Ποιμαντορική Εγκύκλιος Χριστουγέννων
του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Δράμας κ.κ. Δωρόθεου Χριστούγεννα 2024
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Στόν Ὄρθρο τῆς σημερινῆς ἑορτῆς ἀκούσαμε ἕνα τροπάριο νά μᾶς λέει:
«Ἐλᾶτε νά γνωρίσουμε τή Βηθλεέμ. Ἄνοιξε ἡ πόρτα τῆς Ἐδέμ. Τό Σπήλαιο, στό ὁποῖο γεννήθηκε ὁ Χριστός, μᾶς προσφέρει τά δῶρα τοῦ Παραδείσου».
Οἱ ὑπέροχοι αὐτοί στίχοι τοῦ Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ συμπυκνώνουν μέ ἁπλό καί κατανοητό τρόπο τόν πυρήνα τῆς χριστιανικῆς θεολογίας. Ἡ Ἐδέμ, ὅπως ξέρουμε, ἦταν ὁ κῆπος στόν ὁποῖο ὁ Θεός ἐγκατέστησε τόν Ἀδάμ καί τήν Εὔα. Ἦταν ὁ Παράδεισος, τόν ὁποῖο ἀπωλέσαμε λόγῳ τοῦ ἐγωϊσμοῦ καί τῆς ἀνυπακοῆς πού δείξαμε στόν Κύριό μας. Αὐτός ὁ Παράδεισος ξανανοίγει γιά μᾶς μέ τό Σπήλαιο στό ὁποῖο γεννήθηκε ὁ Χριστός.
Ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Θεό γιά νά γίνει κοινωνός καί μέτοχος τῆς Θείας Χάριτος. Ὡστόσο, ὁ Διάβολος μᾶς ἀπομάκρυνε ἀπό τή μέθεξη τῆς θείας ζωῆς καί μᾶς ὁδήγησε σέ σκοτεινές ἐπιθυμίες καί ντροπιαστικές πράξεις. Μᾶς ἐξέτρεψε ἀπό τήν πορεία τῆς ἀγάπης καί ταπείνωσης. Μᾶς ἔμαθε ν’ ἀποζητοῦμε πλοῦτο, ἐξουσίες καί ἀξιώματα ἀδικώντας τούς ἄλλους.
Δυστυχῶς, στήν ἐποχή μας οἱ τηλεοράσεις, τά ἔντυπα καί τό διαδίκτυο ἐξυμνοῦν τήν ἀπληστία καί τήν ἀδιαφορία γιά τόν γείτονά μας πού εἶναι ἄνεργος, δέν ἔχει σπίτι νά μείνει καί ὑποφέρει ἡ οἰκογένειά του. Μπορεῖ ἡ βιτρίνα τῆς ζωῆς μας νά εἶναι ἀστραφτερή, ἀλλά πίσω της κρύβεται δυστυχία, μοναξιά καί ἔλλειψη ἀγάπης, ν’ ἀγαπᾶμε καί ν’ ἀγαπιώμαστε.
Σ’ αὐτό τό ἀρρωστημἐνο μοντέλο ζωῆς ὁ Ὑμνωδός ἀπαντᾶ μέ τόν ἀνυπέρβλητο στίχο του: «Ἐλᾶτε νά βροῦμε τήν ἀπόλαυση τοῦ Παραδείσου ἐκεῖ πού κρύβεται, μέσα στό Σπήλαιο». Μήν ψάχνετε στά σκουπίδια. Ψάξτε τήν εὐτυχία στό Σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, στή συγκίνηση τῶν βοσκῶν, στή χαρά τῶν Ἀγγέλων, στό προσκύνημα τῶν Μάγων. Ψάξτε τόν ἑαυτό σας στήν Ἐκκλησία, στήν κατάνυξη τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὕμνων, στίς προσευχές, στά εἰκονίσματά μας.
