Νέο ξεκίνημα ζωής για τους ενήλικες
το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Δράμας
Ν. Καριπίδης: «Στόχος μας, είναι να κάνουμε όλα αυτά τα μαθήματα με διαφορετικό και καινοτόμο τρόπο, όπως εφαρμόζεται στην εκπαίδευση ενηλίκων»
Της Σουζάνας Θεοδωρίδου
Με αφορμή την δημιουργία ενός νέου εργαστηρίου πληροφορικής στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας της Δράμας, πραγματοποιήσαμε αυτή τη συνέντευξη, ώστε να γνωρίσουμε πως λειτουργεί αυτή η Δομή εκπαίδευσης, στην οποία φοιτούν και εκπαιδεύονται πολλοί συμπολίτες μας.
Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.) είναι ένα δωρεάν, καινοτόμο δημόσιο σχολείο εκπαίδευσης ενηλίκων, με συνολική διάρκεια φοίτησης δυο εκπαιδευτικά έτη. Απευθύνεται σε πολίτες ηλικίας 18 ετών και άνω, οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Με την επιτυχή ολοκλήρωση της φοίτησης, παρέχεται τίτλος ισότιμος του Γυμνασίου. Το πρόγραμμα σπουδών των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας διαφέρει από το αντίστοιχο της τυπικής εκπαίδευσης, καθώς διαθέτει πιο ευέλικτο περιεχόμενο, και έχει προσαρμοσμένη διδακτική μεθοδολογία και αξιολόγηση των εκπαιδευομένων.
Στόχος των Σ.Δ.Ε., είναι η επανασύνδεση των εκπαιδευομένων με τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, η διαμόρφωση θετικής στάσης προς τη μάθηση, η απόκτηση βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων, η ενίσχυση της προσωπικότητας και τέλος, η πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
Για την φιλοσοφία των Σ.Δ.Ε., καθώς και για το πώς λειτουργούν αυτές οι Δομές εκπαίδευσης, μίλησε στον «Π.Τ.», ο Διευθυντής του Σ.Δ.Ε. Δράμας, κ. Νικόλαος Καριπίδης.
κ. Καριπίδη, θα ήθελα να μας μιλήσετε αρχικά για το πώς λειτουργεί το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Δράμας.
Το σχολείο της Δράμας, λειτουργεί 13 χρόνια. Κατά την διάρκεια αυτών των χρόνων, έχει αλλάξει χώρο στον οποίο στεγάζεται. Δεν έχει κάποιο δικό του χώρο. Πριν από ένα χρόνο, στεγαζόμασταν στο κτίριο που θα μεταφερθεί η Αστυνομική Διεύθυνση Δράμας. Φύγαμε την άνοιξη από εκεί, και βρήκαμε φιλοξενία στον χώρο του 10ου Δημοτικού Σχολείου Δράμας. Για τις ανάγκες μας, επαρκεί αυτός ο χώρος. Δεν είμαστε πολύ μεγάλο σχολείο, και λειτουργούμε άλλες ώρες από αυτές του Δημοτικού.
Οι μαθητές του Σ.Δ.Ε., τι κύκλο σπουδών ακολουθούν;
Από την έναρξη λειτουργίας του Σ.Δ.Ε. Δράμας, έχουν περάσει περίπου 700 μαθητές. Από αυτούς, οι μισοί περίπου τελείωσαν και πήραν το απολυτήριο του Γυμνασίου, το οποίο είναι ο τίτλος που δίνουμε εμείς. Κάποιοι δεν τα κατάφεραν, για τους λόγους που υπάρχει συνήθως διαρροή στα σχολεία. Δηλαδή, στις περιπτώσεις όπως η δική μας, που έχουμε ενήλικες μαθητές, σταματούν την φοίτησή τους στο σχολείο μας λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων, προβλημάτων υγείας, καθώς και επαγγελματικών υποχρεώσεων.
