Από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Εκπαίδευσης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη
Σήμερα η επιστημονική εκδήλωση
για τον σακχαρώδη διαβήτη στη Δράμα
Για τον σακχαρώδη διαβήτη μιλάει στον «Π.Τ.» ο ιατρός κ. Σπ. Μπακατσέλος
Του Θανάση Πολυμένη
ΣΗΜΕΡΑ ξεκινάει η επιστημονική εκδήλωση για τα νέα δεδομένα, για τη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στη Δράμα, η οποία πραγματοποιείται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Εκπαίδευσης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη.
Η Εταιρεία θα βρίσκεται στη Δράμα για τρεις ημέρες: Παρασκευή 31 Μαρτίου, Σάββατο 1 και Κυριακή 2 Απριλίου. Τις δύο πρώτες μέρες, η επιστημονική εκδήλωση θα είναι κλειστή για το πλατύ κοινό, καθώς θα μπορούν να την παρακολουθήσουν μόνο επαγγελματίες του χώρου της υγείας, όπως γιατροί, νοσηλευτές και άλλοι. Σκοπός της εκδήλωσης, είναι η ενημέρωση των ιατρών, του νοσηλευτικού και παραϊατρικού προσωπικού αλλά και των πολιτών πάνω στα επίκαιρα θέματα του σακχαρώδη διαβήτη.
Η εκδήλωση για το κοινό θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Κυριακή 2 Απριλίου και ώρα 10.30 έως 13.30 με θέμα: «Στρατηγική αντιμετώπισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2». Όλες οι εκδηλώσεις θα γίνουν στην αίθουσα του ξενοδοχείου Hydrama Grand Hotel, σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Δράμας, ενώ για τους επαγγελματίες υγείας που θα την παρακολουθήσουν, μοριοδοτείται με 11 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, ενώ ο ελάχιστος χρόνος παρακολούθησης είναι 5 ώρες.
Ενδιαφέροντα στοιχεία από το Dr Μπακατσέλο
«Τα ηλικιακά όρια στο σακχαρώδη διαβήτη έχουν αλλάξει, εξαιτίας του τρόπου ζωής, διατροφής και της παχυσαρκίας»
Με αφορμή την επιστημονική εκδήλωση, ο «Πρωινός Τύπος» μίλησε με τον Dr Σπύρο Μπακατσέλο, Παθολόγο, Διδάκτωρ Διαβητολογίας στο Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ, Συντονιστή Διευθυντή Α’ Παθολογικής Κλινικής ΓΝΘ Ιπποκράτειου, Γενικό Γραμματέα Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Εκπαίδευσης για το Σακχαρώδη Διαβήτη.
Ο κ. Μπακατσέλος κατέθεσε ιδιαίτερα ενδιαφέρονται στοιχεία, όπως για παράδειγμα ότι το 8% του γενικού πληθυσμού στην Ελλάδα έχει σακχαρώδη διαβήτη, και ότι τα ηλικιακά όρια του διαβήτη τύπου 2 έχουν πλέον αλλάξει, εξαιτίας του τρόπου ζωής, της διατροφής και της παχυσαρκίας.
Το 8% του πληθυσμού είναι διαβητικοί
Μιλώντας στον «Πρωινό Τύπο» ο κ. Μπακατσέλος, σημειώνει ότι, «ο διαβήτης στην Ελλάδα σήμερα, στον γενικό πληθυσμό, από 0 ηλικία μέχρι και 100, βρίσκεται περίπου στο 7%-8%. Έχουμε δηλαδή αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, 800.000 με 1.000.000 διαβητικούς. Αυτή η συχνότητα στις μεγάλες ηλικίες, πάνω από 60 χρόνων, ο διαβήτης τριπλασιάζεται περίπου, ξεπερνάει το 25%.
Ο διαβήτης ουσιαστικά είναι δύο τύποι. Ο τύπου 1 ή ινσουλινοεξαρτώμενος, ο παλιά λεγόμενος νεανικός διαβήτης (σήμερα πια δεν χρησιμοποιούμε αυτό τον όρο), και ο δεύτερος τύπος, είναι ο διαβήτης τύπου 2. Ο διαβήτης τύπου 1, είναι μόνο το 4% του συνόλου. Το 95%-96% είναι τύπου 2. Επομένως, η πλειοψηφία, η μάζα των διαβητικών, η μάστιγα, είναι ο διαβήτης τύπου 2.»
