ΒΑΒΕΛ – Γράφει ο Θανάσης Πολυμένης
ΕΛΛΑΔΑ, «Έθνος ανάδελφον» που έλεγε και ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης. Και μην ξεχνάμε, ο Χρ. Σαρτζετάκης είναι ο Εισαγγελέας που διαλεύκανε τη δολοφονία του Χρήστου Λαμπράκη από το παρακράτος της εποχής και έκλεισε τους στρατηγούς στη φυλακή!
Η Ελλάδα της μεγαλύτερης των Επαναστάσεων, ίσως ακόμα κι από εκείνη την Γαλλική Επανάσταση, που από το 1821 μέχρι και σήμερα, έχει διανύσει μερικές μεγάλες χρεωκοπίες. Τι ποιο επίκαιρο λοιπόν απ’ αυτό; Τι ποιο σημαντικό απ’ αυτό; Τι ποιο ιστορικό απ’ αυτό; Σήμερα, η Ελλάδα, γιορτάζει τα 196 χρόνια, ευρισκόμενη υπό μια μορφή κηδεμονίας από ξένες δυνάμεις, φλερτάρει με τα όρια του προτεκτοράτου και προφανώς, προφανώς να ανατάξει όχι μόνο την εθνική της οικονομία, αλλά κυρίως να αποκαταστήσει την εθνική της κυριαρχία, την οποία απώλεσε, όπως είπε πει πριν από μερικά χρόνια ο Γιώργος Παπανδρέου, όταν ο ίδιος κάλεσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην Ελλάδα και υπέγραψε το πρώτο μνημόνιο!
Η Ελλάδα, μπορεί από το 1821 και μετά να γνώρισε στιγμές δόξης και έγραψε χρυσές σελίδες στην Ιστορία της, όμως οι σκοτεινές ήταν εξίσου αρκετές! Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Μικρασιατική Καταστροφή, 1922, ανταλλαγές πληθυσμών, Ποντιακή Γενοκτονία, Γενοκτονία του Μικρασιατικού και Θρακικού Ελληνισμού; Βαλκανικοί Πόλεμοι; Πρώτος και Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος; Εμφύλιος; Δικτατορίες; Κύπρος; Ίμια; Αμφισβητήσεις για τα νησιά του Αιγαίου;
Αν πει να ρίξει κάποιος μια πρόχειρη ματιά στο ιστορικό παρελθόν της χώρας, θα δει ότι μέχρι σήμερα, η Ελλάδα δεν έχει αποκαταστήσει την πλήρη ελευθερία της. Υπάρχει μια συνεχή συρρίκνωση, ιστορικά σκαμπανεβάσματα, που άνετα θα μπορούσε κανείς να τα χαρακτηρίσει ως τα σημάδια εκείνης της μεγάλης Επανάστασης του 1821!
Πάνω απ’ όλα όμως, είναι η Ελλάδα των χρεωκοπιών. Των χρεωκοπιών που σημάδεψαν τους πάντες, που διαμόρφωσαν το λαό της, που διαμόρφωσαν τον πολιτισμό της. Το 1821 λοιπόν, απελευθερώνεται μέρος της Πελοποννήσου, γίνεται η Πρώτη Εθνοσυνέλευση και το Ιανουάριο του 1827 αποκτάει το πρώτο της Σύνταγμα.
Η πρώτη επίσημη πτώχευση έρχεται το 1827, πριν ακόμα η χώρα αναγνωριστεί ως «Βασίλειον της Ελλάδος», όταν ασκεί διοίκηση ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος αδυνατεί να πληρώσει τα τοκοχρεωλύσια των «δανείων της Ανεξαρτησίας». Έκτοτε, το ελληνικό αστικό κράτος θα κηρύξει πτώχευση τρεις ακόμη φορές ( 1843,1893/97,1932).
