.
Εισηγήτριες ήταν η κα. Αγάπη Κανδυλάκη, καθηγήτρια του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, η οποία ανέπτυξε το θέμα «Οι κύκλοι της βίας των ανηλίκων – πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση στην οικογένεια, το σχολείο και την κοινότητα» και η κα. Μαργαρίτα Γασπαρινάτου, επίκουρη καθηγήτρια εγκληματολογίας του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, η οποία ανάπτυξε το θέμα «Νεανική παραβατικότητα – καταστολή και φαύλος κύκλος της βίας».
Κατά την έναρξη της ημερίδας, χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Δράμας κ. Αναστάσιος Πούλιος, ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Δωρόθεος, ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δράμας κ. Σπυρίδων Κιουλάνης και ο διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δράμας κ. Αθανάσιος Διαλεκτόπουλος.
Κανδυλάκη: Η ανάγκη να ανήκουν κάπου οι νέοι
Μιλώντας στον «Π.Τ.» η κα Κανδυλάκη, σημειώνει αρχικά ότι, «έχει πολύ μεγάλη σημασία να αναπτύξουμε δράσεις και προγράμματα για την ευαισθητοποίηση και την έγκαιρη αντιμετώπιση των περιπτώσεων της βίας και της κακοποίησης, αλλά και για την πρόληψη. Και νομίζω ότι χρειάζεται μια πιο ολιστική ματιά σε όλο αυτό και μια συνεργασία υποστήριξης της οικογένειας, του σχολείου, αλλά και δράσεις στην κοινότητα, που μπορούν να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη δραστηριοτήτων για τους νέους, να τους κάνουμε ότι ανήκουν σε μια ομάδα».
Όπως τονίζει η κα. Κανδυλάκη, «πολλοί από τους νέους μπαίνουν σ’ αυτό που θα λέγαμε εντός εισαγωγικών συμμορίες, επειδή έχουν πολύ έντονα την ανάγκη να ανήκουν κάπου και επειδή έχουν την ανάγκη να επικροτούνται, να επιδοκιμάζονται μέσα από την προβολή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Χρειάζεται να βρούμε τρόπους που θα το παίρνουν αυτό, να είναι πιο θετικοί και να μπορούν να υποστηριχθούν».
Όπως εξηγεί, «για να γίνει αυτό, χρειάζεται να αναπτυχθούν δράσεις στην κοινότητα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και να στελεχωθούν πολύ καλά οι υπηρεσίες που αυτή τη στιγμή είναι αποδυναμωμένες μετά την κρίση και την πανδημία».
Ο ρόλος των γονέων
Αναφερόμενη στον ρόλο των γονέων, τόνισε είναι πολύ σημαντικός λέγοντας ότι «και οι γονείς χρειάζονται και αυτοί μια υποστήριξη. Δηλαδή θα μπορούσαν να γίνονται ομάδες υποστήριξης γονέων συζήτησης σε σχέση με τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους αναφορικά με τα παιδιά».
Σημείωσε ότι, «είναι πολύ σημαντικό να προχωρήσουμε σε κάτι τέτοιο, όχι όμως για να μπούμε σε διαδικασία για το ποιον θα ενοχοποιήσουμε. Επειδή μεγάλη συζήτηση γίνεται στην Ελλάδα το τελευταίο διάστημα για θέματα της βίας και της κακοποίησης και κυρίως της νεανικής παραβατικότητας, νομίζω ότι έχει να κάνει και με τη μεγάλη ευαισθητοποίηση που έχουμε αναπτύξει το τελευταίο διάστημα. Οι συγκριτικές μελέτες που έχουν γίνει, μας δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι κάτω από τον μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι ότι έχουμε πιάσει κόκκινο, απλώς έχει φωτιστεί πολύ περισσότερο το φαινόμενο. Και οι περιπτώσεις παιδικής κακοποίησης, δεν είναι κάτι καινούριο, αλλά κάτι που υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Όμως στην Ελλάδα ήταν ένα σιωπηλό φαινόμενο. Όσο περισσότερη ευαισθητοποίηση υπάρχει για το θέμα αυτό, τόσο περισσότερες περιπτώσεις θα βλέπουμε να έρχονται στην επιφάνεια».
Από αρ. η κα. Αγάπη Κανδυλάκη και η κα. Μαργαρίτα Γασπαρινάτου.
Γασπαρινάτου: Αυστηροποίηση και τιμωρητικότητα
Με τη σειρά της και μιλώντας στον «Π.Τ.» η κα. Γασπαρινάτου, σημείωσε: «Οι δικές μου σκέψεις είναι λίγο πιο αντισυμβατικές από όσα ακούμε. Θεωρώ ότι, ο τρόπος που διαμεσολαβείται το όλο φαινόμενο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, δημιουργεί συνθήκες ηθικού πανικού και οδηγεί σε μια συνολική αυστηροποίηση της αντεγκληματικής πολιτικής για την παραβατικότητα των ανηλίκων, η οποία μάλιστα έχει πλέον και κοινωνικά ερείσματα. Και αυτό θα πρέπει να το προσέξουμε γιατί σίγουρα η αύξηση της αστυνόμευσης, η αυστηροποίηση, η στροφή στην τιμωρητικότητα όταν μιλάμε για παραβατικότητα ανηλίκων, δεν είναι τα ενδεδειγμένα μέτρα, γιατί λειτουργούν στιγματιστικά και οδηγούμε σε μεγαλύτερη εμπλοκή των νέων παραβατικών ανηλίκων με το σύστημα της Ποινικής Δικαιοσύνης».
