Μιλάει στον «Π.Τ.» ο πρόεδρος της Κοινότητας Κ. Νευροκοπίου

Για πρώτη φορά θα εορταστεί φέτος

στις 4 Ιουλίου η απελευθέρωση

του Κ. Νευροκοπίου

Με την πολεμική σημαία του 21ου Συντάγματος που είχε απελευθερώσει Δράμα και Νευροκόπι
Μιλάει στον «Π.Τ.» η Δραμινή ιστορικός κα. Πατρωνίδου καταθέτοντας σημαντικά ιστορικά στοιχεία

Του Θανάση Πολυμένη

ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ φορά θα εορταστεί φέτος η απελευθέρωση του Κ. Νευροκοπίου από το 21ο Σύνταγμα στις 4 Ιουλίου 1913. Ενώ η Δράμα εορτάζει κάθε χρόνο την απελευθέρωσή της την 1η Ιουλίου, παρ’ όλα αυτά ποτέ μέχρι σήμερα το Κ. Νευροκόπι δεν έχει γιορτάσει αυτή την επέτειο.

Η ιδέα εορτασμού της απελευθέρωσης του Κ. Νευροκοπίου για πρώτη μετά από 110 χρόνια, ξεκίνησε από τον πρόεδρο της Κοινότητας κ. Ησαΐα Χατζηκωνσταντίνου, ο οποίος το έθεσε υπόψη του Τοπικού Συμβουλίου καθώς και του Δημοτικού Συμβουλίου Κ. Νευροκοπίου, απ’ όπου και πήρε την ομόφωνη θετική γνώμη τους.

Μάλιστα, η αρχή έγινε την ημέρα των εγκαινίων του Πάρκου Μουσείου Οχυρού Λίσσε, όταν ο κ. Χατζηκωνσταντίνου έθεσε την ιδέα αυτή στον υφυπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Χαρδαλιά καθώς και στον Διοικητή 1ης Στρατιάς Αντιστράτηγο Ιωάννη Τσιόπλο, ζητώντας να έρθει στο Κ. Νευροκόπι η σημαία του 21ου Συντάγματος που είχε απελευθερώσει τη Δράμα και οι οποίοι συμφώνησαν άμεσα. Σήμερα το 21ο Σύνταγμα εδρεύει στον Έβρο και φέρει την ονομασία «ΔΡΑΜΑ».

Ομόφωνη απόφαση από την Κοινότητα

Στις 5 Απριλίου το Συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας αποφάσισε ομόφωνα να εορταστούν τα πρώτα Ελευθερία, από τις 4 έως και 9 Ιουλίου, για πρώτη φορά μετά από 110 χρόνια. Οι εκδηλώσεις θα περιλαμβάνουν ομιλίες σχετικές με το χρονικό της απελευθέρωσης αλλά και με την ταλαιπωρία που γνώρισε ο ντόπιος πληθυσμός του Κάτω Νευροκοπίου, ο οποίος, παρά τα όσα υπέστη, ούτε μια στιγμή δεν ξέχασε τη μεγάλη ιστορία του και δεν απεμπόλησε την ταυτότητά του. Επίσης οι εκδηλώσεις θα περιλαμβάνουν παρέλαση με τη συμμετοχή Πολιτιστικών Συλλόγων με παραδοσιακές φορεσιές Μακεδονίας και απόσπασμα του απελευθερωτικού Στρατού με τη σημαία του 21ου Συντάγματος και της 7ης Μεραρχίας. Τα παραπάνω θα πλαισιωθούν με έντυπο υλικό που θα περιλαμβάνει αποσπάσματα της Ιστορίας.

Σύντομο ιστορικό

Σύμφωνα με το ιστορικό, η 4η Ιουλίου 1913 αποτελεί για το Κάτω Νευροκόπι έναν από τους κορυφαίους σταθμούς στη μαρτυρική του ιστορία. Είναι η ημέρα κατά την οποία ο λαός του Κάτω Νευροκοπίου είναι πλέον ελεύθερος.

Το 21ο Σύνταγμα Πεζικού, υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Νικολάου Μιχαλόπουλου Αρκαδικού, εισέρχεται και απελευθερώνει την πόλη της Δράμας την 1η Ιουλίου 1913, έπειτα από 528 χρόνια δουλείας υπό των Οθωμανών και ένα δύσκολο οκτάμηνο διάστημα Βουλγάρικης κατοχής.

Η υπόλοιπη μεραρχία, η 7η Μεραρχία Πεζικού, κατευθύνθηκε βόρεια. Τη νύχτα 2/3 Ιουλίου ακολούθησαν συμπλοκές με τα Βουλγαρικά στρατεύματα, τα οποία ενήργησαν αιφνιδιαστική επίθεση κατά των προωθημένων τμημάτων της Ελληνικής Μεραρχίας. Οι Ελληνικές δυνάμεις αποσόβησαν τον κίνδυνο, κατέλαβαν τη Βροντού και υποχρέωσαν τους Βουλγάρους να υποχωρήσουν προς τα βόρεια αφήνοντας ελεύθερη την οδό προς το Κάτω Νευροκόπι. Το 21ο Σύνταγμα Πεζικού, αφού περίμενε στη Δράμα το 2ο Σύνταγμα της 8ης Μεραρχίας Πεζικού για να το αντικαταστήσει,  στη συνέχεια κατευθύνθηκε βόρεια μέσω του Γκιούρετζικ και ενώθηκε με τη Μεραρχία του κοντά στο οχυρό ΛΙΣΣΕ το μεσημέρι της 4ης Ιουλίου. Αμέσως μετά όλη η 7η Μεραρχία κατέλαβε το Κάτω Νευροκόπι (Ζύρνοβο), απελευθερώνοντάς το από τον Οθωμανικό και τον Βουλγαρικό ζυγό. Στη συνέχεια, η 7η Μεραρχία ξεκίνησε να κινείται προς τα βόρεια, όπου ακολούθησε η ένδοξη και πολύνεκρη εποποιία των στενών της Κρέσνας.

