Ο γύρος του γαλαξία μας σε 40΄
Μια εκπαιδευτική δράση
του Δ. Σ. Αδριανής-Νικηφόρου
σχετικά με το ηλιακό μας σύστημα
Η σύγχρονη εκπαίδευση αποτελεί ζητούμενο όχι μόνο των εκπαιδευτικών αλλά και της κοινωνίας. Νέες μέθοδοι, καινοτόμες πρακτικές και πρότυπες διδασκαλίες δείχνουν να αντικαθιστούν προγενέστερες πρακτικές. Ωστόσο, η ιστορία της εκπαίδευσης δείχνει πως οι διδακτικές πρακτικές ενισχύουν η μία στην άλλη, αλληλοδιαπλέκονται και αλληλοϋποστηρίζονται, με βασικό μέλημα την ολοκληρωμένη και εις βάθος ανάλυση, την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του κάθε παιδιού και την προώθηση επικοινωνιακών μοντέλων που θα συντελέσουν στην ενεργό πολιτειότητα και την ενθάρρυνση του σεβασμού προς όλες τις κατευθύνσεις.
Πυλώνα στήριξης και εμβάθυνσης της σύγχρονης διδασκαλίας στην εποχή μας αποτελεί το διαδίκτυο, το οποίο μπορεί να συντελέσει αποτελεσματικά στη διαμόρφωση πρακτικών και μεθόδων που θα αναδιαμορφώσουν το πλαίσιο υλοποίησης και θα στηρίξουν τη μαθησιακή διαδικασία. Μέσω αυτού του εργαλείου μπορούμε να φέρουμε πιο κοντά στη σχολική κοινότητα ανθρώπους, επιστήμονες ή εργαζόμενους σε εξειδικευμένους τομείς, προκειμένου να μεταλαμπαδεύσουν τη γνώση, να εξηγήσουν με τον ιδανικότερο τρόπο δυσκολονόητες έννοιες και αρχές και να προωθήσουν την έρευνα, το ενδιαφέρον και την αγάπη για τη μάθηση χωρίς να απαιτείται η μετακίνησή μας στην άλλη άκρη του πλανήτη. Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί, κάνοντας χρήση εργαλείων Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), μπορούμε να συνεργαστούμε με συναδέλφους από άλλα σχολεία της Ελλάδας ή από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και να αναπτύξουμε καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές.
Μια δράση που προωθεί την επικοινωνία και ενθαρρύνει την ανάπτυξη τέτοιων συνεργασιών είναι η κοινότητα του entwining, μέρος της οποίας αποτελεί και το Δ.Σ. Αδριανής- Νικηφόρου. Στο πλαίσιο, λοιπόν του εθνικού έργου entwining “STEAM- Στη γειτονιά του ήλιου”, που υλοποιούν οι Α΄, Γ΄ και Δ΄ τάξεις του σχολείου μας, η Ε΄ τάξη του Δ.Σ. Γόμφων Τρικάλων και η Στ’ τάξη του 3ου Δ.Σ. Νεάπολης Θεσ/κης, πραγματοποιήθηκε στις 11 Μαΐου μια μοναδική διαδικτυακή, διασχολική συνάντηση με την αστροφυσικό, Δρ. Μαρία Χαρίση, μέσω πλατφόρμας σύγχρονης τηλεκπαίδευσης. Μοναδική, διότι οι ευκαιρίες γεφύρωσης της σχολικής ύλης με την επιστημονική γνώση, υπερβαίνουν τα στενά όρια της σχολικής εκπαίδευσης, καλλιεργώντας ταυτόχρονα στους μαθητές τον επιστημονικό αλφαβητισμό και διασχολική, καθώς με τη βοήθεια της τεχνολογίας συνδέθηκαν με τις Η.Π.Α. και την Δρ. Χαρίση σχολεία από διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας.
