Ο απολογισμός της περιόδου
2014-2020 του ΕΣΠΑ της ΠΑΜΘ
από τον Περιφερειάρχη κ. Χρ. Μέτιο
ΤΟΝ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ για την περίοδο 2014-2020 του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας – Θράκης, έδωσε στη δημοσιότητα ο περιφερειάρχης ΑΜΘ κ. Χρήστος Μέτιος, ενώ παράλληλα ανακοίνωσε και τρεις νέες προσκλήσεις για την ενίσχυση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητα.
Όπως σημείωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο κ. Μέτιος, από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετώπισε η απερχόμενη διοίκηση κατά τη διάρκεια της θητείας της ήταν η πλήρης αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020 και η έγκριση και ενεργοποίηση του (νέου) ΕΣΠΑ της περιόδου 2021-2027.
«Δεν είναι μόνοι οι σημαντικοί οικονομικοί πόροι που τα δύο παραπάνω χρηματοδοτικά εργαλεία διαθέτουν στην περιφέρειά μας αλλά κυρίως το γεγονός ότι οι πόροι αυτοί ήταν και είναι διαθέσιμοι σε μια κρίσιμη περίοδο, παρατεταμένων και διαδοχικών έντονων κρίσεων όπως: η οικονομική κρίση του 2015 (με τις κλειστές τράπεζες), – η μεταναστευτική κρίση, η υγειονομική κρίση Covid 19 αλλά και η νέα οικονομική-ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία».
Όπως έκανε γνωστό επίσης, «όλα αυτά τα χρόνια λοιπόν, μέσα από το ΕΣΠΑ που ολοκληρώνεται (2014-2020) χρηματοδοτούνται περισσότερα από 1.900 έργα (δηλαδή Δημόσια Έργα, Προμήθειες, Υπηρεσίες αλλά και δράσεις επιχειρηματικότητας) – χωρίς να υπολογίζουμε τις περίπου 22 χιλιάδες επιχειρήσεις που υποστηρίχθηκαν για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης COVID.
Συγκεκριμένα από το ΕΣΠΑ 2014-2020 της Περιφέρειας:
– χρηματοδοτήσαμε τη λειτουργία Κοινωνικών Δομών για την υποστήριξη συνανθρώπων μας με ανάγκες όπως στον τομέα της Σίτισης, της υποστήριξης Ατόμων με Αναπηρία, Δομές αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών, Κέντρα Κοινότητας, Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης κ.α.
– στηρίξαμε την ίδρυση νέων επιχειρήσεων και την ενίσχυση υφιστάμενων, στηρίξαμε ειδικά την ίδρυση νέων τουριστικών επιχειρήσεων
– ενισχύσαμε επιχειρήσεις ώστε να συνεργαστούν με ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα για να δημιουργήσουν νέα καινοτόμα προϊόντα
– ενισχύσαμε όλες τις δομές υγείας (όλα τα Νοσοκομεία της Περιφέρειας μας με σύγχρονο εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό, τα κέντρα υγείας, το ΕΚΑΒ, την 4η Υγειονομική Περιφέρεια)
– χρηματοδοτήσαμε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης με υποδομές και εξοπλισμό, δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια και βέβαια το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και το Διεθνές Πανεπιστήμιο
– στηρίξαμε τα νοικοκυριά της περιφέρειάς μας για παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών τους καθώς και την ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων
– στον τομέα του περιβάλλοντος – αναβαθμίσαμε δίκτυα ύδρευσης, εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων αλλά και έργα που συμβάλουν στην ορθολογική διαχείριση στερεών αποβλήτων
– ενισχύσαμε με σύγχρονο εξοπλισμό την Πυροσβεστική, την Ελληνική Αστυνομία και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή
– δουλέψαμε για την προστασία και ανάδειξη του τουριστικού και πολιτιστικού αποθέματος της περιφέρειάς μας με σημαντικές παρεμβάσεις σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους
– βελτιώσαμε την οδική ασφάλεια στο εθνικό και επαρχιακό δίκτυο
– υποστηρίξαμε τις πόλεις της περιφέρειάς μας με έργα βελτίωσης του αστικού περιβάλλοντος και της καθημερινότητας των πολιτών.
Όλα τα παραπάνω αντιστοιχούν σε έργα: προϋπολογισμού 840 εκατ. € (ποσοστό 183%, σχεδόν διπλάσιο από το σύνολο του τρέχοντος ΕΣΠΑ που ανέρχεται σε 457 εκατ. €), με συμβάσεις 703 εκατ. € και πληρωμές 473 εκατ. € (ποσοστό απορρόφησης 104%) με πρόβλεψη μέχρι το τέλος του έτους να ανέλθει στο 105%). Καταφέραμε η Περιφέρεια μας να βρίσκεται μέσα στις 3 – 4 πρώτες θέσεις στην απορρόφηση των πόρων της περιόδου 14-20».
