Δύσκολα τα πράγματα στο Σπήλαιο Αγγίτη
Άκρως απογοητευτική η εικόνα
της στάθμης του ποταμού
στο σπήλαιο Αγγίτη
Μιλάει στον «Π.Τ.» o επ. καθηγητής Γεωλογίας – Σπηλαιολογίας στο ΑΠΘ και πρόεδρος της Σπηλαιολογικής Ομοσπονδίας Ελλάδος
Του Θανάση Πολυμένη
Η ΞΗΡΑΣΙΑ και η λειψυδρία που επικρατεί γενικότερα στην περιοχή της Δράμας, αποτελεί ήδη ένα σοβαρό πρόβλημα. Προς το παρόν – χωρίς να γινόμαστε μάντεις κακών – αν δεν αλλάξει κάτι και δεν χιονίσει το φετινό χειμώνα ή τουλάχιστον δεν έχουμε κάποιες βροχοπτώσεις για αρκετές ημέρες, η κατάσταση θα συνεχιστεί.
Αν και η ελπίδα λένε ότι μένει πάντα τελευταία, αυτό που ελπίζουμε όλοι, είναι να μην εδραιωθεί για όλη τη χειμερινή σεζόν η κατάσταση της ξηρασίας και της λειψυδρίας και να είναι μόνο ένα … φαινόμενο των καιρών και να το θυμόμαστε.
Η ξηρασία και η λειψυδρία που σήμερα επικρατεί σε τόσο μεγάλο βαθμό, αποτελεί ένα ιστορικό ορόσημο για την περιοχή και αυτό οφείλουμε να το λάβουμε στα υπόψη μας για το μέλλον, μιας και οι ειδικοί επιστήμονες προβλέπουν ότι οι θερμοκρασίες γενικότερα αναμένεται ότι θα ανέβουν ακόμα περισσότερο.
Παλαιότερα, τέτοιες εποχές, οι μαθητές των Δημοτικών έγραφαν εκθέσεις για τα πρωτοβρόχια. Αυτό σήμερα αποτελεί μια σπάνια κατάσταση και τα πρωτοβρόχια πλέον δεν υπάρχουν, ενώ οι χρονιές με το μπόλικο χιόνι στη Δράμα τουλάχιστον, έχουν εξαφανιστεί. Αν χιονίσει ακόμα και λίγο, σίγουρα θα πρέπει να κάνουμε μεγάλη γιορτή.
Και μάλιστα, αντί να γράφουμε στα δελτία καιρού για «καλό καιρό με ηλιοφάνεια», ίσως πρέπει να αλλάξουμε τη λογική να λέμε «καλός καιρός με βροχές και χιόνια»!
Ποτάμι που έγινε ρυάκι ο Αγγίτης
Ένα από τα μεγάλα ζητήματα σήμερα, που αποτελεί και ένα δείκτη μιας συγκεκριμένης κατάστασης, είναι φυσικά οι πηγές της Αγίας Βαρβάρας, όπου η κατάσταση παραμένει τραγική, καθώς μόνο μια γεώτρηση μπορεί και δίνει λίγο νερό, ίσα να διατηρείται ένα ικανοποιητικό περιβάλλον για τα πτηνά στο πάρκο.
Όμως, ένας ακόμα δείκτης που αποτελεί ορόσημο για το Νομό Δράμας, είναι και η κατάσταση που επικρατεί στο Σπήλαιο του Αγγίτη, απ’ όπου πηγάζει και ο ομώνυμος ποταμός Αγγίτης. Ο οποίος σήμερα δεν θυμίζει σε τίποτα την γνωστή εικόνα με τα τρεχούμενα νερά στην έξοδο του Σπηλαίου και έχει καταντήσει πια, να είναι ένα ρυάκι. Φυσικά, ο Αγγίτης αρδεύει και ένα μεγάλο μέρος των καλλιεργειών της περιοχής, και αυτό πλέον αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα.
Και αυτό, το επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά με την πρόσφατη επίσκεψή του στο Σπήλαιο, ο κ. Χρήστος Πέννος, επίκουρος καθηγητής Γεωλογίας – Σπηλαιολογίας στο ΑΠΘ και πρόεδρος της Σπηλαιολογικής Ομοσπονδίας Ελλάδος.
Όπως ήδη έχει γράψει κι άλλες φορές ο «Π.Τ.», ο κ. Πέννος παρακολουθεί την πορεία του Σπηλαίου εδώ και μερικά χρόνια, με μετρητές που έχει εγκαταστήσει με μια εξειδικευμένη ομάδα στο βάθος του Σπηλαίου και πολύ πιο πέρα από το τουριστικό κομμάτι όπου μπορεί να πλησιάσει ο πολύς κόσμος.
