Από τους Φίλους Αρχαιολογικού Μουσείου και την Πανηπειρωτική Ένωση Δράμας
Η διασπορά των Ηπειρωτών
στην περιοχή της Δράμας και
οι «εύανδροι Ηπειρώτες»
Δηλώσεις της ιστορικού κας Ευθυμίου για την ιστορία των Ηπειρωτών
Του Θανάση Πολυμένη
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ μιας ενδιαφέρουσας εκδήλωσης σχετικά με την Ήπειρο και τους Ηπειρώτες, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Δευτέρας 4 Δεκεμβρίου στην αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Δράμας. Κεντρικός τίτλος της εκδήλωσης «Αφιέρωμα στην εύανδρο Ήπειρο και στους Ηπειρώτες».
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε από το Σύλλογο Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου και Πολιτιστικών και Φυσικών Μνημείων Πόλης και περιοχής Δράμας σε συνεργασία με την Πανηπειρωτική Ένωση Δράμας. Κεντρική ομιλήτρια ήταν η κα. Μαρία Ευθυμίου, ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα: «Ήπειρος και Ηπειρώτες. Μια ιστορία αντοχής και δημιουργικότητας».
Να σημειώσουμε επίσης εδώ, ότι, το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης θα γίνει αύριο Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου και ώρα 19.00 στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του δημαρχείου Δράμας με καλεσμένους τον κ. Παντελή Μπουκάλα με τίτλο της ομιλίας του: «Τα δημοτικά τραγούδια της ξενιτιάς και τα σύμβολά τους», καθώς και την κα. Άννα Παπαγιαννάκη Διβανή μουσικό, ερευνήτρια, καλλιτεχνική διευθύντρια για «Το Θέατρο των Φωνών».
Σε δηλώσεις της η πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου και Πολιτιστικών και Φυσικών Μνημείων Πόλης και περιοχής Δράμας κα. Χατζηδημητρίου επισημαίνει ότι «οι Φίλοι του Αρχαιολογικού Μουσείου αγαπούν πάρα πολύ – αυτό είναι στις καταστατικές τους αρχές – να συνεργάζονται με όλους τους Συλλόγους. Επομένως, ένας Σύλλογος από τους πιο παλιούς, η Πανηπειρωτική Ένωση, αν θέλετε σηματοδοτεί και την αρχή, την έναρξη τέτοιων συνεργασιών. Με την Πανηπειρωτική μάλιστα δρομολογούνται και άλλου είδους συνεργασίες σε επίπεδο διαλέξεων.
Είμαστε μάλιστα σε επαφή και με το Ιστορικό Αρχείο Ηπείρου και θέλουμε πολύ να γνωρίσει όχι μόνο η Δράμα αλλά και η περιοχή, ζητήματα που εύκολα κανείς δεν τα συναντά ως πηγή πληροφόρησης. Αυτό όμως είναι για το μέλλον».
Όπως επισημαίνει, «τιμούμε την Ήπειρο, αγαπούμε την Ήπειρο, τους Ηπειρώτες της πόλης, της διασποράς γι’ αυτό και αποφασίσαμε και καλέσαμε την κα. Ευθυμίου, επειδή αναφέρθηκε στις εκδηλώσεις του Δοξάτου στους κιρατζήδες και τα ταξίδια των Ηπειρωτών και μας συγκίνησε. Από τότε υπήρξε η δέσμευση ώστε αρχές του φθινοπώρου να συναντηθούμε και πάλι στη Δράμα. Δεν γνώριζε ότι η Δράμα αλλά και τα χωριά, διαθέτουν ισχυρή παρουσία Ηπειρωτών. Και αυτό βέβαια και την ίδια την ενδιάφερε πολύ οπότε συμφωνήσαμε να έχουμε δυο εκδηλώσεις».
Μιλώντας στα τοπικά μέσα ενημέρωσης η κα. Ευθυμίου, επισημαίνει ότι οι Ηπειρώτες, βρέθηκαν στην περιοχή της Δράμας, «γιατί όλη αυτή η ζώνη των πόλεων από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την Κωνσταντινούπολη στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, είχε πολύ ισχυρή οικονομία, βιομηχανική με καπνά, με βαμβάκια, τα μετάξια στο Σουφλί, γιατί υπήρχε η σύνδεση με το διεθνές εμπόριο. Και επομένως υπήρχε πεδίο εργασίας».
