Κορυφώνονται σήμερα οι εκδηλώσεις
των 80 χρόνων από τις βουλγαρικές
θηριωδίες του 1941 στη Δράμα
Κορυφώνονται σήμερα οι εκδηλώσεις μνήμης για τα 80 χρόνια από τις σφαγές στις οποίες προέβησαν τον Σεπτέμβριο του 1941, τα βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής στην περιοχή του Νομού Δράμας.
Ήδη, τις προηγούμενες ημέρες πραγματοποιήθηκαν επιμνημόσυνες δεήσεις και καταθέσεις στεφανιών σε όλη την περιοχή, όπως στα Κουδούνια, στον Καλό Αγρό, στον Νικοτσάρα, στον Μυλοπόταμο, στο Μοναστηράκι και το Δοξάτο.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα της ημέρας, σήμερα στις 10.00 το πρωί θα τελεστεί μνημόσυνο στην Εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Και αργότερα στις 11.00, επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων και ομιλία του δημάρχου Δράμας στο Μνημείο μνήμης απέναντι από το ξενοδοχείο Ξενία στην πόλη της Δράμας. Σύμφωνα με πληροφορίες, την κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει ο Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας – Θράκης, κ. Σταύρος Καλαφάτης.
Μάλιστα, σύμφωνα με ενημέρωση της Αστυνομίας, η Τροχαία Δράμας, θα προχωρήσει σε απαγόρευση και ρύθμιση της κυκλοφορίας από τις 08:00΄ έως τις 11:00΄ στην οδό 19ης Μαΐου από δ/ση με οδό Βενιζέλου έως την οδό Καραϊσκάκη, καθώς και κατά τις ώρες 10:00΄ έως 13:00΄ της ίδιας στις οδούς Καραϊσκάκη και Αθανασιάδη από δ/ση με 19ης Μαΐου έως Εθνικής Αμύνης, στην οδό Εθν. Αμύνης από Καραϊσκάκη έως Π. Διονυσίου (και στα 2 ρεύματα κυκλοφορίας) και τέλος στην οδό Βοραζάνη από Ηπείρου έως Εθνικής Αμύνης.
Ιστορικό της ημέρας
Η 29η Σεπτεμβρίου 1941, έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για τις σφαγές στην περιοχή από τον βουλγαρικό στρατό κατοχής. Στην ιστορία, έχει μείνει είτε ως «εξέγερση και σφαγή της Δράμας» ή ως «τα γεγονότα της Δράμας». Φέτος, συμπληρώνονται 80 χρόνια από εκείνες τις σκοτεινές ημέρες του Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου 1941 και οι κάτοικοι της Δράμας δεν μπορούν να ξεχνούν. Όλοι μας οφείλουμε να θυμόμαστε τα ιστορικά γεγονότα και να μην ξεχνάμε ποτέ την Ιστορία μας και τα εκατοντάδες θύματα. Γιατί πολλές οικογένειες στην περιοχή, εκείνες τις ημέρες θρήνησαν συγγενείς τους.
Και τα γεγονότα αναφέρονται στις πρώτες εξεγέρσεις των Ελλήνων στην περιοχή, ενάντια στην Τρίτη Βουλγαρική Κατοχή. Μια σημαντική ιστορική περίοδο, η οποία επικράτησε μέχρι και την απελευθέρωση της χώρας με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία που υπάρχουν και έχουν ήδη αναλυθεί από πολλούς ιστορικούς και συγγραφείς, τόσο Δραμινούς όσο και από άλλους, η εξέγερση ξέσπασε στις 28 Σεπτεμβρίου και διήρκησε μέχρι τις 2 Οκτωβρίου του 1941, ενώ μέχρι τις 5 του ίδιου μήνα, οι βουλγαρικές δυνάμεις εκτόπισαν τους Έλληνες αντάρτες και πρόσφυγες από τους γειτονικούς ορεινούς όγκους.
Αποτέλεσμα της πρώτης μαζικής λαϊκής εξέγερσης στον ελλαδικό χώρο, αλλά και ένα από τα πρώτα σε ευρωπαϊκή κλίμακα κίνημα ενάντια στον Άξονα. Μετά την καταστολή του κινήματος, ακολούθησαν μαζικά αντίποινα κυρίως στο Νομό Δράμας από τα βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής.
Σφαγές κατά των Ελλήνων, έγιναν στην πόλη της Δράμας, όσο και στην ευρύτερη περιοχή και χωριά της Δράμας όπως στο Δοξάτο, την Χωριστή, την Αδριανή, την Προσοτσάνη, τα Κύργια, ενώ λίγοι ήταν οι οικισμοί που δεν μέτρησαν νεκρούς.