Πατρωνίδου: Η ιστορία της Μακεδονίας δεν έχει αναδειχθεί όπως της αρμόζει

Πέρα από τις εορταστικές εκδηλώσεις και τις τελετές, στον εορτασμό που γίνεται για πρώτη φορά φέτος, θα περιλαμβάνεται και το ιστορικό και επιστημονικό μέρος, ώστε να αποδοθούν γεγονότα της ιστορίας.

Το μέρος αυτό έχει αναλάβει να φέρει εις πέρας, η γνωστή Δραμινή Ιστορικός κα. Δήμητρα Πατρωνίδου. Μιλώντας μάλιστα η ίδια στον «Π.Τ.». μας λέει ότι δέχτηκε «επειδή πέρα από το ότι είμαι ενεργός πολίτης του Νομού Δράμας, δουλεύω με μια ομάδα ιστορικών, που πιστεύει ότι η ιστορία της Μακεδονίας έχει ταφεί. Δεν έχει αναδειχθεί όπως της αρμόζει. Ήταν λογικό να συμβεί, γιατί η Μακεδονία μπήκε αργά στον εθνικό κορμό».

Όπως τονίζει στον «Π.Τ.» η ίδια, «ουσιαστικά το έργο της ενσωμάτωσης άρχισε από το 1923 και μετά, μέσα στο πολύ δύσκολο εγχείρημα της αποκατάστασης των προσφύγων. Μέσα σε όλο αυτό και εφόσον εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες, συγκαλύφθηκε η ιστορία της Μακεδονίας. Με αποτέλεσμα να μην έχει αναδεχθεί ιστορικά τι ακριβώς έχει συμβεί, ενώ έχουμε δύσκολες και ένδοξες σελίδες του ελληνισμού και της ελληνικότητας που γράφηκαν στο υψίπεδο και για τον Μακεδονικό Αγώνα αλλά και μετά, για τη δύσκολη περίοδο της βουλγαρικής Εξαρχίας».

Όπως τονίζει η κα. Πατρωνίδου, «ο λαός αυτός έδωσε πολύ σκληρούς αγώνες για να διατηρήσει την ελληνικότητά του και νομίζω ότι είναι ένα κομμάτι το οποίο τους το οφείλουμε».

Τα οστά του Βελισσαρίου και του Γεώργιου Κολοκοτρώνη

Σε άλλο σημείο η κα. Πατρωνίδου λέει χαρακτηριστικά ότι, «το υψίπεδο (σ.σ. του Νευροκοπίου), είναι ένα καίριο σημείο, γιατί είναι η διάβαση προς τον εχθρό» και μας υπενθυμίζει ότι «στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, ο εχθρός μας ήταν οι Βούλγαροι και όχι οι Τούρκοι. Επί 50 χρόνια οι Βούλγαροι ήταν ο σκληρότερος εχθρός μας. Γι’ αυτό το κομμάτι αυτό, πρέπει να αναδειχθεί. Αλλά και για έναν επιπλέον λόγο, που αφορά και την πόλη της Δράμας και το Νομό μας. Το 21ο Σύνταγμα Πεζικού που απελευθέρωσε τη Δράμα, ανέβηκε στο Νευροκόπι, συνάντησε την 7η Μεραρχία του, απελευθέρωσαν το υψίπεδο και συνέχισαν όλοι μαζί στα Στενά της Κρέσνας, όπου δόθηκαν μάχες από τις πιο ένδοξες των Βαλκανικών Πολέμων, σώμα με σώμα γιατί τα πολεμοφόδια είχαν τελειώσει και πολεμούσαν σώμα με σώμα με την λόγχη. Και αυτές οι σελίδες είναι άγνωστες. Μάλιστα στο Ούστοβο, όπου ήταν το ορεινό Νοσοκομείου του Ελληνικού Στρατού είναι θαμμένοι δυο πολύ μεγάλοι ήρωές μας: ο Βελισσαρίου, ο απελευθερωτής των Ιωαννίνων και ο Γεώργιος Κολοκοτρώνης, εγγονός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Τα οστά τους είναι εκεί. Και μάλιστα, το εγχείρημα για να βρεθούν και να έρθουν τα οστά τους στην Ελλάδα, το έχει αναλάβει, η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών της Δράμας. Μάλιστα οι προσπάθειές της ήταν πολύ δυναμικές, σταμάτησαν όμως λόγω της πανδημίας. Όλη αυτή συγκυρία έχει πάρα πολλά πράγματα που πρέπει να αναδειχθούν».