Συμβολή στον Πολιτισμό

Κατασκευή ανοιχτού θεάτρου

στη θέση του εγκαταλελειμμένου λατομείου

στην περιοχή του προφήτη Ηλία Δράμας

Του κ. Γ. Κ. Χατζοπούλου, τ. Λυκειάρχη

Επανέρχομαι για πολλοστή φορά στο θέμα της κατασκευής ανοιχτού θεάτρου κατά το πρότυπο των αρχαίων θεάτρων στην περιοχή του προφήτη Ηλία, εκεί όπου υφίσταται το εγκαταλειφθέν εδώ και χρόνια λατομείο.

Και επανέρχομαι στο θέμα όχι γιατί μου λείπουν θέματα για ανάπτυξη, ευτυχώς η νοερή τράπεζα θεμάτων ασφυκτιά, αλλά γιατί το θεωρώ υψίστης σημασίας για τον πολιτισμό, την οικονομία και την παιδεία.

Οι μέχρι τώρα προσπάθειες για την επίτευξη του στόχου δεν καρποφόρησαν. Φτάσαμε στην πηγή, μα νερό δεν ήπιαμε. Και το ότι δεν πήρε σάρκα και οστά το κορυφαίο αυτό θέμα η ευθύνη βαρύνει ακέραια όσους αυτόβουλα στρατεύθηκαν να υπηρετήσουν τον τόπο τόσο στον πρώτο βαθμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όσο και στον δεύτερο βαθμό.

Ας δούμε λοιπόν γιατί κρίνεται αναγκαία η ανέγερση ανοιχτού θεάτρου στην πόλη μας. Είναι γνωστό ότι η γένεση του αρχαίου δράματος έχει τις ρίζες της στη λατρεία του θεού της αισιοδοξίας, της χαράς και της παροχής δροσιάς στην ψυχή του λαού, του γιου του Δία και της Σεμέλης και κατ’ άλλους του Δία και της Αλκμήνης.

Ο θεός Διόνυσος λατρεύτηκε ευρύτατα στην περιοχή μας, την σε ευρεία έκταση αμπελόφυτη (Δράμα, Καλή Βρύση, Δοξάτο, Χωριστή, Αδριανή, Νικηφόρο, Άγιο Αθανάσιο κ.α.). Η ευρύτατη λατρεία του θεού αποδεικνύεται περίτρανα τόσο από τα ιερά, τα οποία ανεγέρθηκαν προς τιμήν του (Καλή Βρύση = Βάκχου το παλάτι, στην πόλη της Δράμας, κοντά στον ιερό ναό της Αγίας του Θεού Σοφίας, που αναζητείται), όσο και από τις επιγραφές και τις προτομές του, οι οποίες κοσμούν το αρχαιολογικό μουσείο της πόλης μας.

Εντοπίζεται μάλιστα στην περιοχή ανάμεσα στην Αδριανή και στον Νικηφόρο χώρος ανέγερσης αρχαίου θεάτρου, το οποίο καταστράφηκε σε άγνωστη μέχρι σήμερα περίοδο.

Από τα πιο πάνω εύλογα προβάλλει η ανάγκη για ανέγερση ανοιχτού θεάτρου κατά το πρότυπο των αρχαίων θεάτρων.

Όμως υπάρχουν και άλλοι σοβαροί λόγοι, οι οποίοι επιβάλλουν την ανέγερση θεάτρου. Ας τους εκθέσουμε.

Πολιτιστικοί: Είναι πασίγνωστη η τεράστια σημασία του θεάτρου στη ζωή του ανθρώπου από τα αρχαιότατα ακόμη χρόνια. Ο μεγάλος πολιτικός και στρατηγός της αθηναϊκής δημοκρατίας Περικλής για να μη στερήσει το αγαθό αυτό από το λαό και μάλιστα από τα άτομα εκείνα, τα οποία πένονταν, είχε καθιερώσει τα θεωρητικά, τα δωρεάν εισιτήρια για την είσοδο στο θέατρο, τα οποία μάλιστα είχε θωρακίσει με αυστηρότατο νόμο για την αποφυγή χρήση τους για άλλο σκοπό. Μάλιστα ο μεγάλος ρήτορας του χρυσού αιώνα Δημοσθένης, πολύ συγκεκαλυμμένα προτείνει σ’ έναν από τους Ολυμπιακούς του λόγους να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα αυτά για τον πόλεμο εναντίον του Μακεδόνα βασιλιά Φιλίππου Β’. Και το κάνει συγκεκαλυμμένα, γιατί φοβείται την ποινή του θανάτου.

