Το μάθημα των εικαστικών στο Δημοτικό σχολείο
«Αυτό που μ’ ενδιαφέρει στα εικαστικά,
είναι τα παιδιά να βλέπουν μια άλλη
όψη της πραγματικότητας»
Ο Αθ. Τερζιάν μιλάει στον «Π.Τ.»: «Αρέσουν οι προκλήσεις στα παιδιά…»
Του Θανάση Πολυμένη
ΤΟΝ κ. Αθανάς Τερζιάν, συναντήσαμε στη γιορτή καλωσορίσματος του 2ου Δημοτικού σχολείου. Είναι δάσκαλος Εικαστικών, και όπως μας λέει μιλώντας στον «Π.Τ.»., πέρα από εικαστικός, έχει σπουδάσει Θεολογία, γνωρίζει γεωγραφία, ενώ έχει δουλέψει και πολλά χρόνια ως αγιογράφος. Ο κ. Τερζιάν, διδάσκει μερικές ώρες στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Δράμας καθώς και σε Δημοτικό Σχολείο στην Προσοτσάνη.
Η συνομιλία μας βγήκε αβίαστα, μιας και είναι ένας άνθρωπος ιδιαίτερα ευχάριστος και με πλατύ χαμόγελο.
Πολλοί γονείς, μπορεί να βλέπουν το μάθημα των Εικαστικών στο σχολείο ως περιττό και ακόμα περισσότερο ως ένας περιττό έξοδο κυρίως, μιας και πέρα από τη λίστα των γενικών μαθημάτων, το μάθημα των Εικαστικών έχει τη δική του λίστα. Και στο σύνολο των εξόδων, δεν είναι και λίγα τα χρήματα αυτά.
Να σκέφτονται διαφορετικά
Ερωτώμενος λοιπόν για το ποια είναι η κατάσταση στα σχολεία σήμερα αναφορικά με το μάθημα των Εικαστικών ο κ. Τερζιάν μας λέει: «Πιστεύω ότι ο εικαστικός θα πρέπει να κάνει τα παιδιά να σκέφτονται out of the box, έξω από το κουτί. Να σκέφτονται διαφορετικά, απ’ ότι κάνει ο δάσκαλος για τα Μαθηματικά, για την Γλώσσα κτλ. Να βλέπουν πράγματα που δύσκολα μπορεί να διακρίνει κάποιος.
Για παράδειγμα, αν ρωτήσεις κάποιον, πόσες όψεις έχει ένα νόμισμα, η προφανής απάντηση είναι δύο. Εγώ θέλω να δούμε την τρίτη όψη του νομίσματος, γιατί πραγματικά ένα νόμισμα έχει τρεις όψεις. Αυτό θέλω να καταφέρω σε ένα σχολείο. Τους κάνω να δουν κάτι άλλο, πέρα από τα προφανή».
Στα παιδιά αρέσουν οι προκλήσεις
Στην ερώτηση για το πώς το δέχονται όλο αυτό τα παιδιά και αν το αντιμετωπίζουν ως μια πρόκληση, σημειώνει ότι στα παιδιά «αρέσουν οι προκλήσεις. Για παράδειγμα, όταν λέω ότι θα κάνουμε αφηρημένη τέχνη, αυτό σημαίνει κάτι. Η αφηρημένη τέχνη δεν είναι μουτζούρες. Θα ρωτήσω γιατί έβαλες κόκκινο εδώ και τι συμβολίζει. Γιατί έβαλες μπλε, γιατί έβαλες εδώ τη γραμμή και όχι παρακάτω ή παραπάνω. Γιατί αυτή η γραμμή είναι σγουρή ή τεθλασμένη και όχι ίσια. Και τους θέτω ένα τέτοιο προβληματισμό. Εξηγώ βέβαια ότι, η μοντέρνα τέχνη στα Μουσεία, όλα αυτά έχουν ένα νόημα. Ο καλλιτέχνης τα έχει σχεδιάσει συγκεκριμένα για να αποδώσει αυτό που θέλει».
Πρόγραμμα για ευκατάστατους ανθρώπους
Ερωτώμενος για το πώς το σχολείο δίνει το μάθημα των Εικαστικών μέσα από το επίσημο πρόγραμμα, ο κ. Τερζιάν, μας εξηγεί ότι: «Το επίσημο πρόγραμμα και τα βιβλία του Υπουργείου Παιδείας, πιστεύω ότι είναι λίγο ουτοπικά, ιδιαίτερα για την επαρχία. Γράφτηκαν για πολύ ευκατάστατους ανθρώπους, που έχουν ένα μεγάλο μπάτζετ για υλικά και για ένα πολύ ιδανικό σχολείο που έχει δικό του φούρνο για κεραμική, δικό του εργαστήριο χαρακτικής, δικό του εργαστήριο ζωγραφικής. Δεν μπορώ να ζητήσω από τους γονείς όσα τρελά χρώματα για παράδειγμα ζητάει το Υπουργείο από τους γονείς. Φέρτε λάδια, φέρετε τέμπερες, το ένα και το άλλο. Προσπαθώ, όσο γίνεται με λιγότερα υλικά να κάνουμε την καλύτερη δυνατή δουλειά».
Η άλλη έννοια της εικόνας και ο Πικάσσο
Στη διαπίστωση ότι αυτό που πρέπει να γίνει, είναι να μεταφερθεί στο μαθητή μια διαφορετική έννοια της εικόνας, συμφωνεί: «Ναι, μια άλλη έννοια της εικόνας πέρα από την πραγματικότητα. Σημασία έχει βέβαια και να μάθει να σχεδιάζει την πραγματικότητα, να μάθει και πέντε πράγματα για το χρώμα, τη θεωρία σχεδίου και τη θεωρία χρώματος, αλλά και να δούμε πέρα από την πραγματικότητα. Και πολλές φορές, τα μάτια των παιδιών, βλέπουν πολύ καλύτερα πέρα από την πραγματικότητα, απ’ ότι τα μάτια των ενηλίκων. Αυτή είναι η αλήθεια».
Στο σημείο αυτό αναφέρει μια φράση του Πικάσο: «Ο Πικάσο είπε ότι, όταν ήταν παιδί ζωγράφιζε όπως ένας ενήλικας. Όταν έγινα ενήλικας, έφαγα μια ζωή για να ζωγραφίσω σαν παιδί. Εγώ θέλω να ζωγραφίζουν σαν παιδιά. Και όταν τους βοηθάω σε κάτι, προσπαθώ να το κάνω μέσα στο πλαίσιο αυτό το παιδικό που έχουν ζωγραφίσει, να είναι ενιαίο το όλο έργο».
Στην ερώτηση για το τι είναι αυτό που ζωγραφίζουν τα παιδιά όταν αφήνονται να επιλέξουν ένα θέμα, μας λέει ότι, «πολλές φορές κάνουν τόσο ωραία πράγματα, που οι σπουδαιότεροι ζωγράφοι μοντέρνας τέχνης αν τα έβλεπαν σίγουρα θα ζήλευαν. Κάποιες φορές τους βάζω κάποιες θεματικές. Τους λέω: δεν γνωρίζω τη Δράμα, ζωγραφίστε μου τη Δράμα. Τι έχει η Δράμα, την Αγία Βαρβάρα βοηθήστε να δούμε την πόλη. Και πραγματικά την ζωγραφίζουν».