Καθόλου καλά τα μηνύματα
«Τα μηνύματα δεν είναι καθόλου καλά», λέει ο ίδιος στο «Π.Τ.», μετά από μια πρόσφατη επίσκεψη στο Σπήλαιο.
Πριν από μερικές ημέρες, ο ίδιος βρέθηκε στο Σπήλαιο και ενημέρωσε γι’ αυτό μια ομάδα φοιτητών από το Γεωλογικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για κάποιες εκδρομές, τις λεγόμενες ασκήσεις υπαίθρου όπως λέγονται και ενημερώνονται σχετικά για τέτοια ζητήματα.
Σ’ αυτή την επίσκεψη, μας ενημερώνει ότι η ομάδα των φοιτητών σταμάτησε μέχρι το τουριστικό κομμάτι μόνο και όπως λέει, «η εικόνα που είδαμε ήταν άκρως απογοητευτική. Εκεί που έβλεπες ένα ποτάμι μέσα στο Σπήλαιο, σήμερα υπάρχει ένα ρυάκι. Υπάρχει κάποια ροή νερού, όμως αυτό είναι πάρα – πάρα πολύ πεσμένο».
Χαρακτηριστικά ο κ. Πέννος μας εξήγησε πως, «υπάρχει μια υποτυπώδης ροή νερού, παρ’ όλα αυτά όμως, είναι τόσο λίγο, που δεν θυμίζει τίποτα σε ποτάμι. Από κανονικό ποτάμι, στη θέση του σήμερα βλέπουμε ένα μικρό ρυάκι».
Χιόνι, χιόνι και πάλι χιόνι!
Όπως συμπληρώνει μάλιστα, «αν δεν χιονίσει – που απ’ ότι φαίνεται μάλλον δύσκολα θα χιονίσει – τότε τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου καλά» και εξηγεί:
«Προς το παρόν βλέπουμε ότι, εκεί στην περιοχή της Βόρειο Ανατολικής Ασίας, στην περιοχή της Σιβηρίας και σε άλλα σημεία, δεν έχει χιονίσει ακόμα. Συνήθως, από τις αρχές Οκτωβρίου εκεί έχει ήδη χιονίσει».
Αναφέρεται στο γεγονός και διευκρινίζει ότι «αυτό σημαίνει πως θα έχουμε ένα αποδυναμωμένο σύστημα που λέγεται Siberian High, το οποίο φέρνει στην ουσία όλα τα κρύα κατακρημνίσματα στην περιοχή μας».
Όπως εξηγεί μάλιστα, «αν και δεν είναι απόλυτα επιστημονικό αυτό, μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί ως ένας δείκτης για να μπορέσουμε να ερμηνεύσουμε μια κατάσταση.
Φυσικά, μπορεί από τις επόμενες ημέρες να αρχίσει να πέφτει η θερμοκρασία σ’ εκείνες τις περιοχές και να αρχίσουν οι χιονοπτώσεις και ίσως το ψύχος κατέβει προς την Ελλάδα με χιόνια».
Το σφουγγάρι μάρμαρο
Επισημαίνει ακόμα ο κ. Πέννος στον «Π.Τ.», ότι «η κατάσταση αυτή τη στιγμή εντός του Σπηλαίου Αγγίτη δεν είναι καλή και είναι η χειρότερη μέχρι σήμερα. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να πούμε ότι, όσο και να βρέξει δεν θα αλλάξει κάτι. Εμείς θέλουμε χιόνι. Γιατί το χιόνι λιώνει αργά και πορτίζει το υπερκείμενο κομμάτι. (σ.σ. εννοεί πάντα την περιοχή του Κ. Νευροκοπίου και το Φαλακρό). Το μάρμαρο που είναι επάνω, λειτουργεί ως σφουγγάρι και κρατάει το νερό και το αποδεσμεύει αργά και σταθερά στο Σπήλαιο. Όταν βρέχει, βρέχει πάρα πολύ για λίγη ώρα, το νερό θα φύγει επιφανειακά και θα συγκεντρωθεί στις καταβόθρες και από εκεί όμως επειδή λειτουργούν αυτές σε μορφή σωληνώσεων, θα περάσει πολύ γρήγορα από το Σπήλαιο».
[Σημείωση: Οι φωτογραφίες από το εσωτερικό του Σπηλαίου είναι χθεσινές και τις παραχώρησε στον «Π.Τ.» ο προϊστάμενος του Σπηλαίου Αγγίτη κ. Κυριάκος Παπαδόπουλος, τον οποίο και ευχαριστούμε.]