Οι περισσότεροι από εκείνους που πήραν μέρος στην εξέγερση, την πρώτη αντιστασιακή ενέργεια στη σκλαβωμένη Ελλάδα, ήταν απλοί άνθρωποι από τη Δράμα και τα χωριά της φορτωμένοι με οδυνηρές μνήμες από τις δύο προηγούμενες βουλγαρικές κατοχές του 1912-13 και του 1916-18, άνθρωποι που δεν άντεχαν να βλέπουν τους ίδιους αδίστακτους κατακτητές να σφετερίζονται για τρίτη φορά μέσα σε μισό αιώνα τη γη και τις περιουσίες τους.
Σύμφωνα με τα ιστορικά γεγονότα, το βράδυ της Κυριακής 28 Σεπτεμβρίου 1941 σε είκοσι δύο συνολικά οικισμούς σημειώθηκαν εξεγέρσεις, κατά τις οποίες σκοτώθηκαν σαρανταεφτά (47) Βούλγαροι και βουλγαρίζοντες. Άνεμος ελευθερίας έπνευσε προς στιγμήν στα χωριά του δραμινού κάμπου, όπου χτύπησαν οι καμπάνες και υψώθηκαν ελληνικές και ερυθρές επαναστατικές σημαίες και το όραμα της ελευθερίας μέθυσε τις καρδιές.
Στη Δράμα από τα ξημερώματα της Δευτέρας 29 Σεπτεμβρίου 1941 άρχισαν μαζικές συλλήψεις. Για τους Βουλγάρους όλοι ήταν ένοχοι. Οι καπνεργάτες που πήγαιναν στα καπνομάγαζα, οι μεροκαματιάρηδες που ξεκινούσαν για τις δουλειές τους, οι καταστηματάρχες που άνοιγαν τα μαγαζιά τους, οι χωρικοί που κατέβαιναν για το παζάρι (γινόταν τότε κάθε Δευτέρα), οι κάτοικοι που ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους. Γέμισαν τα στρατόπεδα και οι αστυνομικοί σταθμοί από ανύποπτους πολίτες, που δεν είχαν κα- μία απολύτως ανάμειξη στα γεγονότα. Την ίδια μέρα άρχισαν αθρόες ομαδικές εκτελέσεις. Πολύ αίμα χύθηκε στην περιοχή του Ινστιτούτου Καπνού, στους πρόποδες του Κορυλόβου, πίσω από το Γυμνάσιο Αρρένων, πίσω από το Πάρκο των Κομνηνών, στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου και τα νεκροταφεία της Στενημάχου. Σύμφωνα με τις πρόσφατες έρευνες ο συνολικός αριθμός των θυμάτων μόνο μέσα στην πόλη της Δράμας ήταν τουλάχιστον πεντακόσιες εξήντα δύο (562) ψυχές.
Μαρτυρική πόλη η Δράμα
Για τη θυσία αυτή η Δράμα χαρακτηρίστηκε ως «μαρτυρική πόλη» με το Π.Δ. 398
(Φ.Ε.Κ. 277/Α΄ /16.12.1998). Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, τα θύματα είναι:
Στη Δ.Κ. Χωριστής, η οποία με το Π.Δ.140 (ΦΕΚ 197/Α’/05.08.2005) χαρακτηρίστηκε ως μαρτυρικό χωριό, εκατόν σαρανταεφτά (147) άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη ματωμένη «Γκιόλα» και αλλού. Οι νεκροί αυτοί ήρθαν να προστεθούν στις εξακόσιες εικοσιτρείς (623) απώλειες που είχε η Χωριστή κατά τη δεύτερη βουλγαρική κατοχή (1916-1918).
Στην Τ.Κ. Κουδουνίων οι νεκροί ήταν εικοσιπέντε (25). Οι περισσότεροι από αυτούς κάηκαν μέσα σε αχυρώνα, στον οποίο οι Βούλγαροι τους έκλεισαν προτού τον πυρπολήσουν.
Στην Τ.Κ. Καλού Αγρού το τίμημα ήταν εικοσιέξι (26) νεκροί και πολλά σπίτια που καταστράφηκαν.
Στην Τ.Κ. Μυλοποτάμου οι νεκροί ήταν εννέα (9).
Από την Τ.Κ. Νικοτσάρα, τέλος, τέσσερις άνθρωποι καταδικάστηκαν σε θάνατο από βουλγαρικό στρατοδικείο και εκτελέστηκαν στη Δράμα ως πρωτεργάτες της εξέγερσης, ένας (1) κάηκε στον αχυρώνα των Κουδουνίων και ένας (1) πνίγηκε στον Στρυμόνα.
