Χριστουγεννιάτικα κάλαντα στον Πόντο
Του κ. Γ.Κ. Χατζόπουλου, τ. Λυκειάρχη
Οι μεγάλες γιορτές της Χριστιανοσύνης τιμούνταν με ιδιαίτερη ευλάβεια στον Πόντο και συνοδεύονταν με δρώμενα, τα οποία αποπνέανε την βαθιά πίστη και την ευλάβεια των Ποντίων προς το Θεό της αληθινής αγάπης.
Η ευλάβειά τους αυτή αντάμα με τη βαθιά τους πίστη αποτυπωνόταν στο δρώμενο της παραμονής της Θείας Γέννησης.
Ομάδα παιδιών κρατώντας φαναράκια στο ένα το χέρι και στο άλλο φυλλοφόρο κλαδί επισκέπτονταν τα σπίτια του οικισμού.
Τα ανέμενε με έκδηλη υπομονή ο γηραλέος οικοδεσπότης. Άνοιγε την πόρτα κι εκείνα εν χορώ έψαλλαν τα κάλαντα: Χριστός γεννέθεν, χαρα΄ς σον κόσμον…
Όσην ώρα εκείνα έψαλλαν, ο οικοδεσπότης, όρθιος, τα άκουγε γεμάτος αγαλλίαση. Και μόλις τελειώνανε, έκανε το σταυρό του στραμμένος προς το εικονοστάσι. Ύστερα έπαιρνε λίγο ψωμί και το κάρφωνε στο κλαδί κάθε παιδιού. Κατόπιν έπαιρνε ένα καλαθάκι, που είχε διάφορους ξηρούς καρπούς: καρύδια, φουντούκια, σύκα, σπόρους σιταριού, σταφίδες, βερύκοκα και χουρμάδες και τα σκορπούσε στις τέσσερις γωνιές του δωματίου και στο πάτωμα.
Μετά καλωσόριζε τα παιδιά και τα ευχαριστούσε για την τιμή της επίσκεψης. Τα ευχόταν υγεία και πρόοδο στα μαθήματά τους και τα συμβούλευε να έχουν πίστη στο Θεό, τονίζοντας πως Αυτός τους στήριζε στις δύσκολες στιγμές.
Με τη σειρά τους τα παιδιά τού ευχόταν χρόνια πολλά και ευλογία στο σπιτικό του.
Είχαν βέβαια και τις απορίες τους, όπως: η ενέργειά του να σκορπίσει τους ξηρούς καρπούς στις γωνιές και στο πάτωμα του δωματίου. Κι εκείνος έβρισκε την αφορμή για να τους εξηγήσει πως οι ξηροί καρποί ήταν δώρο του Θεού και έπρεπε να τον ευχαριστήσουν, αφού αυτά τα θεϊκά δώρα τους κρατούσαν στην ζωή. Μάλιστα τους συνιστούσε ότι έπρεπε να σέβονται τη θεϊκή προσφορά και να φροντίζουν την καλλιέργεια και την προστασία των δένδρων, παρέχοντάς τα τις εμπειρικές γεωπονικές του γνώσεις, όπως ασβέστωμα των κορμών των δέντρων, κλάδεμα στην κατάλληλη εποχή, λίπανση και μπόλιασμα. Χωρίς τη φροντίδα των δένδρων, η παραγωγή καρπών θα μειωνόταν με το πέρασμα του χρόνου και κάποια στιγμή θα ξεραίνονταν αυτά με δυσμενέστατες επιπτώσεις για την επιβίωσή τους.
Και δεν αρκούνταν οι οικοδεσπότες μόνο στην προσφορά συμβουλών για την καλλιέργεια των οπωροφόρων δένδρων, αλλά προχωρούσε και στην ενίσχυση του θρησκευτικού τους συναισθήματος, που κατά τον οικοδεσπότη ήταν εκείνο που τους στήριζε στις δύσκολες ώρες, όταν η καταπιεστική συμπεριφορά του δυνάστη βρισκόταν σε έξαρση. Και ασφαλώς δεν ήταν λίγες οι φορές, που αυτό συνέβαινε. “Αν δεν μας στηρίζει ο θεός, τους έλεγε, δύσκολα θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε”.
Και τα παιδιά,αφού τον ευχαριστούσαν για τις συμβουλές του, τού εύχονταν πολυχρονία και καλά γεράματα.
Δεν έλειπε βέβαια και το φιλοδώρημα: Μια χούχτα ξηρών καρπών προσφερόμενη με πατρική αγάπη.
Και το δρώμενο συνεχιζόταν σ΄άλλο σπίτι μέχρι που η κόπωση τα ειδοποιούσε για το πέρας της τέλεσής του.
