Πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο ΔΗΜΗΤΡΑ Δράμας
Επιστημονική συνάντηση για τα εντομολογικά
προβλήματα των καλλιεργειών του Ν. Δράμας
Τα προβλήματα που προκαλούν τα διάφορα έντομα στο βαμβάκι, στην καλλιέργεια της ντομάτας και στα ροδάκινα και τα κεράσια
Του Θανάση Πολυμένη
ΜΙΑ ΑΚΡΩΣ ενδιαφέρουμε ημερίδα με θέμα τα εντομολογικά προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι παραγωγοί του Ν. Δράμας, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 3 Μαρτίου, στο Κέντρο ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» Δράμας.
Τα ζητήματα αφορούσαν κυρίως στο πράσινο σκουλήκι που πλήττει το βαμβάκι, το Tuta absoluta που πλήττει την ντομάτα, το Drosophila suzukii που πλήττει κυρίως ροδακινιές και κερασιές και άλλα. Οι ομιλίες των ειδικών γεωπόνων, αφορούσαν στον τρόπο των καλλιεργειών, αλλά κυρίως στην ανθεκτικότητα που αναπτύσσουν τα έντομα στα διάφορα εντομοκτόνα και φάρμακα. Χαρακτηριστικό είναι αυτό που είπε ένας από τους ομιλητές, ο κ. Ροδιτάκης σε δηλώσεις του στον «Πρωινό Τύπο», ότι για καλή παραγωγή, χρειάζεται ένας υπεύθυνος παραγωγός και ένας καλά ενημερωμένος γεωπόνος.
Το πράσινο σκουλήκι
Ο Δρ. Εντομολογίας κ. Γιώργος Μυρωνίδης, Γεωπόνος – Εντομολόγος από το Δήμο Παύλου Μελά Θεσσαλονίκης, μίλησε με θέμα: «Νέα δεδομένα στην καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού (Helicoverpa armigera)στο βαμβάκι».
Μιλώντας στον «Πρωινό Τύπο» ο κ. Μυρωνίδης, εξήγησε ότι είναι πολύ σημαντικό ζήτημα η ανθεκτικότητα του πράσινου σκουληκιού στα εντομοκτόνα και τα φάρμακα: «Εστιάζω κυρίως σε μεθόδους δειγματοληψίας στην περιοχή και κάνω αναφορά στην ανθεκτικότητα που έχει αναπτύξει στα εντομοκτόνα. Η έρευνα έχει καταδείξει ότι έχει αναπτύξει ανθεκτικότητα στα πυρεθροειδή, τα διαμίδια και οι αβερμεκτίνες δουλεύουν ακόμα, αλλά η προσοχή μας είναι να αποφύγουμε την ανάπτυξη της ανθεκτικότητας σ’ αυτά τα καινούρια εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμησή του. Οπότε θα εστιάσουμε σε όλους αυτούς τους παράγοντες που συντελούν στην ανάπτυξη της ανθεκτικότητας και τις μεθόδους αποφυγής της ανάπτυξής της.»
Σε ερώτησή μας, πόσο μεγάλη και σοβαρή είναι η ζημιά που κάνει το πράσινο σκουλήκι στο βαμβάκι, σημείωσε: «Το πράσινο σκουλήκι κάνει πολύ μεγάλη ζημιά. Βέβαια, έχουμε μια συνεχή παρουσία του εντόμου στα βαμβάκια και γενικότερα στην περιοχή της Δράμας, των Σερρών κτλ. Υπάρχουν χρονιές που οι πληθυσμοί του είναι πολύ μεγάλοι και υπερβολικά αυξημένοι και έχουμε φαινόμενα πολύ μεγάλων προσβολών, όπως είχε γίνει το 2003 και το 2010.
