Το πρόγραμμα εκδηλώσεων στη Δράμα
Ο εορτασμός της Εθνικής Επετείου
25ης Μαρτίου 1821 στη Δράμα
Οι ήρωες της Δράμας κατά τη διάρκεια της επανάστασης
ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ φέτος 204 χρόνια από την ένδοξη Επανάσταση του 1821, η οποία οδήγησε στη σταδιακή απελευθέρωση της Ελλάδας από τον οθωμανικό ζυγό και τη δημιουργία του πρώτου ελληνικού κράτους.
Στις 17 Μαρτίου 1821, η Μάνη κηρύσσει πρώτη την Επανάσταση, υπό την ηγεσία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, και υψώνει τη σημαία της Επανάστασης στο χωριό Τσίμοβα, τη σημερινή Αρεόπολη της Λακωνίας. Η στιγμή αυτή σήμανε την πρώτη επίσημη κήρυξη του Αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, προετοιμάζοντας το έδαφος για την ευρύτερη εξέγερση που θα ξεσπούσε λίγες ημέρες αργότερα στην Πελοπόννησο.
Παρά τις αρχικές του επιφυλάξεις, λόγω των προηγούμενων αποτυχημένων εξεγέρσεων όπως τα Ορλοφικά, ο Πετρόμπεης πήρε τη μεγάλη απόφαση. Στις 17 Μαρτίου 1821, συγκάλεσε στο χωριό Τσίμοβα τους προκρίτους και τους οπλαρχηγούς της Μάνης, και έπειτα από σύντομες διαβουλεύσεις, υψώθηκε η σημαία της Επανάστασης. Η μανιάτικη σημαία, λευκή με γαλάζιο σταυρό και το σύνθημα «Νίκη ή Θάνατος», κυμάτισε στον μανιάτικο ουρανό, σηματοδοτώντας την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων.
Η πρώτη πόλη που ελευθερώθηκε ήταν το Αίγιο.
Καθιέρωση της επετείου
Η επέτειος καθιερώθηκε επίσημα στις 15 Μαρτίου 1838 από τον βασιλιά Όθωνα, ώστε να συνδεθεί με τη μεγάλη θρησκευτική εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Ήταν επιθυμία και του Αλέξανδρου Υψηλάντη καθώς και της Φιλικής Εταιρείας η έναρξη της Επανάστασης να ταυτιστεί με μια σπουδαία εκκλησιαστική ημέρα, για την ενίσχυση του φρονήματος των υπόδουλων Ελλήνων.
Η έναρξη της Επανάστασης σε διπλωματικό επίπεδο, ξεκίνησε στα τέλη Φεβρουαρίου 1821 στη Μολδοβλαχία (σημερινή Ρουμανία), υπό την ηγεσία του πρίγκιπα Αλέξανδρου Υψηλάντη.
Στην Ελλάδα, ο ξεσηκωμός άρχισε από την Πελοπόννησο και επεκτάθηκε σύντομα στη Στερεά Ελλάδα και σε άλλες περιοχές. Καθοριστικό ρόλο στην αφύπνιση της εθνικής συνείδησης έπαιξε ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός, με εξέχουσα μορφή τον Ρήγα Φεραίο. Η φράση του «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά 40 χρόνια σκλαβιά και φυλακή» συνδέθηκε άρρηκτα με τον απελευθερωτικό αγώνα.
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
Η 25η Μαρτίου είναι επίσης αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, μία από τις μεγαλύτερες εορτές της Χριστιανικής Πίστης. Είναι η ημέρα κατά την οποία ο Αρχάγγελος Γαβριήλ ανήγγειλε στην Παναγία ότι θα φέρει στον κόσμο τον Υιό του Θεού.
Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Λουκά, ο Αρχάγγελος ζήτησε τη συγκατάθεση της Παναγίας για την ενσάρκωση του Θείου Λόγου. Παρότι η Μαρία δεν είχε έρθει σε σαρκική επαφή με τον Ιωσήφ, καθώς ήταν μόνο αρραβωνιασμένοι, ο Γαβριήλ της εξήγησε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού.
