Ιστορική εκδήλωση αφιερωμένη

στη Β. Ήπειρο από την Ι.Μ. Δράμας

και την Πανηπειρωτική Ένωση Δράμας

► Παν. Σταυρίδης: «…λαός χωρίς ιστορική μνήμη είναι ένας λαός χωρίς μέλλον..»

► Φ. Κεμεντζετζίδης: «Μαρτυρίες για την ελληνικότητα της Βορείου Ηπείρου, διασώζουν οι αρχαίοι ιστορικοί και γεωγράφοι..»

Της Σουζάνας Θεοδωρίδου

Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου 12 Οκτωβρίου μια άκρως ενδιαφέρουσα εκδήλωση. Η εκδήλωση, ήταν αφιερωμένη στην Βόρειο Ήπειρο, και παράλληλα έγινε εκτενή αναφορά στην περίοδο των διωγμών του Εμβέρ Χότζα μέχρι και σήμερα, στη θυσία του Κωνσταντίνου Κατσίφα.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, προβλήθηκαν ταινίες από τους αγώνες για την Ελληνική Βόρειο Ήπειρο, τη μαρτυρική ζωή των Βορειοηπειρωτών και τη θυσία του ήρωα Κωνσταντίνου Κατσίφα. Επιπλέον, έγινε παρουσίαση χορών από την Πανηπειρωτική Ένωση Ν. Δράμας, αλλά και από χορευτές της Δερβιτσάνας της Βορείου Ηπείρου, που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση.

Αξίζει μάλιστα να αναφέρουμε, ότι η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Δράμας και την Πανηπειρωτική Ένωση Ν. Δράμας.

Παν. Σταυρίδης: «Την Βόρειο Ήπειρο την κρατάμε στην καρδιά μας..»

Ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Ένωσης Ν. Δράμας, κ. Παναγιώτης Σταυρίδης, στο πλαίσιο της ομιλίας του παρουσίασε ιστορικά στοιχεία και γεγονότα για την Βόρειο Ήπειρο, καθώς και για τους ομογενείς που ζουν εκεί, οι οποίοι διατηρούν ζωντανά τα ήθη και έθιμα μας.

«Η γη της Βορείου Ηπείρου, είναι μια από τις αρχέγονες κοιτίδες του ελληνισμού. Το αποδεικνύουν τα μνημεία που διασώθηκαν σε αυτή τη γη από την αρχαιότητα αλλά και από τις νεότερες εποχές, όσο τουλάχιστον, σεβάστηκε ο χρόνος και οι άνθρωποι. Όλα πειστήρια της ιστορικής διαδρομής και της ελληνικής ταυτότητας αυτού του τόπου. Όμως δυστυχώς, η διπλωματία των ισχυρών του κόσμου αποφάσισε αυτός ο τόπος να μείνει έξω από το νεότερο ελληνικό κράτος. Χύθηκε πολύ αίμα γι’ αυτό τον τόπο. Ως γνωστόν, απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό τρεις φορές», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Σταυρίδης.

Μέσα από τα τραγούδια και τους χορούς, σημείωσε ο κ. Σταυρίδης, όπως οι πρόγονοί μας έτσι και εμείς μαθαίνουμε για τη ζωή, τις παραδόσεις, τα ήθη και έθιμα. Μεταφερόμαστε σε μια άλλη εποχή, όμορφη, που ανήκει πλέον στο παρελθόν αλλά εμείς επιμένουμε να τη διατηρούμε ζωντανή συνδέοντας το χθες με το σήμερα.

Εκδηλώσεις όπως αυτή που πραγματοποιήθηκε, τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σταυρίδης, έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα γιατί μαθαίνουμε την ιστορία μας και «ως γνωστόν, λαός χωρίς ιστορική μνήμη είναι ένας λαός χωρίς μέλλον.

