Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα
εκδήλωση στο Αρχαιολογικό
Μουσείο Δράμας
«Η αρχιτεκτονική, ο χώρος και ο οίνος, το θέατρο και η λογοτεχνία»
Μιλάνε στον «Π.Τ». ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δράμας κ. Σούτος και η δραματοθεραπεύτρια κα. Χατζηνάκου
Του Θανάση Πολυμένη
ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ Σάββατο 28 Μαΐου, πραγματοποιήθηκε στο αίθριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας, η ενδιαφέρουσα εκδήλωση με κεντρικό τίτλο: «Χώρος και Οίνος».
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας – Θράκης, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Τεχνικό Επιμελητήριο Τμήμα Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, το Europe Direct ΑΜΘ, τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Δράμας και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δράμας.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα της εκδήλωσης, από το πρωί του Σαββάτου βρέθηκαν στη Δράμα φοιτητές του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ), οι οποίοι αρχικά περιηγήθηκαν στο Καπνολογικό Ινστιτούτο, ενώ στη συνέχεια παρακολούθησαν την εκδήλωση.
Στο χώρο του αίθριου του Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας, υπήρξε έκθεση κατά την οποία παρουσιάστηκαν τα αρχιτεκτονικά σχέδια οινοποιείων της Δράμας, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν ο αντιπεριφερειάρχης Δράμας κ. Παπαεμμανουήλ, η αντιπρύτανης του ΔΠΘ κα. Μιχαλοπούλου και υπεύθυνη του γραφείου Europe Direct ΑΜΘ, η κα. Ριτζούλη, Αρχιτέκτονας της Αρχιτεκτονικής Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης του ΔΠΘ και ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δράμας κ. Σούτος.
Κατά την εκδήλωση, παρουσιάστηκαν δύο εισηγήσεις: η πρώτη από την κα. Μπανά, δικηγόρο και συγγραφέα με τίτλο: «Απεικονίσεις του κρασιού στη ζωγραφική, τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία» και η δεύτερη από την κα. Χατζηνάκου, δραματοθεραπεύτρια από το θεατρικό εργαστήρι «Κουτσή Μαρία», με τίτλο: «Θέατρο, Χώρος και Οίνος».
Χατζηνάκου: Ο Διόνυσος που μεταμορφώνεται
Μιλώντας στον «Π.Τ.» η κα. Χατζηνάκου, εξήγησε ότι υπάρχει μια σύνδεση για το «διονυσιακό λατρευτικό φαινόμενο σε σχέση με το θέατρο και την εξέλιξή του στη σύγχρονη κοινωνία. Πώς, δηλαδή, από τις Μαινάδες και τους Βάκχες, φτάσαμε να έχουμε τον χορό στις αρχαίες τραγωδίες και κατ’ επέκταση στο θέατρο παγκόσμια».
Ερωτώμενη για το ποια είναι αυτά τα στοιχεία της σύνδεσης, η κα. Χατζηνάκου σημειώνει: «Ο Διόνυσος – που δεν ήταν όμως θεός του Δωδεκάθεου, αλλά ένα έκπτωτος θνητός που αργότερα θεοποιήθηκε – παρουσιάζεται πάντα με μια κουστωδία από ανθρώπους σε έκσταση κυρίως λόγω του οίνου και μεταμορφωνόταν συνεχώς. Οπότε έχουμε πρώτα τη μάσκα, προκειμένου να αποποιηθούμε το γήινο του πράγματος και στη συνέχεια να θεοποιηθούμε ως ένα σημείο, να νιώσουμε λίγο πιο ανώτεροι και κατ’ επέκταση αυτό πρεσβεύει και το σύγχρονο θέατρο. Τη μεταμόρφωση ενός ανθρώπου σε κάτι που δεν είναι».
Στην ερώτηση για το ποια είναι η μεταμόρφωση που γίνεται σήμερα στο σύγχρονο θέατρο επειδή δεν έχουμε πλέον μάσκες, η ίδια εξηγεί: «Μάσκες δεν χρησιμοποιούμε, αλλά χρησιμοποιούμε το μακιγιάζ και κάποιες άλλες τεχνικές μεθόδους ώστε να υποδυθούμε τον μεγαλύτερο ή το νεότερο και έτσι είναι ένα είδος διονυσιακής αναπαράστασης μιας τέτοιας τελετής».
Ερωτώμενη αν όλη αυτή η διαδικασία της μεταμόρφωσης έχει ξεκινήσει από το Διόνυσο, παρατηρεί: «Ο Διόνυσος είναι ο θετός του δράματος, ούτως ή άλλως. Το πρώτο θέατρο που βρέθηκε, ήταν αφιερωμένο στο θεό Διόνυσο. Που σημαίνει ότι οι άνθρωποι από την αρχαιότητα, ήξεραν ότι σ’ αυτόν οφείλουν όλη τη μεταμόρφωση. Επίσης είναι και θεός της αναγέννησης, της άνοιξης, αργότερα λατρεύτηκε στον Κάτω Κόσμο γιατί βοηθούσε τους ανθρώπους να αποδυθούν το γήινο ένδυμα και να ενδυθούν του Κάτω Κόσμου και όλα αυτά συνδέονται μεταξύ τους».