Αλλαγή στα ηλικιακά όρια
Χαρακτηριστικά είναι όσα μας λέει ο κ. Μπακατσέλος, όσον αφορά τα ηλικιακά όρια στα οποία σήμερα εμφανίζεται ο διαβήτης: «Παλαιότερα, ο διαβήτης τύπου 1, εμφανιζόταν σε νεαρά ηλικία συνήθως κάτω από 30 χρονών. Όμως δεν αποκλείει αυτό το γεγονός, ότι μπορεί να παρουσιάσει διαβήτη τύπου 1 και ένας άνθρωπος που είναι πάνω από 40 χρόνων. Είναι πιο σπάνιο βέβαια, αλλά έχουμε περιπτώσεις που έχουν εμφανιστεί στα 50, στα 60 ακόμα και στα 70.
Ο διαβήτης τύπου 2, παλαιότερα, λέγαμε ότι εμφανίζεται μετά τα 40 με 50 χρόνια και ειδικά στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Τα τελευταία χρόνια, λόγω αλλαγής του τρόπου ζωής και λόγω της παχυσαρκίας που αυξάνεται κατά γεωμετρική πρόοδο, κυρίως στον Δυτικό πληθυσμό, ο διαβήτης τύπου 2 αρχίζει να διεισδύει και σε ηλικίες κάτω των 40 χρόνων. Και έχουμε περιπτώσεις, παιδιά που είναι 15-20 χρόνων, που παρουσιάζουν διαβήτη τύπου 2. Αυτό που λέγαμε παλιά, διαβήτης της ωρίμου ηλικίας ή διαβήτης ενηλίκων.
Δηλαδή, το τοπίο, όσον αφορά την κατανομή ηλικιακά του διαβήτη τύπου 2, έχει αλλάξει. Και έχει αλλάξει λόγω αλλαγής του τρόπου ζωής, της καθιστικής ζωής και της παχυσαρκίας. Κακή διατροφή, καθιστική ζωή που οδηγούν στην παχυσαρκία.»
Ο ρόλος των β-κυττάρων
Μεγάλο ρόλο παίζουν για την παραγωγή ινσουλίνης τα β-κύτταρα του παγκρέατος, τα οποία την παράγουν. Ο κ. Μπακατσέλος, μας εξηγεί με απλά λόγια, ότι κατά τη διάρκεια εμφάνισης του σακχαρώδους διαβήτη, αυτά αργοπεθαίνουν και γι’ αυτό η αντιμετώπιση του διαβήτη είναι ευκολότερη τα πρώτα χρόνια διάγνωσης της ασθένειας. Εξηγεί χαρακτηριστικά ο κ. Μπακατσέλος:
«Ο διαβήτης στα πρώτα στάδια είναι εύκολος στην αντιμετώπισή του. Όσο περνούν τα χρόνια όμως, η αντιμετώπισή του γίνεται δυσκολότερη και απαιτείται προσπάθεια μεγάλη και χρήση δύο και περισσότερων διαφορετικών φαρμάκων. Μετά από κάποια χρόνια, συνήθως μετά από 15 χρόνια γνωστής διάρκειας του διαβήτη, ένα μεγάλο ποσοστό, πάνω από 85%, χρειάζεται για να αντιμετωπίσει το σάκχαρό του, ινσουλίνη.
Αυτό γίνεται για τον εξής λόγο. Όταν εμείς διαγιγνώσκουμε, ανακαλύπτουμε ότι το άτομο έχει διαβήτη τύπου 2, δεν είναι σίγουρο ότι ο διαβήτης ξεκίνησε τότε που εμείς τον ανακαλύψαμε. Μπορεί να τον είχε κάποια χρόνια πριν. Διότι, ο διαβήτης, όταν το σάκχαρο δεν είναι πολύ υψηλό, δεν ξεπερνάει τα 180 – 200 μιλιγκράμ, δεν έχει συμπτώματα, είναι βουβός. Και μπορεί να τον έχει κανείς αρκετά χρόνια.
Από τη στιγμή που θα γίνει η διάγνωση του διαβήτη τύπου 2, από τα κύτταρα του παγκρέατος ήδη έχει καταστραφεί το 50% της μάζας των β-κυττάρων, τα οποία παράγουν ινσουλίνη.
