Οι Κωδωνοφόροι σε έκθεση φωτογραφίας
Η βραβευμένη έκθεση φωτογραφίας του Νίκου Βαβδινούδη, «Faces + Masks»’, μεταφέρεται στη Γκαλερί Ευριπίδη και στο Hellenic Museum της Μελβούρνης.
Η έκθεση «Faces + Masks» – «Πρόσωπα + Προσωπεία», που ταξίδεψε σε Λονδίνο, Ζυρίχη, Γενεύη, Μάλτα και Πεκίνο και κέρδισε το ενδιαφέρον κοινού και κριτικών, ταξιδεύει στην Αθήνα στην Γκαλερί Ευριπίδη, όπου εγκαινιάζεται την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου, στις 20.00 μ.μ., και θα διαρκέσει έως τις 24 Μαρτίου. Λίγο αργότερα, την 1η Μαρτίου, θα παρουσιαστεί και στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, στο Hellenic Museum.
Πρόκειται για μια έκθεση φωτογραφίας γεμάτη Ελλάδα, που καταγράφει το πανάρχαιο δρώμενο των Κωδωνοφόρων της Ανατολικής Μακεδονίας το τριήμερο, 6, 7 και 8 Ιανουαρίου, με την σύγχρονη ματιά του Νίκου. Το πρότζεκτ, διακρίθηκε στον διαγωνισμό Τravel Protographer of the Year (TPOTY). Ο έμπειρος ερευνητής του λαϊκού μας πολιτισμού Γιώργος Μελίκης, αναφέρει στον κατάλογο που συνοδεύει την έκθεση: «Τα εθνογραφικά αποτυπώματα έχουν μια και μοναδική-διαζευκτική πιθανότητα να καταγραφούν. Στην ώρα τους, στον τόπο τους και στην εξέλιξη της επιτέλεσής τους, Ή να στηθούν επί τούτω ad hoc! Και είναι φυσικά θέμα διαχείρισης και κυρίως επάρκειας του καταγραφέα.
Η εθνογραφική φωτογραφία μπορεί εύκολα να καλύψει και να αφομοιώσει τις όποιες πραγματικές-πρακτικές δυσχέρειες. Τις εγγενείς όμως, μέσα στις οποίες είναι εγκιβωτισμένο το σπέρμα, το συναίσθημα και το φως, δύσκολα τα αιχμαλωτίζεις με ένα κλικ. Όταν πρωτοείδα το πρότζεκτ αυτό του Βαβδινούδη, με τα επιτελεστικά δρώμενα της Δράμας και της Νικήσιανης Καβάλας, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με ad hoc ethnography. Ίσως να πρόκειται για παρείσακτο νεολογισμό στο πεδίο της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, όμως κάποια σημαντικά και ιδιαίτερα καταγραφικά αποτυπώματα, όπως αυτά του Νίκου Βαβδινούδη που έγιναν ad hoc (επί τούτω) και που μας δίνουν την ένταση που αγγίζει τα όρια του αισθητικού επιτεύγματος, καλό είναι να τολμούμε και να τα λέμε με το όνομά τους».
«Στόχος μου σε κάθε περίπτωση ήταν η ανάδειξη του προσώπου πίσω από τη μάσκα, της προσωπικότητας πίσω από τα κοστούμια, του ανθρώπου πίσω από την μεταμφίεση», αναφέρει σχετικά ο Nίκος Βαβδινούδης και προσθέτει: «Οι φωτογραφίσεις σκηνοθετήθηκαν (stage photography). Με φόντο ένα απλό πανί και τεχνητό φωτισμό δημιουργήθηκε ένα στούντιο στη φύση, ενώ πολύ συχνά το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον παρεισφρέει στην εικόνα και την καθορίζει».
Παρότι στατικές, οι φωτογραφίες είναι έντονα θεατρικές. Προκειμένου να τονίσει το βλέμμα των ηρώων του και να αναδείξει τις λεπτομέρειες των κοστουμιών (προβιές λύκων ή τράγων), ο φωτογράφος χρησιμοποιεί στουντιακό φλας δουλεύοντας σε εξωτερικό χώρο. «Σε κάποιες είναι έντονοι οι συνειρμοί με την ελληνική μυθολογία. Έχοντας στάχτες στα πρόσωπά τους, ήθελα να θυμίζουν χάλκινα αγάλματα της αρχαιότητας. Σε άλλες, οι προβιές που φορούν δηλώνουν άμεσα τις αρχέγονες καταβολές τους. Το παιχνίδι του στησίματος με τις μορφές πίσω από τα πανιά, θυμίζει το θέατρο σκιών, ένα ακόμα στοιχείο», σημειώνει.
Η φωτογράφιση, πραγματοποιήθηκε στα χωριά του νομού Δράμας, Μοναστηράκι, Ξηροπόταμος, Πετρούσα, Πύργοι, Καλή Βρύση, Παγωνέρι, Βώλακας και στη Νικήσιανη του νομού Καβάλας. Διήρκησε περισσότερο από δυο χρόνια. Όπως αποκαλύπτει ο Νίκος, θέλησε να κρατήσει την αρχέγονη αίσθηση του σατυρικού δρώμενου συνδυάζοντας το φυσικό περιβάλλον με τεχνικές στούντιο. Για τις ανάγκες του πρότζεκτ χρησιμοποιήθηκαν, κατά περίπτωση, φυσικά σκηνικά, ενώ στις υπόλοιπες φωτογραφίες ο τεχνητός φωτισμός και το σκηνικό, προσδίδουν μια έντονη θεατρικότητα, θέτοντας σε πρώτο πλάνο τον άνθρωπο, που κρύβεται πίσω από την αμφίεση. Οι ανθρώπινες μορφές παίζουν με το γύρω περιβάλλον και δημιουργούν ένα διάλογο με αυτό, ενώ η αφαίρεση της μάσκας εκπλήσσει τον θεατή και γεφυρώνει με απρόβλεπτο τρόπο τον άνθρωπο με τον εκάστοτε ρόλο.
Φωτογραφίες από το project «Πρόσωπα + Προσωπεία» διακρίθηκαν στην κατηγορία People & Cultures Portfolio – TRIBES (2η θέση), ανάμεσα σε χιλιάδες συμμετοχές από ολόκληρο τον κόσμο, και έχουν εκτεθεί στο Royal Geographical Society στο Λονδίνο το καλοκαίρι του 2015, καθώς και τον Σεπτέμβριο 2016 στη Μάλτα και τον Νοέμβριο 2016 στο Πεκίνο. Επίσης, τον Φεβρουάριο του 2016 η έκθεση ταξίδεψε στη Ζυρίχη και τον Απρίλιο στην Γενεύη, ενώ φέτος τον Μάρτιο θα παρουσιαστεί στο Hellenic Museum στη Μελβούρνη στο πλαίσιο του Virgin Australia Melbourne Fashion Festival.