Οι μαθητές μας, είναι πάνω από 18 ετών, βάσει της νομοθεσίας. Την φετινή χρονιά, έχουμε άτομα που φοιτούν στο σχολείο μας μέχρι 72 ετών. Έχουμε περίπου 30 άτομα σε κάθε κύκλο, το πρώτο και το δεύτερο έτος. Τα τριάντα άτομα είναι χωρισμένα σε δυο τμήματα στην πρώτη τάξη, και σε δυο τμήματα στην δευτέρα τάξη. Από διδακτικό προσωπικό, υπάρχουν τρεις αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί, συν ένας υποδιευθυντής και ένας διευθυντής. Υπάρχουν βέβαια ελλείψεις σε κάποιους ακόμη γραμματισμούς, όπως τους λέμε εμείς. Δηλαδή, σε κάποια μαθήματα που πρέπει να γίνουν, και περιμένουμε να γίνουν οι προσλήψεις των ωρομισθίων που γίνονται κάθε χρόνο για να λειτουργήσουν και τα υπόλοιπα μαθήματα.
Τη σχολική χρονιά 2016-17 έχουν αποσπαστεί στο ΣΔΕ Δράμας ο Διευθυντής κ. Καριπίδης Νίκος, ο Υποδιευθυντής κ. Ταουσάνης Γιάννης και οι εκπαιδευτικοί κα Φιλτσόγλου Αναστασία, κα Μυλωνά Ελισάβετ και κ. Ουζούνης Θανάσης.
Τι μαθήματα διδάσκονται στο Σ.Δ.Ε.;
Τα μαθήματα, είναι οι γραμματισμοί όπως τους λέμε εμείς. Διδάσκονται νέα ελληνικά, αγγλικά, μαθηματικά, πληροφορική, εικαστικά, περιβαλλοντικά θέματα, φυσική, και παράλληλα πραγματοποιούμε project, δηλαδή, διαθεματικές εργασίες και εργαστήρια, ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών. Φέτος για παράδειγμα, λειτουργεί στο σχολείο μας εργαστήριο μουσικής, με έναν καθηγητή ο οποίος έχει γνώσεις μουσικής και κάνει ξεχωριστά αυτό το μάθημα.
Στόχος μας, είναι να κάνουμε όλα αυτά τα μαθήματα με διαφορετικό και καινοτόμο τρόπο, όπως εφαρμόζεται στην εκπαίδευση ενηλίκων. Ο τρόπος, είναι ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένα βιβλία και δεν υπάρχει συγκεκριμένη ύλη. Υπάρχουν απλά οι ανάγκες των εκπαιδευομένων, τις οποίες πρέπει να διαπιστώσει ο εκπαιδευτής και να φτιάξει ένα δικό του πλάνο, έτσι ώστε να καλύψει αυτές τις ανάγκες.
Προσπαθούμε να κάνουμε όλα τα μαθήματα, με πρακτικό τρόπο, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιούμε πολλές επισκέψεις σε φορείς. Προσπαθούμε να φέρνουμε κοντά τους μαθητές μας, στις κοινωνικές δομές και υπηρεσίες. Επομένως, πρέπει να τους μάθουμε π.χ. πως λειτουργεί ο Δήμος, η Περιφέρεια, οι Σύλλογοι, να τους πάμε σε μουσεία, να τους δείξουμε τη φύση στην περιοχή μας, και τις επιχειρήσεις που λειτουργούν. Προσπαθούμε δηλαδή, να τους δώσουμε διεξόδους.
Μέσα στα διδακτικά πλαίσια, υπάρχει και ο επαγγελματικός προσανατολισμός, ενώ σημαντικό είναι και το κομμάτι της ψυχολογικής υποστήριξης που παρέχεται στους εκπαιδευόμενους, εφόσον όμως γίνουν προσλήψεις για το απαραίτητο εκπαιδευτικό προσωπικό.