Αυτό που μπορούν να κάνουν οι παραγωγοί, είναι να αποφύγουν τους μηχανισμούς ανάπτυξης ανθεκτικότητας. Γιατί, αν δεν έχουμε όπλα να καταπολεμήσουμε αυτόν τον σοβαρό εχθρό, τότε κάθε επικείμενη ανάπτυξη και εμφάνιση υψηλών πληθυσμών, θα είναι πολύ δύσκολη στην αντιμετώπισή τους. Μια κατηγορία αφορά την ανάπτυξη της ανθεκτικότητας και την άλλη κάποιους καλλιεργητικούς χειρισμούς που μπορούν να εφαρμόσουν οι παραγωγοί, ώστε, είτε να εμποδίσουν το έντομο να αναπτύξει ακόμα μια γενιά στον πληθυσμό, ή να βάλουμε εμπόδια ώστε να μην έχει καλή ανάπτυξη στο βαμβάκι.»
Σε ερώτηση για το πόσο σοβαρά λαμβάνουν τις σχετικές προειδοποιήσεις των ειδικών οι καλλιεργητές, ο κ. Μυρωνίδης τονίζει:
«Οι παραγωγοί πλέον, θεωρώ ότι έχουν αποκτήσει εμπειρία, γιατί έχουν κακή εμπειρία από χρονιές με υψηλές προσβολές, ώστε τις λαμβάνουν σοβαρά υπόψη. Γιατί και οι γεωργοί πλέον, σταδιακά μετατρέπονται σε επιχειρηματίες. Οπότε αντιλαμβάνονται ότι μια αποτυχία καταπολέμησης ή μια αδυναμία καταπολέμησης, έχει άμεσο και πολύ σοβαρό αντίκτυπο στα οικονομικά τους.»
Το έντομο που προσβάλει τη ντομάτα
Ο κ. Ροδιτάκης Μανώλης, Γεωπόνος-Εντομολόγος (Ινστιτούτο Ελιάς, υποτροπικών φυτών και αμπέλου – Τμήμα αμπέλου, λαχανοκομίας, ανθοκομίας και φυτοπροστασίας Ηρακλείου Κρήτης, ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡA), μίλησε με θέμα τα «Νέα δεδομένα στην ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του υπονομευτή της τομάτας Tuta absoluta».
«Το έντομο Tuta absoluta είναι ένα πρόβλημα πολύ σημαντικό για την καλλιέργεια της ντομάτας. Ένας από τους λόγους που μας προβληματίζει, είναι ότι υπάρχει ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα, τα οποία κάποιες φορές δεν είναι πολύ αποτελεσματικά. Εμείς εδώ κάνουμε μια αξιολόγηση αυτών των εντομοκτόνων, προσπαθούμε να εντοπίσουμε που μπορεί να υπάρχουν θέματα. Βρήκαμε κάποιες περιπτώσεις που έχουμε θέματα και κάποιες άλλες που δεν έχουμε, και προτείνουμε πώς να διαχειριστούν τις ανάλογες περιπτώσεις οι παραγωγοί. Μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κάποιος, πάντα με ορισμένες προϋποθέσεις με ελέγχους που θα κάνει αμέσως μετά. Οπότε, έχουμε δημιουργήσει ένα συνολικό πλαίσιο διαχείρισης του εντόμου και ειδικότερα όσον αφορά το θέμα της ανθεκτικότητας στα εντομοκτόνα που είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα.»
Σε ερώτηση για το πόσο υπεύθυνα χρησιμοποιούν οι παραγωγοί τα διάφορα εντομοκτόνα, ο κ. Ροδιτάκης επισημαίνει:
«Αυτό ποικίλει. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι πολύ προσεκτικοί, άλλοι που είναι ενήμεροι ίσως αδυνατούν ή φοβούνται και άλλοι που είναι αγνώμονες. Σε μεγάλο βαθμό πιστεύουμε ότι ρόλο μπορούν να παίξουν οι γεωπόνοι, οι καλά ενημερωμένοι, αυτοί που ξέρουν τι πρέπει να κάνουν, να κατευθύνουν και να έχουν την εμπιστοσύνη των παραγωγών τους.