Σε άλλο σημείο, η κα. Γασπαρινάτου τόνισε ότι, «αν δεν δούμε τις αιτίες του προβλήματος και αν σοβαρά δεν ενσκήψουμε στην πρόληψη και δεν ανασυστήσουμε την κοινότητα και όλους τους θεσμούς κοινωνικής πρόληψης, το ζήτημα δεν επιλύεται. Δεν επιλύεται δηλαδή με νομοθετικές μεταβολές, με άμεσες βραχυπρόθεσμες λύσεις. Δεν λύνεται έτσι. Χρειάζονται μακροχρόνιοι σχεδιασμοί και αλλαγές πολυεπίπεδες στην κοινωνία, στο σχολείο και γενικότερα».
Όχι στην αυστηροποίηση αλλά θεσμοί κοινωνικής πολιτικής
Ερωτώμενη από τον «Π.Τ.», αν από νομικής απόψεως τα μέτρα αυτά θα έπρεπε να είναι ελαφρύτερα, η κα. Γασπαρινάτου σημειώνει: «Ούτως ή άλλως, τα μέτρα και οι κυρώσεις που προβλέπονται για τους ανηλίκους είναι συγκεκριμένες και αυτό υπαγορεύεται όχι μόνο από το ελληνικό νομικό πλαίσιο, αλλά και από τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα μας. Είναι συγκεκριμένο το νομικό πλαίσιο και οι υποχρεώσεις του νομοθέτη, που οφείλει να κινείται μέσα σ’ αυτό. Και το λέω αυτό, γιατί με τις εξαγγελίες που ακούσαμε στο Υπουργικό Συμβούλιο στο τέλος Σεπτεμβρίου, ακούγονται διάφορες σκέψεις για τη μείωση του ορίου της ποινικής υπευθυνότητας από τα 15 στα 14 έτη, υπάρχει σκέψη για την αυστηροποίηση του αδικήματος παραμέλησης εποπτείας ανηλίκων, δηλαδή της ποινικής ευθύνης των γονέων των παραβατικών ανηλίκων. Ήδη με το νέο Ποινικό Κώδικα που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2024, είχαμε αλλαγές στον ποινικό σωφρονισμό, αύξηση των ορίων από τα 8 στα 10 έτη και φυσικά έχουν αλλάξει πολύ και τα περιοριστικά μέτρα εντός του σχολικού περιβάλλοντος. Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι, μόνο με καταστολή ή αύξηση αστυνόμευσης ή πειθαρχικού τύπου μέτρα, το πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί».
Μητροπολίτης Δωρόθεος: Η δύναμη της μετανοίας και της συγχωρήσεως
Σε δηλώσεις του στον «Π.Τ.» ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Δωρόθεος σημείωσε ότι «το θέμα αφορά τις οικογένειες, γιατί δυστυχώς η βία από εκεί πηγάζει. Ξεκινάει από ένα στάδιο ενδοοικογενειακό και μετά πάμε στο σχολικό περιβάλλον. Πιστεύω ότι σε μεγάλο βαθμό, είναι πρόβλημα πολιτισμικών προτύπων και από εκεί ξεκινάει το κακό. Επίσης, ότι υπάρχει αυτή η φαντασίωση της κυριαρχίας, της δύναμης του ισχυρού δηλαδή, την οποία και η Εκκλησία την απορρίπτει, αλλά και σοβαρές φωνές μιλούν ότι πρέπει να απαλλαγούμε απ’ αυτή την ιδιότητα. Και αυτό γιατί βλέπουμε “μίσος, κακία, εκδικητικότητα”. Θα έπρεπε ίσως και ο μεν θύτης να μετανιώνει, να οδηγείται σε μια κατάσταση μετανοίας και το δε θύμα να οδηγείται σε μια κατάσταση συγχωρήσεως. Σ’ αυτά η Εκκλησία έχει πολύ σοβαρό λόγο να επεμβαίνει για όλα αυτά τα ζητήματα».
Κιουλάνης: Νέοι θεσμοί στην σχολική κοινότητα
Με τη σειρά του μιλώντας στον «Π.Τ.» ο κ. Κιουλάνης, σημειώνει ότι «η ημερίδα προσεγγίζει ένα πρόβλημα της καθημερινότητας των σχολικών μονάδων μας, γιατί η βία και η παραβατικότητα δυστυχώς είναι στο επίκεντρο, μαζί με τον σχολικό εκφοβισμό, μαζί με τα προβλήματα ενδοοικογενειακής βίας. Τα ζητήματα αυτά δυστυχώς κυριαρχούν στα σχολεία μας και η εκπαιδευτική κοινότητα προσπαθεί με κάθε τρόπο να βρει την κατάλληλη δυνατή λύση. Είναι γεγονός ότι, τα τελευταία χρόνια, η πολιτεία έχει πάρει κάποια μέτρα, έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες όπως η δημιουργία νέων θεσμών όπως οι σύμβουλοι σχολικής ζωής, η δημιουργία κάποιων ειδικών επιτροπών αντιμετώπισης της βίας και του εκφοβισμού, η πλατφόρμα καταγραφής των γεγονότων, ωστόσο χρειάζεται συνεχής προσπάθεια, συνεργασία και πρωτοβουλίες».
Πούλιος: Το θέμα αφορά κάθε μέλος της κοινωνίας μας
Τέλος, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου κ. Πούλιος, σημειώνει στον «Π.Τ.» ότι «η παραβατικότητα των ανηλίκων είναι ένα ζήτημα, το οποίο τον τελευταίο καιρό βρίσκεται στην επικαιρότητα, λόγω και των γεγονότων που συμβαίνουν, αλλά κυρίως λόγω της σημαντικότητας του ζητήματος το οποίο αφορά όλους μας, την οικογένεια, το σχολείο, αλλά σε τελική ανάλυση κάθε μέλος της κοινωνίας μας».