Μέχρι τώρα, οποιαδήποτε θεραπεία και αν εφαρμόζαμε, αυτά τα β-κύτταρα, χρόνο με το χρόνο μειώνονται, διότι αργοπεθαίνουν. Αυτό εμείς οι γιατροί το λέμε απόπτωση. Και αποπίπτουν για δυο λόγους. Ο ένας είναι διότι είναι προγραμματισμένα να πεθάνουν γρήγορα, και ο δεύτερος είναι ότι, το σάκχαρο το ίδιο όταν είναι αυξημένο και όταν συνυπάρχουν και τριγλυκερίδια αυξημένα, τότε έχουμε την λεγόμενη γλυκοτοτιξότητα και την λιποτοξικότητα, αυτή η καταστροφή λόγω αυτών των δύο επιταχύνεται και τελικά δεν έχει β-κύτταρα και χρειάζεται να κάνει ινσουλίνη.
Αν εμείς έγκαιρα με τη διάγνωση ρυθμίσουμε άριστα το σάκχαρο, τότε δεν θα έχουν την γλυκοτοξικότητα, δεν θα έχουν την αυξημένη γλυκόζη δηλαδή που θα επιδεινώσει την καταστροφή των κυττάρων και δεν θα έχουμε και τα τριγλυκερίδια αυξημένα, που επίσης θα επιταχύνουν την καταστροφή των β-κυττάρων. Έτσι, αν ρυθμίσουμε το σάκχαρο εν τη γενέσει του σωστά, τότε ο διαβητικός θα ζήσει περισσότερα χρόνια, έχοντας β-κύτταρα και θα αργήσει να χρειαστεί ινσουλίνη.»
Τα νέα φάρμακα
Αναφορά κάνει, τέλος, ο κ. Μπακατσέλος και στα νέα φάρμακα, τα οποία είναι πολύ καλύτερα από το παρελθόν και κάνουν σημαντική δουλειά:
«Τα τελευταία χρόνια, μια ομάδα φαρμάκων που χρησιμοποιούμε, φαίνεται ότι πέρα από το πέρα από το ότι ρυθμίζει το σάκχαρο, δρα και πάνω στην επιβίωση των β-κυττάρων και αυξάνει την επιβίωσή τους. Βέβαια, έτσι φαίνεται σε πειραματόζωα και σε καλλιέργειες ανθρωπίνων κυττάρων, αλλά και στην πράξη φαίνεται ότι τα β-κύτταρα συνεχίζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα να δουλεύουν με αυτά τα φάρμακα. Θα το δούμε όμως στο μέλλον κατά πόσο πράγματι αυτό ισχύει ή όχι, κατά πόσο αυτά τα φάρμακα αυξάνουν την επιβίωση των β-κυττάρων, αυξάνοντας τον πολλαπλασιασμό τους και έτσι έχουμε καλύτερη ρύθμιση του διαβήτη.
Ο διαβήτης τύπου 1, εκ των πραγμάτων, εξαρχής με τη διάγνωσή του δεν έχει β-κύτταρα καθόλου και χρειάζεται ινσουλίνη από την αρχή για να επιβιώσει ο διαβητικός ασθενής. Χωρίς ινσουλίνη δεν μπορεί να ζήσει.
Επίσης έχουμε πολλούς τύπους ινσουλίνης σήμερα, καλύτερες από το παρελθόν, με τις οποίες μπορούμε να πετύχουμε την καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου των ασθενών, με λιγότερες υπογλυκαιμίες και πετυχαίνοντας καλύτερα σάκχαρα έχουμε λιγότερες επιπλοκές. Και αυτές οι καινούριες ινσουλίνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ειδικές συσκευές – αντλίες ινσουλίνης, που ο ασθενής μ’ αυτή τη συσκευή παίρνει συνεχώς ινσουλίνη το 24ωρο και έχει καλύτερη ρύθμιση. Αυτές οι αντλίες χρησιμοποιούνται στο διαβήτη τύπου 1 κυρίως, σε ειδικές κατηγορίες ασθενών, κυρίως αυτοί που έχουν δύσκολο, πολύπλοκο και εύθραυστο σάκχαρο.»