Για το νέο ΕΣΠΑ
Ο κ. Μέτιος αναφέρθηκε επίσης στην ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ για την περίοδο του 2021-2027 με συνολικό ποσό 639 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 182 εκατ. ευρώ σε σχέση με το ΕΣΠΑ της Περιφέρειας της περιόδου (14-20) που έχει ολοκληρωθεί.
Όπως σημειώνει ο κ. Μέτιος, «Έτσι μέχρι σήμερα ενεργοποιήσαμε προσκλήσεις, σε ποσοστό που πλησιάζει το 60% (περίπου 400 εκατ. €) – έχουν ενταχθεί 71 έργα προϋπολογισμού 115 εκατ. € ενώ αναμένεται μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου η πλήρης τακτοποίηση όλων των μεταφερόμενων έργων που θα φέρουν πρόσθετες συμβάσεις 240 εκατ. €.
Επίσης, έχουμε ήδη πληρωμές 18 εκατ. € και θα προκύψουν πρόσθετες πληρωμές +13 εκατ. € (ποσοστό απορρόφησης 5%).
Δημιουργώντας έτσι ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα.
– Προχωρήσαμε στην επικαιροποίηση της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης «Τουριστικής – Πολιτιστικής Διαδρομής Εγνατίας Οδού» με αρχικό προϋπολογισμό 74 εκατ. € (34 εκατ. € ως συνεχιζόμενα και 40 εκατ. € νέες παρεμβάσεις).
– Σε συνεργασία με τους 6 Δήμους της Περιφέρειας (Ορεστιάδα, Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Ξάνθη, Καβάλας και Δράμα) προετοιμάσαμε τις Στρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης συνολικού προϋπολογισμού περίπου 90 εκατ. €.
– Περιγράψαμε στο πρόγραμμα την ανάγκη εκπόνησης μιας νέας ΟΧΕ με ενοποιητικό στοιχείο το περιβάλλον στην Οροσειρά Ροδόπης και τον Ποταμό Νέστο.
Εκτιμούμε λοιπόν πως είναι μια καλή αρχή, σίγουρα υπάρχουν πολλά ακόμη να γίνουν».
Οι τρεις νέες δράσεις
Αναφερόμενος στις τρεις νέες δράσεις που έχουν σχεδιαστεί ο κ. Μέτιος τόνισε ότι «έχουν εγκριθεί, τόσο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όσο και από την Ειδική Υπηρεσία Κρατικών Ενισχύσεων και μπορούν να δημοσιευτούν άμεσα και η υποβολή προτάσεων μπορεί ξεκινήσει από το Φεβρουάριο του 2024».
Όπως σημειώνει, «άλλη μια από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι η διατήρηση και ανάπτυξη του Ανθρώπινου Δυναμικού που διαθέτει – και ιδίως των νέων παιδιών που ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους φεύγουν αναζητώντας δουλειά σε άλλη περιοχή σε άλλη περιφέρεια ή σε άλλη χώρα.
Έτσι, με στόχο τη συγκράτηση του δυναμικού αυτού – των νέων παιδιών μας – και γιατί όχι να δώσουμε σε ορισμένους την ευκαιρία να επιστρέψουν σχεδιάσαμε και θέτουμε σε εφαρμογή δύο νέες προσκλήσεις που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και αφορούν: στην ενίσχυση επιχειρήσεων ώστε να προσλάβουν νέους – ανέργους – υψηλών προσόντων καλύπτοντας το μισθολογικό κόστος για 24 μήνες με συνολικό προϋπολογισμό έως 15,0 εκατ. € και χρηματοδοτεί επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους τομείς να προσλάβουν ανέργους (1 έως 3) ανάλογα με το υφιστάμενο προσωπικό που έχουν για 24 μήνες.
Επίσης, η τρίτη δράση αφορά στην ενίσχυση ανέργων για την ίδρυση επιχείρησης σε τομείς Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης με συνολικό προϋπολογισμό έως εκατ. ευρώ και χρηματοδοτεί επιχειρηματικά σχέδια από 10.000 € έως 50.000 € με ποσοστό από 80% έως 100% για την περίπτωση που το επιχειρηματικό σχέδιο προβλέπει την πρόσληψη ενός ατόμου (ανέργου).
Τέλος, η τρίτη δράση αφορά στην ενίσχυση των βιομηχανιών της περιφέρειάς μας για τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης.
Η αύξηση του κόστους ενέργειας, ως αποτέλεσμα της ενεργειακής κρίσης, αποτελεί σημαντικό κίνδυνο που απειλεί τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων ειδικά της Περιφέρειάς μας, καθώς πέρα από το κόστος παραγωγής επιβαρύνει δυσανάλογα και το κόστος μεταφοράς των εμπορευμάτων και αγαθών».
