Διάλεξη για την Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων και Τόπων στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Δράμας
Αναγκαία η διατήρηση των Μνημείων της Δράμας γιατί
είναι πολιτιστική μας κληρονομιά
Ενδιαφέρουσα τοποθέτηση για το τέμενος της πλατείας Δικαστηρίων
Του Θανάση Πολυμένη
ΔΥΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ διαλέξεις δόθηκαν το βράδυ της Τετάρτης 18 Απριλίου, στον χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων και Τόπων. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δράμας, σε συνεργασία με το Δήμο Δράμας και τη ΔΕΚΠΟΤΑ του Δήμου Δράμας.
Τις διαλέξεις εκφώνησαν οι κυρίες: Δρ. Τασούλα Γεωργιάδου: «Τα μνημεία, ο χρόνος και οι άνθρωποι» και η Δρ. Σαπφώ Αγγελούδη: «Η περίπτωση του τεμένους της πλατείας Δικαστηρίων Δράμας».
Η Δρ. Τασούλα Γεωργιάδου
Τα μνημεία της Δράμας … υποφέρουν από υγρασία!
Μιλώντας στον «Πρωινό Τύπο» η κα. Γεωργιάδου, επίτιμη σχολική σύμβουλος και με ειδικότητα πάνω στη σωτηρία της πολιτιστικής κληρονομιάς και της προστασίας των μνημείων, έκανε λόγο για την ανάγκη προστασίας τους. Όπως τόνισε, έχει ασχοληθεί με τα σχετικά προγράμματα για τα σχολεία, όσον αφορά την ευαισθητοποίηση των μαθητών στο ζήτημα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ εξήγησε, «γίνεται μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης των νέων και γενικότερα των πολιτών, με πιο εκλαϊκευμένα θέματα για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, με σκοπό να αγαπήσουν και να προστατεύουν τα μνημεία».
Σημείωσε ακόμα η κα. Γεωργιάδου, ότι, «το 2018 είναι αφιερωμένο στην Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Κληρονομιά. Γίνονται τέτοιου είδους δράσεις για να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος, για να συνειδητοποιήσει ότι η πολιτιστική κληρονομιά ανήκει σε όλους μας και γι’ αυτό οφείλουμε να συντρέχουμε όλους όσοι πασχίζουν να τη διατηρήσουν» και τονίζει ότι, τα δύο θέματα στην εισήγησή της, είναι να αναδειχθούν οι αξίες που έχουν τα μνημεία, κάτι που δεν το ξέρει ο πολύς κόσμος και πώς συνδυάζονται, όπως και τι φθορές ή από τι απειλούνται τα μνημεία.
Σε σχετική ερώτηση πάντως, τι είναι αυτό που κυρίως απειλεί τα μνημεία της Δράμας, η κα. Γεωργιάδου εξήγησε:
«Στη Δράμα τα μνημεία απειλούνται κυρίως από την υγρασία. Υπάρχει πολλή υγρασία στη Δράμα και πολύ μεγάλες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, μεταξύ καλοκαιριού και χειμώνα, με αποτέλεσμα να παγώνει το νερό μέσα στους πόρους των μνημείων, να θρυμματίζονται και να αποσαρθρώνονται. Αυτό είναι το βασικότερο για τη Δράμα. Δεν έχει για παράδειγμα το αλατονέφος που έχει η Καβάλα λόγω της θάλασσας, δεν έχει ανέμους όπως έχει η Αίγυπτος που μεταφέρουν σκόνη άμμου και κάνουν λίφτινγκ στα μνημεία. Έχει όπως είπαμε προβλήματα που ενισχύονται από το νερό, αυτά που εντοπίζονται και στα σπίτια μας. Απλά τα μνημεία δεν μπορούμε να τα συντηρήσουμε, όπως συντηρούμε τα σπίτια μας. Χρειάζεται ειδική μελέτη και πολύ χρήμα από το κράτος».
Όπως είπε τέλος, «συντηρήσεις των μνημείων γενικότερα γίνονται στην περιοχή της Δράμας και γίνεται προσπάθεια να ενταθεί αυτή η συντήρηση».
Η Δρ. Σαπφώ Αγγελούδη.
