Το Σάββατο 16 Δεκεμβρίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο
Μια μοναδική περιοδική έκθεση
για την Ελληνιστική Δράμα με
ευρήματα από το έργο της ΔΕΔΑ
Μιλάει στον «Π.Τ.» η αν. διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας κ. Πουλιούδη
Του Θανάση Πολυμένη
ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΗ και σπάνια περιοδική έκθεση με κεντρικό θέμα την «Ελληνιστική Δράμα», θα ανοίξει τις πύλες της το Σάββατο 16 Δεκεμβρίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δράμας.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική περιοδική έκθεση, όπου θα παρουσιαστούν αντικείμενα από την εποχή αυτή.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν στις 19.00 το βράδυ του Σαββάτου, όπου επίσης θα ακούσουμε και δύο πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες: «Η Ελληνιστική Δράμα με τα μέχρι τώρα δεδομένα» με ομιλήτρια την κα. Πουλιούδη Βασιλική, αν. Προϊσταμένη της ΕΦΑ Δράμας και «Η Ελληνιστική Δράμα στο πλαίσιο του έργου της ΔΕΔΑ» με ομιλητή τον κ. Αθανάσιο Σαλονικιό, αρχαιολόγο του έργου της εγκατάστασης φυσικού αερίου στην πόλη της Δράμας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, τόσο από τις δύο ομιλίες, όσο και από τα αντικείμενα, θα μάθουμε για πρώτη φορά, τι έχει βρεθεί σχετικά με την συγκεκριμένη εποχή, στο διάστημα των δύο χρόνων που διεξάγεται το έργο της εγκατάστασης του δικτύου φυσικού αερίου.
Μια πρώτη γεύση είχε δώσει ο «Π.Τ.» με ένα ολοσέλιδο αφιέρωμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στις 30 Νοεμβρίου 2023.
Όπως επισημαίνει μιλώντας στον «Π.Τ.» η κα. Πουλιούδη, «η έκθεση θα διαρκέσει ανάλογα με την επισκεψιμότητά της, θα γίνει ενημέρωση για τα ελληνιστικά δεδομένα της Δράμας, τόσο αυτά που υπήρχαν και είχαμε υπόψη μας, όσο και αυτά που προέκυψαν με τις νέες εκσκαφές που έχουν γίνει».
Η Ελληνιστική Περίοδος
Όπως τονίζει μιλώντας στον «Π.Τ.» ο κα Πουλιούδη, «στην έκθεση θα υπάρχουν αντικείμενα που έχουν βρεθεί κατά καιρούς στη Δράμα και είναι επιβεβαιώσεις για την ελληνιστική Δράμα, που σημαίνει ότι η Δράμα είχε πολιτισμό στην Ελληνιστική Εποχή».
Εξηγώντας μας σχετικά, σημειώνει ότι «η Ελληνιστική Περίοδος, καλύπτει το χρονικό διάστημα της ελληνικής ιστορίας, μετά από την αρχαία Ελλάδα, μεταξύ του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π.Χ. και του θανάτου της Κλεοπάτρας το 30 π.Χ. Ακολουθούμενου από την εμφάνιση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, όπως σηματοδοτείται από τη Ναυμαχία του Ακτίου το 31 π.Χ. και την κατάκτηση του Πτολεμαϊκού Βασιλείου τον επόμενο χρόνο».
Η ίδια μας δίνει ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της ελληνιστικής Δράμας: «Ξέρουμε ότι στους Ελληνιστικούς χρόνους περνούσε η Εγνατία Οδός, η οποία διανθίστηκε αργότερα από τους Ρωμαίους. Θα πρέπει να πούμε ότι οι πρώτοι δρόμοι στην ενδοχώρα της Δράμας ήταν φυσικά περάσματα τα οποία με την ένταξη της περιοχής στο βασίλειο της Μακεδονίας στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. εξελίχθηκαν σε οργανωμένο οδικό δίκτυο».
Η αρχαία Εγνατία στην περιοχή
Η ίδια αναφέρεται στο «κομμάτι της αρχαίας Εγνατίας, η οποία από τα τέλη του 2ου αιώνα συνέδεε τη Ρώμη με τις ανατολικές επαρχίες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ήταν έργο του Ρωμαίου ανθύπατου Ιγνάτιου ως συνέχεια της Απίας Οδού. Η Εγνατία ξεκινούσε από το Δυρράχιο, διέσχιζε την Ιλλυρία, τη Μακεδονία και τη Θράκη και κατέληγε στο Βυζάντιο.
