Μια Δραμινή της διασποράς στην Αυστραλία μιλάει στον «Π.Τ.»
«Όταν έρχομαι στην Ελλάδα
νιώθω σαν να μην έφυγα ποτέ…»
► Νίκη Ματζιάρη: «Δεν ήταν εύκολα τα πρώτα χρόνια. Ο πόνος της ξενιτειάς αβάστακτος, η νοσταλγία μεγάλη» – Βραβεύτηκε με το Μετάλλιο του Τάγματος
της Αυστραλίας
Του Θανάση Πολυμένη
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ είναι ένας λαός που γνωρίζει από προσφυγιά και ξενιτιά. Τόσο για λόγους εθνικούς, όσο και για λόγους οικονομικούς, αλλά και πάνω απ’ όλα επειδή οι Έλληνες είναι ένας λαός που αναζητά συνέχεια νέες ευκαιρίες, έχει απλωθεί σε όλο τον κόσμο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι, σε κάθε γωνιά του πλανήτη, σε όποια χώρα κι αν ταξιδέψουμε, θα βρούμε Έλληνες. Ακόμα και στα πιο παράξενα μέρη, θα συναντήσουμε Έλληνες.
Φυσικά, μεγάλος πληθυσμός ζει στην Αμερική, στην Ωκεανία και σε χώρες της Ευρώπης.
Σύμφωνα με στατιστικά που διατηρεί η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί από αξιόπιστους οργανισμούς, οι απόδημοι Έλληνες και Ελληνίδες, ξεπερνούν τα 6.500.000 άτομα.
Ο μεγαλύτερος όγκος των συμπατριωτών μας (61%), βρίσκεται στην Αμερική. Σε χώρες της Ευρώπης βρίσκεται το 23%, στην Ωκεανία – κυρίως Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία – το 13%, το 2% στην Αφρική και το 1% στην Ασία.
Οι περισσότεροι Έλληνες του εξωτερικού μένουν (με μεγάλη διαφορά από τις άλλες χώρες) στις Ηνωμένες Πολιτείες Σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές, φθάνουν περίπου τα 2.300.000.
Όσον αφορά στην Ευρώπη, το μεγαλύτερο ποσοστό βρίσκεται στη Γερμανία και είναι η τέταρτη μεγαλύτερη ομάδα μεταναστών μετά τους Τούρκους, τους Ιταλούς και τους Πολωνούς. Στα τέλη του 2016 στη Γερμανία ζούσαν 432.760 πολίτες με ελληνική υπηκοότητα.
Φυσικά, Έλληνες υπάρχουν στη Ρωσία, στην Ουκρανία, στον Καναδά και αλλού.
Οι Έλληνες της Αυστραλίας
Οι Έλληνες της Αυστραλίας, είναι το θέμα που θα μας απασχολήσει σήμερα.
Η Κοινοπολιτεία της Αυστραλίας φιλοξενεί μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο καθώς υπολογίζεται ότι ζουν εκεί περίπου 421.000 συμπατριώτες μας (ποσοστό 1,8% του συνολικού πληθυσμού).
Μάλιστα η ελληνική γλώσσα είναι η έκτη πιο ομιλούμενη μετά την αγγλική, αν και ο συνολικός αριθμός όσων μιλούν ελληνικά στο σπίτι είναι μόνο 237.600. Οι περισσότεροι ζουν στη Βικτώρια (110.707), στη Νέα Νότια Ουαλία (81.683), στη Νότια Αυστραλία (22.993) και στην Κουηνσλάνδη (10.538).
Οι πρώτοι Έλληνες που έφθασαν στη νησιωτική χώρα ήταν επτά ναυτικοί από την Ύδρα που είχαν καταδικαστεί για πειρατεία από βρετανικό ναυτικό δικαστήριο το 1829, ενώ το 1898 ιδρύθηκε η πρώτη ορθόδοξη κοινότητα στη Νέα Νότια Ουαλία. Το 1899, σε συνεργασία με τους αραβόφωνους ορθοδόξους, ιδρύθηκε ο πρώτος ορθόδοξος ναός στο νότιο ημισφαίριο, η Αγία Τριάδα.