Επεσήμανε ακόμα η ίδια ότι «οι Ηπειρώτες έχουν διακριθεί και στις τέχνες και στην οικονομία παρ’ όλο που ήταν από μια φτωχή περιοχή», ενώ τόνισε ότι «τότε η Ήπειρος δεν ήταν φτωχή, σήμερα είναι» για να τονίσει ότι «οι Ηπειρώτες ήταν ως επί το πολύ κτηνοτροφικοί πληθυσμοί, γιατί είναι ορεινός ο όγκος τους, αλλά έχουν μια ποικιλία και μια πρόσβαση προς τη θάλασσα. Γιατί η Ήπειρος ακουμπάει και στη θάλασσα, έχει μακρά παράλια. Και αυτό την κάνει ιδιαίτερα ελκυστική, διότι η θάλασσά της είναι πολύ κοντά στην Ιταλία και αυτό έχει σημασία. Γιατί οι επαφές της με την Ιταλία αναλογικά με άλλες περιοχές είναι πολύ περισσότερες».
Σημειώνει ιδιαίτερα ότι οι Ηπειρώτες είναι καλοί «μάστορες σε διάφορες κατευθύνσεις, κυρίως όμως στο χτίσιμο και σε ότι αφορά την οικοδομή, αλλά και την ξυλογλυπτική και τη ζωγραφική. Αυτοί ήταν οι περιφερόμενοι τεχνίτες».
Σε άλλο σημείο τόνισε ότι «οι μεγαλύτεροι ευεργέτες της Ελλάδας είναι Ηπειρώτες, ηπειρωτικής καταγωγής ή βλάχικης».
Ερωτώμενη από πού έβγαινε όλη αυτή η διάθεση προσφοράς, σημείωσε: «Το έχουν οι Έλληνες γενικά, γιατί είμαστε μια χώρα καταπληκτική σ’ αυτόν τον τομέα. Οι Ηπειρώτες επειδή ήσαν επιτυχημένοι στις διασπορές τους, ίσως πιο επιτυχημένοι από άλλους. Και η ερμηνεία αυτή μπορεί να βρίσκεται στο ότι ήσαν εξοικειωμένοι με τους δρόμους των βουνών και άρα το να είναι έτοιμοι κάθε φορά να λύνουν τα προβλήματα.
Ο μετακινούμενος τεχνίτης πρέπει πάντα να βρίσκει λύσεις σε οτιδήποτε. Είναι ανελέητο αυτό. Επομένως γίνονται άνθρωποι επιχειρηματικοί που δεν περιμένουν από άλλους να βρουν τη λύση, την παράγουν μόνοι τους. Γι’ αυτό και γίνονται πολύ καλοί επιχειρηματίες».
Αναφορικά με το τι συνετέλεσε και σήμερα η Ήπειρος είναι η φτωχότερη περιοχή, εξήγησε: «Γιατί πλέον οι ορεινές περιοχές δεν είναι αυτές που θεωρούνται αποδοτικές περιοχές. Τότε οι ορεινές περιοχές, ήταν περιοχές παραγωγής πλούτου. Έχουν κυλήσει τα χρόνια, η Ήπειρος αυτή τη στιγμή θεωρείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τις φτωχές περιοχές.
Φυσικά έχει περιοχές με υψηλό τουρισμό κτλ. Αλλά εκεί που δεν τροφοδοτείται από τον τουρισμό έχει πραγματικά προβλήματα».
Τέλος, ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Ένωσης Δράμας κ. Νίκος Κωφός, σημείωσε ότι «οι Ηπειρώτες εδώ στη Δράμα έχουν έρθει από το 1800 περίπου μέχρι και τώρα. Εκδιώχθηκαν από εκεί, άλλοι για δουλειές, και έκαναν μια παροικία στη Δράμα. Έκτοτε αυτή η παροικία άνθισε στο εμπόριο, στα γράμματα, τις τέχνες και υπάρχει και συνέχεια. Έχουμε δημιουργήσει τον σύλλογο και υπάρχει συνέχεια σ’ αυτό και με πάμπολλες δράσεις, πάμπολλες εκδηλώσεις προσπαθούμε να φέρουμε την Ήπειρο όσο γίνεται περισσότερο κοντά στη Δράμα».
