Το τριήμερο 6, 7 και 8 Ιανουαρίου
Με στόχο την ευετηρία
και την καλοχρονιά τα δρώμενα
των μεταμφιέσεων στη Δράμα
Μοναστηράκι, Ξηροπόταμος, Πετρούσα, Πύργοι, Καλή Βρύση, Βώλακας, Παγονέρι
ΑΝΑΒΙΩΝΟΥΝ για άλλη μια χρονιά στις 6, 7 και 8 Ιανουαρίου 2025, τα δρώμενα των μεταμφιέσεων στη Δράμα. Πρόκειται για τα γνωστά πλέον δρώμενα, που κλείνουν με τον πλέον εορταστικό και φανταχτερό τρόπο, το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Οι μεταμφιέσεις των ανθρώπων με τραγόμορφες μορφές, ο χορός και το γλέντι, οι ήχοι της λύρας και του νταϊρέ, σκοπό έχουν να διώξουν το κακό και να καλέσουν την άνοιξη, την ευετηρία για καλή χρονιά και καλή σοδιά τον υπόλοιπο χρόνο.
Στα ντόπια χωριά της Δράμας, προετοιμάζονται ήδη εδώ και μερικές ημέρες, ώστε οι συμμετέχοντας να μπουν στο κλίμα του εορτασμού για να το μεταδώσουν στη συνέχεια σε όλο το χωριό, αλλά και στους επισκέπτες απ’ όλη την Ελλάδα που θα έρθουν να τα παρακολουθήσουν.
Ήδη, στο Μοναστηράκι, στον Ξηροπόταμο, στην Πετρούσα και τους Πύργους, στην Καλή Βρύση, στο Βώλακα και στο Παγονέρι, ζουν στον πυρετό της προετοιμασίας, ώστε όλα να είναι έτοιμα για το ξεκίνημα, αμέσως μετά τον Αγιασμό των Υδάτων τη Δευτέρα.
Τα δρώμενα των μεταμφιέσεων, ξεκινούν από τη Δευτέρα 6 Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται στις 7 Ιανουαρίου.
Αράπηδες, Τσολιάδες, Γκιλίγκες, Παππούδες, Χαράπια, Μπάμπω, Μπάμπιντεν, Μπαμπούγερα, άντρες που ντύνονται νύφες, ο σατιρικός γάμος και βέβαια πάνω απ’ όλα, η διονυσιακή λατρεία, η οποία κυριαρχεί σε όλα τα επίπεδα, όλες τις ημέρες και σε όλες τις εκφάνσεις των δρώμενων.
Άλλοι με βαμμένα πρόσωπα, άλλοι με στολές που θυμίζουν τράγους, άλλοι ντυμένοι τσολιάδες που παραπέμπουν στην ελληνική γενναιότητα, οι ήχοι από τα κουδούνια που σε παρασύρουν στο κάθε βήμα και οι επιβλητικές μορφές που πειράζουν τους πάντες στο δρόμο και οι δεκάδες συμβολισμοί.
Για τρεις μέρες, η Δράμα και τα χωριά της όπου διεξάγονται τα δρώμενα, ζουν όμορφες και δυνατές στιγμές γεμάτες συγκίνηση. Η μάσκα που γίνεται από δέρματα ζώων έχει τη μορφή τράγου που συμβολίζει το ζώο που έχει δύναμη για ζωή. Επίσης, τα κουδούνια που ζώνονται στη μέση βγάζουν έναν ήχο για να ξυπνήσουν τη φύση. Και όλα αυτά βέβαια για καλή χρονιά – καλοχρονιά και ευετηρία.
Στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά και το Δίκτυο
Όπως είναι γνωστό, από το 2022 και το 2023, όλα αυτά τα δρώμενα έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Και αυτό είναι που προσδίδει σ’ αυτά μια ιδιαιτερότητα, καθώς πλέον τα κάνει ιδιαίτερα σημαντικά, τους προσθέτει ιστορικότητα και τα κάνει ευρέως γνωστά σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο.
Πρώτα το 2022, είχαν ενταχθεί στο Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς οι Αράπηδες Μοναστηρακίου, ενώ στη συνέχεια το 2023, εντάχθηκαν τα Μπαμπούγερα της Καλής Βρύσης. Τα υπόλοιπα δρώμενα των μεταμφιέσεων δεν έχουν ενταχθεί ακόμα στον Κατάλογο αυτό.
Παρ’ όλα αυτά, από τη Δράμα έχουν ενταχθεί και άλλα που δεν ανήκουν στις μεταμφιέσεις, όπως είναι τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα του Καλαμπακίου, το Κουρμπάνι που γίνεται επίσης στο Καλαμπάκι παραμονή και ανήμερα της γιορτής του Αγίου Αθανασίου και η Καλογεροδευτέρα την Αποκριά στο Καλαμπάκι.
Στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, έχουν ενταχθεί επίσης και οι Ιπποδρομίες του Δοξάτου που γίνονται στις 2 Μαΐου.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ, ότι για πρώτη φορά μετά την ένταξη των παραπάνω στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, οι Σύλλογοι που υλοποιούν όλα αυτά τα δρώμενα, έχουν δημιουργήσει ένα τοπικό Δίκτυο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και λίγο πριν από τις ημέρες των Χριστουγέννων το 2024, πραγματοποίησαν και το πρώτο τριήμερο συνέδριο με πλήθος επιστημονικών εισηγήσεων από καταξιωμένους επιστήμονες.
Τα δρώμενα των μεταμφιέσεων των Φώτων στη Δράμα όπως έχουν μείνει να λέγονται, δεν είναι απλά και μόνο η αναβίωση ορισμένων εθίμων. Αποτελούν την ανάδυση της ιστορίας του τόπου από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και σήμερα, χωρίς διακοπή και αυτό είναι που αναδεικνύει τον πολιτισμό και την ιστορική συνέχεια μέχρι και σήμερα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η αναβίωση των δρώμενων των Φώτων στα χωριά της Δράμας συγκεντρώνει πλήθος κόσμου απ’ όλη την Ελλάδα. Και όπως είχε τονίσει μιλώντας στον «Π.Τ.» πριν από λίγες ημέρες ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ν. Δράμας κ. Καλλίας, ήδη από τα μέσα του περασμένου Οκτωβρίου, πλήθος επισκεπτών έκλεινε δωμάτια σε ξενοδοχεία προκειμένου να απολαύσει από κοντά την αναβίωση των δρωμένων.