Η βράβευση μιας Δραμινής στην Αυστραλία
Το σημείωμα αυτό, ξεκίνησε με αφορμή τη βράβευση μιας Δραμινής από την κυβέρνηση της Αυστραλίας στα τέλη Ιανουαρίου φέτος. Πρόκειται για την κα. Κλεονίκη (Νίκη) Ματζιάρη-Γκαράι, η οποία έλαβε το Μετάλλιο του Τάγματος της Αυστραλίας, μια από τις σπουδαιότερες τιμές προς τους πολίτες για την προσφορά τους σε διάφορους τομείς.
Η κα. Νίκη Ματζιάρη, για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, εργάστηκε και προσέφερε εθελοντικά σε διάφορους ελληνικούς οργανισμούς, όπως η Αυστραλοελληνική Κοινωνική Πρόνοια (PRONIA), η ΑΧΕΠΑ, ο Ελληνικός Πολιτιστικός Σύλλογος ΕΣΤΙΑ και ο Ελληνικός Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών.
Επιπλέον, εργάστηκε στο Διακοινοτικό Κέντρο Μετανάστευσης, είναι πρόεδρος και συνιδρύτρια του Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Βικτώριας (Ηλιάδες) και πρόεδρος του Τμήματος «Ναυσικά Νο 13» της ΑΧΕΠΑ Βικτώριας.
Η κα. Ματζιάρη, γεννήθηκε στην Καλή Βρύση της Δράμας, μετανάστευσε στην Αυστραλία σε ηλικία 18 ετών, όπου και ζει εδώ και 56 χρόνια. Μια πρώτη παρουσίαση είχε δημοσιεύσει ο «Π.Τ.» στις 30 Ιανουαρίου και κατόπιν επιλέξαμε να γίνει μια συνέντευξη, προκειμένου να μας μιλήσει για τη ζωή της εκεί και την ευχαριστούμε.
κα. Ματζιάρη, αρχικά θα θέλαμε να σας συγχαρούμε για την βράβευση με το μετάλλιο του Τάγματος της Αυστραλίας και να ρωτήσουμε πόσο σημαντική είναι αυτή η διάκριση για εσάς, αλλά και γενικότερα για την ελληνική κοινότητα της Αυστραλίας.
«Είναι μια πολύ υψηλή διάκριση, που δίνεται δύο φορές τον χρόνο από το κυβερνείο της Αυστραλίας σε άτομα που έχουν διαπρέψει στον επαγγελματικό τους χώρο ή σε εθελοντική προσφορά σε διάφορους τομείς.
Η φιλοσοφία είναι να βραβεύουν άτομα που διαπρέπουν στον χώρο της εργασίας τους, και να αναπτύξουν το αίσθημα του εθελοντισμού στους πολίτες της Αυστραλίας, μ’ όλο που ο εθελοντισμός στην Αυστραλία είναι πολύ ανεπτυγμένος. Εγώ είμαι υπόχρεη στην Αυστραλία γι’ αυτή την εξέχουσα τιμή. Ελπίζω να συνεχίζω να είμαι αντάξια αυτής της τιμής.
Όσο για το πόσο σημαντικές είναι για την ελληνική κοινότητα, όλες οι βραβεύσεις είναι πολύ σημαντικές γιατί έτσι ανεβαίνει το κύρος αν θέλετε της συγκεκριμένης κοινότητας στην γενικότερη Αυστραλιανή κοινωνία. Αυτή όμως είναι μια πολύ σημαντική διάκριση».
Θα θέλαμε να μας μιλήσετε για την ελληνική κοινότητα της Αυστραλίας, πόσο μεγάλη είναι και τι είναι αυτό που ενώνει τους Έλληνες εκεί. Και ακόμα, ποια είναι η αντιμετώπισή σας από την κυβέρνηση της Αυστραλίας.
«Η Μελβούρνη της Αυστραλίας έχει την μεγαλύτερη ελληνική κοινότητα σε σύγκριση με τα άλλα States.
Σύμφωνα με στατιστικές το 2021 είχαμε 181.184 άτομα πού δήλωσαν Έλληνες.
Τα 88% μιλάνε ελληνικά. Τα 91% είναι μέλη της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Στη Μελβούρνη έχουμε πολλές εκκλησίες, ελληνικά σχολεία, και πολλά φεστιβάλ και πανηγύρια. Όπως επίσης γιορτάζουμε και τις Εθνικές μας γιορτές με μεγαλοπρέπεια.
Συνήθως οι Έλληνες περνάμε στις νεώτερες γενεές, την γλώσσα, την ταυτότητά μας, τον ελληνικό πολιτισμό, τα ήθη, τα έθιμα και τις αξίες μας.