Κύρια εμπνευστής και διοργανωτής της συνάντησης ήταν η κ. Τσιώλη Αρετή, δασκάλα της Α΄ τάξης του Δ.Σ. Γόμφων, η οποία θέλησε να εντάξει τη δράση στο πρόγραμμα των εργαστηρίων δεξιοτήτων. Η συνεργασία αποτελεί σημαντική κατάκτηση, που μεγιστοποιεί τα παιδαγωγικά οφέλη και προωθείται με κάθε ευκαιρία στους μαθητές και τις μαθήτριές μας. Στηριζόμενοι σε αυτήν την λογική, συνδέσαμε τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα και συναντηθήκαμε διαδικτυακά με την Δρ. Μαρία Χαρίση.
Η Δρ. Μαρία Χαρίση είναι αστροφυσικός και εργάζεται ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο πανεπιστήμιο Vanderbilt των Η.Π.Α. Η έρευνά της επικεντρώνεται σε διπλά συστήματα υπερμεγεθών μελανών οπών που δημιουργούνται από συγκρούσεις γαλαξιών. Μεγάλωσε στην Πύλη Τρικάλων και σπούδασε φυσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έκανε μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στην αστρονομία στο πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης και στη συνέχεια εργάστηκε στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια (Caltech).
Πέραν, όμως, των εκπληκτικών σπουδών της και της αδιάλειπτης συνεισφοράς της σε έναν τόσο σημαντικό τομέα για τη εξέλιξή μας ως είδος, η Δρ. Χαρίση διακατέχεται από αξίες που σπανίζουν στις μέρες μας. Η ευγένειά της, η ευαισθησία, η ενσυναίσθηση, η καλοσύνη, η αποτελεσματικότητα, η αμεσότητα, το πραγματικό και ουσιαστικό ενδιαφέρον και η απαράμιλλη υπομονή της είναι μόνο μερικές από αυτές. Ήταν, λοιπόν, τεράστια η χαρά μας, όταν δέχθηκε να παρουσιάσει στους/στις μικρούς, -ές μας μαθητές,-ριες μερικά στοιχεία για τον γαλαξία μας, το ηλιακό μας σύστημα, τους πλανήτες και τους δορυφόρους τους.
Η σύνδεσή μας με τις Η.Π.Α. και η συγκινητικά εκλεπτυσμένη και μοναδικά προσαρμοσμένη στις ηλικιακές ομάδες που απευθυνόταν παρουσίαση της καλεσμένης μας, προκάλεσαν το ενδιαφέρον των μικρών μας επιστημόνων και δημιούργησαν ένα εντελώς καινούριο πλαίσιο μάθησης, το οποίο χαροποίησε ιδιαιτέρως το διδακτικό προσωπικό των σχολικών μονάδων που συμμετείχαν. Ο τρόπος που πραγματοποιήθηκε η ανάλυση του ηλιακού μας συστήματος, η επεξήγηση των μεγεθών και των αποστάσεων των πλανητών και των κινήσεών τους σε συνδυασμό με την αποκάλυψη των γαλαξιών που υπάρχουν, εντυπωσίασε και αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των παιδιών για την αστρονομία και την αστροφυσική.
Για τον λόγο αυτόν και για ακόμη περισσότερους θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τη Δρ. Χαρίση για όλα όσα πρόσφερε στο μαθητικό δυναμικό των σχολείων μας αλλά και για το αίσθημα υπερηφάνειας που συνεχίζει να προσφέρει αφειδώς στους απανταχού Έλληνες. Άλλωστε, όπως έχει αναφέρει και ο Αμερικανός φιλόσοφος, ψυχολόγος και μεταρρυθμιστής της εκπαίδευσης, John Dewey: «Η εκπαίδευση είναι ένας τρόπος ζωής και όχι προετοιμασία για έναν μελλοντικό τρόπο ζωής» και αυτό έγινε ξεκάθαρο μέσω της παρουσίας της αγαπημένης, πλέον, αστροφυσικού των μαθητών και των μαθητριών μας.
Κοτζαγιώργη Καλλιόπη, εκπ/κος ΠΕ70
Γκρίμπας Βασίλειος, εκπ/κος ΠΕ70