Με τους «Αράπηδες»
ή «Χαράπια» τα δρώμενα
του Δωδεκαημέρου στο Βώλακα
ΑΠΟ ΤΑ ντόπια χωριά στα οποία αναβιώνουν τα δρώμενα των μεταμφιέσεων στο τέλος του Δωδεκαημέρου, είναι και ο Βώλακας του Δήμου Κ. Νευροκοπίου.
Στο Βώλακα, τα δρώμενα των Θεοφανείων αρχίζουν στις 6 Ιανουαρίου, με το έθιμο της «μπάρας». Ρίχνουν στο σιντριβάνι πρώτα τον παπά, τον πρόεδρο του χωριού και ακολουθούν οι νεόνυμφοι της περασμένης χρονιάς και όσοι άλλοι το επιθυμούν. Το βράδυ, μπαίνουν ορισμένοι κρυφά στα σπίτια αυτών που έχουν κορίτσια για παντρειά και «κλέβουν» διάφορα αντικείμενα τα οποία συγκεντρώνουν στην πλατεία. Την επόμενη ημέρα το πρωί, πραγματοποιείται ο πλειστηριασμός τους. Εκεί προσέρχονται οι κάτοχοι των κλεμμένων αντικειμένων και αφού προσφέρουν κάποιο συμβολικό τίμημα, αποκτούν πάλι την κυριότητα τους.
Στις 7 Ιανουαρίου, ομάδες νέων μεταμφιέζονται σε «Αράπηδες» ή «Χαράπια». Έχουν καμπούρα, στη μέση ζώνονται κουδούνια, στο σβέρκο φέρουν προβιά, το πρόσωπο και τα χέρια είναι μαυρισμένα με καπνιά, ενώ στα πόδια φορούν γουρουνοτσάρουχα. Κρατούν ξύλινο σπαθί και χονδρό ξύλο πάνω στο οποίο στηρίζονται και κουνιούνται, δίνοντας στον ήχο των κουδουνιών κάποιο ρυθμό. Επίσης, η ομάδα περιλαμβάνει τον «τσαούση» που φορεί την ανδρική τοπική ενδυμασία και τις νύφες που είναι άνδρες ντυμένοι με την τοπική γυναικεία φορεσιά. Όταν ένας θεατής κλέψει τη νύφη, τότε ο τσαούσης και οι Αράπηδες σπεύδουν να πιάσουν τον απαγωγέα και τον δίνουν λεία στους Αράπηδες.
Στις 8 Ιανουαρίου, ημέρα του Μπάμπιντεν, γίνεται αναπαράσταση παραδοσιακού γάμου. Όλοι οι συμμετέχοντες ακολουθούν τη διαδικασία και τα τελετουργικά ενός κανονικού γάμου. Μετά την τελετή, ακολουθεί γλέντι με τη συμμετοχή του κόσμου. Την ίδια ημέρα εμφανίζονται και οι Αρκούδες, μεταμφιεσμένοι με δέρματα που καλύπτουν όλο το σώμα, μεγάλη μάσκα, κουδούνι κρεμασμένο στη μέση.
Δρουν κατά ομάδες με αρχηγό τον Αρκουδιάρη ο οποίος τραγουδάει κτυπώντας τον νταχαρέ και οι Αρκούδες χορεύουν στο ρυθμό του, συνήθως κινούνται χοροπηδώντας στο ρυθμό του Αρκουδιάρη και κτυπούν με τα δυο χέρια το κουδούνι που έχουν στη μέση. η κίνηση αυτή γίνεται για εκφοβισμό κατά μια εξήγηση, ως παραλήρημα ερωτισμού κατά μια άλλη.