Ὁ Μίκης Θεοδωράκης, ὅταν ἔγραψε τήν αὐτοβιογραφία του, τῆς ἔδωσε τόν τίτλο «Οἱ δρόμοι τοῦ Ἀρχαγγέλου». Ἡ ἐπιλογή αὐτοῦ τοῦ τίτλου παραξένεψε πολλούς, καθώς ὁ σημαντικός μουσικοσυνθέτης εἶχε συνδέσει τήν πορεία τῆς ζωῆς του μέ τήν πολιτική καί τούς ἀγῶνες της καί ὄχι μέ τήν Ἐκκλησία. Ὁ ἴδιος, ὅταν τόν ρώτησαν, ἔλυσε τήν ἀπορία:
«Ὅταν ἤμουν μικρό παιδί καί ἀρρώσταινα, εἶπε, μοῦ ἔβαζαν κάτω ἀπό τό προσκέφαλό μου μία εἰκόνα τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ. Σέ κάθε ἀρρώστια, αἰσθανόμουν πώς δέν μέ ἔσωζε ὁ γιατρός ἤ τά φάρμακα, ἀλλά ὁ Ἀρχάγγελος Μιχαήλ , μέ τά χρυσά φτερά του καί τό μελαγχολικό του βλέμμα».
Τήν εἰκόνα τοῦ Ἀρχαγγέλου ὁ Μίκης Θεοδωράκης τήν κράτησε δίπλα του μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του, πάνω ἀπό τό τζάκι τοῦ σπιτιοῦ του. Καί ὅταν ἔγραψε τήν αὐτοβιογραφία του, ὁμολόγησε: «Στό κάτω κάτω δέν διαλέγουμε ἐμεῖς τά μονοπάτια τῆς ζωῆς μας, ἀλλά πάντα μᾶς καθοδηγεῖ κάποιος Ἀρχάγγελος μέ τίς ἀόρατες φτεροῦγες του».
Τί ἤθελε νά μᾶς πεῖ; Ὅτι στή ζωή ὑπάρχουν πάμπολλα θεϊκά σημάδια πού μᾶς δείχνουν τόν δρόμο πού πρέπει ν’ ἀκολουθήσουμε. Μποροῦμε νά τά δοῦμε μόνον ὅταν καθαρίσουμε τά μάτια τῆς καρδιᾶς μας ἀπό τά πάθη τά ὁποῖα μᾶς τυφλώνουν. Αὐτό συνέβη μέ τούς Τρεῖς Μάγους, πού ἦταν καί εἰδωλολάτρες. Εἶχαν, ὅμως, ἀγαθές προθέσεις καί καλή καρδιά. Ὅπως ἐκεῖνοι, ἔτσι κι ἐμεῖς ἔχοντας καθαρή καρδιά καί νοῦ θά δοῦμε τό νοητό ἀστέρι, τόν Ἄγγελο Κυρίου, νά μᾶς ὁδηγεῖ στό Σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ.
Καί φθάνοντας ἐκεῖ, ὁ μέχρι τότε ἄγνωστος αὐτός τόπος παύει νά εἶναι ἄγνωστος, ἀφανής. Γίνεται ὁ τόπος τοῦ μεγίστου μυστηρίου τῆς φανέρωσης τοῦ Ἀπείρου μέσα στό πεπερασμένο.
Κι αὐτό τό Ἄπειρο δέν συνιστᾶ ἀφηρημένη ἔννοια ἀλλά πρόσωπο: Γιά μᾶς γεννιέται «ἕνα νέο παιδί, τό ὁποῖο εἶναι ὁ αἰώνιος Θεός». Ἄν, ὅπως οἱ Ἅγιοί μας, καθαρίσουμε τήν καρδιά μας ἀπό τήν ἁμαρτία, μποροῦμε κι ἐμεῖς νά ζήσουμε τό Μυστήριο τῆς Θείας Γεννήσεως. Νά χριστοποιηθοῦμε.
Εὐχέτης ὅλων πρός τόν γεννηθέντα Κύριό μας,
ὁ Μητροπολίτης σας
† ὁ Δράμας Δωρόθεος
