Αναβάθμιση της πολιτιστικής εμπειρίας στον αστικό ιστό της Δράμας
Το έργο «Άρωμα Ταμπάκου» μια πολιτιστική
διαδρομή στα καπνομάγαζα της Δράμας
Μια δράση παράλληλη με το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης της πόλης
Του Θανάση Πολυμένη
ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ βρίσκεται το έργο της αναβάθμισης της πολιτιστικής εμπειρίας στον αστικό ιστό της πόλης της Δράμας, με τον κεντρικό τίτλο: «ΑΡΩΜΑ ΤΑΜΠΑΚΟΥ» του ALECTOR. Πρόκειται για έργο το οποίο έχει άμεση σχέση με τον τουρισμό στην πόλη της Δράμας, και εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο του έργου της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ).
Το πρόγραμμα έχει στόχο την βελτίωση προτύπων ποιότητας στον τουρισμό φυσικής – πολιτιστικής κληρονομιάς σε διασυνοριακό επίπεδο, αλλά και την βελτίωση της ικανότητας των Εταίρων για την ανάπτυξη υψηλής ποιότητας προϊόντων τουρισμού πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
Το έργο αφορά στη χρυσή εποχή του καπνού στη Δράμα, κατά την χρονική περίοδο 1840 – 1940 και επί της ουσίας περιλαμβάνει κάποια επιλεγμένα σημεία, όπως καπναποθήκες, σχολεία, το Σιδηροδρομικό Σταθμό και άλλα.
Η φιλοσοφία του έργου
Για τη φιλοσοφία του προγράμματος και την ανάπτυξη του έργου, μιλάει στον «Πρωινό Τύπο» ο αντιδήμαρχος Προγραμματισμού του Δήμου Δράμας κ. Μιχάλης Τάσσου. Όπως τονίζει ο κ. Τάσσου, «το πιλοτικό αυτό έργο, στοχεύει στην ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας και του πολιτιστικού τουρισμού, με συγκεκριμένους μαθησιακούς και συμπεριφορικούς στόχους. Εκτείνεται σε τρεις κύριες ιστορικές περιόδους. Οι περίοδοι αυτοί, καλύπτουν την άνοδο και την πτώση της παραγωγής και εμπορίας του καπνού στην Ευρώπη και την Αμερική, και την παγκοσμιοποίηση της συνήθειας του καπνίσματος. Επιπλέον, καλύπτουν τις οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές που υπέστη ο χώρος των καπνοπαραγωγών, μεσιτών και καπνεμπόρων με τα καπνικά μονοπώλια, και το καπνεργατικό κίνημα να κυριαρχούν με φόντο την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Πρώτο Παγκόσμιο και τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο».
«Άρωμα Ταμπάκου»
Ο κ. Τάσσου, σημειώνει ότι «η πολυμεσική διαδρομή «Άρωμα Ταμπάκου», είναι αφιερωμένη στη χρυσή εποχή του καπνού στη Δράμα (1840-1940), και περιλαμβάνει δέκα επιλεγμένα μνημεία, από το ιστορικό κέντρο της Δράμας, παρουσιάζοντας τις ιστορίες, τα πάθη και τους πρωταγωνιστές σε δυο γλώσσες, την ελληνική και την αγγλική».
Πρόκειται για την υλοποίηση δράσεων δημοσιότητας και παραγωγής πρωτότυπων δημιουργημάτων λόγου ή τέχνης (με ηλεκτρονικά ή μη μέσα), για την ανάδειξη της χρυσής εποχής του καπνού στη Δράμα (1840-1940) -η οποία πιλοτικά μελετήθηκε με το έργο Άρωμα Ταμπάκου» του ALECTOR-, παρουσιάζοντας δέκα μνημεία της περιοχής παρέμβασης της ΣΒΑΑ Δράμας και κυρίως του Ιστορικού Κέντρου, μέσω των παρακάτω δράσεων:
- Χωροθέτηση, παραγωγή και τοποθέτηση δέκα ερμηνευτικών πινακίδων σε επιλεγμένα μνημεία / επιλεγμένες θέσεις.
- Χωροθέτηση και τοποθέτηση σαράντα πινακίδων κατεύθυνσης.
- Σύνταξη Ερμηνευτικών κειμένων στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, σχεδίαση και παραγωγή του ηλεκτρονικού βιβλίου (e-book) «Άρωμα Ταμπάκου».
