ΒΑΒΕΛ
Οι ανύπαρκτοι άνθρωποι σε αληθινές φωτογραφίες!
Γράφει ο Θανάσης Πολυμένης
Η ΕΙΚΟΝΙΚΗ πραγματικότητα είναι πλέον… πραγματικότητα! Υπάρχει και κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό. Τι είναι όμως η εικονική πραγματικότητα. Βλέπεις κάτι μπροστά στα μάτια σου σε μια οθόνη και αισθάνεσαι λες και είσαι μπροστά ή μέσα στην εικόνα αυτή. Έτσι, μπορείς να περιηγηθείς σε μέρη που δεν έχεις πάει, να συναντήσεις πραγματικούς ανθρώπους κι ας μην είναι δίπλα σου.
Η τεχνολογία όμως τώρα, φέρνει μια διαφορετική … πραγματικότητα, αν μπορείς κανείς να το θέσει έτσι ακριβώς. Και δεν έχει να κάνει σε καμιά περίπτωση με την εικονικότητα. Όπως λίγο πολύ ξέρουμε, η ηλεκτρονική γλώσσα είναι αλγόριθμοι. Τα ρομπότ είναι ήδη εδώ και μπορούν και κάνουν κάποιες εργασίες και πολλά και διάφορα θαυμαστά! Όλοι μιλάμε για την τεχνητή νοημοσύνη που αναπτύσσεται, ενώ κάποιοι μιλούν ότι σύντομα ο άνθρωπος, θα μπορεί να έχει διάλογο με τις μηχανές!
Όλα αυτά μας εκπλήσσουν. Ευχάριστα ή δυσάρεστα, ο καθένας από τη δική του προοπτική μπορεί να τα δει και να εκφράσει τις απόψεις του.
Υπάρχει όμως και μια άλλη αλήθεια εδώ… Ειδικευμένοι τεχνικοί της εταιρείας Nvidia, του παγκόσμιου κολοσσού κατασκευής μικροεπεξεργαστών γραφικών, παρουσίασαν μια «τάξη αλγόριθμων τεχνητής νοημοσύνης» που δημιουργούν εικόνες πανομοιότυπες με τις παραδοσιακές και πραγματικές φωτογραφίες.
Ο Τέρο Κάρας, ο Σάμιουλι Λέιν και ο Τίμο Αϊλα πήραν αυτούς τους αλγόριθμους, τους οποίους παρουσίασαν πριν από μια τετραετία ο ερευνητής της Google Ιαν Γκουντφέλοου και το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, και τους τελειοποίησαν σε εξαιρετικό βαθμό, «διδάσκοντας» στην τεχνητή νοημοσύνη πώς να συνδυάζει καλύτερα τα αρχικά χαρακτηριστικά ενός προσώπου (πραγματικού ή φανταστικού) με τα χαρακτηριστικά ενός άλλου.
Τι εμφανίζουν αυτές οι εικόνες; Ανθρώπους νέους, ενήλικες και ηλικιωμένους. Άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας, κάθε χρώματος και κάθε φυλής. Άνθρωποι χαρούμενοι, χαμογελαστοί, σκεπτικοί, στεναχωρημένοι. Ντυμένοι με διάφορες φορεσιές. Άνθρωποι καθημερινοί, που θα μπορούσαν να είναι συγγενείς και φίλοι, να είναι γείτονές μας, να τους βλέπαμε κάποια στιγμή τυχαία στο δρόμο, με μια φευγαλέα ματιά. Ο καθένας με τα δικά του χαρακτηριστικά, τις δικές του ατέλειες.
Μόνο που δεν είναι πραγματικοί! Μόνο που δεν θα μπορούσαν ποτέ να υπάρξουν στην πραγματική ζωή… επειδή δεν είναι καν αληθινοί άνθρωποι… αλλά μια εικόνα που δημιούργησε ένας αλγόριθμος… μια τεχνητή νοημοσύνη που έμαθα να δημιουργεί τέλειες εικόνες … ψευδών ανθρώπων!
Και τι μπορεί να θυμίζει όλη αυτή η ιστορία; Εκείνα τα περίφημα fake news τις λεγόμενες ψευδείς ειδήσεις. Μόνο που εδώ έχουμε… ψευδή πρόσωπα… fake faces αν μπορούσε να υπάρξει ο άνθρωπος ή ψευδείς ανθρώπους! Πρόσωπα ανύπαρκτα, κατασκευασμένα από ένα έξυπνο πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή… που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για παράδειγμα στη διαστρέβλωση γεγονότων! Πρόσωπα ανύπαρκτα… που θα μπορούσαν να βρίσκονται σε πραγματικά γεγονότα και να προβαίνουν ίσως και σε… διαστρεβλωμένες δηλώσεις!
Ο Κέβιν Κέλι, μια αυθεντία – δημοσιογράφος, συγγραφέας κ.α. – σε ζητήματα ψηφιακής τεχνολογίας, κατήγγειλε πολύ σοβαρά το ζήτημα των «ανύπαρκτων ανθρώπων, λέγοντας ότι «θα μπορούσαν να επιφέρουν το τέλος της φωτογραφίας ως αποδεικτικό στοιχείο». Και τι σημαίνει αυτό; Κάτι περισσότερο από το απλό τέλος της φωτογραφίας!
Γιατί για τη σύνθεση μόνον των προσώπων 54 ανθρώπων εργάστηκαν νυχθημερόν επί μια εβδομάδα οχτώ από τα καλύτερα μυαλά στον κόσμο της ψηφιακής τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης. Ο δημόσιος διάλογος που ξεκίνησε γι’ αυτή τη νέα πρωτοποριακή τεχνική, η οποία θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα στον κινηματογράφο, για παράδειγμα, και στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, διχάζει ήδη την επιστημονική/ψηφιακή κοινότητα. Από τη μία πλευρά υπάρχουν εκείνοι που εξυμνούν την πρόοδο της τεχνητής νοημοσύνης και την ικανότητά της να δημιουργεί πλήθος εναλλακτικών πραγματικοτήτων. Από την άλλη πλευρά βρίσκονται εκείνοι που καταγγέλλουν πως η τεχνητή νοημοσύνη επιφέρει μεγαλύτερη σύγχυση, καθιστώντας εξαιρετικά πιο δύσκολη την επιβεβαίωση της αλήθειας, με αρνητικές συνέπειες για τις δημοκρατικές διαδικασίες.
Προφανώς, σ’ όλη αυτή την επίτευξη της τεχνολογίας, θα υπάρξει μια νέα δημόσια συζήτηση, κυρίως γύρω από το ηθικό πρόβλημα που δημιουργείται, χωρίς όμως δυστυχώς μέχρι σήμερα, η όποια Πολιτεία, να μπορεί να αντιμετωπίσει νομικά μια τέτοια κατάσταση. Αλλά βέβαια, και να μην γινόμαστε προφήτες… λογικό θα είναι να υπάρξει πρόβλημα στο μέλλον! Ένα πρόβλημα… ένα ψέμα… μια καταποντισμένη αλήθεια και μια νέα… ψευδή πραγματικότητα!!!