Την Βόρειο Ήπειρο την κρατάμε στην καρδιά μας. Όταν το 1990 άρχισαν να έρχονται οι πρώτοι συμπατριώτες μας από τη Βόρειο Ήπειρο, βρήκαν εδώ στη Δράμα ανθρώπους να τους αγκαλιάσουν, να τους βοηθήσουν, να ακούσουν τα προβλήματά τους και να τους συμπαρασταθούν. Ήμασταν και είμαστε εδώ για όλους αυτούς τους  δικούς μας ανθρώπους. Πολλοί από αυτούς είναι μέλη του συλλόγου μας, χορεύουμε, διασκεδάζουμε, και ζούμε μαζί. Είναι τα αδέρφια μας από τη Βόρειο Ήπειρο. Θα είμαστε πάντα κοντά τους. Υπάρχουν φυσικά και οι άλλοι. Αυτοί που έμειναν και φυλάττουν Θερμοπύλες, πληρώνοντάς το ωστόσο ακριβά κάποιες φορές για να διατηρήσουν τη γλώσσα μας, τις παραδόσεις μας, τη θρησκεία μας, για να παραμείνουν Έλληνες όπως είναι, και όπως αυτοπροσδιορίζονται», επεσήμανε ο κ. Σταυρίδης.

Ακολούθως, έπειτα από την ιστορική αναφορά που έκανε ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Ένωσης Ν. Δράμας, μίλησε για τον θάνατο του Κωνσταντίνου Κατσίφα, όπου όπως επεσήμανε ο ίδιος, έχασε τη ζωή του υπερασπιζόμενος τα δικαιώματα των Βορειοηπειρωτών.

«Πρόσφατο είναι το γεγονός του άδικου θανάτου του Κωνσταντίνου Κατσίφα. Θυμόμαστε όλοι το παλικάρι αυτό που έχασε πέρυσι τη ζωή του υπερασπιζόμενος τα δικαιώματα των Βορειοηπειρωτών, της αναγνωρισμένης ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας.

Ελπίζουμε η θυσία του Κωνσταντίνου, να μην πάει χαμένη. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει. Αυτά δεν πρέπει να τα ξεχνάμε όλοι εμείς οι τυχεροί. Είμαστε τυχεροί, επειδή έτυχε να γεννηθούμε σε πιο νότιες περιοχές της Ηπείρου ή και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Δεν υποφέραμε τα μαρτύρια των αδερφών μας».

Φ. Κεμεντζετζίδης: «Η Ήπειρος, αποτελεί κομμάτι του βυζαντινού ελληνισμού με το Δυρράχιο, να αποτελεί ακροτελεύτιο όριό του»

Ακολούθως, τον λόγο πήρε ο υπεύθυνος των εκδόσεων «Ορθόδοξος Κυψέλη», και πρόεδρος της Συντονιστικής Φοιτητικής Ενώσεως Βορειοηπειρωτικού Αγώνα Θεσσαλονίκης, κ. Φιλόθεος Κεμεντζετζίδης, ο οποίος μίλησε για την ιστορία της Βορείου Ηπείρου.

Χάρη στη βοήθεια της τοπικής κοινωνίας της Δράμας, όπως ανέφερε ο κ. Κεμεντζετζίδης, πραγματοποιήθηκαν πολλές αποστολές εκκλησιαστικής, ιατρικής, εκπαιδευτικής και ανθρωπιστικής βοήθειας στους ομογενείς μας στη Βόρειο Ήπειρο.

Έπειτα, ο κ. Κεμεντζετζίδης, επεσήμανε σημαντικά ιστορικά στοιχεία της Βορείου Ηπείρου, και της ελληνικότητάς της.

« Ήπειρος. Άπειρος γη στα δωρικά. Η απέραντη χώρα. Ενιαία γραφικά και εθνολογικά από τον Αμβρακικό κόλπο ως τον Γενούσο ποταμό. Μαρτυρίες για την ελληνικότητα της, μας διασώζουν οι αρχαίοι ιστορικοί και γεωγράφοι όπως ο Διονύσιος ο Περιηγητής, ο Θουκυδίδης κ.α.», εξηγεί ο κ. Κεμεντζετζίδης.