Όλα αυτά συνθέτουν ένα ωραίο και ολοκληρωμένο πλάνο, το οποίο έχει δείξει ότι λειτουργεί αρκετά καλά όταν βέβαια όλα αυτά υπάρχουν στην διάθεση των εκπαιδευομένων.
Επιπλέον, σημαντικό είναι ότι αν τελικά πάρουμε την χρηματοδότηση που περιμένουμε, ένα ποσό θα διατεθεί για όσους από τους εκπαιδευόμενους επιθυμούν να πάρουν πτυχίο πληροφορικής (τύπου ECDL). Τα μαθήματα θα γίνονται στο σχολείο μας, ενώ από την χρηματοδότηση θα καλυφθεί το κόστος αυτών των εξετάσεων.
Επιπλέον, τα υπόλοιπα χρήματα θα διατεθούν ώστε να πραγματοποιήσουμε επισκέψεις σε γειτονικές περιοχές εκπαιδευτικού χαρακτήρα.
Ποιες είναι οι ελλείψεις που υπάρχουν σήμερα στο Σ.Δ.Ε. Δράμας;
Το σχολείο από τη στιγμή που έχει καλυφθεί το θέμα της στέγασης, το οποίο αποτελούσε πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα πέρυσι, έχει πλέον μια βάση ώστε να μπορεί να λειτουργεί ικανοποιητικά. Ένα πολύ μεγάλο μας πρόβλημα, το οποίο μόλις λύσαμε, ήταν ότι δεν είχαμε εργαστήριο πληροφορικής. Για τους εκπαιδευόμενους, δεν είναι απλά ένα μάθημα πληροφορικής στο πρόγραμμα σπουδών τους, αλλά διαχέει και χρειάζεται για να ενώσει όλα τα υπόλοιπα μαθήματα. Παράλληλα, είναι απαραίτητο και για τα διαθεματικά project που πραγματοποιούμε, γιατί γίνεται η έρευνα πολλές φορές μέσω των υπολογιστών και το διαδίκτυο. Προσπαθούμε να κάνουμε αναβάθμιση τους υπολογιστές, γιατί είναι δεκαετίας, ώστε να μπορούν να δουλεύουν καλύτερα οι μαθητές, χωρίς να χρεώσουμε το κράτος, ψάχνοντας κάποιες επιχειρήσεις οι οποίες μπορούν να μας χορηγήσουν τον εξοπλισμό.
Παράλληλα, είχαμε πολλές ελλείψεις σε εξοπλισμό γιατί ήταν πεπαλαιωμένος και το κράτος μας βοηθάει σε αυτόν τον τομέα δίνοντάς μας κάποια χρήματα για να πάρουμε τον εξοπλισμό.
Οι μεγαλύτερες πλέον ελλείψεις, εντοπίζονται στο διδακτικό προσωπικό, καθώς δεν διαθέτουμε καθηγητές μαθηματικών, πληροφορικής και αγγλικών. Υπάρχουν πολλά ακόμα που μας χρειάζονται από υλικά, αλλά νομίζω ότι με αυτά που ανέφερα παραπάνω θα καλυφθούμε σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Με τις συμβάσεις των καθηγητών τι ακριβώς προβλέπεται;
Τα Σ.Δ.Ε. επειδή χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά κονδύλια, εντάσσονται στο ΕΣΠΑ κάθε φορά, και οι κωδικοί τους βγαίνουν βάση τυποποιημένων διαδικασιών και απευθύνονται σε πολύ συγκεκριμένα έξοδα. Αυτό που άργησε φέτος ήταν η ένταξη του προγράμματος, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν κονδύλια, άρα να μην μπορούμε να κάνουμε δαπάνες για καθαριότητα, αναλώσιμα κλπ. και φυσικά δεν μπορούμε να προσλάβουμε το προσωπικό μας.