Της ανέφερε και το παράδειγμα της Ελισάβετ, η οποία αν και στείρα, γέννησε παιδί με τη βοήθεια του Θεού. Η Παναγία δέχτηκε το θείο μήνυμα με ταπεινότητα, εκπληρώνοντας τον ρόλο της ως Μητέρα του Χριστού, και ο Αρχάγγελος αποχώρησε, έχοντας επιτελέσει την αποστολή του.
Οι ήρωες της Δράμας
Μπορεί βέβαια η περιοχή της Δράμας να μη συμμετείχε άμεσα στην Επανάσταση του 1821 ως γεωγραφική ενότητα, παρ’ όλα αυτά, οι άνθρωποί της δεν έμειναν αμέτοχοι στον μεγάλο ξεσηκωμό του έθνους και του γένους.
Αν και η περιοχή της Δράμας και τα χωριά απελευθερώθηκαν πολλά χρόνια μετά, το 1913, εντούτοις Δραμινοί ήρωες κατέβηκαν και πολέμησαν δίπλα στους μεγάλους οπλαρχηγούς. Οι σπουδαιότεροι απ’ αυτούς που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στον εθνικό απελευθερωτικό αγώνα, είναι ο Δήμος Νικολάου, ο Μιχάλης Δράμαλης, ο Δημήτριος Δράμαλης και ο Νικόλαος Δράμαλης, ενώ υπάρχουν ιστορικές αναφορές και για τον Μανασή, ο οποίος ως ακόλουθος του Μαχμούτ Πασά Δράμαλη, έπαιξε διπλό ρόλο στη Μάχη των Δερβενακίων.
Ο «Π.Τ.» έχει δημοσιεύσει και παλαιότερα σχετικά στοιχεία για τους ανθρώπους αυτούς. Η αγγελία ίδρυσης της Φιλικής Εταιρείας, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Βασίλης Πασχαλίδης (εφημερίδα «Πρωινός Τύπος», 16 Οκτωβρίου 2012), φτάνει στη Δράμα και γενικότερα σε πόλεις της Ανατολικής Μακεδονίας από απεσταλμένο της οργάνωσης, ο οποίος κατηχούσε τους Έλληνες κατοίκους στους σκοπούς της εταιρείας. Πρόκειται για τον ιατρό Ευάγγελο Μεξικό, με καταγωγή από την Ήπειρο, ο οποίος ως απεσταλμένος της Φιλικής Εταιρείας επισκέφτηκε τόσο τη Δράμα όσο και το Μοναστήρι της Εικοσιφοίνισσας. Άλλωστε, την εποχή της Επανάστασης του 1821, το μοναστήρι αποτελούσε το μεγαλύτερο ίσως πνευματικό κέντρο της Ανατολικής Μακεδονίας, με τη λεγόμενη «Ελληνική Σχολή» να λειτουργεί σε αυτό, και οι ηγούμενοί του είχαν στενή επαφή με μεγάλες μορφές του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα στην περιοχή, όπως ο Εμμανουήλ Παπάς.
Παλαιότερα, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δραμινών «Ύδραμα», είχε καταθέσει αίτημα στο Δήμο Δράμας με ψηφιοποιημένα αντίγραφα τεκμηρίων που προέρχονται από το Αρχείο του Αγώνος, της Συλλογής Βλαχογιάννη από το Αρχείο των Αριστείων και αφορούν τους ήρωες: Δράμαλη Δημήτριο, Δράμαλη Νικόλαο, Ζερβόπουλο Σπύρο και Νικολάου Δήμο, που κατάγονταν από την περιοχή της Δράμας και αγωνίστηκαν στην Εθνική Επανάσταση, ώστε να τοποθετηθεί μια αναθηματική στήλη για τους Δραμινούς αγωνιστές του 1821, δίπλα από το άγαλμα της Ελευθερίας στον Δημοτικό κήπο Δράμας και στην οποία θα γίνονται οι καταθέσεις στεφάνων σε κάθε επέτειο της Εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου, καθώς επίσης και την ονοματοδοσία σε «Δραμινών αγωνιστών επαναστάσεως 1821» πλατείας ή οδού της πόλης μας.