Αν μια χρονιά θα έχεις καλή παραγωγή, του χρόνου θα έχεις περισσότερους πελάτες. Έτσι λοιπόν, το πρόσκαιρο κέρδος δεν είναι στόχος μας, αλλά η χρόνια και σταθερή παραγωγή ντομάτας μέσα από τη σωστή διαχείριση του προβλήματος. Και αυτό θεωρώ, είτε ένας πολύ καλός παραγωγός, είτε ένας πολύ καλός γεωπόνος μπορεί να το κάνει. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι παραγωγοί δεν είναι τόσο εξειδικευμένοι, γιατί η γνώση χρειάζεται να είναι εξειδικευμένη. Τότε μπορούν να αφεθούν σε καλά εκπαιδευμένους γεωπόνους.»
Οι ζημιές σε ροδακινιές – κερασιές
Για τα προβλήματα των ροδακινιών και των κερασιών από ένα έντομο που ονομάζεται Drosophila suzukii, μίλησε ο κ. Κώστας Σίμογλου, Γεωπόνος – Εντομολόγος (ΔΑΟΚ ΠΕ Δράμας).
Μιλώντας στον «Πρωινό Τύπο», τόνισε σχετικά: «Παρουσιάζω ένα νέο έντομο, το οποίο λέγεται Drosophila suzukii, διαπιστώθηκε στη Δράμα εδώ και τρία χρόνια περίπου και ήδη βλέπουμε ότι υπάρχουν προβλήματα σε καλλιέργειες ροδακινιών και κερασιών. Πέρυσι είχε πολύ σοβαρά προβλήματα η κερασιά, λόγω της πρώιμης χρονιάς που είχαμε.
Είναι μια δύσκολη περίπτωση, με την έννοια ότι ο παραγωγός δεν μπορεί να το εντοπίσει, οπότε θα πρέπει να παρακολουθεί τις γεωργικές προειδοποιήσεις που βγαίνουν. Παρακολουθούμε με παγίδες, εντοπίζουμε την έναρξη της πτήσης και βγάζουμε προειδοποιήσεις.»
Στην ερώτηση για το πόσο σοβαρή ζημιά κάνει το Drosophila suzukii, ο κ. Σίμογλου εξηγεί:
«Στοιχεία μετρήσιμα δεν υπάρχουν ακόμα, αλλά από εμπειρία που έχουμε στις ροδακινιές, προσβάλει τον καρπό πριν ακόμα ωριμάσει, όσο είναι δηλαδή γερός και σκληρός. Το νύγμα και μόνο αυτό μπορεί να προκαλέσει την είσοδο μυκήτων, μουχλιάζει και χαλάει και έχουμε πτώσεις των καρπών. Από εκεί και μετά και το ίδιο το έντομο αφήνει τα αυγά του μέσα, οι προνύμφες τρώνε τον καρπό, οπότε έχουμε αρκετές καρποπτώσεις. Πολλές καρποπτώσεις είχαμε πέρυσι στις ροδακινιές, ενώ πολύ σημαντικές ήταν και στις κερασιές. Που ακόμα και διαλεγμένοι καρποί που ήταν έτοιμοι για κυκλοφορία, από μια καταμέτρηση που κάναμε, είχαν προβλήματα κι αυτές. Το θέμα είναι ότι δεν φαίνεται εύκολα από τον παραγωγό, καθώς έχει μικρή οπή και από μέσα το έντομο δουλεύει. Είναι σοβαρά προβλήματα, που θα χρειαστεί να τα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Και όχι μόνο εδώ αλλά και σε άλλες περιοχές. Ήδη μαθαίνουμε ότι το έχουν δει και αλλού.»
Όπως επισημαίνει τέλος ο κ. Σίμογλου, «το Drosophila suzukii εμφανίστηκε στην Ελλάδα για πρώτη φορά το 2013 σε παγίδες που είχαμε στο ετήσιο πρόγραμμα. Από το 2014 και μετά άρχισε να εμφανίζεται σε πολλές περιοχές, από Κρήτη μέχρι και Μακεδονία, απλώς δεν ξέρω για ποιο λόγο, εδώ το είδαμε λίγο πιο έντονα από άλλες περιοχές, ίσως επειδή το παρακολουθήσαμε και πιο συστηματικά. Τελικά βρήκαμε ότι είναι σοβαρό θέμα και προκαλεί πολλά προβλήματα. Εμείς σήμερα το παρακολουθούμε σε κερασιές, ροδακινιές, αμπέλια και ακτινιδιές.»