Η περιοχή, ακολουθεί την πορεία του ελληνισμού κατά την ελληνιστική περίοδο και αποτελεί εστία αντίστασης στους Ρωμαίους με τον βασιλιά Πύρρο και την πρωτεύουσά του τη Φοινίκη, λίγο έξω από τους Αγίους Σαράντα. Δέχεται και αυτή το μήνυμα του Ευαγγελίου του Χριστού τον 1^ο αιώνα. Σημαντικοί μάρτυρες και Άγιοι δείχνουν τόσο τον δυναμισμό, όσο και την εκκλησιαστική οργάνωση της περιοχής όπως ο Άγιος Αστείος (Αστίος) Επίσκοπος Δυρραχίου, ο Άγιος Ελευθέριος Επίσκοπος Αυλώνος, ο Άγιος Δονάτος από τη Φοινίκη κ.α.».

Η Ήπειρος, όπως αναφέρει ο κ. Κεμεντζετζίδης, αποτελεί κομμάτι του βυζαντινού ελληνισμού με το Δυρράχιο, να αποτελεί ακροτελεύτιο όριό του. Τα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου, στην περιοχή ακμάζει το δεσποτάτο της Ηπείρου ως το 1450, οπότε καταλαμβάνεται η Ήπειρος από τους Τούρκους. Κατά την ζοφερή περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Ήπειρος υφίσταται φοβερούς διωγμούς, και το κύμα των εξισλαμισμών ανακόπτεται μόνο με την ηρωική θυσία πολλών νεομαρτύρων, όπως ο Άγιος Νικόδημος από το Βυθκούκι της Κορυτσάς, αλλά κυρίως με την εθνικηγετική δράση του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, που όργωσε την περιοχή και ίδρυσε σχολεία παντού, δίνοντας κουράγιο στο βασανισμένο λαό.

Παράλληλα, όπως επισημαίνει ο κ. Κεμεντζετζίδης, οι αγώνες των Ηπειρωτών απέναντι στο δυνάστη ήταν θρυλικοί. Με τα δυο κάστρα, το Σούλι στο νότο και τη Χειμάρρα στο βορρά, να παραμείνουν ουσιαστικά άπαρτα σε όλη την Τουρκοκρατία. Εβδομήντα μοναστήρια στη Βόρειο Ήπειρο την περίοδο αυτή, αναδεικνύονται όχι μόνο κέντρα λατρείας, αλλά κέντρα κοινωνικής πρόνοιας, καταφύγια επαναστατών και φυτώρια ελληνικής παιδείας, η οποία ακμάζει ιδιαίτερα μετά τον 18^ο αιώνα, με επίκεντρο την περιοχή της Μοσχόπολης, με τον βλαχόφωνο ελληνισμό, τα δεκάδες σχολεία, τη Νέα Ακαδημία, και ιδιαίτερα το μοναδικό στα Βαλκάνια τυπογραφείο της.

Το 1821, εκατοντάδες Βορειοηπειρώτες συμμετέχουν ενεργά στον αγώνα της παλιγγενεσίας, με ομάδες τους στην πολιορκία του Μεσολογγίου και πιο χαρακτηριστικούς ηγέτες τους Μητροπολίτες Ευρίπου Γρηγόριο Αργυροκαστρίτη και τους οπλαρχηγούς Χατζημιχάλη Νταλιάνη και Σπύρο Σπυρομήλιο.

Με την ίδρυση του ελληνικού κράτους, όπως εξηγεί ο κ. Κεμεντζετζίδης, την μεγαλύτερη συνδρομή στην ανοικοδόμηση, προσέφεραν οι Βορειοηπειρώτες μεγάλοι Εθνικοί Ευεργέτες Χρηστάκης Ζωγράφος από το Κεστοράτι του Αργυροκάστρου, Απόστολος Αρσάκης από την Πρεμετή, Σίμος και Γεώργιος Σίνας από τη Μοσχόπολη, Ζάππας από το Λάμποβο κ.α.

Από τις δικές του δωρεές, προέρχεται το Αστεροσκοπείο, η Ακαδημία, το Ζάππειο και πολλά άλλα σημαντικά κτίρια της πρωτεύουσάς μας.