Μια ιστορία αιώνων μέχρι και σήμερα…
Η σημαντική ιστορία
της Αργυρούπολης του Πόντου,
της Αθήνας και της Δράμας
Μιλάνε στον «Π.Τ.» ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Αργυρούπολης της Αθήνας κ. Ιορδανίδης, ο ιστορικός επιμελητής του ντοκιμαντέρ κ. Καρεπίδης, ο Διδάκτωρ Ιστορίας κ. Γεωργιάδης και ο Φιλόλογος κ. Αφεντούλης
Του Θανάση Πολυμένη
ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ εκδήλωση για την ιστορία της Αργυρούπολης του Πόντου, αλλά και αυτής της Αθήνας και της Αργυρούπολης Δράμας, πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της Κυριακής 26 Μαΐου, στην Πολιτιστική Στέγη της Αργυρούπολης Δράμας.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκε το ντοκιμαντέρ «Αργυρουπολιτών… Πορεία», το οποίο δημιουργήθηκε από την Ένωση Ποντίων Αργυρούπολης Αθηνών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η Αργυρούπολη στη Δράμα ιδρύθηκε το 1922 και γιόρτασε τα 100 χρόνια της το 2022 με πλήθος εκδηλώσεων, ενώ η Αργυρούπολη της Αθήνας, ιδρύθηκε το 1926.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Ένωση Ποντίων Αργυρούπολης Αττικής, τον Μορφωτικό Πολιτιστικό Σύλλογο Αργυρούπολης Δράμας «Η Αναγέννηση», την Κοινότητα Αργυρούπολης και το Δήμο Προσοτσάνης.
Στην εκδήλωση, συμμετείχαν τα χορευτικά σωματεία: Ένωση Χορευτών Ν. Δράμας «Πυρρίχιος», η Ένωση Παλαίμαχων Πυρριχιστών, ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Αργυρούπολης «Η Αναγέννηση», ο Ποντιακός Πολιτιστικός Σύλλογος Σιταγρών, ο Σύλλογος Κ. Νευροκοπίου «Α. Υψηλάντης» και ο Σύλλογος Ποντίων Προσοτσάνης «Ο Πόντος».
Στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα θα συμμετέχουν ο Ορφανίδης Γιώργος, ο Νικηφορίδης Αντώνης και ο Σπυριδόπολος Σίμος. Ο «Π.Τ.» ήταν χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης.
Όπως ανέφερε στον «Π.Τ.» ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Αργυρούπολης της Αθήνας κ. Ηλίας Ιορδανίδης, «έχουμε ξεκινήσει εδώ και 17 χρόνια το αντάμωμα των Αργυρουπολιτών και έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία με την Αργυρούπολη της Δράμας. Πρόκειται για ένα προσφυγικό χωριό, η πλειοψηφία των κατοίκων είναι από την Αργυρούπολη του Πόντου γι’ αυτό και ονομάστηκε Αργυρούπολη Δράμας. Η καταγωγή τους είναι αμιγώς ποντιακή».
Καρεπίδης: Ξετυλίγουμε το κουβάρι της ιστορίας
Ο κ. Ιωακείμ Καρεπίδης, που είχε και την ιστορική επιμέλεια του ντοκιμαντέρ «Αργυροπολιτών… Πορεία», μιλώντας στον «Π.Τ.» εξηγεί: «Μέσα απ’ αυτό το ντοκιμαντέρ, προσπαθήσαμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι της ιστορίας, για το πώς δημιουργήθηκε η Αργυρούπολη της Αττικής. Η πόλη αυτή δημιουργήθηκε το 1926 από πρόσφυγες που ήρθαν από την περιοχή της Αργυρούπολης (του Πόντου), ένας εκ των οποίων ήταν ο προπάππους του Ηλία Ιορδανίδη, του προέδρου της Ένωσης Ποντίων Αργυρούπολης.
Με τον τρόπο αυτόν, προσπαθήσαμε να δείξουμε στις νεότερες γενιές, ποια ήταν η Αργυρούπολη του Πόντου, πώς δημιουργήθηκε η νέα Αργυρούπολη και πώς εξελίχθηκε στο πέρασμα των ετών μέχρι και σήμερα. Έτσι θα μπορέσουμε να κάνουμε κάποιες αναλογίες, να δούμε τι λάθη έγιναν στο παρελθόν, τι μπορεί να διορθωθεί, τι ήταν καλό για να μπορέσουμε να το διατηρήσουμε και έτσι η ζωή μας να μπορέσει να έχει μια συνεχή πρόοδο και να μην ζήσουμε ξανά άσχημες καταστάσεις».
Η Αργυρούπολη του Πόντου
Ερωτώμενος για το πώς ήταν εκείνα τα χρόνια η κατάσταση στην Αργυρούπολη του Πόντου και μέχρι ποιο σημείο είχε φτάσει η ακμή της, ο κ. Καρυεπίδης απαντάει:
«Η ακμή της Αργυρούπολης στον Πόντο ήταν μεγάλη. Μάλιστα, μέχρι και σχεδόν το 1722, είχε ένα εξαιρετικά σημαντικό δικαίωμα, να κόβει δικό της νόμισμα λόγω των μεταλλείων και μάλιστα υπήρξε ένας από τους στυλοβάτες των Ορθόδοξων Πατριαρχείων που υπήρχαν. Έστελνε μάλιστα αρκετά εμβάσματα στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Μάλιστα, ο Ματέν Εμινί, ήταν αυτός που λογοδοτούσε κατευθείαν στον σουλτάνο και όχι στους τοπικούς άρχοντες, ένα πολύ σημαντικό δικαίωμα που είχε η Κοινότητα της Αργυρούπολης και μάλιστα κατά τα μέσα του 18ου αιώνα, είχε το δικαίωμα ο υπεύθυνος των μεταλλείων, να είναι κάτοικος της περιοχής. Αργότερα, τα δικαίωμα αυτά χάθηκε και σιγά – σιγά επειδή είχε σωρευτεί αρκετός κόσμος, άρχισαν και οι μετοικεσίες».