Το πρόγραμμα του εορτασμού
Η Ελλάδα γιόρτασε με ιδιαίτερες εκδηλώσεις τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Ο φετινός εορτασμός της 25ης Μαρτίου είναι την επόμενη Τρίτη και σύμφωνα με το πρόγραμμα που έδωσε στη δημοσιότητα η Π.Ε. Δράμας, οι εκδηλώσεις στη Δράμα θα ξεκινήσουν από τη Δευτέρα 24 Μαρτίου με γιορτές και ομιλίες στα σχολεία του Νομού.
Αναλυτικότερα τη Δευτέρα 24 τρέχοντος, προβλέπονται ομιλίες και ειδικές συγκεντρώσεις στα σχολεία, της δημόσιες υπηρεσίας και τα ΝΠΔΔ.
Επίσης θα γίνει απότιση φόρου τιμής από μαθητές των σχολείων της πόλης σε μνημεία εθνικών αγωνιστών με τη φροντίδα καθηγητών και δασκάλων.
Τρίτη 25 Μαρτίου
Ανήμερα της Εθνικής Επετείου 25 Μαρτίου, από το πρωί θα υπάρξει γενικός σημαιοστολισμός όλων των καταστημάτων του δημοσίου, των Ο.Τ.Α., των Ν.Π.Δ.Δ. και των Τραπεζών από της 8ης πρωινής ώρας της 23ης Μαρτίου έως και την Δύση του ηλίου της 25ης Μαρτίου 2025.
Επίσης, φωταγώγηση όλων των καταστημάτων του δημοσίου, των Ο.Τ.Α., των Ν.Π.Δ.Δ. και των Τραπεζών, κατά τις βραδινές ώρες της 24ης και 25ης Μαρτίου 2025.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, στις 07:30 Οι καμπάνες των Ιερών Ναών θα σημάνουν χαρμόσυνα, ενώ η Φιλαρμονική του Δήμου Δράμας θα παιανίσει εμβατήρια στους δρόμους της πόλης.
Στις 08:00 Επίσημη έπαρση της σημαίας στην Πλατεία Ελευθερίας παρουσία Στρατιωτικού Αγήματος της Φρουράς Δράμας και της Φιλαρμονικής του Δήμου Δράμας.
Στις 10:30 Επίσημη δοξολογία στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, όπου θα προεξάρχει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας, κ.κ. Δωρόθεος, μαζί με τον Ιερό κλήρο της πόλης (προσέλευση επισήμων : 10:00 π.μ.). Εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας μέσα στον Ιερό Ναό από τον κ. Γεώργιο Τσαπράζογλου, Φιλόλογο Μουσικού Σχολείου Δράμας.
Στις 11:00 θα ακολουθήσει παράθεση καφέ – μικρής δεξίωσης στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Δράμας και στα 11:30 μετάβαση επισήμων στο άγαλμα της Ελευθερίας.
Στη συνέχεια έναρξη τελετής και επιμνημόσυνη δέηση με καταθέσεις στεφάνων από το εκπρόσωπο της κυβέρνησης, βουλευτές, αιρετούς, την πολιτειακή ηγεσία του τόπου και φορείς.
Θα ακολουθήσει τήρηση ενός λεπτού σιγής. Εθνικός Ύμνος και λήξη τελετής.
Στη συνέχεια και ώρα 12.00, παρέλαση ενώπιον των Αρχών από μαθητές, σπουδαστές, προσκόπους, οδηγούς, ενώσεις-οργανώσεις-συλλόγους-χορευτικές ομάδες, Τμήματα του Ερυθρού Σταυρού και Τμήματα των Ενόπλων Δυνάμεων.
Στις 18:30 Υποστολή της Σημαίας στην Πλατεία Ελευθερίας παρουσία Στρατιωτικού Αγήματος της Φρουράς Δράμας.