Στις 23 Δεκεμβρίου το μεσημέρι
το clasico Ρεάλ Μαδρίτης – Μπαρτσελόνα
Όποιος παραξενεύεται από την επιλογή της ισπανικής λίγκας, να ορίσει το μεγάλο ντέρμπι του πρωταθλήματος μέρα μεσημέρι, απλώς αδυνατεί να καταλάβει τι βρίσκεται πίσω από τη σύγκρουση των δύο ισχυρότερων “brand names” του παγκοσμίου ποδοσφαίρου. Και δεν αναφερόμαστε στην παραδοσιακή πολιτική-εθνοτική αντιπαλότητα των δύο συλλόγων (που μάλιστα βρίσκεται στα φόρτε της λόγω των εξελίξεων στην Καταλονία), αλλά στα αμιγώς οικονομικά και εμπορικά δεδομένα του δημοφιλέστερου διασυλλογικού αγώνα ποδοσφαίρου. Χωρίς καμία επιφύλαξη, οι ιθύνοντες της λίγκας έχουν ξεκαθαρίσει ότι ο λόγος για την ασυνήθιστη ώρα διεξαγωγής του clasico είναι η διείσδυση στην τεράστια αγορά της Ασίας, όπου τόσο τα δύο club, όσο και η λίγκα στο σύνολό της, έχουν εστιάσει τις προσπάθειές τους για περαιτέρω διάδοση του προϊόντος που λέγεται ισπανικό πρωτάθλημα.
Με το εναρκτήριο σφύριγμα να δίνεται στις 7 μ.μ. για τη Σανγκάη ή στις 5:30 μ.μ. για το Νέο Δελχί, υπολογίζεται ότι περίπου 650 εκατ. άνθρωποι θα παρακολουθήσουν τηλεοπτικά την αναμέτρηση, δηλαδή ένας στους δέκα κατοίκους του πλανήτη! Για να γίνουν αντιληπτά τα μεγέθη, ο τελικός του Champions League συγκεντρώνει περίπου 350 εκατ. τηλεθεατές, ενώ το ακριβότερο αθλητικό γεγονός στον πλανήτη, ο τελικός του πρωταθλήματος αμερικανικού ποδοσφαίρου (πιο γνωστός ως Super Bowl), μόλις και μετά βίας ξεπερνά τα 120-130 εκατ. Υψηλότερα νούμερα από το Ρεάλ-Μπαρτσελόνα καταγράφει μόνο ο τελικός του Μουντιάλ, που το 2014 ξεπέρασε το ένα δισεκατομμύριο τηλεθεατές, αλλά αυτή είναι μία διοργάνωση εθνικών ομάδων.
Οι δύο ισχυρότεροι ισπανικοί σύλλογοι ξεκίνησαν γύρω στο 2000 την επιχείρηση ανάπτυξης των εμπορικών δραστηριοτήτων τους εκτός Ευρώπης, ακολουθώντας το παράδειγμα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, και τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Σύμφωνα με έρευνα του “Sports Business Institute”, τα ετήσια έσοδα της Ρεάλ από τηλεοπτικά δικαιώματα, από το 2003 ως το 2016, έχουν εκτοξευθεί κατά 245% (από 66 σε 228 εκατ. ευρώ), ενώ τα εμπορικά έσοδα το ίδιο διάστημα κατέγραψαν αύξηση 287% (από 68 σε 263 εκατ. ευρώ).