Συνεχίζοντας ο κ. Καρεπίδης σημειώνει: «Επίσης, ο πλούτος της Αργυρούπολης φαίνεται και από το Φροντιστήριο που είχε και ήταν από τις ελάχιστες πόλεις. Αλλά και από τον αριθμό των δασκάλων και των μαθητών που υπήρχαν στην περιφέρεια της Αργυρούπολης, στοιχεία που σώζονται από την εφημερίδα “Εποχή” του Νίκου Καπετανίδη στην Τραπεζούντα και μας δίνει σημαντικές πληροφορίες για την εποχή εκείνη. Και η Αργυρούπολη ήταν μια περιοχή που την περίοδο της Γενοκτονίας, από το 1914 έως το 1924, τράβηξε πολλά. Οι κάτοικοί της εκτοπίστηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό και πολλά χωριά της υπαίθρου ερήμωσαν από τους διωγμούς».
Γεωργιάδης: Η εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή της Δράμας
Στον «Π.Τ.» μίλησε επίσης και ο κ. Νίκος Γεωργιάδης, Διδάκτωρ Ιστορίας ο οποίος στην ομιλία του αναφέρθηκε στο γενικό θέμα της εγκατάστασης των προσφύγων στην περιοχή της Δράμας από το 1922.
Ο κ. Γεωργιάδης, αναφέρθηκε στο γενικό κοινωνικό, πολιτιστικό και πολιτικό επίπεδο της περιοχής στο οποίο εγκαταστάθηκαν οι Πόντιοι πρόσφυγες, τους λόγους της εγκατάστασης, τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, όπως επίσης και για τις προοπτικές, αλλά και τα επιτεύγματα απ’ αυτήν την εγκατάσταση.
Ερωτώμενος για το πώς εξελίχθηκε η εγκατάσταση των προσφύγων όλα αυτά τα χρόνια, ο κ. Γεωργιάδης επισημαίνει: «Υπήρξαν μεγάλες δυσκολίες και λόγω της οικονομικής ανέχειας, αλλά και των ψυχολογικών βιωμάτων που είχαν ζήσει οι πρόσφυγες της πρώτης γενιάς. Οι χώροι και οι συνθήκες εγκατάστασης, ακόμα – ακόμα και η ανομοιογένεια μεταξύ των προσφύγων. Γιατί δεν ήταν μόνο Πόντιοι, αλλά και Θρακιώτες και Μικρασιάτες. Ακόμα και οι ίδιες αυτές φυλετικές ομάδες του ελληνισμού, είχαν μεταξύ τους πολλές διαφορές, όπως για παράδειγμα ανάμεσα στο Δυτικό Πόντο και τον Ανατολικό Πόντο. Όλα αυτά αποτυπώνονται μέσα από βιβλία και μελέτες. Είναι ένα μεγάλο θέμα που δεν μπορεί να αναλυθεί σε λίγα λεπτά, όμως είναι ένα θέμα ενός συνεδρίου. Είναι όμως πολύ σημαντικό και δημιουργικό το να γίνονται τέτοιους είδους εκδηλώσεις που βοηθούν στην κατανόηση της ιστορίας και του μέλλοντος».
Αφεντούλης: Τα σημαντικότερα γεγονότα
Αναφορά στα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν στην Αργυρούπολη της Δράμας, αναφέρθηκε ο Φιλόλογος Κωνσταντίνος Αφεντούλης. Μιλώντας στον «Π.Τ.», εξηγεί: «Παρουσιάζω την ιστορία του χωριού μου της Αργυρούπολης Δράμας. Φέτος συμπληρώνονται 102 χρόνια από την στιγμή που οι πρώτοι πρόσφυγες πάτησαν το πόδι τους εδώ και θα κάνω μια σύντομη ανασκόπηση, από την πρώτη μέρα μέχρι και σήμερα, των σημαντικών γεγονότων που έλαβαν μέρος στο χωριό ώστε να αναδείξουμε τις σημαντικότερες ιστορικές στιγμές».
Όπως εξηγεί ο κ. Αφεντούλης, «οι πρώτοι έποικοι έρχονται το 1922, μεταξύ του Μαΐου και του Ιουλίου του 1922. Στην πορεία έχτισαν πολύ γρήγορα Σύλλογο, τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Αργυρούπολης που προφανώς είχε άλλη ονομασία τότε, γιατί το χωριό λεγόταν Μαυρότοπος.
Το χωριό μετονομάστηκε σε Αργυρούπολη το 1960 και θεωρείται ένας δεύτερος σταθμός καθώς έχει και την ονομασία που έχει σήμερα. Μάλιστα χαρακτηριστικό είναι ότι δεν έχει τη λέξη “νέα” μπροστά, οπότε αυτό και μόνο δείχνει την τόλμη και το θάρρος που είχαν οι κάτοικοι τότε, με στόχο να μεταφέρουν αυτούσιες τις μνήμες και το όνομα της πατρίδας του στο σήμερα.
Από εκεί και πέρα, το χωριό έχει πάρα πολλές διακρίσεις από την ίδρυση και την ίδρυση της Πολιτιστικής Στέγης από το 1982 και μετά, πολλές εκδρομές στο εξωτερικό, ενώ έχει πάρει και το Χρυσό Μετάλλιο από το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης το 1989 και όλα αυτά εν τάχει θα γίνουν σύντομα παρουσίαση με οπτικοακουστικό υλικό από ανθρώπους του χωριού».