Πνευματικοί – Παιδευτικοί: Το αρχαίο δράμα υπήρξε το άριστο μέσο διαπαιδαγώγησης όχι μόνο των αρχαίων Αθηναίων, αλλά και των άλλων Ελλήνων απανταχού της γης. Κατανοώντας την τεράστια πνευματική και παιδευτική σημασία του θεατρικού λόγου προέβησαν οι Έλληνες κατά τρόπο πυρετώδη στην ανέγερση καλλιμαρμάρων υπαιθρίων θεάτρων (Αθήνα, Επίδαυρο, Μεγαθόπολη, Άβδηρα, Μαρώνεια, Ιωνία, Μακεδονία, Κάτω Ιταλία κ.α.).

Κατανοώντας την τεράστια σημασία του θεάτρου οι Ρωμαίοι ξεθεμελιωτές της ελληνικής ανεξαρτησίας προέβησαν στη μίμηση των Ελλήνων όχι μόνο στην ανέγερση ανοιχτών θεάτρων, αλλά και στη συγγραφή δραμάτων, μιμούμενοι τον ελληνικό τρόπο γραφής και τη θεματολογία, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να δίνουν στα έργα τους ονομασίες ίδιες με τις ελληνικές.

Δυστυχώς οι υποτάξαντες τους Έλληνες Ρωμαίοι για του σιδήρου (όπλων) υπετάγησαν από αυτούς δια του πνεύματος, χωρίς να σεβασθούν τα ιερά τεμένη της παιδείας μετατρέποντάς τα σε χώρους βάρβαρων εκδηλώσεων (θηριομαχίες και μονομαχίες). Χαρακτηριστική η περίπτωση του γειτονικού μας θεάτρου των Φιλίππων, το οποίο ανήγειρε ο βάρβαρος, κατά τον ρήτορα Δημοσθένη, τον κατεχόμενο από το σύμπλεγμα κατωτερότητας, βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος ο Β’.

Οικονομικοί: Η ανέγερση ανοιχτού θεάτρου θα δώσει τη δυνατότητα για είσπραξη εσόδων που θα προέλθουν από θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες. Παράλληλα μπορούν να γίνονται συναντήσεις λόγου, κατά το αρχαίο έθος.

Βέβαια θα υπάρξει η δυνατότητα δημιουργίας θέσεων εργασίας, οι οποίες θα ενισχυθούν με τη συνδιοργάνωση με το θέατρο Φιλίππων παραστάσεων θεατρικών έργων, μουσικών εκδηλώσεων.

Δεν είναι καθόλου κόσμιο να πραγματοποιούνται μουσικές εκδηλώσεις σε αλάνες και γηπεδικούς χώρους από περιφερόμενους αοιδούς. Αυτού του είδους οι εκδηλώσεις εύλογο είναι να αποφέρουν και όβολα στον δημόσιο κορβανά.

Η κατασκευή του πιο πάνω θεάτρου θα αποτελεί για την πόλη και το νομό ένα θαυμάσιο κόσμημα, συγκαταλεγόμενο στα αξιοθέατα της πόλης και θα ενισχύσει το τουριστικό πρόσωπο.

Ας τα έχουν όλα αυτά υπ’ όψη τους οι έχοντες αυτοβούλως στα χέρια τους τη διοίκηση αυτού του τόπου. Αλλά και οι ισχυροί αιμοδότες, οι αξιέπαινοι χορηγοί, θα ήταν καλό να αναβιώσουν τον γοητευτικό ρόλο του Ρωμαίου Μαικήνα. Ευκαιρία για ακόμη καλύτερη διαφήμιση του εξαίρετου δραμινού μαρμάρου, με το οποίο θα επενδυθεί το θέατρο.

«Έστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας… δι’ ελέου και φόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν» (Αριστοτέλης, θρισμός τραγωδίας)