Ακόμη πιο εντυπωσιακά είναι τα νούμερα για την Μπαρτσελόνα, καθώς τα ετήσια έσοδα από τηλεοπτικά δικαιώματα το ίδιο διάστημα αυξήθηκαν κατά 306% (από 50 σε 203 εκατ. ευρώ), ενώ τα έσοδα από το μάρκετινγκ εκτινάχθηκαν από τα 25 στα 296 εκατ. (αύξηση 1.084%)! Μαζί με τα χρήματα από τις ημέρες των αγώνων, που περιλαμβάνουν εισιτήρια, αγορές στα καταστήματα του γηπέδου κλπ., οι δύο σύλλογοι είδαν τα έσοδά τους να φτάνουν στα 620 εκατ. ευρώ ετησίως ο καθένας. Συνολικά, δηλαδή, Ρεάλ και Μπαρτσελόνα είχαν το 2016 έναν κύκλο εργασιών της τάξης του 1,24 δισ. ευρώ ή το 0,11% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της Ισπανίας. Η άνοδός τους συμπαρέσυρε ολόκληρο το ισπανικό ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα, που αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι συνεισφέρει κάπου μεταξύ 1% και 1,5% του ΑΕΠ της χώρας, με έσοδα της τάξης των 10-15 δισ. ευρώ.
Το 2014, Ρεάλ και Μπαρτσελόνα βρέθηκαν στις δύο πρώτες θέσεις της λίστας Forbes με τους ακριβότερους αθλητικούς συλλόγους του κόσμου, με την αξία της ομάδας της Μαδρίτης να αποτιμάται στα 3,44 δισ. δολάρια, έναντι 3,20 δισ. των Καταλανών. Τα τελευταία χρόνια η αποτίμηση των δύο club έμεινε σχετικά στάσιμη, με συνέπεια να υποχωρήσουν το 2017 στην τέταρτη και την πέμπτη θέση της σχετικής λίστας, πίσω από τους Ντάλας Καουμποϊς (αμερικάνικο ποδόσφαιρο), τους Γιάνκις της Νέας Υόρκης (μπέιζμπολ), αλλά και τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι για πρώτη φορά στα χρονικά παρατηρήθηκε… αντιστροφή στις θέσεις των δύο μεγάλων ισπανικών συλλόγων, με την Μπαρτσελόνα να περνά μπροστά από τη Ρεάλ (εκτιμώμενη αξία 3,64 έναντι 3,58 δισ. δολάρια).
Αυτή η μικρή υποχώρηση ίσως δικαιολογεί το νέο «άνοιγμα» στις διεθνείς αγορές, το οποίο περιλάμβανε και μία αναμέτρηση των δύο «αιωνίων» επί αμερικανικού εδάφους, το περασμένο καλοκαίρι, στο πλαίσιο του International Champions Cup. Όμως ο μεγάλος στόχος είναι ξεκάθαρα η ανερχόμενη και με τεράστια δυναμική αγορά της Ασίας, όπου γενικότερα η primera division υστερεί έναντι του αγγλικού πρωταθλήματος. Τα τηλεοπτικά δικαιώματα του ισπανικού πρωταθλήματος στην αμερικανική ήπειρο απέφεραν πέρυσι (2016-17) 212 εκατ. ευρώ, στην ηπειρωτική Ευρώπη 148 εκατ. ευρώ, αλλά στη ζώνη Ασίας-Ωκεανίας μόλις 122 εκατ. Με την Premier League να έχει διπλάσια συνολικά έσοδα από την τηλεόραση (3,3 δισ. ευρώ έναντι 1,6 δισ. της La Liga), οι Ισπανοί φοβούνται ότι δεν θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν τα χρήματα των αγγλικών ομάδων και σταδιακά θα δουν τους καλούς παίκτες τους να φεύγουν για τη «Γηραιά Αλβιόνα».
Το clasico είναι αναμφίβολα η… ατμομηχανή του ισπανικού ποδοσφαίρου, η λαμπερή «βιτρίνα» που μπορεί να προσελκύσει νέους «πελάτες» και να αυξήσει τα έσοδα και τα κέρδη, στο βωμό των οποίων έχουν θυσιαστεί πολύ σημαντικότερα πράγματα από την ώρα έναρξης ενός ποδοσφαιρικού αγώνα… Στο κάτω-κάτω, όταν δεν υπήρχαν προβολείς στα γήπεδα, μεσημέρι δεν έπαιζαν οι ομάδες;