Μιλάει στον «Π.Τ.» ο Δραμινός ερευνητής κ. Κασμερίδης
«Μετά τον καπνό, η ταυτότητα
της Δράμας είναι το νερό
και οι υδρόμυλοί της»
Ιστορικά στοιχεία για τους μύλους της Δράμας στα εκδήλωση των ετήσιων βραβείων της ΑΜΚΕ ΚΥΚΛΩΨ
Του Θανάση Πολυμένη
ΟΠΩΣ ΗΔΗ έχουμε δημοσιεύσει και στο χθεσινό φύλλο της εφημερίδας του «Π.Τ.», τα ετήσια βραβεία της ΑΜΚΕ ΚΥΚΛΩΨ, αποτελούν μια από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις της πόλης.
Πέρα από τα βραβεία και τις τιμητικές διακρίσεις, η εκδήλωση έχει στόχο την ανάδειξη του παρελθόντος της πόλης, ένα παρελθόν το οποίο έχει ουσιαστικά χαθεί. Κάθε φορά, η ετήσια εκδήλωση της ΚΥΚΛΩΨ, βάζει και ένα λιθαράκι για την ανάδειξη αυτού του παρελθόντος.
Φέτος, την κεντρική παρουσίαση της εκδήλωσης είχε ο Δραμινός ερευνητής κ. Στράτος Κασμερίδης, ο οποίος είχε και την κεντρική ομιλία με θέμα τους μύλους της Δράμας. Να υπενθυμίσουμε ότι ο 7ος Φωτογραφικός διαγωνισμός είχε θέμα το Νερό, και βέβαια υπάρχει συνάφεια μεταξύ των δύο.
Για το θέμα του, μίλησε στον «Π.Τ.» ο κ. Κασμερίδη, ο οποίος αρχικά σημείωσε ότι «το θέμα είναι πάρα πολύ πλούσιο και δεν μπορεί να αναλυθεί μέσα σε μια ομιλία». Όπως τόνισε πάντως, «το σημαντικό είναι να θυμηθεί ο κόσμος και να ευαισθητοποιηθούν οι φορείς, στο να φροντίσουν να διασώσουν και αναδείξουν τους εναπομείναντες μύλους. Πιστεύω ότι, μετά τον καπνό, η ταυτότητα της Δράμας είναι το νερό και οι υδρόμυλοί της».
Ο κ. Κασμερίδης τονίσει ότι «δεν υπήρχαν μόνο υδρόμυλοι, αλλά αυτοί ήταν το πιο χαρακτηριστικό, από τα πεδινά μέχρι τα ορεινά».
Ερωτώμενος αν σήμερα σώζονται αρκετοί απ’ αυτούς τους μύλους, σημειώνει ότι «οι πιο καλά σωζόμενοι μύλοι πέρα από την πόλη της Δράμας, βρίσκονται στην περιφέρειά της όπως στη Νέα Αμισό όπως ο μύλος των Ζιώγα – Χατζηαντωνίου, στο Κεφαλάρι ο μύλος του Κόντου που είναι σε λειτουργία καθημερινά, στο Μυλοπόταμο, ενώ υπάρχουν και πολλά ενδιαφέροντα κτίσματα που δεν είναι σε ερειπιώδη κατάσταση, είτε στα χωριά του Μενοικίου όπως Καλλιθέα και Καλή Βρύση, είτε πιο ορεινά προς το Κάτω Νευροκόπι, Λευκόγεια και άλλα χωριά της περιοχής».
Αναφερόμενος στην ομιλία του για τους μύλους ο κ. Κασμερίδης, σημειώνει ότι «η παρουσία του υγρού στοιχείου, τόσο στην πόλη της Δράμας, όσο και στην ύπαιθρό της, ορεινή και πεδινή, πιστοποιεί ότι πρέπει να υπήρξαν διάφορες μορφές μύλων, παρακολουθώντας τις τεχνικές εξελίξεις κάθε εποχής, βασισμένη στην εκμετάλλευση των υδάτων, για την άλεση δημητριακών, με σκοπό την παρασκευή του βασικότερου στοιχείο διατροφής, του ψωμιού. Οι υδάτινοι όγκοι των πηγών της Αγίας Βαρβάρας, του Μυλοποτάμου, του Κεφαλαρίου, του Αγγίτη και των παραποτάμων του Νέστου, παράλληλα με μικρότερα εποχιακά τοπικά ρεύματα, τροφοδοτούσαν δεκάδες υδρόμυλους σε όλο το Νομό Δράμας».
Όπως εξηγεί ο ίδιος, «η εκμετάλλευση της υδραυλικής ενέργειας, της ενέργειας που μπορεί να προσφέρει το νερό, αναμφίβολα ήταν το πιο σημαντικό βήμα στην εξέλιξη των μέσων που ο άνθρωπος χρησιμοποίησε για το άλεσμα. Κι αυτό, διότι με την εφεύρεση του νερόμυλου, πρώτη φορά σκέφτηκε να αξιοποιήσει μια φυσική δύναμη, για κίνηση μηχανισμού, αυξάνοντας παράλληλα την παραγωγή. Όλα τα είδη μύλων λειτούργησαν πριν τη βιομηχανική εποχή, όταν γίνονταν χρήση μόνο της μυϊκής ανθρώπινης και ζωικής δύναμης, και εκμετάλλευση των ήπιων φυσικά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
Χαρακτηριστικά τονίζει επίσης ο κ. Κασμερίδης, ότι «κάθε εξελικτικό στάδιο στην περίπτωση των μύλων, δεν εκτοπιζόταν από το επόμενο. Έτσι, στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, εξακολουθούσαν να δουλεύουν παράλληλα με τους βιομηχανικούς μύλους και χειρόμυλοι, ζωόμυλοι και νερόμυλοι».
Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι πρόκειται για σημαντικά ιστορικά στοιχεία γύρω από θέμα των μύλων της περιοχής του Ν. Δράμας, και ευελπιστούμε ότι σύντομα θα δούμε την εργασία αυτή του κ. Κασμερίδη, τυπωμένη σε ένα ωραίο βιβλίο με φωτογραφίες ντοκουμέντα από την ΑΜΚΕ ΚΥΚΛΩΨ, όπως έχει κάνει και σε άλλες περιπτώσεις.