Η δεύτερη πτώχευση, έρχεται το 1843, υπό τη διοίκηση της Βαυαρικής Μοναρχίας. Ο ερχομός του Όθωνα στην Ελλάδα, συνοδεύτηκε από εγγυήσεις για την παροχή δανείου 60 εκ. γαλλικών φράγκων ( που δεν είχε δοθεί το 1827). Μέχρι το 1833 είχαν εκχωρηθεί τα 2/3 του δανείου. Στην πραγματικότητα το ποσό που έφτασε και πάλι στην Ελλάδα ήταν πολύ μικρότερο ενώ το μεγαλύτερο μέρος του δαπανήθηκε στο στρατό, την κρατική γραφειοκρατία και την εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων. Παράλληλα, τα «εθνικά κτήματα» συνέχιζαν να είναι υποθηκευμένα. Η οικονομική κρίση, η χρεοκοπία και μια σειρά άλλων πολιτικών παραγόντων έθεσαν τη βάση για την παρέμβαση στα πολιτικά πράγματα της χώρας ενός στρατιωτικού κινήματος που τύγχανε της υποστήριξης ή της ανοχής των πολιτικών κομμάτων και του ελληνικού λαού. Οι κινηματίες συμπύκνωσαν τα πολιτικά, οικονομικά και θεσμικά αιτήματα στην απαίτηση για παραχώρηση συντάγματος. Στις 3 Σεπτεμβρίου όταν υπογράφονταν στο Λονδίνο η συμφωνία για τις υποχρεώσεις της Ελλάδας ο λαός στην Αθήνα περικύκλωνε το παλάτι. Κάτω από αυτό το βάρος ο Όθωνας αναγκάστηκε να αποδεχθεί τη θέσπιση συντάγματος. Το σύνταγμα ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 1844.
Από το 1879 ως το 1890 η χώρα δανείζεται αλόγιστα ενώ αναγκάζεται να εκχωρεί σε δάνεια το 40 με 50% των εσόδων της. Ο κρατικός προϋπολογισμός τις χρονιές εκείνες είναι μονίμως ελλειμματικός και το ισοζύγιο πληρωμών αρνητικό. Τη δεκαετία του 1880 υπάρχει ραγδαία πτώση στις εξαγωγές του κύριου εξαγωγικού προϊόντος, της σταφίδας, εξαιτίας και της ανάκαμψης των γαλλικών εξαγωγών. Η ελληνική οικονομία φτάνει στην κατάρρευση καθώς τα έσοδα από την εξαγωγή της σταφίδας διοχετεύονταν στην αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους. Το 1893 ο Τρικούπης αναφωνεί στη βουλή το ιστορικό « Κύριοι, δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Ακόμη μία πτώχευση του ελληνικού κράτους ήταν γεγονός.
Η χρεοκοπία οδήγησε στις πρώτες εργατικές κινητοποιήσεις και απεργίες με πιο σημαντική εκείνη των μεταλλωρύχων του Λαυρίου το 1896. Κυρίως όμως συνέβαλε στην ανάπτυξη μιας εθνικιστικής υστερίας που υποδαυλίζονταν από την «Εθνική Εταιρεία» και την ανοχή ή σύμπραξη της κυβέρνησης Δηλιγιάννη.
Τον Σεπτέμβρη του 1931 προκαλείται πανικός με «φυγάδευση» στο εξωτερικό 3,6 εκ. δολαρίων από ιδιώτες και τράπεζες. Η κυβέρνηση αναζητά εναγωνίως νέα δάνεια χωρίς επιτυχία. Η κατάσταση είναι πια μη αναστρέψιμη. Την άνοιξη του 1932 ο Βενιζέλος αναγκάζεται να εγκαταλείψει καθυστερημένα τον « χρυσό κανόνα» και να υποτιμήσει την δραχμή. Την πρωτομαγιά του 1932 ανακοινώνει στη βουλή την πτώχευση της Ελλάδας και την στάση πληρωμών του εξωτερικού χρέους. Λίγο μετά, έρχεται η στυγνή δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος επανέλαβε την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους και σύναψε νέα ασύμφορα δάνεια από την Αγγλία και τη Γερμανία προσδένοντας ακόμη περισσότερο τη χώρα στο άρμα του διεθνούς ιμπεριαλισμού.
Σήμερα ζούμε άλλη μια χρεωκοπία της χώρας, ασχέτως αν ακόμα δεν την έχουμε ανακοινώσει επισήμως. Το ζήτημα είναι ότι, όλη η υποτιθέμενη ανάπτυξη της χώρας, βασίστηκε στην πολιτική του δανεισμού, της μη παραγωγικότητας, της ανυπαρξίας βιομηχανίας και της ανυπαρξίας εξαγώγιμων προϊόντων. Αναλύσεις μεγάλες δεν μπορούμε να κάνουμε εδώ, αλλά αυτό είναι το ζουμί της υπόθεσης. Και βέβαια, όλα αυτά τα χρόνια, όπως θα έλεγε και ο επικεφαλής του Eurogroup, Ολλανδός Γερούν Ντάισελμπλουμ… «οι χώρες του Νότου έφαγαν τα λεφτά στα ποτά και τις γυναίκες»