- Συγγραφή σε ψηφιακή και έντυπη μορφή, εκπαιδευτικού υλικού (βιωματικές ασκήσεις, κλπ) για τα δύο εκπαιδευτικά εργαστήρια των δέκα «τοπικών πολιτιστικών συνοδών».
- Σύνταξη σε ψηφιακή και έντυπη μορφή, εκπαιδευτικού οδηγού των εργαστηρίων δέκα «τοπικών πολιτιστικών συνοδών»
- Διεξαγωγή δύο ενημερωτικών ημερίδων [Μία προβολή προώθησης και μια παρουσίασης των αποτελεσμάτων]
- Σύνταξη, δημιουργία και παραγωγή πεντακοσίων έντυπων προβολής – προώθησης για μαθητές.
- Διενέργεια δέκα σχολικών «πολιτιστικών περιπάτων»
- Σύνταξη δημιουργία και παραγωγή τετρακοσίων εντύπων προβολής – προώθησης για το ευρύ κοινό στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα.
- Διενέργεια δέκα «πολιτιστικών περίπατων» για το ευρύ κοινό.
Τα δέκα επιλεγμένα μνημεία στο ιστορικό κέντρο της Δράμας και ευρύτερα που παρουσιάζονται οι ιστορίες και οι πρωταγωνιστές εκείνης της εποχής είναι:
Τα επιλεγμένα μνημεία είναι:
– η Καπναποθήκη και το Αρχοντικό Αναστασιάδη (1875),
– ο Σιδηροδρομικός Σταθμός (1875),
– η Καπναποθήκη Πορτοκάλογλου (1904),
– τα Εκπαιδευτήρια της Ορθοδόξου Κοινότητος Δράμας (1909),
– η καπναποθήκη Πρωτόπαπα (πρώην Μιχαηλίδη) (1912),
– το θέατρο Ολύμπια (1920),
– η Καπναποθήκη Σπήρερ (1925),
– το Αρχοντικό Τζήμου (Ταξιαρχία) (1925),
– το Αρχοντικό Φάις (1927) και
– η Εθνική Τράπεζα (1928).
Στο πλαίσιο της διαδρομής «Άρωμα Ταμπάκου» παρήχθη το «ALECTOR eBook», ένα πολυμεσικό ηλεκτρονικό βιβλίο που αφορούσε στην προβολή όλων των πιλοτικών έργων όλων των εταίρων στην αγγλική γλώσσα μόνο.
Το υλικό που αφορά την πόλη της Δράμας είναι διακριτό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με επανασχεδιασμό, διόρθωση τυχόν αρχικών αστοχιών και μετάφραση στην ελληνική γλώσσα, με τη διάθεση περισσότερων πόρων.
Επίσης, κατά τη διάρκεια υλοποίησης του ALECTOR διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν εν γένει περιορισμοί στην ευρεία συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και ιδιαιτέρως ειδικών ομάδων του πληθυσμού όπως είναι τα παιδιά στην ερμηνεία και στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο παράγοντας αυτός της συμμετοχικότητας είναι άκρως σημαντικός στη βιωσιμότητα των έργων διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς και πρέπει να πλαισιώνει κάθε προσπάθεια δημιουργίας ή αναβάθμισης υποδομής ή ενέργειες προβολής – προώθησης.
Τέλος, ο κ. Τάσσου, σημειώνει: «Στη δημοτική αρχή, έχουμε μια σταθερή προσήλωση στην εκτέλεση του προεκλογικού μας προγράμματος, στο οποίο σε μεγάλο βαθμό, έχει στο επίκεντρό του, την πολιτιστική και πολιτισμική ανάπτυξη της Δράμας. Σε συνδυασμό με την υλοποίηση της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δράσεις, που έχουν ως σκοπό να φέρουν στο φως και της τουριστικής προβολής τα στοιχεία αυτά, που έχουν κάνει τη Δράμα γνωστή σε προηγούμενες περιόδους. Δεν θα μπορούσε να λείπει απ’ αυτό το σχεδιασμό και ο καπνός, ο οποίος έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο τις προηγούμενες δεκαετίες και αφήνει ακόμα το στίγμα του, στην ταυτότητα της πόλης μας».