Περάσματα της αρχαίας Εγνατίας Οδού από την περιοχή μας, έχουμε στο Καλαμπάκι με τον σταδιοδείκτη του Καλαμπακίου που επιβεβαιώνει ότι υπήρχε διαμορφωμένο οδικό δίκτυο στην περιοχή επί Φιλίππου, το οποίο πολύ αργότερα είχε διανθιστεί από τους Ρωμαίους.
Επίσης θα πρέπει να πούμε για την Ελληνιστική Δράμα ότι έχουμε το Ιερό του Διονύσου που σημαίνει ότι επιβεβαιώνεται η κατοίκηση στην περιοχή και θα πρέπει να πούμε ότι, η θέση και η έκταση του αρχαίου οικισμού στην πόλη της Δράμας, δεν έχει προσδιοριστεί με μεγάλη ασφάλεια και ακρίβεια».
Η Ελληνιστική Δράμα
Αναφερόμενη στα ευρήματα για την Ελληνιστική Δράμα, τονίζει ότι «έχουμε τις διάφορες επιβεβαιώσεις, όπως το Ιερό του Διονύσου, το οποίο θα λέγαμε ότι είναι από τα αρχαϊκά χρόνια και αυτό επιβεβαιώνεται από τις επιγραφές και τα γλυπτά που εντοπίστηκαν διάσπαρτα μέσα στην σύγχρονη πόλη, όπως τα ενεπίγραφα βάθρα που βρέθηκαν στην περιοχή του Διοικητηρίου, αλλά και από τις διάφορες προτομές του Διονύσου που βρέθηκαν στην γύρω περιοχή.
Επίσης στους Ελληνιστικούς χρόνους στην εύπορη γη της πεδιάδας της Δράμας, η ζωή οργανώνεται σε μικρές κώμες και αγροικίες που υπάγονται διοικητικά είτε στις ισχυρές πόλεις όπως της Αμφίπολης και των Φιλίππων, είτε απευθείας στο βασιλιά της Μακεδονίας.
Μετά την ήττα του τελευταίου Μακεδόνα βασιλιά Περσέα και την υποταγή της Μακεδονίας στους Ρωμαίους το 168 π.Χ., η Ανατολική Μακεδονία με πρωτεύουσα την Αμφίπολη αποτελεί την πρώτη μερίδα από τις τέσσερις στις οποίες είχε διαιρεθεί η Μακεδονία. Με την πλήρη υποταγή της Μακεδονίας στους Ρωμαίους το 148 π.Χ. διακόπτονται τα τοπικά νομίσματα και κυριαρχεί το νόμισμα της Ρώμης και το αργυρό δηνάριο».
Οι νεκροπόλεις
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει η κα. Πουλιούδη για τις «νεκροπόλεις της Ελληνιστικής Δράμας που έχουν βρεθεί, η μία είναι στην περιοχή της Κρώμνης και η άλλη στα βόρεια όρια της σύγχρονης Δράμας στη θέση Αμπέλια. Δεν είναι βέβαιο όμως ότι ανήκουν όλες αυτές οι νεκροπόλεις στον οικισμό της Δράμας ή σε άλλες μικρές κώμες, οι οποίες βέβαια ήταν κοντά στην πόλη της Δράμας, ή αγροικίες.
Ως συνήθως πρόκειται για λακκοειδής και κυβοτιόσχημους τάφους. Το πιο σημαντικό ταφικό μνημείο, είναι αυτό της οδού Τροίας. Πρόκειται για τάφο μακεδονικού τύπου».
Όπως σημειώνει η ίδια, «όταν αποκαλύφθηκε ο τάφος ήταν συλημένος, σώθηκαν όμως κτερίσματα που μας δίνουν τη δυνατότητα να τοποθετήσουμε τον τάφο χρονολογικά στον 2ο αιώνα π.Χ. και ήταν ανοικτός για αρκετά χρόνια, καθώς είχε δεχθεί ταφές της ίδιας οικογένειας ενώ είχαν βρεθεί και διάφορα νομίσματα.
Επίσης στην νεκρόπολη των Ρωμαϊκών Χρόνων, ανήκει και καμαροσκέπαστος τάφος που βρέθηκε έξω από το βυζαντινό περίβολο του τείχους, κοντά στο ναό των Ταξιαρχών και κάτω από το οδόστρωμα της οδού Βενιζέλου. Η θέση του έξω από τον περίβολο των βυζαντινών τειχών προσδιορίζει πιθανότητα το νοτιοανατολικό όριο του οικισμού των ρωμαϊκών χρόνων».