Σούτος: Η αναγκαιότητα της αρχιτεκτονικής
Μιλώντας στον «Π.Τ.» ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δράμας κ. Σούτος, αναφέρεται στην αρχιτεκτονική διάσταση των οινοποιείων.
Η συμμετοχή του Συλλόγου, ήταν η έκθεση ορισμένων αρχιτεκτονικών σχεδίων από οινοποιεία της Δράμας. Αναφερόμενος σ’ αυτό ο κ. Σούτος, σημειώνει: «Προβάλλουμε κάποια αρχιτεκτονικά σχέδια των οινοποιείων της Δράμας, ώστε να φανεί για το ποια είναι η σχέση της αρχιτεκτονικής και των οινοποιείων».
Όπως λέει, «το οινοποιείο είναι η ανάγκη της δημιουργίας ενός χώρου, μέσα από τον οποίο θα πρέπει προκύπτει και η ανάλογη ευφορία, οι λειτουργικές και αισθητικές απόψεις και είναι μια προσπάθεια να περάσει ένα μήνυμα περί αρχιτεκτονικής και πώς συνδυάζεται αυτό με το περιβάλλον. Και πάνω απ’ όλα, να προάγει γενικότερα και την αρχιτεκτονική ως έννοια, γιατί στην πόλη της Δράμας γενικότερα νομίζουμε ότι δεν είναι αρκετά διαδεδομένη.
Όπως εξηγεί, «τα οινοποιεία, επειδή κτίζονται μέσα στη φύση, αποτελούν ένα κλασικό στοίχημα της αρχιτεκτονικής, για το πώς αυτή αφομοιώνεται στη φύση, είτε να γίνει ένα σύμβολο ανάλογα τι θέλει να προσδώσει και ο ανάλογος αρχιτέκτονας και τις διάφορες συνθήκες για τον συγκεκριμένο χώρο».
Ερωτώμενος για το ποιες είναι οι ανάγκες που έχει σήμερα η Δράμα μέσα από την αρχιτεκτονική, για την γενικά κακή εικόνα που παρουσιάζει η πόλη, ο κ. Σούτος σημειώνει:
«Αυτό γενικότερα είναι ένα κακότροπο φαινόμενο, το οποίο προκύπτει κρατικά περισσότερο και όχι μόνο στην πόλη της Δράμας. Αυτό το «κακό» σε εισαγωγικά, προέκυψε λόγω της ανάγκης της μαζικής κατοίκισης των ανθρώπων σε κέντρα και μεγάλες πόλεις. Οπότε έπρεπε να γίνουν κάποια πράγματα λίγο γρήγορα και δεν είχε η αρχιτεκτονική προλάβει να καλύψει όλη αυτή την ανάγκη.
Βέβαια, προσωπική μου άποψη είναι ότι έγιναν έτσι τα πράγματα γιατί ήταν θέμα χρόνου, θέμα γνώσεων. Σήμερα, καλό είναι να βλέπουμε το πριν και να αντιμετωπίζουμε το μετά και όλες τις καταστάσεις. Μέχρι και η πανδημία εμφάνισε ένα αρχιτεκτονικό ζήτημα: πώς ο εσωτερικός χώρος τεχνικά άλλαξε διάσταση και αίσθηση, έπρεπε να πολλαπλασιαστεί, προέκυψαν νέες ανάγκες ημιυπαίθριων χώρων, ενδιάμεσων άλλων χώρων κτλ. Συνήθως σε όλα αυτά σε οδηγεί η καθημερινότητα».
Αναφερόμενος στην πόλη, επισημαίνει: «Ως προς την πόλη, δυστυχώς, και γενικότερα πάλι κρατικά, οι αρχιτέκτονες δεν έχουν και σαν επάγγελμα, αποκτήσει αρκετά δικαιώματα, ώστε η αρχιτεκτονική να γίνει από αρχιτέκτονες. Αντίθετα γίνεται από όλα τα επαγγέλματα, από οποιουσδήποτε σχεδιαστές, από πολιτικούς μηχανικούς και βέβαια ποτέ δεν έχουμε δει μια πόλη κτισμένη από αρχιτέκτονες. Έχουμε δει πόλεις από έναν αρχιτέκτονα όμως, όπως για παράδειγμα η Μπραζίλια, η οποία κτίστηκε από το μηδέν, από έναν αρχιτέκτονα. Δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να είναι μια πόλη 100% αρχιτεκτονιμένη. Κι αυτή μπορεί να είχε τα δικά της προβλήματα, γιατί ο κάθε αρχιτέκτονας θα ήθελε να δείξει τις δικές του σκέψεις για την πόλη. Δηλαδή, η τυπικότητα της εργολαβικής πολυκατοικίας, εν μέρει δίνει και μία ομοιομορφία, ίσως κακή σε εισαγωγικά, αλλά είναι ο μόνος τρόπος».