Η Αυστραλία και ιδιαίτερα η Μελβούρνη, είναι μια πολυεθνική χώρα, που σέβεται όλα τα διαφορετικά Έθνη, όπως και όλες οι εθνικότητες, σεβόμαστε τους νόμους και τους κανονισμούς της χώρας που ζούμε και που μας δέχτηκε σαν ισότιμα μέλη της Αυστραλίας».
Απ’ όσο γνωρίζουμε, φύγατε για την Αυστραλία σε πολύ νεαρή ηλικία. Για ποιο λόγο φύγατε κατ’ αρχάς από την πατρίδα και γιατί επιλέξατε την Αυστραλία;
«Ο λόγος ήταν απλός. Είχε έρθει η κατά τρία χρόνια μεγαλύτερη αδελφή μου με τον αρραβωνιαστικό της. Μετά δύο χρόνια την ακολούθησα εγώ.
Δυστυχώς η Πατρίδα μας τότε δεν πρόσφερε και πολλές ευκαιρίες στα παιδιά της.
Δύο χρόνια αργότερα, κάλεσα και τους γονείς μου με την μικρότερη αδελφή μου».
Πόσο δύσκολα ήταν τα πρώτα χρόνια εκεί και με τι ασχοληθήκατε το πρώτο διάστημα;
«Δεν ήταν εύκολα τα πρώτα χρόνια. Ο πόνος της ξενιτειάς αβάστακτος, η νοσταλγία μεγάλη. Η σύγκριση μεταξύ των δύο χωρών, με την Ελλάδα να κερδίζει πάντα γιατί όταν είσαι μακριά μόνο τα όμορφα θυμάσαι και ξεχνάς τα άσχημα.
Τα πρώτα χρόνια εργάστηκα ασφαλώς σε εργοστάσια. Αργότερα ασχολήθηκα ως πωλήτρια και με σπουδές.
Για τριανταπέντε χρόνια Κοινωνική Λειτουργός και τα τελευταία πέντε χρόνια βγήκα από το εργατικό δυναμικό και ασχολούμαι με εθελοντική εργασία, στον κοινωνικό τομέα».
Πώς είναι σήμερα μετά από τόσα χρόνια, να είστε μακριά από την πατρίδα, από τον τόπο που γεννηθήκατε και κατάγεστε; Υπάρχει η νοσταλγία, η έννοια της ξενιτιάς, η έννοια του μακρινού τόπου;
«Μετά από όλα αυτά τα χρόνια που ζω στην Αυστραλία νιώθω πολύ Ελληνίδα, ο πόνος αντικαταστάθηκε με την ευγνωμοσύνη και αγάπη γι’ αυτόν τον τόπο και νιώθω ευλογημένη γιατί έχω δύο πατρίδες. Βέβαια πάντα κουβαλάμε μια Ιθάκη μέσα μας.
Και μία τρίτη πατρίδα η χώρα του συζύγου μου, η Χιλή. Συνήθως αστειευόμενη λέω, πως νιώθω πλούσια σε πατρίδες και σε πολιτισμούς».
Αν και σήμερα η επικοινωνία με τους ανθρώπους και τους συγγενείς σας στη Δράμα είναι εύκολη λόγω των τεχνολογικών δεδομένων, παρ’ όλα αυτά έρχεστε συχνά στην Ελλάδα; Και ακόμα έχετε σκεφτεί αν κάποια στιγμή θα θέλατε να γυρίσετε πίσω;
«Σήμερα με την προχωρημένη τεχνολογία, δεν υπάρχει σύγκριση με τα πρώτα χρόνια.
Εγώ όμως και τότε και τώρα κρατώ μια πολύ κοντινή και υγιή σχέση με τους συγγενείς και φίλους. Έτσι, όταν έρχομαι στην Ελλάδα νιώθω σαν να μην έφυγα ποτέ.
Αυτό βεβαίως το χρωστώ στους ανθρώπους μου εκεί, που με υποδέχονται πάντα με ανοιχτές αγκαλιές και πολύ αγάπη.
Δεν έχω σκεφτεί οριστική επιστροφή αλλά μου αρέσει να έρχομαι τακτικά στην Ελλάδα και το επιδιώκουμε με το σύζυγο μου και τους γιούς μου να ερχόμαστε τακτικά».