Παρόλα αυτά, στο Σ.Δ.Ε. Δράμας λειτουργούμε σχετικά ικανοποιητικά. Δηλαδή, γίνονται παραπάνω από τα μισά μαθήματα. Υπάρχουν και περιπτώσεις σε Σ.Δ.Ε., όπου είχαν μόνο έναν καθηγητή ή δεν άνοιξαν καθόλου.
Πλέον, ήδη έγινε η ένταξη του προγράμματος, και πιστεύω ότι μέσα στις επόμενες ημέρες το Υπουργείο θα βγάλει την προκήρυξη, ώστε να καταθέσουν τα χαρτιά τους οι ενδιαφερόμενοι και μέσα στον υπόλοιπο μήνα να γίνει η εξέταση των δικαιολογητικών και στη συνέχεια οι τελικές προσλήψεις. Βέβαια, μένει ένα πολύ μικρό διάστημα για την ολοκλήρωση της σχολικής χρονιάς, οπότε και θα συμπληρώσουμε τις ώρες τα Σαββατοκύριακα, αλλά ίσως και στις γιορτές του Πάσχα. Σίγουρα αυτό όμως, δεν αποτελεί μια ενδεδειγμένη διαδικασία.
Τι ξεχωριστό έχουν τα Σ.Δ.Ε.;
Αυτά τα σχολεία έχουν πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά, είναι ότι είναι μοναδικά στο είδος τους. Δηλαδή, δεν υπάρχει άλλο σχολείο σαν το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. Το ξεχωριστό είναι ότι στο Σ.Δ.Ε. δεν υπάρχουν εξετάσεις, αλλά έχουμε περιγραφική αξιολόγηση. Επίσης, σε αυτά τα σχολεία έχουμε τελείως διαφορετική λογική. Δηλαδή, δεν κερδίζει απλά ο μαθητής έναν χρόνο, όπου αντί για τρία θα φοιτήσει εδώ δυο χρόνια. Θα κερδίσει γενικότερα όλη την φιλοσοφία.
Το γεγονός ότι έχουμε ενήλικες εκπαιδευόμενους, μας βοηθάει με την έννοια ότι έχουν ήδη εμπειρίες, τις οποίες μπορούν να αξιοποιήσουν οι εκπαιδευτές μέσα στην τάξη. Κάποιοι από τους εκπαιδευόμενους έχουν ήδη επιχειρήσεις, ενώ άλλοι έχουν δουλέψει ως υπάλληλοι.
Πόσα άτομα φοιτούν την φετινή σχολική χρονιά στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Δράμας;
Έχουμε 64 μαθητές φέτος. Τριάντα είναι στον πρώτο κύκλο, και τριάντα τέσσερις στον δεύτερο. Στην έναρξη της εκπαίδευσης τους, οι μαθητές είναι συνήθως λίγο διστακτικοί. Αρχικά, κάνουμε μια συνέντευξη με τον υποψήφιο εκπαιδευόμενο για να διερευνήσουμε τους λόγους για τους οποίους σταμάτησε το σχολείο, τα προβλήματα που τώρα αντιμετωπίζει ώστε να μπορέσουμε να τον βοηθήσουμε και να τον στηρίξουμε. Από εκεί λοιπόν, αντλούμε πολλά συμπεράσματα που μας βοηθούν. Βλέπουμε ότι κυρίως οι μαθητές που έρχονται εδώ, έρχονται για δυο λόγους. Ο ένας λόγος είναι γιατί την προσωπική τους ολοκλήρωση και ικανοποίηση, ενώ ο δεύτερος είναι ότι κάποιοι χρειάζονται το απολυτήριο της αποφοίτησής τους γιατί δουλεύουν ή γιατί ψάχνουν να βρουν δουλειά. Όταν τελειώνουν όμως την σχολική εκπαίδευση, είναι όλοι τους πολύ ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους, και αυτό είναι που θέλουμε.