Το τέμενος της πλατείας Δικαστηρίων
Ενδιαφέρονται στοιχεία για το τέμενος της πλατείας Δικαστηρίων, κατέθεσε η αρχιτέκτονας και Διδάκτωρ του ΑΠΘ, κα. Αγγελούδη. Μιλώντας στον «Πρωινό Τύπο», είπε ότι η ίδια έχει εκπονήσει την σχετική μελέτη της ανακαίνισής του ώστε να γίνει χώρος εφικτός για εκδηλώσεις, ενώ μίλησε για τους θετικούς και αρνητικούς παράγοντες που επέδρασαν όλα αυτά τα χρόνια, στη πορεία της ζωής του.
Να σημειώσουμε πάντως εδώ, ότι είναι η ίδια που έκανε τις μελέτες για το «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» επί της οδού Βενιζέλου, καθώς και για την ανακαίνιση του «Αναγνωστηρίου» του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου Χωριστής «Η Αναγεννηθείσα Μακεδονία».
Αναφερόμενη στο τέμενος της πλατείας Δικαστηρίων της πόλης μας, η κα. Αγγελούδη είπε ότι «αυτό που σώζεται σήμερα είναι ένα νεότερο κτίσμα, ενώ στη θέση του υπήρχε ένα παλαιότερο, από το οποίο σώζεται μόνο η βάση του μιναρέ. Το παλαιότερο κτίσμα καταστράφηκε από τον μεγάλο σεισμό του 1829».
Στην ερώτηση για το πότε και από ποιον κτίστηκε το τέμενος, η κα. Αγγελούδη μας λέει:
«Το αρχικό τζαμί κτίστηκε τον 15ο αιώνα μ.Χ. Από αυτό έχουμε τη βάση του μιναρέ. Αυτό που υπάρχει σήμερα, κτίστηκε πριν από το 1890 και μάλλον το 1875 περίπου. Έχουμε μια δημοσίευση από εφημερίδα της Κωνσταντινούπολης, που ήρθε ένας δημοσιογράφος, το είδε και επαινεί τον Χιβζί Πασά που το έκτισε. Ο Χιβζί ήταν ο διοικητής του σαντζακίου της Δράμας, η οποία ήταν η έδρα του. Και αναφέρεται μάλιστα ότι, ο ίδιος αυτός πασάς, είχε κτίσε και το παλιό δημαρχείο της Δράμας, το καλλιμάρμαρο που υπήρχε στην πλατεία Ελευθερίας και κατεδαφίστηκε επί δικτατορίας. Ο δημοσιογράφος τον επαινεί, ότι ήταν πολύ δραστήριος, έκανε δρόμους και ένωσε τη Δράμα με όλες τις επαρχίες, ότι κατασκεύασε το τζαμί αυτό, το δημαρχείο και ένα σχολείο».
Αναφερόμενη σε κάποια ενδιαφέροντα σημεία, η κα. Αγγελούδη μας λέει ότι, «όταν κτίστηκε το δεύτερο τζαμί μετά από την καταστροφή του πρώτου, λόγω του σεισμού, ο αρχιτέκτονας που το χειρίστηκε, έβαλε πάρα πολύ σίδερο γιατί φοβόταν προφανώς. Φαίνεται ότι ήταν τόσο πολύ ενεργές οι μνήμες του σεισμού αυτού, που το γέμισε με ελκυστήρες».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που η ίδια έδωσε, αυτή τη στιγμή έχουν εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) όλες οι απαραίτητες μελέτες για την ανακαίνισή του. Οι μελέτες αυτές εγκρίθηκαν το 2012 και όπως είπα, «στο δημόσιο είναι υποχρεωτικό να γίνουν 3 μελέτες. Έχουμε την προμελέτη, την οριστική μελέτη και τη μελέτη εφαρμογής. Αυτό είναι καλό για το μνημείο και για εμάς, γιατί εμβαθύνουμε πολύ στο κτίριο.
Αυτό όμως είναι κακό για την έγκριση, γιατί χρειάστηκε, οι τρεις αυτές φάσεις να περάσουν από το ΚΑΣ. Όταν ακούτε ότι μια φορά όταν περνά ένα μνημείο κάνει 3-4 χρόνια, σκεφτείτε πόσο πολύ άργησε και επίσης ένας λόγος είναι ότι κωλυσιεργούμε στην αποκατάσταση τζαμιών, δεν τα αγαπούμε γενικώς, είναι όμως ένα κτίριο το οποίο είναι ιστορία της πόλης».
Όπως εξήγησε τέλος, από τη στιγμή που γίνει η δημοπράτηση για την ανακαίνισή του και εγκατασταθεί ο εργολάβος, μέσα σε δύο χρόνια θα έχει ολοκληρωθεί και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως χώρος συνάθροισης κοινού. Διάφορες εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, εκθέσεις έργων κτλ.
